ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی : «تقریباً هیچ‌چیز» از برجام عاید ایران نشده است

در یادداشت پیش رو که به قلم دکتر حسن رحیمی(روشن) - عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا به رشته تحریر در آمده، نگارنده آورده است: رئیس کل بانک مرکزی به تلویزیون بلومبرگ گفت که «تقریباً هیچ چیز» از این توافق که در روز 16 ژانویه اجرایی شد عاید ایران نشده است. وی می‌گوید: «یکی از نیازهایی که قطعاً ما داریم تبدیل کردن ارز است برای اینکه بتوانیم به تأمین‌کنندگان (کالا) پول پرداخت کنیم. این، نیازمند دسترسی به نظام مالی آمریکا است.»کاری که تا کنون رخ نداده است.

در حالی که هنوز از اجرایی شدن برجام مدت زیادی نگذشته است، برخی مقامات دولت با تلویح واکنون رییس محترم کل بانک مرکزی با تصریح، می گوید که هیچ چیز از برجام عاید مملکت نشده است. (که البته سخن صحیحی است) و به صورت واقع آمریکا به تعهدات خود مبنی بر آزاد کردن دارایی های ایران عمل نکرده است .

در طول دوسال مذاکره دولت جدید با طرف غربی به صورت طبیعی گروهی منتقد بودند.همه سخن منتقدان«برجام» در دو جمله کلی خلاصه می­شد؛نخست اینکه هرگونه بده وبستان به غرب متوازن باشد.دوم اینکه تعهدات دو طرف پابپای هم دیگر اجرا شود یعنی هرقدمی که غرب بر می­دارد ایران نیز معادل آن قدم بر دارد ویک طرفه تعهدی را انجام ندهد.اما متاسفانه منتقدین دلسوز از طرف رییس جمهور محترم بی سواد،بی ریشه،تازه به دوران رسیده، و..خوانده شدند. بعد ازاینکه برجام منعقد شد منتقدین ­گفتند که که امتیازات حد اقلی که برای ایران به ازای نابودی راکتور اراک و19000سانتریفیوژ و از دست دادن 12تن اورانیوم به ایران داده شده تضمینی برای اجرای آن وجود ندارد. دولت محترم در اجرای تعدات خود نباید عجله کند، سخن اصلی این بود که چرا باید راکتور اراک بدون هیچ ،ما به ازای عملی ،و فقط وعده نسیه روی کاغذ با «بتون»پرشود؟برابر با چه قاعده ای باید به دشمن 40ساله اعتماد بی جا داشت؟بارها رهبر انقلاب با تلویح وتصریح گفتند که هرگونه بده بستان باید قدم به قدم باشد .هر امتیاز در مقابل یک امتیاز و همزمان داده شود.اما متاسافانه دولت نه تنها به نصایح رهبر انقلاب توجهی نکرد بلکه منتقدان دلسوز را با جملات «غیرمعمول» از زبان رییس جمهور مورد توهین قرار داد. برای منتقدین «برجام» روشن بود که اگر آمریکا اهرم باز دارنده را از دست ایران بگیرد ،براساس منطق حاکم بر نظام سلطه طلب غرب ،هیچ دلیلی وجود ندارد که بر تعهد خود پایبند بماند.اکنون که چند ماه بیشتر از اجرایی شدن برجام نمی­گذرد.آمریکا نه تنها تعهدات خود را براساس «برجام» نسبت به ایران انجام نداده بلکه تحریمهای جدیدی را وضع کرده است. اگر حتی مساله به دادگاههای بین المللی ارجاع شود از لحاظ حقوقی نیز آمریکا حق به جانب خواهد بود زیرا.از یکسو مدعی است تحریمهای هسته ای را(در روی کاغذ) رفع کرده واینکه بانکهای اروپایی اقدام عملی دررفع تحریم نمیکنند مسئولیتی متوجه او نیست.!!و به این صورت از یک طرف از بعد حقوقی درست گفته ،اما از جانب دیگر،از لحاظ سیاسی نیز ،به مقصود خود که ادامه تحریمها است رسیده است!!

از سوی دیگر همانگونه که پیش بینی می شد تحریم هایِ به ظاهر لغو شده(اما اجرا نشده)نیز به بهانه های مختلف ، باز خواهد گشت.اگر ایران ،اعتراض کند، پاسخ می شنود که این تحریمها تحریم هسته ای نیست!هم چنین اگر ایران در اعتراض به تحریمهای جدید ،قصد بازگشت از برجام را داشته باشد .متهم به نقض برجام خواهد شد ومتاسفانه از لحاظ حقوقی نیز محکوم است.زیرا ایران در برجام شرط نکرده است که هر نوع تحریمی نقض برجام است و ایران حق واکنش متقابل دارد.

بنا براین متاسفانه خیلی زود ترازآن که پیش بینی می­شد مشکل بر جام نمایان شده و دولت محترم در برابر این مشکلی که با خوش بینی بی جهت به غرب،ایجاد کرده است دفاع منطقی ندارد. امید این است که دولت در ماههای آتی دراین زمینه صادقانه با مردم برخورد کند وبرای توجیه این مشکل ایجاد شده؛ دست به فرافکنی های جدید نزند.