«سیره» مهربانی

گروه فرهنگی - در 28 صفر سال 11 هجری، پیامبر مهر و محبت، حضرت محمد بن عبدالله(ص) از دنیا رحلت فرمودند.

به گزارش بولتن نیوز ، پیامبری که آخرین دریافت‌کننده دستورات و تعالیمی بود که بشر با عقل خود توانایی رسیدن به آنها را ندارد. روایت‌های زیادی از تلاش‌ها، رفتار و فضایل اخلاقی و همچنین تدبیر و سیاست ایشان بیان شده است اما به نظر می‌رسد کامل‌ترین توصیف از ایشان درخطبه‌های نهج‌البلاغه توسط امیرالمومنین(ع) آمده است. از جمله این توصیفات در خطبه 72 است.

امام علی(ع) می‌فرماید: «گرامی‏ترین درودها و افزون‏ترین برکات خود را بر محمد(ص) بنده و فرستاده‏ات قرار ده، همان پیامبری که خاتم پیامبران گذشته و گشاینده درهای بسته‏ و آشکار‌کننده دین حق با برهان است... آنچنان در اجرای فرمانت کوشش کرد که شعله فروزان حق را آشکار و راه را برای جاهلان روشن کرد.

او امین مورد‌اعتماد و گنجینه‏دار مخزن علوم تو و شاهد و گواه در روز رستاخیز، و برانگیخته تو برای بیان حقایق و فرستاده تو به سوی خلایق است.» حضرت امیر همچنین در خطبه 110 مسلمانان را به پیروی از سیره پیامبر(ص) به‌عنوان کامل‌ترین سیره دعوت می‌کند.

متاسفانه و صد افسوس در حال حاضر در کشورهای اسلامی یا در غیر از کشورهای اسلامی اما به دست مدعیان خودخوانده اسلام، پدیده‌های زشتی مانند گروگانگیری در رستوران استرالیا، حمله به مدرسه در پاکستان (کشته‌شدن بیش از صد کودک) و کشتار مخالفان توسط دولت‌های مستبد بحرین اتفاق می‌افتد. البته برخی حوادث ناشایست مانند تنبیه کردن دانش‌آموزان توسط برخی معلمان، تحکم والدین در هدایت فرزندان نیز مشاهده می‌شود. وجه اشتراک تمام این اعمال، دخالت در زندگی افراد و اعمال خشونت به نام خیرخواهی‌است.

برای برطرف کردن این موارد، لازم است به‌زندگی پیامبر(ص) نگاه دوباره بیندازیم و صفت خیرخواهی پیامبر(ص) را دوباره بررسی کنیم. حضرت حق در سوره توبه آیه 120 می‌فرماید: «به یقین رسولی از خود شما به سویتان آمد که رنج‌های شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مومنان رئوف و رحیم است.» همچنین درسوره کهف آیه 6 می‌آید: «گویی می‌خواهی به‌خاطر اعمال آنان خود را از غم و اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاوردند.» پیامبر اسلام(ص) به اینکه تعالیم اسلام موجب سعادت انسان است و کسانی که آن را انکار کنند و با آن به ستیز برخیزند در قیامت روزگار سختی خواهند داشت، یقین کامل داشت. به این دلیل همچنان که در سوره کهف بیان شده پیامبر برای این افراد غصه می‌خورد. غصه و تاسف پیامبر آنقدر شدید بود که حق تعالی به او تسلی داده و می‌فرماید «لازم نیست از غصه آنان جان دهی».

همچنین امیرالمومنین(ع) خیرخواهی پیامبر(ص) را در خطبه 108 نهج‌البلاغه اینگونه توصیف می‌کند: «او طبیبی است سیار که با طب خویش همواره به گردش می‌پردازد، مرهم‌هایش را به خوبی آماده ساخته حتی برای مواقع اضطرار و داغ کردن محل زخم‌ها ابزارش را گداخته است (تا در آنجا که مورد نیاز است قرار دهد) برای قلب‌های نابینا، گوش‌های‏ کر و زبان‌های گنگ، با داروی خود در جست‌وجوی بیماران فراموش‌شده و سرگردان‏ است!» علمای اخلاق خیرخواهی را ضد صفت «حسد» می‌دانند و درباره صفات و ویژگی‌های آن بعد از صفت حسد بحث می‌کنند. 

مرحوم «ملا احمد نراقی» در کتاب معراج‌السعاده می‌نویسد: «ضد حسد، نصیحت است که عبارت است از دوست داشتن خیر و نعمتی که صلاح بوده باشد از برای مسلمین و خلاصه آن خیرخواهی ایشان است و آن از معالی صفات و شرایف ملکات است.» چنانکه آراستن خویشتن به این صفت توسط پیامبر و اهل بیت او همواره مورد تاکید بود. همانگونه که امام صادق(ع) می‌فرمایند: «بر شما لازم است که خیرخواه خلق خدا برای خدا باشید چرا که هرگز عملی که بافضیلت‌تر از خیرخواهی باشد خدا را ملاقات نخواهید کرد.» خیرخواهی و دلسوزی برای مسلمانان، اهل خانه و فرزندان، دانش‌آموزان و دغدغه نجات مسلمانان از خطا و تندوری، مانند دیگر تعلمیات دارای ویژگی‌ها و صفاتی است. همانطور که برای امر به معروف، حج، نماز و روزه نیز صفات و شرایطی ذکر شده است. اما به صرف اینکه خیر افراد را تشخیص دهیم و ببینیم که با عمل خود به خسران می‌افتند، دلیل نمی‌شود در زندگی آنان مداخله کنیم.

همانطور که پیامبر در حدیثی ویژگی‌های خیرخواهی را بیان می‌فرمایند: «نشانه‌های ناصح چهار چیز است

1- به حق داوری کند

2- خود نیز حق را رعایت کند

 3- آنچه برای خود می‌پسندد برای مردم نیز بپسندد

4- بر هیچکس تعدی روا ندارد.» در تمام مواردی که قبلا ذکر شد یکی یا بیشتر این شرایط وجود ندارد.

برخی از افراد، سلایق و ارزش‌های خود را فقط با نام اسلام در قبیله یا ملت خود ترویج می‌کنند و می‌خواهند با تعدی و جبر، دیگر جوامع از آنان پیروی کنند.

پس بیایید به حقایق دین رجوع کنیم و چهره اسلام را بیش از این آلوده به هوا و هوس‌های شخصی خود نکنیم. 

بدانیم که اعمال ما در دنیا و آمال ما در آن، نباید به نام دین نگاشته شود بلکه این رفتار ماست که باید شبیه دین و حقایق آن گردد نه آموزه‌های دینی شبیه اعمال ما! در نهایت باید مطمئن باشیم که اگر این فلسفه و تفکر در بین مسلمان نفوذ کند و راه دسترسی آنان به اصل آموزه‌های دینی همواره فراخ باشد، دیگر شاهد رفتارهای خشن از آنان نخواهیم بود. چرا که محمد(ص)، پیام‌آور مهر و محبت و عشق بود و پیروی از او، هیچ گاه خشم و نفرت و قساوت را به دنبال نخواهد داشت.

منبع :روزنامه شرق