مصرف بی رویه فست فود بلای جان بیرجندی ها

به گزارش بولتن نیوز، در ادامه یادداشت این شماره روزنامه آوای خراسان جنوبی آمده است: در خیابان های شهر و پاساژها و مراکز تجاری و هر جای دیگر تا سر را بچرخانید با انواع تبلیغات از ساندویچ های گرم و سرد، پیتزا و انواع فست فودها مواجه می شوید.
فست فود به معنای غذای سریع آنچنان که از معنایش پیداست به تمام غذاهایی اطلاق می شود که با سرعت تهیه می شوند.
غذاهایی که با وجود هشدارهای بهداشتی هر روز طرفداران زیادتری پیدا می کند حالا چرا؟
ما در این گزارش به دنبال پاسخ این سؤال هستیم.
'چون وقت و حوصله پخت و پز ندارم به خوردن غذاهای آماده، ساندویچ و فست فودها عادت کرده ام،عاشق فست فودها هستم، هر دو روز در میان باید نهارم پیتزا باشد ... اصلاً اگر بگویم به خوردن انواع پیتزا، ساندویچ و انواع فست فودها در فواصل کوتاه عادت کرده ام دروغ نگفته ام.
اینها حرف های شیما دانشجویی شمالی است که معتقد است: زندگی دانشجویی و فردی و در کنار آن تحصیل و گاه کار دانشجویی، به لحاظ کمبود وقت و حوصله پخت و پز برای اکثر افراد آنها را به سمت استفاده از غذاهای آماده سوق می دهد.
او که دانشجوی ترم 5 دانشگاه آزاد است با تعریف از غذاهای متنوع سنتی شهرهای شمالی می گوید: در مدتی که در خراسان جنوبی و بیرجند در حال تحصیل بوده ام هیچ غذای خاص سنتی مخصوص این شهر را ندیده ام.
حتی دوستان بومی ام در هنگام دعوت در مراسم شام یا نهار با غذاهای معمولی مانند قیمه یا قورمه سبزی و مرغ پذیرایی کرده و علی رغمی که دوست دارم با غذاهای سنتی استان آشنا شوم مورد خاصی را مشاهده نکرده ام.
** خراسان جنوبی غذاهای سنتی خاص خود را دارد که متناسب ذائقه کویر نشینان تعریف شده است
متصدی فروش که گویا از همان ابتدا در جریان مکالمه ما قرار گرفته وارد بحث شده و می گوید: این طور نیست خانم! اتفاقاً بیرجند و خراسان جنوبی غذاهای سنتی مخصوص دارد که متناسب ذائقه کویر نشینان است.
محمدی می پرسد: تا حالا کشک بنه یا همان قوروت بنه بیرجندی خورده اید؟!
وی که در میان صحبتش از انواع غذاهای سنتی بیرجند به انواع اشکنه ها، کشک بادنجان، ساوری، قورمه، نوجوش و ... اشاره می کند می گوید: اغلب، غذاهای محلی مورد استفاده در این منطقه به فراخور فصل و همچنین طبع افراد (سرد مزاج یا گرم مزاج) و اینکه بعضی از غذاهای محلی جنبه درمانی یا پیشگیری از بیماری داشته مورد استفاده مردم بومی قرار می گیرد.
** رستوران های بیرجند، غذاهای سنتی ندارند
یکی از اساتید دانشگاه های بیرجند که بنا به شغلش هفته ای حداقل2روز را در این شهر سپری می کند، می گوید: هر وقت برای سفارش غذا به رستوران های شهر می روم هیچ کدام غذای سنتی بیرجند را ارائه نمی کنند.
آنها بهانه می کنند چون سفارش زیادی ندارند این غذاها را تهیه نمی کنند.
** مسئولان استان باید در این زمینه بیشتر کار کنند
وی معتقد است: تا وقتی مردم یک منطقه خود به سنت های خود احترام نگذاشته و از ارایه سنت ها و یا حتی غذاهای سنتی خود شرمسار باشند شهر یا استان در مرزهای خود محصور شده و معرفی نمی شود.
واقعیت این است که سوغات یا غذاهای سنتی بیرجند برای افرد غیر بومی استان جذاب است و مسئولان استان باید در این زمینه بیشتر کارکنند.
** نسل جوانان روغن زرد گذشته جوان امروزی را اصلاً قبول ندارند
ما جوانان روغن زرد هستیم و هنوز با اینکه 70 را رد کرده ام جوانان روغن نباتی! و ساندویچی امروزی را قبول ندارم، جوان امروز به قدری با دنیای مدرن آمیخته شده است که حتی مدل تغذیه و خورد و خوراکش هم عوض شده است.
فرازی که گرد پیری بر سر و رویش نشسته، با این توضیح یادآوری می کند: یادش بخیر آن روزها نهار اکثر خانه های بیرجندی اشکنه های عدس و کشک زرد و قوروت و آبگوشت و... بود.
** در زمان گذشته نان سهم بسزایی در سفره بیرجندی ها داشت
وی ادامه می دهد: باور کنید مردم آن زمان نسبت به امروزی ها سالم تر بودند و مثل جوانان امروزی برای خورد و خوراکشان نازک چری! نمی کردند (سخت گیر نبودند).
او معتقد است در گذشته مردم کویر نشین استان بیشتر انرژی شان را از غذاهایی مثل دیزی و قروت به دست می آوردند و نان سهم بسزایی در سفره بیرجندی هاداشت که متأسفانه با گذر زمان همه آن غذاهای لذیذ و پر فایده به فراموشی سپرده شد.
**' تغییر در الگوی زندگی، عمده علل حذف غذاهای سنتی از سفره نسل امروز
سمویی زنی جوان در حال خرید ورقه های لازانیا در یکی از سوپر مارکت ها، عمده علل علت حذف غذاهای سنتی از سفره جوانان و نسل امروز را تغییر در الگوی زندگی و فعالیت های اجتماعی افراد می داند و می گوید: بیشتر افراد بخصوص کودکان به مصرف آن ترغیب می شوند.
وی ادامه می دهد: البته دراین میان تبلیغات گسترده برنامه های تلویزیونی به طور مستقیم و غیر مستقیم از فست فودها در تغییر ذائقه مردم بسیار مؤثر است.
** برخی از زنان امروزی حاضر نیستند برای طبخ غذا وقت بگذارند
خانم خانه داری هم که اعتقادی به مصرف غذاهای آماده ندارد، معتقد است: اگر زنان ما با آگاهی از ضرر و زیان های فراوان مصرف انواع غذاهای آماده، کمی بیشتر برای طبخ غذاهای سنتی وقت بگذارند کم کم ذائقه اعضای خانوده تغییر می کند.
به عنوان مثال یکی از این غذاهای محلی مردم منطقه قروت یا کشک است که با حجم کم خود، یک ماده غذایی معجزه آساست که در بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم و پروتئین است.
وی ادامه می دهد: متأسفانه اکثر دختران نسل امروز حاضر نیستند وقتی برای کشک ساباندن اختصاص داده و به قول امروزی ها آن را نوعی کار از مد رفته می دانند.
** تغییر در شکل آشپزخانه ها، تغییر در پخت و پز و ترغیب به استفاده از فست فودها
خانم ساجد نیز از عوامل تغییر و تحول در الگوی تغذیه مردم استان و کشور به تغییر در شکل آشپزخانه ها اشاره کرده و می گوید: آشپزخانه های قدیمی با وجود پنجره ها که یکی از دلبازترین قسمت های خانه به شمار می رفتند، رفته رفته کوچک شده و از یک فضای خصوصی به فضایی باز و قابل دید تبدیل گشتند.
با وارد شدن آشپزخانه های اوپن به زندگی، مشکل تهویه هم به مشکلات دیگر خانه های کوچک اضافه و باعث تغییر سبک پخت و پز و ترغیب به استفاده از فست فودها شده است.
وی ادامه می دهد: از طرف دیگر وقتی آشپزخانه از آن حالت خصوصی و حرمت دار درآمد و تبدیل به دکور برای کل خانه شد، دیگر امکان فعالیت به شکل قبل در آن وجود ندارد.
و از آنجا که غذاهای سنتی اغلب با مواد بسیار تهیه شده و زمان بر هستند با توجه اینکه هر کدام بوی خاص دارند، طبخ غذا در یک دکور کوچک با جای محدود و بدون در و پیکر عملا امکان پذیر نبوده و خانواده ها را به سمت حذف پخت این غذاها پیش می برد.
ساجد همچنین به وجود لوازم خانگی جدید مثل میکروویوهاو... در لوازم خانه و جهیزیه دختران امروزی عاملی دیگر برای ترغیب تهیه این نوع غذاهاست.
** تا مجبور نباشم از این غذاها مصرف نمی کنم
صاحب یکی از ساندویچی ها می گوید: با وجودی که خود در کار تهیه ساندویچ و فست فود هستم تا مجبور نباشم از این غذاها مصرف نمی کنم.
وی که تمایلی به افشای نام خود ندارد، می گوید: سرعت زندگی و کمبود وقت، گرایش به این گونه غذاها را با وجود نبود ارزش غذایی خاص در آنها افزایش چشمگیری داده است.
وی معتقد است: از آنجا که ممکن است برخی مراکز تهیه غذا به خصوص فست فود فروشی ها از روغن حرارت دیده چندبار برای سرخ کردن موادغذایی مختلف استفاده کنند، این امر خطر بروز انواع سرطان را افزایش دهند.
**عدم استفاده از قاشق و چنگال باعث محبوبیت فست فودها شده است!
وی ادامه می دهد: غذاهای فست فود را می توان هنگام رانندگی صرف کرد و دیگر همچون غذاهای سنتی نیازی برای به کار بردن قاشق و چنگال نیست که بدین شکل این نوع تغذیه در تمام جهان جا باز کرده و محبوب شده است.
**زنان امروز با تقسیم مسئولیت ها مانند مردان کارهایی مهمتر از طباخی دارند!؟
زاهدی یکی از دانشجویان دختر معتقد است: پخت و پز مخصوص زنان قدیمی بود که بیشتر وقت خود را در سنگر آشپزخانه می گذرانند.
زنان امروز با تقسیم مسئولیت ها مانند مردان کارهایی مهمتر از طباخی دارند و ترجیحا فست فودها با پخت سریع و آسان جایگزین خوبی برای کاهش اتلاف وقت هستند.
به اعتقاد وی در زندگی آپارتمان نشینی امروزی که اخیرا در شهرستان ما نیز شدیدا باب شده است پراکندگی بوی پیاز داغ و سیرداغ و سبزی سرخ شده به بهانه طبخ غذای سنتی، نوعی تعارض به حقوق سایرین است!
وی ادامه می دهد: از آنجا که بسیاری از فست فودها در دنیای امروزی به عنوان یک برند درآمده اند و بیانگر تجدد و فرهنگ تلقی می شوند با استقبال اکثر جوانان حتی قشر تحصیلکرده درآمده اند.
** وقتی در بوفه مدارس مواد غذایی مضر به فروش می رسد دیگر جای هیچ صحبتی باقی نمی ماند
پدر خانواده ای نیز معتقد است: زرق و برقی که این مواد غذایی ایجاد کرده موجب کشش خانواده ها به خصوص فرزندان به سمت این نوع مواد غذایی شده است.
صلاحی می گوید: به قدری خیابان های شهر از مغازه های فست فودی پر شده که وقتی می خواهیم با فرزندان خود برای گردش و تفریح و یا خرید به بیرون برویم ناچاریم از این فست فودها خریداری کنیم و گرنه شاید هیچ پدر و مادری علاقه ای به این فست فودها نداشته باشند.
وی می گوید: رسانه ها و مدارس در این موضوع بسیار ضعیف عمل کرده اند چراکه وقتی در بوفه مدارس مواد غذایی مضر به فروش می رسد دیگر جای هیچ صحبتی باقی نمی ماند.
این شهروند بیرجندی با بیان اینکه مدارس نقش تأثیرگذاری دارند، می گوید: اگر مدیران مدارس با دعوت از کارشناسان تغذیه در مدارس با بازگو کردن ضررهای شدیدی که این مواد غذایی بر سلامتی انسان ها دارند با بچه ها صحبت کنند این فرهنگ غذایی تغییر خواهد کرد.
در قسمت دوم این گزارش به علل رشد قارچ گونه فست فودها درشهر و ضرر و زیان های آنها خواهیم پرداخت.