محمدجواد ظریف در مصاحبه با نشریه اشپیگل خاطر نشان کرد: دستیابی به یک توافق بسیار محتمل است؛ بشرط آنکه طرفهای مذاکره عزم جدی داشته باشند.
گروه بین الملل، به نوشته اشپیگل ظریف، وزیر خارجه پنجاه و پنج ساله ایران که فردی آرام و سرزنده است، هیات اعزامی از هفته نامه آلمانی اشپیگل را در دفتر کارش در تهران به حضور پذیرفت. وی بواسطه تسلطی که به زبان انگلیسی دارد، لطیفه هم می گوید. او در آمریکا در رشته علوم سیاسی تحصیل کرده و سفیر ایران در سازمان ملل نیز بوده است. از سال 2013 میلادی ظریف بعنوان وزیر خارجه رئیس جمهور حسن روحانی مشغول بکار است. وی بتازگی در مورد دستیابی به توافقی موقت برای حل و فصل مناقشه اتمی ایران مشغول مذاکره بوده است. ظریف در میان طرفهای مذاکره کننده غربی، چهره ای محبوب است. او بسان ستاره ای در وطنش می درخشد و زندگینامه شخصی اش به یکی از کتابهای پرفروش در ایران تبدیل شده است. برخی حتی ظریف را رئیس جمهور آینده ایران می دانند. البته او در حالی که لبخند بر لب دارد به این مسئله اعتنای چندانی نمی کند و در واکنش می گوید: من برای سیاست داخلی ساخته نشده ام.
به گزارش بولتن نیوز، خبرنگار اشپیگل بعنوان نخستین سئوال از وزیر خارجه ایران پرسید: آقای وزیر! وقتی شما در دوم آوریل امسال از دستیابی به یک راه حل در مناقشه اتمی ایران خبر دادید، شهروندان ایرانی را در خیابانها به رقص و پایکوبی درآوردید. با این حال به نظر می رسد دو طرف مذاکره کننده ( ایران و گروه 1+5) نتوانسته اند بر روی یک سند مشترک با هم توافق کنند. یعنی شما فکر می کنید مردم ایران خیلی زود جشن گرفته اند؟ ظریف با بیان آنکه شادی و خوشحالی، حق مسلم مردم ایران است و همزمان دولت ایران نیز وظیفه دارد تا ایرانیان را خوشحال کند، گفت: با وجودی که (بیانیه) لوزان یک نقطه عطف محسوب می شود اما در آن از معامله خبری نبود. در واقع مشروط بر آنکه طرفهای مذاکراتی ما عزم جدی داشته باشند، دستیابی به توافق بسیار محتمل است.
او با اشاره به اینکه ما بر روی طیفی از مولفه ها و موارد با هم به توافق رسیده ایم، افزود: از این گذشته ما در حال تدوین توافقی هستیم که در همین ماه جاری در وین محقق می شود.
اشپیگل پرسید: آمریکایی ها پس از مذاکرات، نکات کلیدی و چارچوب توافقنامه را از دیدگاه خودشان منتشر کردند تا نشان دهند از آن مصالحه و سازش بزرگی که صحبت می شد، خبری نیست. آیا همینطور است؟ ظریف با اعلام آنکه من بحث در مورد این مسائل را کمک کننده نمی دانم، گفت: باید منتظر نتیجه نهایی بود. تا پیش از این، هر کس می توانست نسخه ای و برداشتی از واقعیات موجود را برای ملتش منتشر کند اما اکنون که در دوران رسانه های اجتماعی بسر می بریم، دیگر چنین امکانی وجود ندارد.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سئوال که به نظر شما در حال حاضر دشوارترین مسائل محل مناقشه اتمی چه هستند، تصریح کرد: در مورد همه چیز این دشواری وجود دارد. در کل باید بگویم که در لوزان ما در مورد همه مسائل با هم صحبت کردیم اما نکاتی که آنها را بیان داشتیم باید روی کاغذ بیایند و هشت طرف مذاکره کننده یعنی ایران، گروه پنج بعلاوه یک شامل آمریکا، چین، روسیه، فرانسه، انگلیس، آلمان و همینطور اتحادیه اروپا نیز آنها را پذیرش کنند. بیشتر زمان مذاکرات به این نکات اختصاص یافته است. البته در برخی مسائل نیز آنها هنوز هیچ موضع مشترکی نداشته اند.
اشپیگل از ظریف پرسید: با وجود آنکه در سند آمریکا کمتر در مورد نحوه لغو تحریمها صحبت شده است بفرمایید چرا شما تاکنون مسئله کوچک شدن برنامه اتمی ایران را مسکوت نگاه داشته اید؟
ظریف خاطر نشان کرد: (اتفاقا) ما در مورد تعداد دستگاههای سانتریفیوژ در نطنز، فردو و همینطور راکتور آب سنگین اراک بسیار دقیق بودیم. با اینحال آنچه مسلم است اینکه همه تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا برچیده خواهند شد. ظریف در واکنش به تعیین برنامه یا همان جدول زمانی بعنوان یکی از مسائل محل اختلاف مذاکرات با بیان آنکه البته روشها و رویه ها در اتحادیه اروپا و آمریکا با هم متفاوت است، خاطر نشان کرد: آنچه برای ما مهم و تعیین کننده است، نتیجه است و این، مسئله ای روشن برای ماست.
اشپیگل باز هم از وزیر خارجه ایران سئوال کرد: یکی از دیگر موانعی که شما بر آن اصرار دارید آن است که آژانس بین المللی انرژی اتمی از تاسیسات نظامی شما بازرسی نکند. درست است؟ وی در پاسخ گفت: اما ایران توضیح داده است که در صورت دستیابی به توافق، پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی (ان پی تی) را اجرا می کند. هیچ کشوری اجازه دسترسی به تاسیسات محرمانه خود را نمی دهد؛ ضمن آنکه همه توافقات بین المللی بر حفظ و صیانت از اسرار کشورها تاکید دارد. من هیچ مشکلی نمی بینم که استانداردهای بین المللی اعمال شفافیت را بپذیریم. مشکل آن است که برخی بر روایت خودشان از مسئله اصرار دارند و واکنشهای متناسبی را هم از سوی تهران خواستارند.
اشپیگل از ظریف پرسید: با توجه به اظهارنظر آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران در خصوص نگرانی از نتیجه (مذاکرات) لوزان و هشدار درباره اینکه طرف دیگر (مذاکره) ممکن است از پشت به ما (ایرانیها) خنجر بزند آیا شما نمی توانید نگرانی ایشان را مرتفع کنید؟ وی گفت: ما همه از اینکه مذاکره کنندگان غربی بویژه آمریکا چقدر رو راست و جدی مذاکره می کنند، نگرانیم. این بی اعتمادی بسیار بزرگ و البته دو طرفه است.
خبرنگار اشپیگل سئوال کرد: آیا شما از اینکه محافظه کاران ایران مانع دستیابی به توافق هسته ای شوند، نگرانید یا آنکه (برعکس) آنرا مفید و قابل استفاده می دانید. چون در صورت نبود توافق همواره می توانید بگویید که این، تندروها بودند که همکاری نکردند و نگذاشتند توافق حاصل شود؟ ظریف گفت: آرزوی من آن بود که اینطور شود. چون من نباید همه درد و رنجها را بر خود هموار کنم تا بتوانم تندروها را متقاعد کنم.
این هفته نامه آلمانی سئوال کرد: با توجه به آنکه ستون انقلاب ایران، استمرار جریان «ضد آمریکایی گری» است و شعار «مرگ بر آمریکا»، سی و پنج سال تمام بعنوان مهمترین شعار تندروهای ایران مطرح بوده است، بفرمایید آیا در صورت دستیابی به یک توافق هسته ای، تندروهای ایران دست آخر در موضعی که آمریکا را «شیطان بزرگ» می خوانند، تجدید نظر خواهند کرد؟
وزیر خارجه ایران در جواب گفت: این مذاکرات به مثابه یک ابزار محک است که نشان دهد آیا آمریکا حاضر است توهم تغییر رژیم در ایران و همچنین خصومت علیه ملت و انقلاب ما را کنار بگذارد.
او در پاسخ به این سئوال که به نظر شما آیا آیت الله خامنه ای از طرف خودش به این نزدیکی رضایت دارد، تصریح کرد: این به مساله نزدیکی (به آمریکا) مربوط نمی شود. چون هر چه باشد ایران و آمریکا در جهان دیدگاههای متفاوتی از هم دارند. ما دست از مواضعمان برنخواهیم داشت. چون آنها هویت ما هستند. این مواضع نباید به مناقشه و نزاع منتهی شوند. اما چنانچه بتوانیم شاهد پیشرفتهای جدی در مساله هسته ای باشیم می توانیم آنرا به پایه و اساسی برای حل مسائل دیگر نیز تبدیل کنیم.
در این حال اشپیگل در ادامه گفته های وزیر خارجه ایران سئوال کرد: منظور شما این نیست که (با حل شدن سایر مشکلات) بزودی شاهد گشایش سفارت آمریکا در تهران هستیم؟ ظریف گفت: خیر. نه به این زودی.
خبرنگار اشپیگل با بیان آنکه برنامه اتمی تنها مساله مناقشه انگیز میان ایران و آمریکا نیست و نقش ایران در منطقه (خاورمیانه) به ظهور مناقشاتی دیگر نیز انجامیده است، پرسید: چرا در حالی که آمریکا از ائتلاف تحت رهبری سعودی ها در یمن حمایت می کند شما شبه نظامیان حوثی شیعه مذهب یمنی را مورد حمایت قرار می دهید؟ ظریف گفت: من این را نمی فهمم که چرا آمریکا از بمباران غیرنظامیان حمایت می کند. ما از هیچکس حمایت نمی کنیم.
وزیر خارجه ایران در ادامه گفتگوی اختصاصی با کریستیانه هوفمان، خبرنگار هفته نامه آلمانی اشپیگل در پاسخ به این سئوال که اسناد و مدارکی در یمن وجود دارد که نشان می دهد پاسداران انقلاب اسلامی ایران در این کشور حضور دارد، گفت: از این قبیل دروغها خیلی زیاد است. ما خشونت در یمن را از همان ابتدا محکوم کرده ایم. از این خلاء قدرت تنها القاعده است که استفاده می کند.
اشپیگل پرسید: واکنش شما به این جمله جان کری، وزیر خارجه آمریکا که گفته است ایران آشکارا با چندین پرواز در هفته (از یمن) حمایت می کند، چیست؟ وزیر خارجه ایران گفت: اما هواپیماهای ما نیستند که یمن را بمباران می کنند. اتفاقا هواپیماهای ما می خواستند کمکهای بشردوستانه را به یمنی ها برسانند که مانع فرودشان شدند.
اشپیگل پرسید: فکر می کنید منظور کری از عامل بی ثبات کننده منطقه و هشدارش مبنی بر آنکه آمریکایی ها بیکار نمی نشینند و نمی گذارند این منطقه بی ثبات شود، ایران بوده است؟
ظریف پاسخ داد: بی ثباتی این منطقه، حاصل تلاش کوته بینانه مالی و تسلیحاتی از «دولت اسلامی»، «جبهه النصره» و «القاعده» است. زیرا آنهایی که این گروه های افراطی را حمایت کرده اند، بعدها خودشان قربانی آنها شده اند. وی با بیان آنکه غرب، بخشی از همین مشکلات است، افزود: در غرب، افرادی متولد و تربیت شده اند که در عراق یا سوریه، قربانیانشان را سر بریده اند یا آنکه زنده زنده سوزانده اند. اما این چطور امکانپذیر است و اساسا چرا این افراد بخدمت گرفته شده اند؟
او در پاسخ به این سئوال که آیا در مبارزه با دولت اسلامی ایران می تواند بطور رسمی با آمریکایی ها همکاری کند، خاطرنشان کرد: ما هیچ آمادگی از آمریکایی ها نمی بینیم که در پیشروی علیه دولت اسلامی، جدیت داشته باشد. با اینحال ما از تلاشهایی که واقعا جدی باشند، چه تلاشهای جهانی و چه منطقه ای، حمایت می کنیم.
او در واکنش به این سئوال که آیا چنین همکاری با آمریکایی ها در عراق وجود دارد، گفت: خیر. ما با دولت عراق همکاری داریم.
اشپیگل سئوال کرد: آیا فکر نمی کنید وقتی شما همزمان با اعزام نیروی نظامی، پول و تسلیحات از رژیم بشار اسد در سوریه حمایت می کنید در واقع دارید تراژدی سوریه را طولانی تر می کنید؟ محمدجواد ظریف گفت: ما از حکومت مشروع سوریه حمایت می کنیم. اگر ما اینکار را نکرده بودیم الان دولت اسلامی در دمشق مستقر شده بود. ما همواره اعلام کرده ایم که راه حل بحران سوریه، سیاسی است. با اینحال اوضاع بگونه ای تعیین شده است که به افراد خاصی اجازه مشارکت در فرآیند سیاسی سوریه داده نمی شود.
در این حال خبرنگار اشپیگل اظهارات وزیر خارجه ایران را قطع کرد و از وی پرسید: منظور شما از افراد خاص، بشار اسد بود؟ ظریف گفت: اجازه نمی دهند که او نیز در این فرآیند سیاسی حل بحران سیاسی سوریه مشارکت داشته باشد. آنهایی که این شرایط را تعیین کرده اند، خودشان در طولانی شدن این مناقشه دست دارند.
اشپیگل با یادآوری آنکه رئیس جمهور روحانی در سال 2013 اولویت (سیاست خارجی) ایران را بهبود مناسبات با عربستان سعودی خواند، گفت: بفرمایید چرا از آنزمان به بعد این روابط بدتر شده و چرا روحانی، حکومت جدید سعودی ها را بی تجربه و ناآزموده خوانده است؟ آیا این اظهارات می توانند به هماهنگی بیشتر میان دو کشور کمک کنند؟
وزیر خارجه ایران گفت: ما برای مدتی از خود خویشتن داری نشان دادیم اما متاسفانه با سیلی از تفاسیر توهین آمیز چه خصوصی و چه سیاسی سعودی ها مواجه شدیم. ظاهرا برخی ها در منطقه ترس و نگرانی دارند.
اشپیگل سئوال کرد: اما دلائل خوبی (برای این نگرانی) وجود دارد: سوریه، عراق، یمن و افغانستان، کشورهای شکست خورده ای هستند که در آنها نفوذ ایران بطور گسترده ای توسعه یافته است. آیا شما در پی از بین بردن ترس همسایگانتان هستید یا آنکه در تلاش برای مسلط کردن کشورتان بر منطقه خاورمیانه اید؟
ظریف در پاسخ با بیان آنکه ایران، کشوری قدرتمند با مردمی بزرگ و منابعی بسیار است، افزود: ما از اندازه و وسعت جغرافیایی امان رضایت داریم و در 250 سال گذشته در ماجراجویی های نظامی مشارکتی نداشته ایم. ما قصد تسلط بر خاورمیانه را نداریم و بدنبال ثبات هستیم. بنابراین دیگر دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
اشپیگل سئوال کرد: یکی دیگر از مناقشات میان شما و غرب، مسئله حقوق بشر است. شما دو هفته پیش در مصاحبه ای گفته بودید: ما برای اظهارنظر، افراد را به زندان نمی اندازیم. اما بازداشتها بطور موازی در ایران وجود دارد. این بدبینی، اعتراضاتی را در رسانه های اجتماعی بدنبال داشته است که حتی از سوی طرفدارانتان نیز شنیده می شود. آیا شما می توانید این یاس و ناامیدی ها را درک کنید؟ ظریف گفت: خیر. این جمله از بافت متنی آن جدا شده است. متاسفم که من دچار سوء تفاهم شده ام. من متاسفم. اما برخی ها می خواستند که من چیزی را بنویسم که آنرا در جای دیگری گفته بودم.
اشپیگل به عنوان آخرین سئوال از وزیر خارجه ایران پرسید: (احمد شهید)، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مارس گذشته اعلام کرد اوضاع حقوق بشر در ایران در دوران رئیس جمهور روحانی بمراتب بدتر شده است. آیا شما واکنشی دارید؟ او در پاسخ گفت: گزارشگر ویژه سازمان ملل در ارتباط با ایران، قابل اطمینان و مورد وثوق نیست. او با بیان آنکه روحانی، دموکراتیک انتخاب شده است، گفت: کسی که چنین اظهاراتی را به زبان می آورد در واقع تلاش می کند علیه یک دولت منتخب، تبلیغات کند. با وجود این هدف مهم ما آن است که اوضاع حقوق بشر در ایران را بهبود بخشیم؛ ضمن آنکه ما ادعا نمی کنیم که (در این زمینه) بهترین و کاملترینیم.
انتهای پیام/