تولید سم آفلاتوکسین در آجیل و خشکبار

دکتر ابوالفضل پهلوان لو روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: نگهداری صحیح آجیل و خشکبار و خرید آجیل نو از مواردی است که مردم باید در آستانه سال نو وافزایش مصرف آجیل به آن توجه کنند.
وی با بیان اینکه گروه مایکوتوکسین ها از سمومی هستند که قارچ (کپک) عامل تولید آن است، بیان کرد: آفلاتوکسین (Aflatoxin) نوع مهمی از این گروه است که عاملی سرطانزا محسوب می شود.
وی با بیان اینکه عامل کلیدی تولید آفلاتوکسین رطوبت است، گفت: تولید این سم در آجیل و خشکبار، بویژه پسته که در پوسته قرار دارد، در صورت عدم رعایت نکات لازم و مناسب نگهداری بسیار سریع و ظرف یک هفته تا 10 روز صورت می گیرد.
وی با بیان اینکه، با توجه لازم در نگهداری خشکبار قطعا تولید سم در این محصولات کنترل می شود، اظهار کرد: سرطانزا بودن این سموم ثابت شده و علاوه بر این موجب بروز ضایعات وخیم در کبد و در درازمدت بیماری های متعدد از جمله سرطان می شود.
عضو گروه پژوهشی ریزفناوری مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی بیان کرد: شناسایی و تشخیص سم در آجیل با چشم امکان پذیر نیست و تنها از طریق دستگاه ها و آزمایشگاه های پیشرفته ممکن است.
پهلوانلو با تاکید بر نخریدن آجیل و خشکبار از دستفروشان به دلیل عدم روشن بودن شرایط نگهداری این محصولات و احتمال قوی در ایجاد و تولید سم آفلاتوکسین گفت: مردم در خرید آجیل شب عید به کیفیت بیش از قیمت توجه کنند و از مکان هایی که زیر نظر نظارت های دستگاه های بهداشتی قرار دارند، خرید کنند.
وی با تاکید بر تقدم پیشگیری بر درمان، چند توصیه به خریداران و مصرف کنندگان آجیل کرد و از آنان خواست ضمن توجه به رنگ محصول و تازه بودن آن، از خرید آجیل و خشکبار کهنه جدا خودداری کنند.
وی افزود: برخی افراد اقدام به تفت دادن دوباره آجیل کهنه و افزودن ادویه و آبلیمو به محصول می کنند بنابراین خرید آجیل تازه و تفت نداده مهم است.
پهلوانلو اظهار کرد: از جمله نشانه های کهنگی آجیل می توان به وجود گردهای تولید شده از انواع خشکبار و احتمالا بقایای برخی حشرات و وجود حفره هایی در خود مغزها اشاره کرد که مردم از خرید این محصولات باید خودداری کنند و فروشندگان نیز اقدام به معدوم کردن این محصول کنند.
وی تاکید کرد: شاه کلید خرید آجیل سالم، خرید از فروشنده های مطمئن و فروشگاه های مورد تایید دستگاه های نظارتی است.
این عضو گروه پژوهشی ریزفناوری مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی بیان کرد: در صورت نبود شرایط نگهداری مطلوب آجیل، حتی با خرید محصول سالم نیز زمینه تولید آفلاتوکسین در منزل هر یک از ما فراهم می شود.
وی اظهار کرد: خرید بیش از حد و نگهداری طولانی آجیل، نگهداری در کابینت و گنجه و یا نگهداری در کیسه های پلاستیکی و رسیدن رطوبت و اکسیژن موجب تولید سم در آجیل می شود.
پهلوانلو گفت: علاوه بر اینکه بهتر است خرید آجیل به صورت روزانه و برای مصرف در مدت کوتاه خریداری شود، مردم می توانند آجیل باقی مانده را در ظرف های شیشه ای با درهای کیپ شده، که مانع رسیدن اکسیژن به محصول می شود، نگهداری کنند.
وی در خصوص نگهداری آجیل در فضای باز منازل نیز افزود: با توجه به بالا بودن میزان رطوبت در هوای ایام بهار؛ نگهداری آجیل در ظروف شیشه ای، کار عاقلانه تری است.
وی در خصوص آجیل های خارجی و مناطق گرمسیری نیز افزود: شرایط رشد آفلاتوکسین در کشورهای تولید کننده این آجیل ها به دلیل بالا بودن گرما و رطوبت بسیار بالاست بنابر این اگر در خرید این محصولات از مراکز فروش مجاز اقدام شود، بهتر است.
وی با اشاره به خطرناک بودن این سم و تاثیرات جبران ناپذیر آن در ورود به زنجیره غذایی، گفت: این سم به هیچ وجه با حرارت و تفت دادن دوباره محصول از بین نمی رود و برای حفظ سلامت مردم و جلوگیری از ورود این سم به زنجیره غذایی بهترین راه معدوم کردن آن است.