جلوگیری از بروز ناآرامی های داخلی، اولویت اصلی سعودی

گروه بین الملل، گزارش بودجه عربستان سعودی که اخیرا منتشر شده نشان می دهد که با وجود کاهش درآمدهای نفتی، مصارف داخلی و خارجی همچنان در سطح بالایی قرار دارد، که این امر بازتاب دهنده نگرانی خاندان سلطنتی در مورد ناآرامی های داخلی بعد از گذشت 4 سال از شروع بهار عربی است. انتخاب های سخت به عقب انداخته شده اند.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از المانیتور، براساس گزارش وب سایت خبری معتبر «Saudi Gazette»، ردیف درآمد ها در بودجه سعودی ها در سال آینده 190 میلیارد دلار و هزینه ها 229 میلیارد دلار است. کسری بودجه در حدود 38.6 میلیارد دلار برآورد شده است. در واقع در سال گذشته مخارج کمی افزایش یافته است، در حالی که درآمدها به خاطر کاهش قیمت نفت کم شده است. این میزان کسری بودجه در تاریخ سعودی بی سابقه بوده است.

وزیر دارایی، ابراهیم العصف گفته است که این کسری با استفاده از ذخایر مالی کشور پوشش داده خواهد شد، ذخایری که در حدود 750 میلیارد دلار یا بیشتر تخمین زده می شوند. ملک عبدالله بن عبدالعزیز دستور استفاده از ذخایر مالی کشور برای تامین هزینه های فزاینده را صادر کرده است. پادشاه همچنین تعهد داده است که میزان تولید نفت در سطح 9.6 میلیون بشکه در روز باقی بماند.

در طی دوره های قبلی سقوط قیمت نفت، عربستان از هزینه های خود کاسته بود. در سال 1998، عبدالله گفت که سعودی ها باید سبک زندگی خود را تغییر دهند و بفهمند که «زمان فراوانی به پایان رسیده است.» در سال 2009، سعودی ها میزان مخارج مربوط به مشاغل دولتی و پروژه های عمومی را کاهش دادند. در دهه 1980 که بزرگترین بحران در تاریخ این کشور رخ داد، درآمد سرانه حدودا 50 درصد کاهش یافت.

اما از زمان شروع بهار عربی در سال 2011، خانواده سلطنتی سعودی میزان هزینه های مربوط به رفاه عمومی را به میزان قابل توجهی افزایش داده تا از طبقه متوسط و بیکاران حمایت کرده و امکان تهیه مسکن به قیمتی مناسب را برای مردم فراهم کند. حقوق 2 میلیون کارمند دولت، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم افزایش یافته است. میزان صرف بودجه برای بخش تحصیل و خدمات درمانی بالا رفته است. پادشاه تلاش کرده است که با پخش پول همه را راضی نگه دارد و از بروز اختلافات جلوگیری کند. حتی در استان های شرقی شیعه نشین نیز صرف هزینه برای طرح های عمومی افزایش یافته است.

خانواده سلطنتی همچنین هزینه های نظامی و امنیتی خود را افزایش داده است. در ماه مارس 2011، عبدالله حدود 60،000 شغل جدید در بخش امنیتی کشور ایجاد کرد تا امنیت نهادهای دولتی بهبود یابد. صرف هزینه برای واردات تسلیحات نیز همچنان بالاست. با درگیری نیروی هوایی سلطنتی سعودی در نبرد علیه داعش، هزینه های عملیاتی نظامی عربستان نیز بالا خواهد رفت.

ملک عبدالله در کنار ملک حمد، پادشاه مستبد بحرین

تصمیم عبدالله مبنی بر بالانگهداشتن هزینه ها در بالاترین سطح تاریخ این کشور نشاندهنده این تفکر سعودی هاست که خطر بزرگتر برای بقای آل سعود شهروندان ناراضی درون این کشور هستند. سعودی ها خیلی بیشتر از ناظران بین المللی نگران ناآرامی های داخلی هستند، البته آنها اطلاعات بیشتری نسبت به مسائل داخلی خود دارند تا ناظران بین المللی. با وخامت حال پادشاه و ولیعهد عربستان یعنی شاهزاده سلمان، زمان برای آشفتگی های اجتماعی یا آزمایش های خطرناک به منظور اصلاحات سیاسی مناسب نیست. ممنوع نگهداشتن رانندگی زنان نشاندهنده رویکرد محافظه کارانه مقامات سعودی است.

از سال 2011، هزینه های خارجی سعودی نیز بالا رفته است. پادشاهی عربستان خاندان های حاکم در بحرین و اردن را با کمک های سنگین در قدرت نگه داشته است. رژیم نظامی مصر نیز یک دوست بسیار گران قیمت است. پاکستان یکی دیگر از دریافت کنندگان کمک های هنگفت سعودی هاست.

یمن یکی از بزرگترین بحران های سعودی هاست. با تصرف صنعا توسط حوثی ها، پادشاهی عربستان شاهد آن است که دشمن دیرینه این کشور در مرزهای جنوب غربی آن قدرتمند شده است. در حالی که کمک های مالی به دولت تحت کنترل حوثی ها قطع شده است، باید پرداخت پول به گروه های مخالف حوثی ها افزایش یابد. شاید نیاز به جنگ مرزی دیگری با حوثی ها باشد. یکی از مقامات ارشد عربستان به صورت خصوصی به ما گفته است که عربستان در سال 2014 حدود 30 میلیارد دلار را صرف حمایت از دوستانش کرده است، به جز هزینه جنگ در سوریه و عراق که در آنها ریاض از گروه های سنی دوست خود حمایت مالی می کند.

یکی از حوثی های یمنی، تصویر بدرالدین حوثی، رهبر این گروه را در دست گرفته است

با توجه به حجم ذخایر پادشاهی، این کشور می تواند کسری بودجه به این بزرگی را خیلی بهتر از رقیب خود یعنی ایران مدیریت کند. ریاض می تواند باز هم منتظر بماند تا قیمت نفت احیا شود. اکنون اولویت این کشور آرام نگهداشتن شرایط داخلی و در قدرت نگهداشتن حاکم های مستبد در کشورهای خارجی است.