«دولت مجوز ميدهد، دولت توقيف ميكند!» اين وضعيت فيلمهايي است كه از ابتداي سال تاكنون اكرانشان با مشكل روبهرو شده است. وضعيت سردرگمي كه معلوم نيست نقش سازمان سينمايي در آن به عنوان متولي اعطاي پروانه ساخت و نمايش است يا مسئول توقيف فيلمها.
به گزارش بولتن نیوز، «دولت مجوز ميدهد، دولت توقيف ميكند!» اين وضعيت فيلمهايي است كه از
ابتداي سال تاكنون اكرانشان با مشكل روبهرو شده است. وضعيت سردرگمي كه
معلوم نيست نقش سازمان سينمايي در آن به عنوان متولي اعطاي پروانه ساخت و
نمايش است يا مسئول توقيف فيلمها. گفته ميشود اين حالت بغرنج محصول
سياستهاي يك بام و دو هواي سازمان سينمايي در قبال آثار سينمايي است.
طبق
قانون مصوب مجلس شوراي اسلامي يكي از وظايف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي
تنظيم سياستهاي سينمايي كشور است. اين وظيفهاي است كه اجراي آن بر عهده
معاونت سينمايي وزارت ارشاد بود و سپس با ارتقاي جايگاه معاونت به سازمان و
ايجاد «سازمان سينمايي و سمعي و بصري»، كليه مسئوليتهاي سينمايي به اين
سازمان محول شد. به نظر ميرسيد ارتقاي جايگاه معاونت به سازمان كه داراي
استقلال بيشتر و قدرت عملكردي بالاتر است باعث خواهد شد شرايط سينماي ايران
هر روز بهتر از قبل شود.
سينماي ملي با سازمان سينمايي!
روز
هجدهم بهمن ماه سال 90 و طي مراسمي رسمي سازمان سينمايي فعاليت خود را
آغاز كرد. در اين مراسم جهانگير الماسي كه عضو وقت شوراي عالي سينما بود طي
سخناني گفت: تأسيس سازمان سينمايي كشور به مثابه ملي شدن سينما است. با
هوشياري شمقدري معاونت سينمايي كه خود فيلمساز است و اهتمام وزير ارشاد اين
مهم امروز اتفاق افتاد. ما بايد فراتر از تشكيلات آينده را ببينيم.
جواد
شمقدري، اولين رئيس سازمان سينمايي نيز در اين مراسم به موضوع اساسي يعني
صدور پروانه ساخت و پروانه نمايش اشاره كرد، موضوعي كه تا امروز محل چالش و
البته پاشنه آشيل سازمان سينمايي شده است. شمقدري در آن روز خطاب به حضار
مراسم آغاز به كار سازمان سينمايي گفت: همان طور كه ميدانيد پروانه ساخت و
نمايش پيش از اين در اداره كل نظارت و ارزشيابي كل ارشاد صادر ميشد ما
ديگر با تأسيس سازمان سينمايي نظارتي در اين بخش نداريم وساز و كار آن با
بخش خصوصي به طور مستمر ادامه پيدا ميكند. در حال حاضر اين سيستم
نميگذاشت به بخش خصوصي اعتماد كنيم اما به سمتي حركت ميكنيم كه اعتماد و
تعادل بهتر شود. يكي ديگر از فعاليتهاي سازمان مشاركت فعال صنوف است. بخشي
از مأموريتها كه در سيستمهاي بيخودي هستند در حوزه صنوف تعريف ميشوند.
واگذاري پروانههاي ساخت و نمايش به بخش خصوصي
البته
شمقدري هيچ وقت وعده واگذاري صدور پروانه ساخت و پروانه نمايش به بخش
خصوصي را عملي نكرد و جانشين وي يعني حجت الله ايوبي نيز درصدد انجام چنين
كاري برنيامد. كسي نميداند واگذاري اين امور به بخش خصوصي چه نتايجي را در
پي داشت اما مسلم است كه سازمان سينمايي تمايلي به از دست دادن بازوي
نظارتي خود نداشته باشد. اما تا چه اين سازمان توانسته است از امكانات
قانوني خود استفاده كند؟! به اكرانهاي نوروزي امسال نگاهي داشته باشيم.
زماني كه فيلم «50 كيلو آلبالو» ساخته ماني حقيقي اكران شد. فيلمي كه با
مجوز شوراي پروانه ساخت، توليد شده و با پروانه شوراي نمايش اكران شده بود،
اما محتواي آن نقدهاي زيادي را در پي داشت، بهطوري كه بسيج دانشجويي در
نامهاي سرگشاده اعتراض خود به اكران اين فيلم و فيلم «من سالوادور نيستم»
اعلام كرد. دانشجويان بسيجي ابتكار به خرج داده ويك پياله آلبالوي فاسد نيز
به انضمام نامه براي ايوبي فرستادند كه نشانهاي از نقد جدي آنها به فيلم
«50 كيلو آلبالو» بود.
وزير فيلم را توقيف كرد
حدود
يك ماه بعد از اين نامه اعتراضي، وزير ارشاد به قم سفر كرد و در ديدار با
آيتالله مكارم شيرازي، نسبت به فيلم «50 كيلو آلبالو» موضع گرفت و گفت:
فيلم ۵۰ كيلو آلبالو به هيچ عنوان مناسب نبود و اگر از چگونگي اين فيلم
اطلاع داشتم اجازه ساخت و اكران به آن نميدادم.
وزارت ارشاد فيلمي را توقيف كرد كه خودش مجوز ساخت و اكرانش را صادر كرده بود. ولي اين پايان كار نبود.
ارادتمند از فيلتر عبور نكرد
فيلم
«ارادتمند؛ نازنين، بهاره، تينا» ساخته عبدالرضا كاهاني در موردي عجيب بعد
از اينكه مجوز ساختش را شوراي صدور پروانه ساخت سازمان سينمايي صادر كرد،
توسط شوراي صدور پروانه اكران غيرقابل نمايش اعلام شد. شوراي صدور پروانه
نمايش، فيلم «ارادتمند؛ نازنين، بهاره، تينا» را كاملاً غيرقابل اصلاح و
غيرقابل نمايش اعلام كرده و امكان نمايش آن را در حد صفر دانسته است.
اين
مخالفت گمانهزنيها را درباره دستور وزير ارشاد براي سختگيري بيشتر روي
فيلمها براي جلوگيري از اتفاقي مشابه اكران «50 كيلو آلبالو» را افزايش
داد. از طرف ديگر اين موضوع نقص ساختاري سازمان سينمايي را جلوهگر كرد كه
يك سازمان واحد درباره يك موضوع مشخص نميتواند موضعي يكسان داشته باشد و
فيلمهاي مسئله دار و نا مناسب به راحتي در اين ساختار معيوب اجازه اكران
پيدا ميكنند. چطور ميشود «فيلمي كه درباره سه دختر خياباني است كه در
خانوادهاي زندگي ميكنند كه پدر خانواده مظهر بيغيرتي است و در خانه
پارتي تدارك ميبيند و دخترانش را مجاب ميكند كه زودتر به خانه براي حضور
در جشن باز گردند مادر خانواده هم سهمي در اين ماجرا دارد. دزدي، فحاشي،
لوندي، شوخيهاي ركيك جنسي و اعمال منافي عفت عمومي در فيلم به وفور ديده
ميشود.» توسط شوراي صدور پروانه ساخت مورد تأييد قرار بگيرد؟«فيلمي كه مدت
زيادي است در وزارت ارشاد براي بازبيني شوراي پروانه نمايش ارائه شده است
اما هيچ تصميمي براي فيلم گرفته نشده و احتمالاً اعضاي شوراي پروانه نمايش
با ديدن فيلم شوكه شدهاند.»
كجاي كار ميلنگد؟!
سازمان
سينمايي تا از سوي وزير ارشاد تحت فشار قرار نگرفت جلوي اكران فيلم «50
كيلو آلبالو» را نگرفت و تا زماني كه فشار وزير براي توجه بيشتر به فيلمها
نبود، خبري هم از توقيف فيلم «ارادتمند...» نبود. به نظر ميرسد سازمان
سينمايي بيشتر از اينكه متعهد به وظايف قانونياش باشد، درگير پرداختن به
مسائل حاشيهاي شده و به راحتي گافهايي مانند فيلمهاي ماني حقيقي و
عبدالرضاكاهاني از زير دست آنها عبور ميكند.
البته فيلم «پارادايس»
ساخته علي عطشاني نيز از نظر اخلاقي وضعيت بهتري نسبت به دو فيلم قبلي
نداردو فيلمي كه گفته ميشود به همراه «ارادتمند.» مستقيما با دستور حجت
الله ايوبي ساخته شده است. اعمال نظر و دخالت رئيس سازمان سينمايي در اين
دو فيلم كه هر دو حاشيه دار و متوقف شده اند، نشان ميدهد اولا چارچوبهاي
قانوني سازمان چندان از سوي رئيس محترم شمرده نميشود و ثانيا بعد از حدود
سه سال هنوز رئيس سازمان سينمايي نتوانسته است بر مسئوليتهاي قانوني خود
احاطه پيدا كند و در نهايت اينكه ساختار سازمان سينمايي نيازمند بازنگري
جدي است تا ديگر مواردي مانند فيلمهاي توقيفي امسال از باگهاي اين سازمان
خارج نشود.
منبع : روزنامه جوان