«بولتن موسیقی»؛ ویژه نامه روزانه جشنواره فجر/4

در این کنسرت که با نوازندگی پیانوی سامان احتشامی و نوازندگی بربت مجید ناظم‌پور در میان استقبال تماشاگران در تالار رودکی برگزار شد، این دو هنرمند با دو ساز جهانی خود که خاستگاه اولی غرب و دیگری شرق است، بیش از هفت قطعه موسیقایی را با هدف گفتگوی انسان‌ها در جهت صلح و دوستی اجرا کردند. آنچه در این کنسرت برای علاقه‌مندان اجرا شد، به نوعی یک گفتمان با احترام به ساختار و تفاوت‌های بنیادین دو ساز و تلاش برای یک ارتباط حسی و عاطفی بود که گرچه این تفاوت‌های بنیادین در نوع اجرا نیز مشهود بود، اما با استقبال مخاطبان مواجه شد.

قبل از شروع اجرای کنسرت، سامان احتشامی و مجید ناظم‌پور بعد از ورود به صحنه اجرا سعی داشتند با حرکات نمایشی طنزگونه، فضای کنسرت را به حال و هوایی ببرند که مورد نظرشان است به طوری که در ابتدا احتشامی در جایگاه نوازنده عود نشست و بعد به ناظم‌پور اشاره کرد که به جایگاه نوازنده پیانو بنشیند که این حرکت نمایشی با توجه به ایما و اشاره‌ای که احتشامی و ناظم‌پور با هم داشتند، به مذاق تماشاگران خوش آمد و موجب شد تا فضای کنسرت از آن چیزی که تماشاگران به عنوان یک کنسرت جدی سراغ داشتند، وارد فضایی شادی‌آور شود.

مجید ناظم‌پور که در طول کنسرت صحبت‌های خود را هم به زبان فارسی و هم به زبان عربی به تماشاگران ارائه می‌داد، در ابتدای این کنسرت با تشکر از مسئولان برگزاری جشنواره موسیقی فجر، گفت: اگر تلاش مدیران جشنواره موسیقی فجر و مسئولان تالار رودکی نبود، به طور حتم این کنسرت با آرامش برگزار نمی‌شد.

وی ادامه داد: به هر صورت بسیار خوشحالم که در این کنسرت می‌توانم در کنار سامان احتشامی به عنوان هنرمندی چیره‌دست که مردم نیز با کارهای او آشنایی بیشتری دارند، آثاری را به شما ارائه دهیم. ضمن اینکه لازم است در اینجا به حضور رایزن فرهنگی کشور عراق و تعدادی از سفیران که در این کنسرت حضور پیدا کرده‌اند، قدردانی کنیم.

این نوازنده بربت بعد از اجرای قطعات «زندگی» به آهنگسازی سامان احتشامی، «سپیدار» به آهنگسازی سامان احتشامی و «نوشته» به آهنگسازی انوشیروان روحانی، قطعه ریتمیک «بهانه» به آهنگسازی انوشیروان روحانی را همراه با سامان احتشامی اجرا کرد.

ناظم‌پور قبل از اجرای این قطعه خطاب به سامان احتشامی گفت: سامان آیا موافقی که به جای یک کار غم‌انگیز، اثری را اجرا کنیم که مخاطبان شاد باشند و از آن لذت ببرند؟ من واقعا دوست دارم این جماعتی که امروز به کنسرت من آمده‌اند، فردا صبح که به محل کار خود می‌روند، انرژی بیشتری داشته باشند، چرا که به گفته بزرگان ما، هیچ عبادتی بزرگ‌تر و بهتر از خدمت به خلق نیست.

سامان احتشامی هم در پاسخ به صحبت‌های ناظم‌پور، گفت: من هم موافقم، چقدر خوب است که حالا آهنگی را از استاد بی‌بدیل موسیقی این سرزمین یعنی انوشیروان روحانی بزنیم که مطمئنم با استقبال تماشاگران عزیز مواجه خواهیم شد.

زمانی فکر می‌کردم ملودیکا اسباب‌بازی است

ناظم‌پور بعد از اجرای این قطعه و قبل از اجرای قطعه فولکلور «آیریلیق» از نغمه‌های ماندگار موسیقی منطقه آذربایجان خطاب به تماشاگران، گفت: مدتی است که در شبکه جام‌جم برنامه «مردان موسیقی» را اجرا می‌کنم. یادم می‌آید زمانی بود که از سامان احتشامی خواستم تا برای اجرای قطعه‌ای، به این برنامه بیایند. به او گفتم که ما در استودیو، پیانویی نداریم که او بخواهد نوازندگی کند اما سامان به من گفت که می‌آیم و ملودیکا می‌زنم. من در آن زمان تصور می‌کردم که ملودیکا یک اسباب‌بازی است اما وقتی که هنرنمایی سامان احتشامی را در این زمینه دیدم، به این نکته پی بردم که زیبایی در نگاه ماست نه به آنچه که می‌نگریم. به همین خاطر این قطعه را که برای من واقعا دارای ارزش‌های فراوانی است، به شما تقدیم می‌کنیم.

«بنت شلبیه» قطعه دیگری بود که همراه با قطعه معروف «بر گیسویت ای یار» در بخش پایانی کنسرت دونوازی پیانو و بربت سامان احتشامی و مجید ناظم‌پور برای علاقه‌مندان اجرا شد.

مجید ناظم‌پور قبل از اجرای این قطعه به تماشاگران گفت: ما برای اجرای چند قطعه در این برنامه دوست داشتیم با تعدادی از خوانندگان برجسته موسیقی ایران تمرین کنیم و با آنها همکاری‌هایی داشته باشیم، اما این اتفاق نیفتاد.

خواننده‌هایی که گران می‌خوانند

سامان احتشامی نیز بلافاصله بعد از صحبت‌های ناظم‌پور گفت: اما رقمی که این دوستان خواننده به ما دادند، چندین صفر داشت که واقعا نمی‌توانستیم با آنها همکاری کنیم. البته بعد از آن به سراغ کپی‌های این خوانندگان رفتیم اما متاسفانه با آنها نیز به توافق نرسیدیم. به همین خاطر با هم هماهنگ شدیم تا بالاخره خودمان برنامه‌هایمان را اجرا کنیم.

پس از صحبت‌های این دو هنرمند بود که قطعه «بنت شلبیه» و «بر گیسویت ای یار» به خوانندگی عربی مجید ناظم‌پور و خوانندگی فارسی سامان احتشامی برای مخاطبان اجرا شد.

بر اساس گزارش مهر، بعد از دونوازی پیانو و بربت سامان احتشامی و مجید ناظم‌پور، گروه موسیقی «عود زریاب» به سرپرستی مجید ناظم‌پور، پنج قطعه «قصه فراغ»، «راز ساحل»، «تمدن خراسان»، «وداع» و «پرواز گنجشک» را برای مخاطبان اجرا کردند.

مجید ناظم‌پور قبل از اجرای این قسمت از برنامه و بعد از معرفی اعضای گروه موسیقی «عود زریاب»، گفت: آنچه که در این کنسرت به شما ارائه خواهیم داد، اجرای قطعاتی از خودم و استاد منیر بشیر است که به همراه ساز بم‌عود به عنوان بزرگترین ساز عود جهان و تعدادی از سازهای فراموش شده که شما آنها را در نقاشی‌های تاریخی مشاهده کرده‌اید، اجرا می‌شود.

وی ادامه داد: این سازهایی که می‌بینید بخشی از سازهای فراموش شده تاریخ موسیقی ایران هستند که من سعی کردم در این مدت با بازسازی دوباره آنها و تغییراتی که در آن می‌دهند، دوباره در کنسرت‌های موسیقی استفاده کنم.

موسیقی خراسان بوی حکمت و فلسفه می‌دهد

ناظم‌پور پیش از اجرای قطعه «تمدن خراسان» نیز گفت: استان خراسان همواره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که زادگاه فلاسفه‌ای است که نه تنها در ایران مورد توجه هستند، بلکه بشریت به وجود آنها افتخار می‌کند. شما هنوز وقتی موسیقی نواحی خراسان را می‌شنوید، می‌بینید که هنوز بوی حکمت و فلسفه از این موسیقی به مشام می‌رسد.

در اجرای قطعه آخر این بخش از کنسرت نیز سامان احتشامی روی صحنه آمد و همراه با گروه، در اجرای قطعه پایانی با آنها همراهی کرد.

رابعه زند قانون، پرهام وحیدی‌فر شهرود، غزل رسولی تحفه‌العود، امیرحسین وفایی طرب‌رود،حبیب بخشی عود، هومن شیروی عود، الناز نوتاش عود، زهره محمدی عود، محی‌الدین مدنی سازهای کوبه‌ای، شاهین عابدی‌زاده ویولنسل، مسعود صالحی بم‌عود و مجید ناظم‌پور بربت نوازندگان این بخش از کنسرت را تشکیل می‌دادند.

چرا پری ملکی در جشنواره فجر نخواند؟

گروه موسیقی «خنیا» که قرار بود، در جشنواره‌ی موسیقی فجر روی صحنه برود، کنسرتش را بدون همخوانی پری ملکی برگزار کرد.

پری ملکی و گروه موسیقی «خنیا» قرار بود، 24 بهمن‌ماه مهمان جشنواره‌ی موسیقی فجر باشند که در این اجرا فاروق کسمایی و دو هنرمند دیگر نیز به هم‌خوانی می‌پرداختند، اما مخاطبانی که به این کنسرت رفتند، متوجه شدند که قرار نیست پری ملکی در این اجرا روی صحنه بیاید.

مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این‌باره توضیح داد: گروه موسیقی «خنیا» دو همخوان زن و دو همخوان مرد دارد و شکل فعالیت‌شان نیز هیچ مشکلی ندارد، اما با مشورتی که در شب اجرا داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که اجرا این‌گونه روی صحنه برود و در واقع این موضوع با توافق گروه انجام شد.

پیروز ارجمند در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که حاشیه‌های اخیر، چقدر دفتر موسیقی را تحت فشار قرار داده است، گفت: من چه زمانی که در حوزه‌ی هنری مدیریت می‌کردم و چه حالا، ارتباطم را با مراجع و بزرگان حفظ کرده‌ام و این موضوع را جزو وظایف خودم می‌دانم.

او ادامه داد: متأسفانه درج خبرهای ناصواب که در واقع یک نوع، بی‌تقوایی خبری بود، بر شرایط تأثیر گذاشت. ما در دفتر موسیقی به جای این‌که به مسائل مهم‌تر بپردازیم، همیشه در حال جواب دادن هستیم تا شرایط را تلطیف کنیم و توضیح بدهیم که خطایی نکرده‌ایم.

رییس جشنواره‌ی موسیقی فجر درباره‌ی آلبومی که به‌تازگی با همخوانی یک زن منتشر و حاشیه‌هایی ایجاد شد، اظهار کرد: درباره‌ی آن اثر باید بگویم که هنگام انتشارش، شش بار اصلاحیه به آن خورد، تا جایی که روشنایی و شفافی صدای خواننده‌ی زن، از او گرفته شد و ما حتی از استاندارد موجود هم بیشتر درباره‌ی این آلبوم سخت‌گیری کردیم.

وی گفت: حساسیت‌های ما درباره‌ی آن آلبوم به حدی بود که ناشر چندبار اعتراض کرد و حتی تعدادی از موسیقی‌دان‌ها معتقد بودند که ما استاندارد را هم بیشتر رعایت کردیم. ما اکنون باید به جشنواره‌ی موسیقی فجر بپردازیم، اما درگیر چنین مسائل حاشیه‌ای می‌شویم.

ارجمند در بخش دیگری از سخنانش، اظهار کرد: ما در این مدت، کارهایی را که در دولت قبل با عنوان همخوانی منتشر شده، بار دیگر کارشناسی کردیم و متوجه شدیم که در آن زمان، در برخی آثار صدای خواننده‌ی زن حتی بالاتر از صدای مردان بوده است و می‌توانم بگویم در آن آثار، نسبت صدای خواننده‌ی زن به خواننده مرد، 80 به 20 بوده است.

لباس سنتی پوشیده‌اند اما موسیقی‌شان پاپ است

بخش عمده‌ای از کسانی که امروز به ظاهر موسیقی سنتی کار می‌کنند در واقع به هیچ‌وجه کارشان سنتی نیست.

بابک راحتی، یکی از شرکت‌کنندگان بخش جنبی سی‌امین جشنواره موسیقی فجر درخصوص ارجحیت استعداد هنری در مقابل پول و پارتی، برای ورود در عرصه موسیقی در گفتگویی گفت: مسئله استعداد امری طبیعی، مهم و لازم است و درصورتی که در حوزه‌ای استعداد نداشته باشید خود به خود از آن حوزه حذف می‌شوید. در نهایت اگر کسی بخواهد تاحدی مطرح شود، بستگی به روابط او با دیگران و پشتوانه‌ای مالی او دارد.

وی در ادامه گفت: در زمینه کاری من پاپیولار نیست و کارفرما مخاطب و خاص خود را دارد. 

راحتی درخصوص چگونگی وارد شدن به عرصه موسیقی در ادامه بیان داشت: من از سن 6 یا 7 سالگی شروع به نواختن تار کردم و بعد از مدتی سه تار را شروع کردم همچنین لیسانس و فوق‌لیسانس من مربوط به رشته موسیقی است و بعد از دانشگاه هم تا جایی که در توانم بود سعی کرده‌ام از اساتید استفاده کنم و با همین پیشینه و بضاعت کار خود را شروع کردم همچنین بسیار به مسئله استقلال اهمیت می‌دهم. 

وی درخصوص تأثیر جشنواره موسیقی فجر بر روی موسیقی کشور اظهار داشت: در واقع جشنواره فجر یا هر اتفاق جمعی که مجموعه‌ای از موزیسین‌ها را جمع می‌کند تحت شرایط خاص می‌تواند مثبت باشد اولین نکته این است که جشنواره در یک نقطه مرکزی مثل شهر تهران جمع و متمرکز شود. همچنین درسال فقط یک بار نباشد چون این کار نیاز به تداوم دارد تا همه افراد بتوانند از آن بهره‌مند شوند و عامل دیگر اعضایی هستند که جشنواره را برگزار می‌کنند. 

راحتی در ادامه گفت: در نگاه تاریخی جریان‌سازی موسیقی ایران آنطور که موردنظر بوده اتفاق نیفتاده است چون یک اثر تنها یک بار اجرا می‌شود و بعد از آن تمام می‌شود همانند جشن هنر در شیراز و توس.

وی افزود: اگر در جشنواره اجرای درخشانی از دید مردم و متخصصین هست باید ضبط شود هر چند که هنرمندان از نظر مالی و انرژی تحت فشار هستند ولی جشنواره باید از این آثار حمایت کند و زمینه انتشار و تبلیغات آن را فراهم کند تا در میان مردم رایج شود. 

راحتی درخصوص وضعیت فعلی موسیقی کشور گفت: در طول این چندسالی که در تهران هستم بخش عمده‌ای که در ژانر سنتی کار می‌کنند در واقع اصلا کارشان سنتی نیست و تنها برچسب سنتی بر آن خورده است گرچه موزیسین تمام وسایل مورد استفاده و حتی لباسش نقش سنتی دارد ولی جنس کارش پاپ است و این شرایط داورها را به سمت نوعی پاپیولار شدن می‌برد. 

وی افزود: یک نوع جریان کمرنگ و مختصری هم درحال حرکت است و این افراد نسبت به کاری که انجام می‌دهند مطالعه می‌کند ولی مخاطبان اندکی دارند و باید از این طیف حمایت شود زیرا این افراد در عرصه‌ کار خود کاملا مستقل هستند. 

وی درخصوص دغدغه خود از حضورش در جشنواره موسیقی فجر تصریح کرد: من در جشنواره جوان هم حضور داشتم و به نظر من این جشنواره بسیار مهم است چون در این جشنواره استعدادیابی صورت می‌گیرد همچنین امسال هم اولین سال حضور من در جشنواره موسیقی فجر است که قرار است موسیقی کلاسیک ایرانی اجرا کنیم و دوست داشتم کلاسیک ایرانی در کنار موسیقی کلاسیک غرب و پاپ حضور داشته باشد و دیده شود. 

اینجا سکوت را رعایت کنید!

فیروزه نوایی، فلوتیست مقیم سوییس شامگاه 27 بهمن‌ماه در تالار رودکی و در قابل سی‌امین جشنواره‌ی بین‌المللی موسیقی فجر به اجرای برنامه پرداخت.

این اجرا در قالب یک دونوازی برگزار شد و آرپینه ایسرایلییان با ساز پیانو این فلوت‌نواز مطرح را همراهی کرد.

سونات برای فلوت و پیانو اثر دونیتزتی، آهنگساز ایتالیایی اولین قطعه‌ای بود که در این کنسرت اجرا شد. دونیتزتی که از آهنگسازان پرکار دوره‌ی رومانتیک به شمار می‌آید، این سونات را در سال 1819 نوشته که متشکل از دو بخش آهسته و سریع است.

این قطعه شروع پرقدرتی برای اجرا محسوب می‌شد و قطعات متعددی که برای ساز فلوت خلق شده‌اند، با لحنی پرطراوت توسط این دوهنرمند نواخته شد.

قطعاتی که برای این کنسرت انتخاب شده بودند، سرشار از ریتم‌های چابک محسوب می‌شدند و فیروزه‌ نوایی هم با تکنیکی مثال زدنی این قطعات را اجرا می‌کرد.

آرپینه ایسرایلیان نیز نوازنده‌ای با تجربه و ماهر است که در این اجرا یک قطعه را به صورت تکنوازی اجرا کرد. تکنیک‌های او در اجرای این قطعه تحسین حاضران را در پی داشت و به صورت مداوم مورد تشویق قرار گرفت.

پس از اجرای چند قطعه صحبت کردن در سالن موجب گلایه‌گذاری فیروزه نوایی شد و او خطاب به حاضران گفت: لطفا سکوت را رعایت کنید و هنگام اجرا صحبت نکنید. صحبت کردن تمرکز مرا به هم می‌زند.

با تسلط یافتن سکوت بر فضای تالار رودکی، قطعه‌ای از آندره ژولیوت نواخته شد.

اجرای فیروزه نوایی و آرپینه ایسراییلیان یکی از کنسرت‌های با کیفیت سی‌امین جشنواره‌ی بین‌المللی موسیقی فجر بود. از آن دسته اجراهایی که باعث می‌شود، پای مخاطب جدی به اجراهای جشنواره‌ی فجر باز شود.

فریماه قوام‌صدری و دکتر آذین موحد که هر دو از پیشکسوتان حوزه‌ی موسیقی هستند، به این اجرا آمده بودند. 

جوانان آهنگساز نیازمند برقراری ارتباط میان جامعه و آثارشان هستند

محمد سریر گفت: کیفیت آثار آهنگسازان جوان از نظر فنی به حد مطلوبی رسیده اما آنها باید به ذائقه شنیداری مردم هم توجه کنند تا بتوانند پل ارتباطی بین ساخته‌های خود و جامعه برقرار کنند.

محمد سریر آهنگساز، رئیس هیأت مدیره خانه موسیقی و یکی از اعضای هیأت داوران بخش پایان نامه و آهنگساز موسیقی کلاسیک غیر ایرانی، کیفیت آثار ارسال شده به دبیرخانه جشنواره در این دوره را مثبت ارزیابی کرد، اما نکاتی را هم برای خلق اثر هنری و پژوهشی کاربردی در جامعه متذکر شد.  

سریر گفت: بطور کلی رشد اندیشه ورزی و تکنیک در آثار ارائه شده بسیار خوب بود و شاهد رشد شرکت کنندگان سی‌امین دوره نسبت به دوره قبل بودیم.

وی افزود: آهنگسازی از نظر فنی کیفیت بهتری داشت اما مشکل اصلی و آنچه می‌توان بعنوان یک نکته درخور تامل به آن اشاره کرد برقراری پل ارتباطی بین ساخته‌های یک آهنگساز و جامعه و اهمیت این ارتباط است.

رئیس هیأت مدیره خانه موسیقی ادامه داد: جامعه دنبال کارهای شنیداری خیلی خوبی است که بتواند با آن ارتباط هم برقرار کند و این نکته خیلی مهمی است که آهنگسازان باید همواره به آن توجه داشته باشند. در جامعه باید این کارکرد آهنگسازی هم فعال شود تا آهنگسازان بتوانند نیازهای شنیداری مردم جامعه را شناخته و آن را در روند خلق آثارشان لحاظ کنند.

سریر همچنین با تاکید بر اینکه آهنگسازان جوان باید به موسیقی ملی و نواحی هم توجه کافی داشته باشند، اظهار کرد: به نظر می‌آید علاوه بر برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و رسانه‌ای برای ارتقای ذائقه جامعه، سازندگان موسیقی هم باید در جان مایه کار خود بیشتر اندیشه کرده و در خلق آثارشان از آثار موسیقی ملی و نواحی که به گوش و ضمیر مردم بیشتر آشناست، الهام بگیرند.   
این عضو هیأت داوران سی‌امین جشنواره بین المللی موسیقی فجر ادامه داد: آهنگسازان جوان باید علاوه بر اینکه توانایی‌های فنی خود را در این بخش بکار می‌گیرند، جاذبه‌های بیشتری برای مردم و ارتباط با آنها فراهم کنند تا در حوزه اجرایی هم موفق باشند.  
 
سریر با تاکید بر اینکه حضور موزیسین‌های جوان در جشنواره‌ها اتفاق خوبی است، بیان کرد: حضور در جشنواره‌‌ها و مسابقه‌ها و همچنین کسب عنوان برگزیده قطعا اتفاقات خوبی است و محملی برای نشان دادن توانای‌‌های فنی  آهنگسازان جوان به شمار می‌رود. این عزیران نیازمند فضایی هستند که کارشان کارکرد اجتماعی هم پیدا کرده و به جامعه ورود پیدا کند.

وی در پایان گفت: در واقع آهنگسازان جوان باید بتوانند در مسیری حرکت کنند که ملودی‌ها و کیفیت فنی کارشان به نسبت هم حرکت کنند و یکی از دیگری پیشی نگیرد. چرا که در این صورت اثری ارزشمند خلق خواهند کرد که علاوه بر داشتن کیفیت فنی وارد فضای جامعه هم شده و مردم با آن ارتباط برقرار می‌کنند.  

 ناامیدی از ارکسترها؛ جوانان را به سمت کارهای خصوصی کشانده‌است

مدت‌هاست که ارکستر ملی و سمفونیک تعطیل شده است و طبیعتا این مسئله تاثیر زیادی بر موسیقی کلاسیک گذاشته است. وقتی محلی برای دورهم جمع شدن نوازندگان و اهالی موسیقی نباشد، طبیعتا شرایط خوب نیست.

ظهیرالدینی معتقد است: ارکستر ملی و سمفونیک به دلیل مشکلات مالی تعطیل شده‌اند و تا زمانی که این مشکلات حل نشود، جمع کردن نوازندگان کار دشواری خواهد بود زیرا ناامیدی از احیای ارکسترها؛ جوانان را به سمت فعالیت‌های خصوصی کشانده است.

سیاوش ظهیرالدینی(عضو هیئت داوران بخش گروه‌نوازی کلاسیک غیرایرانی) در گفتگو با خبرنگار ایلنا؛ درباره اجراهای بخش رقابتی گفت: با پایان کار شش گروه بخش رقابتی می‌توانم بگویم که گروه‌ها از استانداردهای لازم برای اجرا برخوردار بودند و من پیشرفت زیادی نسبت به سال قبل مشاهده کردم.

او ادامه داد: خوشبختانه در اجراهای بخش رقابتی، گروه‌ها به موسیقی تمامی دوره‌های موسیقی توجه داشتند و رپرتوار مناسبی را ارائه کردند. خوشحالم که گروه‌های مستقل کوچک یا بزرگ اینقدر حرفه‌ای به اجرا می‌پردازند.

وی درباره حمایت از گروه‌های برگزیده نیز بیان کرد:‌ من از حمایت‌‌‌‌های مالی و اداری بی‌خبرم و تخصصی هم درباره آن ندارم درنتیجه نمی‌توانم بگویم که آیا در روند دریافت مجوز یا سال اتفاقی صورت گرفته است یا خیر. اما برای اجراهای این گروه‌ها رفتم و حتی آقای صهبایی چند جلسه با ارکستر رسا که سال گذشته به عنوان گروه برتر انتخاب شد، تمرین کرد. امیدوارم درنهایت از این گروه‌ها و استعدادها حمایت بیشتری هم صورت بگیرد و بتوانند اجراهای بیشتری را روی صحنه ببرند. این جشنواره فرصت خوبی برای ارائه آثار جوانان و فرصتی برای دیده شدن است.

ظهیرالدینی با اشاره به تاثیر تعطیلی ارکستر سمفونیک و ملی در ایران بر موسیقی ایران، اظهار داشت: مدت‌هاست که ارکستر ملی و سمفونیک تعطیل شده است و طبیعتا این مسئله تاثیر زیادی بر موسیقی کلاسیک گذاشته است. وقتی محلی برای دورهم جمع شدن نوازندگان و اهالی موسیقی نباشد، طبیعتا شرایط خوب نیست.

او ادامه داد: شنیده‌ام که قرار است به زودی ارکستر‌ها راه‌اندازی شوند اما مشکلات مالی وجود دارد زیرا مدت‌ها پیش امتحان‌هایی برای عضوگیری ارکستر برگزار شد. وقتی شرایط مالی مناسب نباشد، جمع کردن نوازندگان دورهم کار دشواریست زیرا در این بازه زمانی، با ناامید شدن نوازندگان از احیای ارکستر سمفونیک، گروه‌ها به سمت فعالیت‌های خصوصی رفتند و این روزها حتی آموزشگاه‌های موسیقی هم ارکستر مخصوص به خودشان را دارند.

این نوازنده ویولن در پایان گفت: باتوجه به دوری ما از مهد موسیقی کلاسیک، طبیعتا کیفیت اجراهایمان هم متفاوت است اما درطول همین جشنواره موسیقی فجر هم دیدیم که چهره‌های بسیاری در ایران فعالیت می‌کنند و با وجود سن کم بسیار می‌درخشند. امیدوارم که شرایطی فراهم شود تا با احیای ارکسترها و همچنین‌ حضور بخش خصوصی در موسیقی، شرایط موسیقی کلاسیک بهتر شود.

 ویولن دو کاسه سازنده ایرانی در آلمان رونمایی می شود

ویولن دوکاسه محسن شاملو سازنده ایرانی با نام مدل مهر به زودی در نمایشگاه بین المللی موسیقی آلمان رونمایی می شود.

محسن شاملو که نمایشگاه سازهای دست ساز خود را برای چهارمین سال پیاپی و در خلال ایام برگزاری جشنواره موسیقی فجر در سالن انتظار تالار وحدت برپا کرده است روز سه شنبه به خبرنگار موسیقی ایرنا گفت: تجربه حضور طی سال های گذشته در این جشنواره و برپایی نمایشگاه در کار تخصصی من یعنی ساخت ساز بسیار تاثیرگذار بوده است.

این سازنده ساز ویولن با بیان آنکه طرح و ایده ساخت ویولن سل از تجربه حضور من در نمایشگاه جشنواره موسیقی فجر حاصل شده است گفت: در سال نخست حضور در این نمایشگاه ساز ویولن، سال دوم ویولن سل و اکنون در سال سوم ساز تخصصی موسیقی کلاسیک «کنترباس» را تولید و ارائه کردم.

شاملو همچنین به ساخت ساز ویولن دو کاسه که سال های دور برای نخستین بار توسط استاد قنبری مهر ابداع و طراحی شده بود اشاره کرد و افزود: این ساز در شکل ظاهری با ویولن فرقی ندارد اما از نظر جایگاه گوشی ها و همچنین نوع صدابندی تفاوت های مهمی دارد و بنا دارم این ساز را در نمایشگاه بین المللی هنر موسیقی آلمان با نام بین المللی ویولن «مدل مهر» رونمایی کنم.

وی با تاکید بر آنکه هیچکدام از سازهای ارائه شده ابداع من نبوده و من تنها سازنده آنها هستم خاطرنشان کرد: تولید سازهای جدید در گام نخست به یک سازنده نیاز دارد.

سی امین جشنواره بین المللی موسیقی فجر که از 24 بهمن ماه آغاز شده تا اول اسفندماه در تهران ادامه دارد.

اجرای آرام گروه هلندی به دل مخاطبان نشست

کوارتت' yuri honing' از کشور هلند با اجرای آرام و یکنواخت خود توانست مخاطبان سی امین جشنواره بین المللی موسیقی فجر را راضی از سالن به خانه های خود بفرستد.

گروه موسیقی هلندی شب (سه شنبه) گذشته با ترکیب 'yuri honing' (ساکسیفون)، 'wolfert brederode'(پیانو)، joost lijbaart''(درامز) و 'valdimar kolbenin'(کنترباس) ساعت 18:15 در محل تالاروحدت برنامه خود را اجرا کرد.

شب گذشته این گروه برای دومین بار در قالب بخش بین الملل جشنواره موسیقی فجر برنامه خود را اجرا کرد.

از نکات قابل توجه این کنسرت می توان به حضور قابل توجه مخاطبان درسالن اشاره کرد به طوریکه تمامی صندلی های تالار وحدت مملو از جمعیت بود.

اجرای این کوارتت با اجرای آثاری به آهنگسازی سرپرست گروه آغاز شد، فرم اجرایی آثار تحت تاثیر موسیقی جاز و برداشت های آهنگساز، از بداهه پردازی تدوین شده بود.

توجه به اصول گروه نوازی در طول اجرا از سوی نوازندگان قابل توجه بود، اعضای کواراتت با هماهنگی و رعایت دینامیک و نوآنس توانستند اجرای سطح بالایی را به مخاطبان ارائه بدهند.

همانطور که انتظار می رفت هر ساز یک نقش اجرایی مستقل را دنبال می کرد که در کنار یکدیگر بیانی مشترک را به مخاطب انتقال می داد.

yuri honing سرپرست و نوازنده ساکسیفون نقش بیشتری نسبت به دیگر اعضای گروه در برنامه داشت ، به نحوی که دراجرای اغلب آثار نقش بداهه پرداز و سلویست را ایفا می کرد.

البته نباید از نقش ویژه دیگر نوازندگان چشم پوشی کرد چرا که آنها نیز تمامی توان تکنیکی و اجرایی خود را در خدمت کل گروه قرار داده بودند.

ساختار صدا دهی گروه با توجه به سازهای موجود بسیار شبیه به گروه های جاز اروپایی و شمال آفریقا بود که در اواخر دهه 90 میلادی نقش بسزایی را در عرصه موسیقی جهان ایفا کردند.

وجود سازی همچون کنترباس در کنار ساکسیفون که صدای تیز و رسا داشت ارکستر را از نظر صدادهی متعادل کرده بود و تمبر صوتی را برای مخاطبان لذت بخش می کرد.

یکی دیگر از نکات قابل توجه این کنسرت قدرت اجرایی بالای هر یک نوازنده ها بود، نوازندگان پیانو، درام و ساکسیفون از تکنیک بالای اجرایی برخوردار بودند ، اما کنترباسیت این کوارتت از لحاظ تکنیکی متوسط بود.

فضای ریتمیک آزاد در بیشتر قطعات معرفی می شد، اپیزودهای ملودیک همراه به دوره های ریتمیک دگرگون شده به صورت متعدد مورد استفاده قرار می گرفت.

نوازنده دارم نیز با دقت و تکنیک بالای خود نقش بسزایی در کیفیت اجرای این گروه داشت ، وی تمام تلاش خود را می کرد که درعین اجرای سلایق شخصی خود به همکاری با گروه نیز توجه کند.

نوازنده ساکسیفون نیز در طول کنسرت به خوبی از پس اجرای فواصل دشوار ملودیک بر آمد که این مهم نشانگر تکنیک بالا و حرفه ای بودن این نوازنده بود.

صدابرداری مطلوب یکی دیگر از نکاتی بود که موجب شد کیفیت این کنسرت مطلوب باشد . از آنجایی که این کوارتت تجربه اجراهای متعدد و بین المللی را داراست بر روی صدادهی مطلوب سالن نیز متمرکز بوده است.

شاید اگر جریان اجرای آثار هوشمندانه تر انتخاب می شد بر مخاطب اثر بیشتری می گذاشت.

کلیت اجرا فضایی آرام داشت که در برخی موارد مخاطبان را خسته می کرد .اگر رپرتوآر با توجه بیشتر به سلیقه موسیقایی مخاطبان شرقی همچون ایران انتخابی می شد موفق تر بود.

نبودفرازهای ملودیک و هیجان انگیز که مخاطب را به خود جلب کند دربرخی قسمت های کنسرت، تماشاگران را نسبت به اجرای موسیقی بی تفاوت کرده بود.

این کوارتت آثاری همچون آرزو، قاصد، رونسانس، دایسکی من، پروانه، آواز غمگین و راه بهشت را در طول کنسرت خود اجرا کرد.

پس از اتمام کنسرت اعضای گروه با تشویق مخاطبان همراه بود و آنها را راضی به خانه هایشان فرستاد.

با توجه به گروه های شرکت کننده در بخش بین الملل سی امین جشنواره موسیقی فجر می توان اجرای کوارتت هلندی را کنسرتی ارزشمند برشمرد که توانست با مخاطبانش ارتباط برقرار کند.

 نواهای دلنواز یا ناخوشایند در سفرهای درون شهری

«بیا بریم به مزار ملا ممدجان...»، «ما چهارتا برادربه همراه دو خواهر...»، «علی شیر خدا ...» نواهایی هستند که این روزها هرکس سوار بر اتوبوس شهری در تهران شود با ساز و آواز افرادی دوره گرد که برای جلب کمک از مسافران نواخته می شود را خواهد شنید.

چنین نمایش های اتوبوسی در بسیاری از مسیرها و خط های شهری بویژه مسیرهای تجریش-راه آهن؛ مطهری-صادقیه؛ مطهری-تهرانپارس؛ میدان جمهوری-میدان بهارستان و سایر خطوط دیده می شوند که برخی از مسافران با حالت طنز به آن نگاه می کنند و بعضی دیگر آن را یک تراژدی از کودکان خیابانی می خوانند و برخی دیگر آن را شکل تازه ای از تکدی گری می دانند.

دراین میان چنانچه کسی با صدای بلند دراتوبوس های شهری یا همان خط واحد، مشغول صحبت با تلفن همراه خود باشد؛ نگاه های پرسشگرانه مسافران را به سمت خود می کشاند چون مسافران اتوبوس، محیط این وسیله نقلیه را ساکت می خواهند حال اگر سکوت را آهنگ و نوازندگان بشکنند، موضوع قدری پیچیده و بحث برانگیز می شود.

سکوت مورد انتظار مسافران اتوبوس ها را گاه به گاه نوازندگانی می شکنند که شاید بتوان نامشان را نوازندگان دوره گرد نامید.

نوازندگانی که با سازهای ضربی، زهی و بادی مانند تمپو، تار، سه تار، فلوت و گاهی ویولون در اتوبوس های بین شهری دیده می شوند و شعر می خوانند و ساعات و لحظاتی متفاوت را ایجاد می کنند.

حضور این افراد در راستای خیابان ولیعصر(عج) تهران و در اتوبوس های تندرو(بی آرتی) خط میدان تجریش - راه آهن بیشتر از سایر خطوط است؛ برخی از آنان نرسیده به میدان جمهوری از اتوبوس پیاده می شوند و خط عوض می کنند.

برخی از نوازندگان نوجوان هستند و در حالی که سر و وضع چندان مناسبی ندارند و تمپو می زنند، اشعار مذهبی و دو بیت شعر «شیرخدا» را با لهجه ها و گویش های سایر استان ها سر می دهند.

برخی نیز اتوکشیده و مرتب هستند و با تک نوازی سه تار و ویلون سعی بر امرار معاش دارند.

یکی از این نوازندگان که خود را سمانه معرفی کرد گفت: 12 سال دارم، ایام پایانی سال زمان مناسبی برای کسب درآمد در تهران است.

سمانه می گوید که آمده تا به برادر و خواهرش کمک کند تا دراین ایام پایانی سال درآمدی داشته باشند.

برخی از مسافران از حضور آنان خوشحال می شوند و بعضی ها هم از آنان ناخشنود و برخوردهای تحقیر آمیزی می کنند که شایسته شان نیست.

سمانه که دوست ندارد نام مدرسه اش را به خبرنگار بگوید، درآمد یک روز خود و برادر و خواهرش را 48 هزار تومان عنوان می کند و می افزاید که پدرم معتاد است و در جنوب تهران زندگی می کنیم، هر یک از اعضای خانواده باید خرجی اش را خودش درآورد؛ پول های اضافه را هم به پدرم می دهیم تا برای خانواده خرج کند.

سمانه گفت: کاسبی نوازندگان کساد است؛ مردم خیلی پول نمی دهند، البته صدقه هم می گیریم.

مسافران اتوبوس به موسیقی گوش می دهند، به نظرمی رسد برخی با اشتیاق تمام گوش می سپارند و در پایان مبلغی را به نوازندگان می دهند و برخی نیز با بی تفاوتی سر برمی گردانند و سمت دیگری را نگاه می کنند.

خانم مسنی که در ایستگاه پارک ساعی سوار اتوبوس شده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا حضور این افراد را موجب ناامنی می داند و می گوید: حضور این افراد موجب هراس می شود، وقتی برای جمع کردن پول به قسمت بانوان می آیند، باید احتمال هر خطری را داد؛ شاید کیف قاپ باشند و شاید قصد دیگری داشته باشند.

او معتقد است راننده اتوبوس باید از سوار شدن این افراد جلوگیری کند و اجازه دهد مسافرانش در امنیت به مقصد برسند.

آقای جوان 21 ساله نیز که به نظر می رسد از حضور نوازندگان در اتوبوس دل خوشی ندارد، می گوید: دفعه قبل که سوار اتوبوس شدم، گوشی تلفن همراهم سرقت شد، معتقدم نوازنده ها حواس مسافران را پرت می کنند و جیب برها نیز با استفاده از غفلت مسافران، جیبشان را می زنند.

اما خانمی 41 ساله و خانه دار، نظر متفاوتی دارد او می گوید که با حضور نوازندگان، مسافران در مسیر طولانی تجریش تا راه آهن، از موسیقی بهره می برند و لحظات خوبی را می گذرانند.

خانم جوان 19 ساله و دانشجوی علوم اجتماعی نظر او را نفی می کند و می گوید: بهتر است راننده از رادیو آوا و یا سایر موج های رادیو استفاده کند، زیرا حضور این افراد نوعی ناهنجاری و نشانه وضعیت بد و نامطلوب فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه است.

آقای مرادی راننده اتوبوس بی آرتی در تهران می گوید: راننده نمی تواند مانع سوار شدن متکدیان و یا نوازندگان به اتوبوس شود.

وی افزود: اگر از سازمان اتوبوسرانی دستوری مبنی بر ممانعت از سوار شدن این افراد صادر شود، باز هم نیازمند حضور ماموری برای این موضوع است، زیرا راننده باید وظایف تعیین شده خود را انجام دهد.

اما «عبدالحسین مختاباد» عضو کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت که حضور نوازندگان در سطح شهر به صورت کلی می تواند موجب شادی افزایی شود.

وی افزود: باید هماهنگی هایی با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران انجام شود که این نوازندگان ساماندهی شوند.

مختاباد با اشاره به وضعیت سایر کشورها گفت: در همه جای دنیا نوازندگانی هستند که به خیابان ها می آیند و می نوازند، حتی کشورهای اروپایی از نوازندگان سایر کشورها دعوت می کنند تا در سطح شهرها لحظات خوب و خوشی را برای مردم بسازند.

مختاباد با حضور نوازندگان در اتوبوس ها موافق نیست و معتقد است، نوازندگان در اتوبوس ها نباید حضور یابند؛ بلکه باید برای حضور در ایستگاه های اتوبوس و معابر عمومی ساماندهی شوند و فضای فرح بخشی را برای شهروندان ایجاد کنند.

عضوشورای شهر تهران افزود: اینکه افرادی در اتوبوس ها حضور یابند و با نواختن قطعه ای طلب پول کنند، در شان هنر و جامعه نیست.

مختاباد گفت: پس از فصل بررسی بودجه، از مسوولان امر و سازمان اتوبوسرانی دعوت می شود تا حضور نوازندگان در اتوبوس ها بررسی و برخورد مناسبی با آن انجام شود.

با توجه به اظهارات مردم ،کارشناسان وعضو شورای اسلامی شهر تهران به نظر می رسد که برای جلوگیری از بروز مشکلات مسوولان باید راه کار مناسبی در این باره اندیشیده و این وضعیت را سامان بخشند تا شاهد پیامدهای ناگوار در پایتخت نباشیم و از سویی با به کارگیری روش های مناسب شادی و نشاط در جامعه افزون شود.