"سحر1" به خلیج فارس باز می‌گردد؟

گلایه‌های مطرح شده مبنی بر اخراج تنها دکل حفاری تحت مالکیت ایران از خلیج فارس که طی یک ماه گذشته واکنش های بسیاری را در پی داشت در نهایت باعث شد تا معاون وزیر نفت دستور توقف خرید و اجاره کالا و دکل های خارجی را صادر کند و اکنون باید دید آیا دکل "سحر 1" مجددا به خلیج فارس باز می‌گردد یا نه؟

به گزارش بولتن نیوز، خبر اخراج نخستین دکل حفاری ملکی ایرانی با نام دکل "سحر 1" از خلیج فارس در حالی منتشرشد که هدایت الله خادمی، مدیرعامل شرکت ملی حفاری شمال اعلام کرده بود که این دکل از نظر تجهیزات و امکانات از دکل‌های حفاری چینی، هندی و حتی ژاپنی که در داخل کشور به کار گرفته شده، پیشرفته‌تر و مجهزتر است.

وی همچنین با بیان اینکه کمترین تبعات ترخیص این دکل حفاری از خلیج فارس، بیکار شدن 500 نیروی متخصص ایرانی است، از دلالی گسترده در اجاره دکل های حفاری در گذشته خبر داده و گفته بود که "استخدام دکل‌های حفاری خارجی با کرایه روزانه بالا منجر به خروج ارز از کشور خواهد شد."

این اظهارات مدیرعامل شرکت حفاری شمال واکنش هایی را در پی داشت به طوری که زنگنه در یک گفت و گوی تلویزیونی، با بیان این که تا امروز کاری از ایرانی ها گرفته نشده که به خارجی ها واگذار شده باشد،تصریح کرد: بعضی اوقات کارفرمایی نمی خواهد با یک پیمانکار خاص کار کند اما این به آن معنا نیست که کار از یک ایرانی گرفته شده و به یک خارجی واگذار شده است.

وی همچنین تاکید کرد: معتقدیم خارجی ها بیشتر باید برای کمک در بخش مدیریتی و یا کمبود تجهیزات به ما کمک کنند البته بخشی از حفاری ها همچنان در اختیار خارجی ها است چرا که با آنها قراردادهای دو یا سه ساله داشته ایم.

موافقان و مخالفان چه گفتند

در این راستا اگر چه سعید حافظی، مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره، بیکار شدن تعدادی از دکل ها را با کاهش قیمت نفت امری طبیعی دانست اما بهمن سروشی ، مدیرسابق برنامه ریزی شرکت نفت با اشاره به این که از ١٠ یا ١١ سال پیش به یکباره شاهد هجوم تعدادی سرمایه‌دار غیرنفتی در این عرصه بودیم، گفت: این گروه فکر می‌کردند سود در خرید و اجاره دستگاههای حفاری خشکی و دریایی است که در این میان یک سری دلالها از خلاء و فرصت به‌دست‌آمده استفاده کردند و دستگاههای چینی را صرفا با ترفند این‌که ارزان هستند، وارد کشور کردند.

وی همچنین به تشکیل کمیته ای در دوره اول وزارت بیژن زنگنه، در مقطعی که سرمایه‌دارها به عرصه دکل‌داری وارد شدند اشاره و تصریح کرد: تا آن زمان توانستیم واردات دستگاهها را خیلی خوب کنترل کنیم اما در دوره‌های بعدی، این کنترل از بین رفت و حتی شاهد بودیم که چندین دستگاه بی‌کیفیت وارد کشور شد.

سروشی همچنین با بیان اینکه در وزارت نفت دولت یازدهم کار این دلالها بسیار محدود شد ، افزود: فکر نمی‌کنم به آن صورت که در سالهای گذشته دلال داشتیم، هم‌اینک داشته باشیم؛ اما من این افراد را خائن به کشور می‌دانم زیرا دستگاههای بی‌کیفیتی که با قیمت بالا وارد کشور کرده‌اند، دست کم باید ٣٠ سال در این کشور مورد استفاده قرار بگیرند، ضمن این‌که این دستگاهها آسیب فراوانی به چاه و روند تولید می‌رسانند، این هزینه‌ها به کشور تحمیل می‌شود در حالی که آن دلالان سود کلانی را به دست آورده‌اند.

به داد صنعت حفاری در دریا برسید

به علاوه سید شکر خدا موسوی، نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز با ابراز تاسف نسبت به این که بعد از 35 سال مجددا از جهت حفاری وابسته به اجانب هستیم، اظهار کرده بود که امروز در دریا 22 دکل حفاری در حال کار است که از این تعداد 16 دکل چینی و هندی و البته عموما هندی هستند که با دکل های کهنه در دریا حفاری می‌کنند.

نماینده مردم اهوازبا بیان اینکه وضعیت صنعت نفت در حفاری دریا خوب نیست خطاب به رئیس جمهور گفته بود که اگر به داد وزارت نفت نرسید، دچار مشکلات جدی خواهیم شد.

خرید و اجاره دکل خارجی ممنوع

در نهایت این واکنش ها و اظهار نظرها موجب شد تا رکن الدین جوادی، مدیرعامل شرکت ملی نفت، در نامه ای به شرکتهای مناطق نفتخیز جنوب ، نفت مناطق مرکزی ، مهندسی و توسعه نفت، نفت فلات قاره ، نفت و گاز اروندان ، نفت و گاز پارس و نیز شرکت ملی حفاری دستور دهد تا خرید یا اجاره کالا یا دکل خارجی ممنوع شود.

وی در این نامه اعلام کرده "همانطور که قبلا مکرر اعلام شده است و مجدد تاکید می شود، ضرورت دارد ترتیبی را اتخاذ کنید تا مادامی که کالای ساخت داخل و دکل حفاری دریایی و خشکی با مالکیت ایرانی و شرایط مناسب وجود دارد، خرید یا اجاره کالا یا دکل خارجی ممنوع است. لذا ضرورت دارد موضوع یاد شده مورد توجه و مراقبت لازم قرار گیرد".

البته پیش از این نیز از ابتدای سال جاری اعلام شد که حمایت و تمرکز وزارت نفت بر ساخت داخل خواهد بود و در همین راستا ساخت 10 گروه کالایی در حوزه صنعت نفت تعریف و بنا شد که طی سه سال زمینه تولید این 10 گروه کالایی فراهم شود و در این راستا وزیر نفت، دستور تشکیل کارگروهی را برای پیگیری و به نتیجه رساندن ساخت 10 گروه کالای مورد نیاز صنعت نفت صادر کرد.

بر اساس این گزارش پس از اطلاعیه شرکت ملی نفت ، خادمی، مدیر عامل شرکت حفاری شمال نیز در نامه‌ای خطاب به مدیران عامل شرکت مناطق نفت‌خیز جنوب، نفت‌و‌گاز پارس، پتروپارس و نفت فلات قاره اعلام کرد که شرکت حفاری شمال آمادگی ارائه خدمات حفاری به شرکت های زیر مجموعه شرکت ملی نفت را پایین‌تر از نرخ دکل‌های خارجی دارد، در چنین شرایطی باید دید که آیا "سحر1" بازهم به یکی از میادین خلیج فارس باز می گردد یا سرنوشت دیگری در انتظار این دکل حفاری خواهد بود؟