سلطه سیگنال‌های متناقض بر پتروشیمی‌ها

گروه اقتصاد: هم اکنون بازار محصولات پتروشيمي با چند ابهام بزرگ رو به رو است که رخدادهاي روزهاي اخير، اعلام کاهشي قيمت هاي پايه، کاهش سريع قيمت دلار و همچنين دورنماي غيرقابل اتکاي بازارهاي جهاني شرايط مبهمي را پديد آورده است که با کاهش قيمت ها در بازارهاي داخلي تعميق شده است. با توجه به انتظار بازار براي معاملات محصولات پتروشيمي در روزهاي سه شنبه و چهارشنبه به نظر مي رسد اوضاع بازار روشن تر از گذشته ترسيم شود. در صورت کاهش بيشتر قيمت دلار ابهامات وسيعي بر بازار سايه مي افکند.

کاهش قيمت هاي پايه با افت دلار آزاد
 اين بار قيمت هاي پايه محصولات پتروشيمي در بورس کالايک روز زودتر از زمان مرسوم آن اعلام شد و البته در کنار کاهش شديد قيمت دلار، اين نرخ ها نيز تحت تاثير قرار گرفتند و بر خلاف انتظار بازار، وارد يک فاز کاهشي شد. پس از اعلام قيمت هاي جديد اين انتظار در بازار وجود دارد که خريداران به دليل افت قيمت ها باز هم به سمت خريد متمايل شوند. با توجه به کاهش شديد قيمت دلار در روزهاي اخير، شاهد آن بوديم که متوسط نرخ ارز آزاد در قيمت هاي اعمالي نهايتا کاهشي شد که باعث تزريق يک سيگنال کاهشي محدود شود. در هر حال برخي فعالان بازار روي افزايش قيمت دلار در نرخ هاي پايه حساب ويژه اي باز کرده بودند که چنين رخدادي محقق نشد.
نکته مهم درخصوص کاهش قيمت ها را بايد عمق محدود آنها دانست تا جايي که در بازار پليمرها ميزان کاهش نرخ ها چندان زياد نبوده و بخش بزرگي از آنها تقريبا ثابت بودند. به عنوان مثال افزايش قيمت پلي استايرن مقاوم 7240 و همچنين کاهش کمتر از يک درصد بخش بزرگي از پليمرها را مي توان از ويژگي هاي اين کاهش نرخ برشمرد. از سوي ديگر قيمت بسياري از محصولات شيميايي رشد محسوسي را تجربه کرد. پرش 1/ 6 درصدي قيمت مونو اتيلن گلايکول، جهش 4/ 5 درصدي زايلين مخلوط، صعود 6/ 4 درصدي دي اتيلن گلايکول، تقويت 8/ 3 درصدي استايرن منومر، افزايش 2/ 2 درصدي آروماتيک سنگين، حرکت مثبت 8/ 1 درصدي اورتوزايلين و رشد 3/ 1 درصدي بنزن را مي توان بخشي از رشد نرخ هاي محصولات شيميايي در بورس کالادانست که نشان دهنده تمايل کلي بازارهاي جهاني به سمت بهبود نرخ ها است.
نکته ديگر در رخدادهاي اخير بازار را بايد تغيير مديرعامل شرکت ملي صنايع پتروشيمي و وزير نفت دانست زيرا با اين تغيير، هم اکنون اين شائبه در بازار ايجاد شده که شايد دست دفتر صنايع پايين دستي شرکت صنايع پتروشيمي هم اکنون براي اعلام قيمت هاي پايه جديد بازتر شده باشد که ممکن است بخشي از اين افت قيمت هاي شديد به اين دليل باشد. در هر حال اين تنها يک شائبه و احتمال است و از پايه و اساس موثقي برخوردار نيست. هم اکنون اين اميدواري در بين فعالان صنايع پايين دستي به وجود آمده که در دوره جديد شرايط بهتري براي عرضه ها در بورس کالاتجربه شود که مي تواند به تقويت جايگاه اين بخش و مخصوصا بهبود زنجيره ارزش در صنعت پتروشيمي منتهي شود.
    
بازار داخلي محصولات پليمري و چند ابهام
در بازار آزاد هنوز روند کاهشي قيمت از اواسط هفته گذشته تاکنون ادامه داشته ولي در روز گذشته با اهرم قيمت هاي پايه، اين شرايط کاهشي وسعت بيشتري به خود گرفت البته به صورت کلي عمق چنداني ندارد. اين در حالي است که آن دسته از گريدها که رشد قيمت داشته چندان گسترده نبوده اند و تنها به BL3، EX5 پتروشيمي جم، 2420h، 2100، 3840 پتروشيمي تبريز، 781 و برخي انواع PVC گريدهاي S65 و S70 محدود شد.
هنوز کاهش قيمت هاي پايه به جز تاثير رواني به صورت واقعي بر بازار داخلي تاثير نگذاشته است زيرا ورود کالاهاي جديد با قيمت تمام شده بر مبناي قيمت هاي پايه موجود، هنوز به بازار وارد نشده است بنابراين ادعاي کاهش محسوس و شديد بازار هنوز از مستندات بالايي برخوردار نيست. از سوي ديگر کاهش قيمت هاي پايه سيگنال بزرگي براي عقب نشيني خريداران به شمار مي رود زيرا بسياري به اميد کاهش بيشتر قيمت ها دست از خريد برداشته اند، بنابراين ممکن است تقاضا با کاهش محدودي رو به رو شود. اين در حالي است که افت نزديک به يک هفته اي نرخ ها در بازار داخلي در کنار سقوط قيمت دلار در روزهاي اخير نيز به احتمال کاهش بيشتر قيمت ها دامن مي زند. در هر حال هنوز بازار آزاد پليمرها با چند ابهام مهم رو به رو است بنابراين ناخودآگاه حجم معاملات کاهش خواهد يافت و فعالان بازار با احتياط بيشتري دست به معامله خواهند زد.
از سوي ديگر بازار منتظر گشايش هاي بين المللي است زيرا در صورت برقراري مجدد سيستم هاي مالي، امکان گشايش اعتبار اسنادي يا حواله مستقيم با ارز مبادله اي به هر نقطه جهان وجود خواهد داشت بنابراين بسياري از مواد اوليه وارداتي با کاهش قيمت هاي شديدي رو به رو شده و حتي برخي از خريداران به صورت مستقيم اقدام به واردات مواد اوليه مورد نياز خود خواهند کرد. اين نکته نيز ابهام جديدي براي بازار خواهد بود زيرا مشخص نيست قيمت هاي تمام شده در بازار به چه سمتي متمايل مي شود. از سوي ديگر در صورت ثبت واقعي ارتباطات مالي و بانکي با ساير نقاط جهان و بانک هاي معتبر بين المللي قطعا جذابيت خريد حواله ارزي در بازار کاهش مي يابد بنابراين قيمت دلار نيز به روند کاهشي خود ادامه خواهد داد. اين شرايط جديد نيز به کاهش قيمت هاي پايه در بورس کالامي انجامد که قطعا قيمت هاي بازار آزاد را نيز تحت تاثير قرار خواهد داد.
از سوي ديگر از هم اکنون سيگنال هاي مهمي از افزايش آرام قيمت هاي جهاني نفت خام در حال تجربه شدن است ولي هنوز مشخص نيست که اين بازار يک پله کاهش بيشتر را ثبت خواهد کرد يا خير يا حتي جهت گيري قيمت هاي جهاني به چه سمتي متمايل خواهد شد. اين موارد جديد نيز به رغم برخي پيش بيني هاي متضاد و متناقض، ابهام جديدي را در بازار ايجاد کرده که باعث خواهد شد فعالان اين عرصه با احتياط بيشتري اقدام به فعاليت کنند. البته برخي از فعالان بين المللي قيمت هاي حال حاضر را به عنوان يک نکته مفيد به شمار آورده و حجم خريد خود را افزايش داده اند. به عنوان مثال هم اکنون حجم واردات پليمرها در چين افزايش محسوسي داشته که نشان مي دهد قيمت هاي موجود براي تجار چيني بسيار جذاب است.
    
معاملات روز گذشته در بورس کالاي ايران
معاملات روز گذشته پليمرها شرايط نسبتا متناسبي داشت ولي رشد قيمت ها تنها به 3 عرضه محدود شد. پلي اتيلن سنگين لوله CRP100N، پلي پروپيلن نساجي V30G و پلي اتيلن سنگين اکستروژن EX3 تنها کالاهايي بودند که با جذابيت همراه شدند و البته CRP100N و EX3 افزايش قيمت داشتند. با توجه به محدوديت عرضه ها نمي توان در مورد معاملات اين گروه کالايي نظر قاطعي ابراز کرد و بايد تا روشن شدن اوضاع تا پايان هفته منتظر ماند.