کاهش هزینه ها و افزایش سرعت ترخیص کالا، رتبه گمرک ایران را ارتقا می دهد. سرعت گرفتن مراحل ترخیص کالا، اثر سیستم جدید گمرکی که زمان ترخیص کالا را از 37 روز و 26 روز به زیر 4 روز کاهش داده، و تلاش مسوولان کشور و دولت در زمینه اجرای اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولید و صادرات کشور و... موجب شده که رقم صادرات به رقم واردات کشور نزدیک شود
گروه اقتصادی – رئیس کل گمرک ایران اعلام کرد: آمار تجارت خارجی کشور تا 20 بهمن 93 نشان می دهد که میزان صادرات غیر نفتی کشور به میزان 44 میلیارد و 992 میلیون دلار و رقم واردات معادل 46 میلیارد و 567 میلیون دلار بوده است.
به گزارش بولتن نیوز، این آمارها نشان می دهد که تحت تاثیر افزایش نرخ ارز، سرعت گرفتن مراحل ترخیص کالا، اثر سیستم جدید گمرکی که زمان ترخیص کالا را از 37 روز و 26 روز به زیر 4 روز کاهش داده است، و همچنین تلاش مسوولان کشور و دولت در زمینه اجرای اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولید و صادرات کشور و... موجب شده که رقم صادرات به رقم واردات کشور نزدیک شود و وابستگی تجاری کشور به نفت خام کاهش یابد
این برای اولین بار در اقتصاد جمهوری اسلامی و چند دهه اخیر است که رقم صادرات توانسته است به میزان بیش از 96 درصد واردات برسد و این موضوع باعث خواهد شد که وابستگی ارزی و تجاری کشور به صادرات نفت خام کاهش یابد.
اگرچه رقم میعانات گازی به میزان 13 میلیارد و 650 میلیون دلار و محصولات پتروشیمی به میزان 12 میلیارد و 545 میلیون دلار سهم عمده در صادرات کشور داشته اند و این دو قلم روی هم رفته معادل 26 میلیارد و 192 میلیون دلار و 58 درصد صادرات کشور را تشکیل می دهند اما ارزش افزوده آن موجب شده که کشور به جای خام فروشی نفت، به سمت تولید کالاهایی با ارزش افزوده بالاتر هدایت شود.
مسعود کرباسیان روز دوشنبه 20 بهمن در جمع خبرنگاران با اعلام خبر تجارت خارجی کشور تا تاریخ 20 بهمن 93 گفت: میزان صادرات میعانات گازی به میزان 43 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته و صادرات محصولات پتروشیمی نیز در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل 29 درصد رشد نشان می دهد.
وی افزود: میزان صادرات سایر کالاهای کشور نیز معادل 18 میلیارد و 800 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل معادل 8 درصد افزایش نشان می دهد.
وی ادامه داد: میزان رشد مجموع صادرات کشور در این مدت 22 درصد و میزان رشد واردات نیز بیش از 13 درصد بوده است.
رئیس کل گمرک ایران افزود: ارزش متوسط هر تن کالا نسبت به مدت مشابه سال قبل 15 درصد رشد دارد
وی زبا اشاره به اینکه گمرک با 45 قانون سر و کار دارد که شامل ترانزیت، صادرات و واردات است اظهار داشت: همچنین 15 کنوانسیون بینالمللی وجود دارد که برخی از آنها در تعارض با برخی قوانین بوده و مشکل ایجاد میکند. به همین خاطر برخی وارد کنندگان به دنبال راههای دیگر و خلاص شدن از چالشهای آن هستند.
وی با تاکید بر اینکه با این سازمان همجوار و 14 رویه سر و کار داریم تصریح کرد: در دنیا تعداد رویهها 4 مورد است که در عین حال باید با قوانین تطبیق داده شود که 37 روز زمان میبرد و 15 نوع عوارض میبینیم که قبلا تجمیع عوارض وجود داشت و هر کدام از آنها یک جدول مندلیف است.
به گفته کرباسیان در حال حاضر 22 سازمان مجوز صادر می کنند و همین، کار رسمی انجام دادن را سخت میکند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به سوالات خبرنگاران پاسخ داد که در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه مسئولیت اجرای پنجره واحد تجارت فرامرزی بر عهده گمرک است، چه سازمانهایی در این راستا همکاری نمیکنند گفت: تا قبل از این قانون هر کسی به دنبال درست کردن یک پنجره واحد بود و در حال حاضر پنجره واحد همان سیستم یکپارچه جامع گمرکی است که سازمانهای مختلف از جمله کشتیرانی، بانک، بیمه،نیروی انتظامی، استاندارد، قرنطینه، وزارت ارشاد، وزارت بهداشت باید به این سامانه وصل شوند و در یک جا همه مجوزها و فرآیندها راستیآزمایی شود.
وی ادامه داد: اکنون با سازمان بنادر برای دریافت مانیفست، پایانهها، دریافت اطلاعات، ثبت سفارش با سازمان تجارت، سازمان استاندارد، قرنطینه نباتی و بیمهها تفاهمنامه امضا شده است و اگر همکاری در با بانکها یک یا علی بگوییم موضوع پنجره واحد بسته خواهد شد و در این زمینه وظیفه خود میدانیم که اطلاعرسانی کنیم.
وی با بیان اینکه تا امروز که 20 بهمن ماه است ارزش صادرات 44 میلیارد و 992 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 22 درصد رشد دارد و نیز واردات 46 میلیارد و 567 میلیون دلار بوده که 13.77 درصد رشد داشته است.
وی در پاسخ به سوالی درباره موضوع ثبت سفارش شکر بیان داشت: فلسفه وجودی ثبت سفارش برای اطلاعرسانی کالاهای وارداتی و ضرورت و نیاز آن است. اگر قرار است واردات شکر ممنوع شود و پول آن به طرف خارجی پرداخت شده باشد واردکننده متضرر میشود و اگر در حال حاضر ثبت سفارش کاربردی ندارد باید جمع شود زیرا به صورت روزانه میتوانیم اطلاعرسانی از میزان واردات و نیازهای کشور داشته باشیم و به همین علت ثبت سفارش کاربردی نیست، البته طبق قانون صادرات و واردات اگر کالایی ثبت سفارش شود شامل محدودیتهای بعدی نخواهد شد و به همین علت با وجود توقف ثبت سفارش، آنچه در گذشته ثبت شده وارد میشود.
کرباسیان با بیان اینکه در حال حاضر 65 نوع معافیت قانونی وجود دارد که 11 نوع از این نوع معافیت مربوط به دستگاهها است، بیان داشت: هر کالا از هر مرزی با هر مقرراتی میتواند وارد شود و در حال حاضر در تجارت فرامرزی دنیا رتبه 148 را داریم و به دنبال بهتر کردن جایگاه ایران هستیم.
رئیس کل گمرک با ابراز تاسف از جایگاه 126 ایران در موضوع لجستیک عنوان کرد: در مقررات و قوانین کمبودی وجود ندارد البته این موضوع کمی غیر منصفانه در نظر گرفته شده و در عین حال مشکلات به تعداد رویهها و مقررات است. زمانی جز 5 گمرک برتر دنیا با سیستم آسیکودا بودیم.
وی با بیان اینکه ماندگاری تعرض کالا معادل یک درصد ارزش آن کالا است، یادآور شد: اعمال مدیریت ریسک روی کالاهایی که وارد میشود بر اساس سابقه شرکت و اطلاعات کالا و مبدا و مقصد صورت میگیرد. اکنون اطلاعات مربوط به ارزش کالا را نمیتوان در کشور به واردکننده بدهیم زیرا قابل استناد نیست و به همین علت روی سایت گمرک اطلاعات مربوط به ارزش کالاها گذاشته شده است، تا از کمنمایی و پیشبرآورد ارزش یک کالا جلوگیری شود.
معاون وزیر اقتصاد با اشاره به ارائه خوداظهاری ارزش تصریح کرد:باید فرآیند تعرفهگذاری را کاهش دهیم و در حال حاضر میانگین تشریفات صادرات کمتر از یک روز است. در حال حاضر طبق سیستم سامانه جامع میتوان هر گمرک را رصد و کالاهایی که وارد و خارج میشود کنترل کرد.
کرباسیان در خصوص اظهار نظر یکی از مسئولان سفارت انگلیس که گفته است کالاهای کشور انگلیس برای سفارتخانه در گمرک مانده و ترخیص نمیشود اظهار است: بهتر است این مسئول سابق انگلیسی به کارهای خود رسیدگی کند و نه به امور گمرکی. اگر کالایی ثبت سفارش شود گمرک تصمیمگیر نیست و بر اساس فرآیندها ترخیص خواهد شد.در واقع کالاهایی که از طریق پست دیپلماتیک میآیند از تشریفات مستثنی هستند و اظهارات این فرد پایه و بنیان ندارد البته قطعا گمرک طبق مقررات عمل خواهد کرد.
رئیس کل گمرک ایران درباره فساد در گمرک و چگونگی جلوگیری از آن گفت: سیستم گمرکی ایجاد شده تا در میان مردم رقبت ایجاد کند و راههای دیگر را ببندد در زمان فعلی ستاد مبارزه با قاچاق کالا پروندهها به صورت جدی پیگیری میشود و موارد جدید فساد مبالغ زیادی نیست و بیشتر مربوط به جعل اسناد میشود که همه آنها قابل شناسایی و پیگیری است.
وی در مورد ادعای شهرداری مبنی بر عدم ترخیص قطارهای شهری از گمرک بیان داشت: قطارهایی که وارد شده باید حقوق دولت پرداخته شود تا بتوان آن را ترخیص کرد البته مسئولان شهرداری قبل از حل موضوع فقط مصاحبه میکنند و در این رابطه با اختیار مسئولیت خودم شخصاً زنگ زده و تعهد ذیحسابی دادم تا قطارها ترخیص شوند متاسفانه شهرداری در مقطعی نسبت به تعهد ذیحسابی کوتاهی کرد و البته اکنون مشکل حل شده است.
معاون وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه عمده صادرات کشور مربوط به میعانات گازی،محصولات پتروشیمی و سایر کالاها است تصریح کرد:به ترتیب از لحاظ ارزش صادرات آنها نسبت به مدت مشابه 43.56، 29.45 و 6.77 درصد رشد داشته است و مقصد آنها چین، عراق، امارات، افغانستان، هند و سایر کشورها است.
به گفته کرباسیان اقلام عمده وارداتی نیز گندم، خودرو، ذرت، برنج و کنجاله روغن سویا است که سهم ارزشی آنها به ترتیب چین 23 درصد، امارات 23 درصد جمهوری کره 7.97، ترکیه 3.38، هند 3.34 و سایر کشورها 14.17 درصد است.
وی تاکید کرد:ارزش متوسط هر تن کالا نسبت به مدت مشابه سال قبل 15 درصد رشد داشته است که نشان میدهد کالاهای صادراتی ارزش افزوده بیشتری دارد که یکی از مشکلات را مربوط به زیاد بودن تعرفهها دانست و افزود:هر چه طبقهبندی تعرفهها زیاد باشد امکان سوءاستفاده را فراهم میکند و در حال حاضر برای ماهی 11 ردیف تعرفهای از 4 تا 40 درصد وجود دارد که به دلیل پرداخت تعرفه مالیات، عوارض متفاوت سوءاستفاده را فراهم میکند در حالی که تعرفه در دنیا کم بوده و قرار است برای سال آینده این موضوع کمتر شود و از 14 ردیف به 10 ردیف کاهش یابد که قطعا منجر به افزایش درآمدها خواهد بود.
رئیس کل گمرک ایران با اشاره به اینکه با کمک وزارت امور خارجه و استانداری استان خراسان جنوبی مشکل صادرات مشتقات نفتی از گمرک ماهیرود رفع شده است، عنوان کرد:در حال حاضر 600 کامیون در حال خروج از مرز هستند و البته باید طبق فرمایشات مقام معظم رهبری از خامفروشی جلوگیری کنیم و محصولات با ارزش افزوده بالا صادر شود.
وی یکی از اقدامات گمرک را مربوط به ارزیابی کالا در محل واحدهای تولیدی دانست و گفت: در لایحه خروج از رکود اجازه داده شده از محل دریافتیهای حقوق گمرکی مواد اولیه کالاهای صادراتی را استرداد کنیم که قبلاً پول آن به خزانه واریز میشد و استرداد آن ماهها طول میکشید.
به گفته کرباسیان عوارض صادراتی از برخی کالاها اخذ میشود که با ایجاد ضمانتنامه این مشکل حل شده است.
وی از ایجاد سیستم فعالان مجازی اقتصادی خبر داد و گفت: در حال حاضر 30 شرکت معتبر که هیچ پرونده مالیاتی، بانکی، بدهی و مشکل حادی ندارند شناسایی شده که مانند ارزیابان گمرک عمل کرده و کالا را صادر میکنند و بعداً پروانه از آنها گرفته میشود که در این راستا نیز به چند کشور پیشنهاد دادیم که چنین رویهای از این شرکتها گرفته تا سهولت در امور صادراتی بیشتر شود.
رئیس کل گمرک ایران با اشاره به از سر گیری صادرات سوخت به افغانستان، گفت: ردیفهای تعرفهای به 10 ردیف کاهش یافته است.
مسعود کرباسیان در مورد یکسان سازی تعرفه ها در سال 94 گفت: بالا بودن تعداد تعرفه ها و طبقه بندی آنها منجر به سوءاستفاده می شود، بر این اساس قرار است طبق تصمیم کمیسیون ماده یک، تعداد ردیف های تعرفه ای از 14 ردیف در سال 94 به 10 ردیف کاهش یابد که کاهش ردیفها و طبقات تعرفه ای علاوه بر شفافیت و جلوگیری از سوءاستفاده، درآمد بیشتر برای گمرک را به همراه دارد.
رئیس کل گمرک ایران در پاسخ به سئوال دیگر خبرنگار مهر مبنی بر اینکه صادرات سوخت از برخی گمرکات کشور متوقف شده بود، آیا این صادرات دوباره آغاز شده است؟ گفت: متاسفانه برخی تصمیمات در برخی استانهای همجوار مرزی با گمرکات ایران مانند گمرک ماهیرود اتخاذ میشود یا اینکه براساس اختیارات، تصمیماتی در استانهای مرزی اتخاذ می شود که مشکلاتی را به وجود می آورد.
وی اضافه کرد: بعضا این مشکلات را با گمرک افغانستان داشته ایم که در راستای آن، رایزنی هایی صورت گرفته و با کمک وزارت خارجه و استانداری خراسان رضوی مشکل صادرات سوخت از گمرک ماهیرود به افغانستان حل شده و در حال حاضر 400 کامیون در حال صادرات سوخت از این گمرک مرزی هستند.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به تعامل گمرک با ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز ، گفت: در حال حاضر به سمت استانداردسازی کالاها حرکت کرده ایم و بررسی ها در محل کارخانه انجام می شود و این امر به صادرات کشور کمک می کند.
ردیابی کالاها آسان تر میشود
کرباسیان در مورد انتقاداتی که نسبت به ورود کالاهای بیکیفیت به کشور صورت می گیرد، گفت: ورود کالاها از مبادی غیررسمی به کشور به خاطر قانون گریزی و بی کیفیتی کالا است. بر این اساس، در نظر داریم با راه اندازی صدور پروانه به صورت الکترونیکی و حذف کاغذی آن، زمان صدور گواهی ها را به حداقل برسانیم که براساس آن ردیابی کالاها هم آسان تر خواهد بود.
اسناد جعلی کشف کردیم
وی در مورد وقوع فساد در برخی گمرکات جنوبی کشور گفت: تمام مواردی که احصا می شود، به مراجع ذیربط ارسال می گردد، همچنین با ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، هماهنگی هایی صورت گرفته و یک کمیته مشترکی در ستاد متشکل از 3 قوه ایجاد شده است که پرونده های قاچاق گمرکی در آن مورد رسیدگی قرار می گیرد.
رئیس کل گمرک ایران با اشاره به اینکه موارد جدیدی (80 میلیاردی) در بخش فساد در گمرک محرز نشده است، گفت: تنها یک جعل اسنادی داشته ایم که به صورت دستی بوده است و این جعل اسناد مربوط به گمرک نبوده بلکه اسناد سایر دستگاه ها بوده و قابل شناسایی است.
واردات شکر ادامه دارد
کرباسیان در مورد تاریخ انقضای ثبت سفارش برخی کالاها مانند قند و شکر گفت: فلسفه وجودی ثبت سفارش برای اطلاع رسانی نسبت به این است که چه کالایی قرار است بعدا وارد کشور شود و براساس آن، بانک مرکزی به آن کالا ارز می دهد و کالا به داخل کشور حمل می شود. اگر قرار بود واردات شکر به کشور ممنوع شود، چرا بانک مرکزی به آن ارز اختصاص داد و این کالا وارد کشور شد. بر این اساس، ما نمی توانیم اجازه ورود این محموله ها از کشور را به گمرکات ندهیم. اگر ثبت سفارش کاربردی ندارد، بهتر است که جمع شود.
وی ادامه داد: طبق ماده 11 قانون صادرات و واردات، کالایی که ثبت سفارش و گشایش اعتبار می شود، شامل محدودیتهای بعدی نمیشود.
کرباسیان در پاسخ به این سئوال که پس چرا شامل محدودیت در بخش واردات خودروی با حجم موتور بالای 2500 سی سی شد؟ گفت: از شهریورماه سال 92 اعلام شد که اگر خودرویی وارد کشور شده و ثبت سفارش گردیده با 2 برابر سود بازرگانی میتواند از گمرک خارج شود. برخی از این خودروها نیز در مناطق ویژه بود که اجازه واردات پیدا کرد، همچنین مطرح شد که اگر قبض انبار نیز داشته باشد، وارد کشور شوند اما برای خودروهایی که وارد کشور نشده بودند، ثبت سفارشی صورت نمی گرفت و در حال حاضر هم برای خودروی بالای 2500 سی سی ثبت سفارش انجام نمی شود. در آن زمان و با شرایط آن دوره 133 خودرو با حجم موتور بالای 2500 سی سی وارد کشور شد.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی در مورد عدم صدور مجوز واردات قطار مترو گفت: باید حقوق ورودی دولت اخذ شود، در این راستا تعهد ذی حسابی گرفته ام و شخصا موضوع را پیگیری کرده ام.