محیط زیست، سرمایه مشترک نسلهای امروز و فرداست

گروه اجتماعی- مجید قاسم کردی*استفاده بیش از حد از منابع طبیعی و رقابت بر سر تولید انبوه برای کسب بازار مصرف بیشتر و بدتر از همه، جنگ قدرت میان کشورها، جهان را به صحنه کارزار نابرابر میان انسان و طبیعت بدل ساخته است.

به گزارش بولتن نیوز،از دهه شصت، زنگ خطر به آرامی به صدا درآمد. کاوش های پژوهشگران محیط زیست، حاکی از نتایج ناگواری در مورد وضعیت محیط زیست کره زمین بود.در سال 1972 کنفرانس استکهلم برپا شد و کارشناسان و سیاستمداران، به بحث و چاره جویی پرداختند.  این، نخستین گام ها برای حفظ محیط زیست در جهان تلقی می گردید.



روز جهانی محیط زیست مخفف انگلیسی((wid روزی است که از سوی سازمان ملل برای افزایش آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و تحریک سیاستمداران به گرفتن تصمیماتی برای رویارویی با تخریب محیط زیست و گونه‌های زیستی‌جانوری، به‌عنوان روز میحط زیست انتخاب شده‌است.   
 
محيط زيست در دو مفهوم به کار برده مي‌شود. يکي مفهومي که از علوم طبيعت ناشي مي‌شود و تحت عنوان «محيط زيست طبيعي» معرفي شده و ديگري در تعامل با ساز و کارهاي انساني است که با عنوان «محيط زيست انساني» از آن نام برده مي‌شود و هر دو عنوان فوق طيف گسترده‌اي از موضوعات مختلف را زير پوشش خود دارد. انسان مسلمانی که از وحی الهام می گیرد و پیوند خود را با عالم ملکوت پاس می دارد، از تخریب طبیعت دوری می کند و نگهبانی از طبیعت را وظیفه خود می شمارد ولی با توجه به پیشرفت و توسعه مدرن  انسان خواسته یا ناخواسته موجب تخریب شدید محیط زیست و روند غیر طبیعی محیط زیست خود شده است.

 از این رو قانون گذار براي حفظ طبيعت عزم خود را جزم كرده و شروع به وضع قوانين می کند و  حجم وسيعي از قوانين در اين باره تصويب کرده است و از سویي ديگر رشته حقوق محيط زيست هم در سطح كارشناسي ارشد در دانشكده حقوق شکل میدهد تا  مشكل كمبود نيروي انساني متخصص در اين حوزه را نیز برطرف كنند. روز جهانی محیط زیست یک رویداد سالانه برگزار برای افزایش آگاهی جهانی از نیاز به اقدام زیست محیطی مثبت است.



 الزامات اخلاقی  به تنهایی بازدارنده و  حافظ محیط زیست نبوده است. ازاین رو، گزاره‌ هاي اخلاقي که شكل بايد و نبايد مي‌گيرند لباس قانون به تن مي‌كنند و نقش جدي‌تري براي حفاظت از زيست بوم آدمي بازي مي‌كنند. قوانين، آيين‌نامه‌ها و مصوبات فراواني به تصويب مقنن رسيده است تا محيط زيست را از تخريب محافظت كنند . اغلب اين قوانين اقدام به جرم‌انگاري فعاليت‌هاي مخرب محيط زيست كرده‌اند که در نتیجه مفهومي به نام جرايم زيست محيطي به وجود آمده است. آنچه بدیهی است این است که با قوانین و الزامات حقوقی و قانونی بازدارنده، شاید بتوان تا حدودی از رفتارهای مجرمانه و برهم زنندهی محیط زیست مقابله کرد اما باید توجه داشت که  برای رسیدن به غایت مطلوب  حفظ و بقای محیط زیست عاری از آلودگی، جوامع بشری باید با آموزش و تربیت و نشر اخلاقیات رفتارهای مخرب زیست محیطی  را بهبود بخشند و در این  امر مهم  سمنهای حافظ منابع محیط زیست کمک بزرگی خواهند کرد.

*مجید قاسم کردی - فعال فرهنگی و اجتماعی