رای به اخلاق و صبر در سیاست

در یادداشت پیش رو که به قلم سعید مسروری به رشته تحریر در آمده، نگارنده آورده است: انتخابات اسفند سال 94 عرصه ای تمام عیار از تاثیر رفتار بزرگان سیاستمدار مقبول مردم در نتیجه حاصله و به موازات صحنه ای آشکار از عقلانیت و توسعه یافتگی مردم و هواداران هر دو جناح سیاسی کشور به منصه ظهور گذاشت.

دستاورد این رویداد به ویژه در برخی مناطق همچون تهران آنچنان متفاوت بود که می تواند تا ماه ها و شاید سالها به سوژه تحلیل و تحقیق محققان بدل شود، اما ورای این ها، پراهمیت ترین رخداد، رشد آشکار عقلانیت سیاسی مردم در رفتارهای جمعی و حرکت عمومی به سوی تحزب بوده است .

هفتم اسفند 94 بی گمان در تاریخ حرکت جمعی ایرانیان به سوی حکومت قانون به گونه ای متفاوت ثبت خواهد شد ، این انتخابات بیشتر از هرآنچه که در تحلیل ها می آید مظهر و نمادی از رشدیافتگی شعور اجتماعی، تمرین تحزب و قوی تر شدن اراده تصمیم گیری سیاسی در بطن جامعه ایرانی است ، به موازات نمی توان و نباید نقش و تاثیر بنیادین کلیت ساختار و ارکان نظام و به ویژه نگاه مقام رهبری انقلاب را در ظهور چنین رویداد پرنشاطی نادیده گرفت که همگان ، حتی مخالفان سیاست های کشور را به تعیین سرنوشت خود در روندی " انتخابی" دعوت کردند.

در فرآیند بالندگی اندیشه و رفتار سیاسی شهروندان یا آنچه با مفهوم توسعه سیاسی شناخته می شود ، سیاست ورزان شاخص تاثیری غیرقابل انکار بر حرکت های جمعی مردم دارند، ، در انتخابات 92 مجموع رفتار سیاسی آیت اله هاشمی و آقای دکتر عارف از عوامل موثر بر تغییر رفتار سیاسی شهروندان کشور در روز انتخابات بود و نمی توان از این حقیقت گذشت که یکی از دستاوردهای مهم اما مستتر در نتیجه انتخابات اسفند 94 ریشه در الگوهای برآمده از رفتار سیاسی آقایان هاشمی و عارف در خرداد۹۲ دارد.

اینکه آقای هاشمی با کسب 2.3 میلیون رای مردم تهران بالاترین عدد اقبال عمومی در ادوار انتخابات مجلس خبرگان را به خود اختصاص داد و آقای دکتر عارف باوجود سالها دوری از عالم سیاست حداقل به شکل رسانه یی، بالاترین رای مردم تهران را در انتخابات مجلس به خود اختصاص می دهد بی تردید محصول رفتار و صبر این بزرگان سیاست ایرانی در خرداد 92 بود، این اتفاق تا حد زیادی محصول نوع اندیشه این افراد ، شجاعت و مخاطره پذیری آنها و تعبیر و واکنش درست مردم نسبت به رفتارهای آنها بوده است ، و اینکه با درایت ، ریسک در معرض انتخاب مردم قرار گرفتن

را پذیرفتند، ریسکی که در عالم سیاست مخاطره ای بسیار حساس و سرنوشت ساز است و به راحتی می تواند آتیه هر سیاستمداری را تحت تاثیر قرار دهد.

در سال ۹۲ آقای دکتر محمدرضا عارف در حالی که توانسته بودند اقبال طیف هایی از جامعه ایرانی را به خود جلب کنند اما در نهایت ایشان با گذشت و بزرگواری و با درک درست از وضعیت هندسه انتخابات از ادامه رقابت ها انصراف دادند که همین موضوع در نتیجه نهایی انتخابات و برآمدن دولت اعتدال تاثیری مستقیم داشت.

نقش آیت الله هاشمی اما در این برهه بسیار مهم و سرنوشت ساز بود، مجموع رفتار سیاسی ایشان از جمله پذیرش عواقب سنگین ثبت نام در انتخابات سال ۹۲ و رخدادهای پس از آن که نمادی از درایت و گذشت ایشان بود بر روند شکل گیری یک موج عظیم تحول در رفتار عمومی اثری قاطع داشت.

فراتر از این نگاه دوساله شاید حتی بتوان نقش آیت اله هاشمی را در شکل گیری نتیجه امروز به زمانی دورتر هم نسبت داد، اینکه ایشان با قریب به نیم قرن سابقه کار سیاسی و حضور در بطن رویدادهای انقلاب و نظام جمهوری اسلامی

ایران از ابتدا تاکنون ، یکی از موثرترین افراد بر روند شکل گیری جریان های سیاسی کشور هستند روشن و آشکار است ، ایشان در مقاطع مختلف و مکررا بر ضرورت نقش رای مردم در سرشت و سرنوشت سیاسی خود تاکید کرده اند و بر مبنای همین اندیشه بنیادین حتی در موارد و مواقعی که احتمال عدم اقبال عمومی به برنامه های خود را داشتند نیز با شجاعت خود را در معرض رای مردم قرار داده اند و همواره به این نکته افتخار کرده اند که عمده مسئولیت های خود در تاریخ انقلاب را از رهگذر رای مستقیم مردم به دست آورده اند.

با اینحال می توان گفت از مقطع پایانی مجلس چهارم و شکل گیری جریان کارگزاران سازندگی زیر سایه تفکرات آیت اله هاشمی، معادلات تاحد زیادی به پویش سیاسی برآمده از تفکر ایشان گره خورده است.

شکل گیری مجلس پنجم جمهوری اسلامی در حالی که جناح سیاسی جدید کارگزاران که به منظور ورود به رقابت های انتخاباتی مجلس پیش از آن ظهور کرده بود ، باعث شد تا تنوع سلایق و اندیشه ها مجال راه یابی به نظام قانونگذاری کشور را بیابند و جالب است که در تمام ادوار انتخابات مجلس، درصد مشارکت مردم در مجلس پنجم همچنان بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است.

پس از آن نیز نقش همین تفکر سیاسی برآمده از ذهنیت پیشرو آیت اله هاشمی ، در زمینه سازی برای احیا و بازتولید جریان چپ سیاسی سابق تحت پرچم اصلاحات و رویدادهایی که به شکل گیری دوم خرداد منجر شد آشکار و عیان است، به تعبیری دیگر ایشان در شکل گیری نتیجه حاصل در انتخابات مجلس (پنجم) و ریاست جمهوری (دولت هفتم) که هر دو رویداد بالاترین سطح تاریخی مشارکت عمومی را در کشور رقم زدند نقشی ممتاز و موثر ایفا کردند.

تداوم همین روند را می توان در انتخابات های خرداد ۹۲ و اسفند ۹۴ هم به روشنی دید، در خرداد ۹۲ رفتار و تدبیر آقای هاشمی در پذیرش ریسک حضور در صحنه انتخابات و نتایج نسبتا قابل پیش بینی بعد از آن و هدایت مسیر اقبال عمومی به سوی کاندیدای اعتدال باعث شد تا جریان اصلاحات با شادابی و برآمده از رایی قاطع امکان حرکت در قالب دولت یازدهم را پیدا کند.

رای دهندگان ایرانی در رخداد اسفند ۹۴ یک پیروزی بزرگ دیگر نیز به دست آوردند، مدتهاست که در بافت تنور یک اندیشه سیاسی ایران ، رای دهندگان به فقدان رفتار هوشمند در تصمیم گیری نهایی متهم شده اند، و اینکه برخی معتقد بودند مدل رفتار حزبی متکی بر دانایی سیاسی در ایران امکان رشد و نمو ندارند، رای دهندگان ایرانی اما در این انتخابات نشان دادند زمانی که فضای کافی برای تصمیم گیری مهیا باشد تصمیم خود را در قالب برگه رای و در کادر رفتاری آگاهانه به گوش جناح های سیاسی خواهند رساند، این بار هم ثابت شد حافظه تاریخی مردم ایران رخدادهای دور و نزدیک را به درستی تجزیه و تحلیل و ثبت و در لحظه مناسب بی درنگ از حافظان اخلاق و صبر سیاسی تکریم خواهد شد.

رای مردم در انتخابات اسفند ۹۴ رایی آگاهانه به صبر، درایت، اخلاق و گذشت سیاست ورزانی شاخص بود که پیشتر در میادینی مهم رویکرد نظری و رفتار حقیقی خویش را به مردم نشان داده بودند.