اندیشکده واشنگتن:
چرا جهادگرایی افراطی در اروپا افزایش یافته است
یک اندیشکده آمریکایی با پرداختن به چرایی افزایش حضور تکفیری‌های اروپایی در جنگ سوریه، راه‌حل هایی را برای کنترل و جلوگیری از فعالیت این گروه‌های افراطی در اروپا پیشنهاد می‌کند.
گروه بین الملل، یک اندیشکده آمریکایی با پرداختن به چرایی افزایش حضور تکفیری‌های اروپایی در جنگ سوریه، راه‌حل هایی را برای کنترل و جلوگیری از فعالیت این گروه‌های افراطی در اروپا پیشنهاد می‌کند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، اندیشکده واشنگتن در گفتگویی با راب برتولی، مدیرکل سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی هلند به بررسی موضوع تجدید قوای ناگهانی و انفجاری نیروهای جهادگرا در هلند پرداخت. این گفتگو، پوشش‌دهنده تأثیر جنگ سوریه است که توسط نسل جدید جهادگران اروپائی پشتیبانی می‌گردد و همچنین شامل اقداماتی است که دولت هلند در جهت ساماندهی و حل این معضل صورت داده.
■ هلند از سال ۲۰۰۰ جهادگرایان را زیر نظر دارد■
سرویس امنیتی –اطلاعاتی هلند، از اوایل سال ۲۰۰۰ اشکال بسیاری از جهادگرایی، به‌ویژه جهادگرایی خشونت‌طلبانه در این کشور را مورد بررسی قرار داده است. در آغاز قرن بیست و یکم، گروه جهادگرایان در هلند به صورت شبکه‌هایی کوچک، آرام و منزوی فعالیت می‌کردند که افکاری جهادگرایانه داشتند. با این وجود، وجود انگیزه‌ای که به این تئوری‌های جهادگرایانه جنبه عملی ببخشد، بسیار اندک انگاشته می‌شد. نقش سرویس‌های امنیتی نسبتاً آسان است: یافتن عنصر متخاصم و بازداشتن وی، شیوه‌ای غالباً مؤثر می‌نماید.
■ شرایط در آغاز سال ۲۰۱۳ کاملاً تغییر کرد■
شرایط در آغاز سال ۲۰۱۳ کاملاً تغییر کرد. صدها جهادگرا عازم سوریه شدند. این موج همه را متعجب کرد. در کنار چندین هزار نفر دیگری که از این جنگ حمایت می‌کنند، تعداد احتمالی افراد شرکت‌کننده در جنگ سوریه هم‌اکنون چند صد نفر تخمین زده می‌شود. از جمع شرکت‌کنندگان در این جنگ، نوزده نفر کشته شده‌اند که سه تن در حملات انتحاری جان خود را از دست داده‌اند و ۳۰ نفر نیز بازگشته‌اند. افزایش شمار زنان و دخترانی که تمایل به رفتن به سوریه دارند نیز شایان توجه است. برخی از این داوطلبان تنها سیزده سال دارند.
■ چهار عامل اصلی شروع این موج■
در نگاه نخست، ممکن است جنگ سوریه عامل محرک این موج به نظر آید. دسترسی به این کشور آسان است و از نظر ایدئولوژیک نیز جنگ برای پیاده کردن اهداف بالقوه جهادگرایانه جذاب می‌نماید. با این وجود، سوریه تنها بخشی از این ماجرا است. سرویس اطلاعاتی- امنیتی هلند، چهار عامل اصلی دیگر را شناسایی کرده است که نقشی مؤثر دارند.
اولاً، این انفجار عزیمت به سوریه ناگهانی در خفا صورت گرفت. جنبش جهادگرایان از اشتباهات پیشین خود درس گرفت، در عملیات حرفه‌ای‌تر عمل کرد و از جلب توجه غیرضروری دوری گزید. به مسافران آموزش داده شد تا دروغ بگویند و به سرویس‌های امنیتی بگویند که برای عروسی یا دیدار با خویشاوندان خود به سفر می‌روند. از این رو، دولت مدرک قانونی جهت متوقف کردن آنان در دست نداشت. افزون بر این، شبکه‌های رسانه‌ای آنلاین و شبکه‌های رسانه‌ای اجتماعی جهت تسهیل فعالیت‌هایی مانند چگونگی سفر یا ساختن مواد منفجره نقش دارند.
■ آزادی بیان؛ راه گریز گروه‌های افراطی در هلند■
دوما، جهادگرایان هلندی از همتایان خود در انگلیس و بلژیک پیروی می‌کنند. آنها نظرات خود را در قالب شیوه‌هایی جدید، محرک و در عین حال قانونی ارائه می‌کنند. آزادی بیان، راه گریزی در اختیار این گروه قرار داده است و آنها به اندازه کافی باهوش هستند که از لفاظی‌های مجرمانه اجتناب کنند.
■ کمک رسانه‌های اجتماعی به جهادگرایان هلندی ■
عامل سوم به دامنه استفاده جنبش جهادگرایان هلندی از رسانه‌های اجتماعی جهت انتشار پیام‌های خود بستگی دارد. وجود عواملی چون سرعت و کارایی در سیستم‌های ارتباطی موجب تغییراتی بنیادی در چگونگی تعاملات شده است. در حالی که سیستم پیام‌رسانی پیشین عمودی بود، بدین معنا که از جانب رهبر به پیروان وی ابلاغ می‌شد، اکنون این سیستم بیشتر افقی است. وجود چندین مرکز به معنای فرستاده شدن پیام از جانب چند تن برای چند تن دیگر است. در عوض اینکه یک پیام از جانب یک فرد برای چندین تن از یک محل ثابت فرستاده شود. بدین شکل، روند گسترش افراط‌گرایی نیز شدت می‌گیرد.
عامل چهارم نیز بستگی به چگونگی استفاده جهادگرایان هلندی از رسانه‌های اجتماعی دارد. چگونگی حرکت جدید اعضای این جنبش به صورت دسته‌ای است. سیستم حرکت به شکلِ نامتمرکز، سریع و انعطاف‌پذیر است. اعضای این جنبش به صورت مستقل عمل می‌کنند ولی نسبت به مقصد خودآگاهی کاملی دارند. این ویژگی‌ها سبب قوی‌تر شدن و سازمان‌دهی بیشتر آنها شده است. نیروهای امنیتی می‌توانند مانع فعالیت یک فرد جهادگرا شوند ولی در کل نمی‌توانند تأثیری پایدار بر این جنبش داشته باشند.
■بستر مذهبی و ایدئولوژیک نیز اهمیت دارد■
بستر مذهبی و ایدئولوژیک نیز اهمیت دارد. جنبش سلفیان هلند نیز اخیراً زمینه دیگری جهت پرورش جهادگرایان ایجاد کرده‌اند. با وجود اینکه سلفی‌ها در فراخوان سال‌های گذشته خود به عنوان گروه میانگیر عمل کرده و از گفتمان‌های عاری از خشونت دفاع می‌کردند، هم‌اکنون مبلغان خارجی بسیاری خارج از مساجد صحبت می‌کنند و مردم را به جهاد خشونت‌طلبانه دعوت می‌نمایند. این رهبران مذهبی خارجی بسیاری از افراد جوان را جذب کرده‌اند و رهبران مذهبی داخل کشور را ترغیب می‌کنند تا موضع افراط‌گرایانه‌تری جهت اعمال قوانین خود پیشه کنند. با این وجود، پیامی که از خارج صادر می‌شود حاوی سیاقی بسیار افراط‌گرایانه‌تر است و عملاً معلوم شده است که این گونه پیام‌ها به نظر جوانان احساساتی مسلمان جذاب می‌نماید. با وجودی که پیرامون آزادی عمل رهبران مذهبی بحث وجود دارد، دولت نقشی در آن ندارد. حتی اگر چنین گزینه‌ای نیز وجود داشت ولی جوانان از پیروی از این رهبران مذهبی امتناع می‌کردند، آزادی عمل نقش چندانی نداشت. فعالین حقوق بشر، محدودیت‌های حقوق شهروندی را مانند آزادی بیان ملاک قرار داده‌اند و مهارت بالای این گروه موجب می‌شود تا میزان توانایی در خنثی کردن افراط‌گرایی کاهش یابد.
■ افراط‌گرایان بی‌سواد یا تبهکار نیستند ■
تصویر یک جهادگرای عادی نسبت به گذشته با تغییرات اندکی همراه بوده است. بیشتر آنها را مردانی حدوداً بیست‌ساله تشکیل می‌دهد که غالباً نسل سوم یا چهارم شهروندان هلندی مراکشی تبار می‌باشند. با این وجود، ریشه نیاکان هلندی برخی جهادگرایان نیز به صدها سال پیش در این کشور بازمی‌گردد. این افراد هلندی اصیل می‌باشند. با این وجود، همچنان تمایلات افراط‌گرایانه دارند و به سوریه می‌روند. آنها بی‌سواد یا تبهکار نیستند و در بعضی موارد نیز تحصیلات دانشگاهی دارند. در این مقطع زمانی دیگر تنها جنگجویان به مقصد سوریه ترک وطن نمی‌کنند و خانواده‌ها نیز به قصد زندگی به این کشور می‌روند. جهادگرایان باور دارند که می‌توانند دولتی ایده‌آل تحت قوانین اسلامی در سوریه ایجاد کنند و برخی از زنان شوهران خود را به مقصد سوریه همراهی کرده یا به تنهایی برای ازدواج با یک جهادگرا به این کشور می‌روند.
■ جامعه غرب به عنوان دشمن نهایی و مشترک تلقی می‌شود ■
آنچه باعث می‌شود تا کشور هلند بیشتر در معرض خطر قرار گیرد، پیوستن بیشتر هلندی‌ها در سوریه به گروه‌های مرتبط به القاعده یا گروه‌هایی است که از القاعده الهام می‌گیرند. به باور بسیاری از این گروه‌ها، جامعه غربی به عنوان یک واحد تلقی می‌شود که به عنوان دشمن نهایی و مشترک شناخته می‌شود. ممکن است بازگشت جنگجویان به کشور، سبب بروز آسیب و تحکیم جنگ شود یا ممکن است که این جنگجویان صریحاً وظیفه آغاز عملیاتی خشونت‌آمیز را با دریافت فرمان از جانب فرمانده خود بر عهده داشته باشند. این عملیات می‌تواند علیه جامعه هلند یا علیه گروه‌های خاصی مانند یهودیان یا شیعیان شکل گیرد. امکان سفر بدون ویزا به منطقه شینگن در اروپا موجب شده است تا یک جنگجو بتواند بدون دغدغه به یک کشور عضو شینگن برود و هر بیست‌وپنج کشور دیگر عضو را در معرض حمله قرار دهد. مهدی نموشه، جنگجوی فرانسوی به همین شیوه یک موزه یهودیان در بلژیک را هدف حملات خود قرار داد. وی بازگشت خود از سوریه را با پرواز از کوالالامپور به آمستردام پوشش داده بود. حتی با وجود ۳۰ جنگجویی که تاکنون به هلند بازگشته‌اند، سرویس اطلاعاتی- امنیتی قادر به دنبال کردن تمام این افراد به صورت دائم نیست. برخی از این تعهدات باید با پلیس و نهادهای داخلی تقسیم گردند.
■ نگرانی خانواده‌ها از تمایلات افراطی فرزندان خود■
از نظر درون‌مرزی، نگرانی‌هایی بابت تأثیر جنبش جهادگرایان هلند در داخل کشور وجود دارد. افراط‌گرایان، مسلمانان میانه‌رویی را تهدید می‌کنند که علیه جهادگرایی خشونت‌طلبانه سخن می‌گویند. برخی از جهادگرایان هلندی تصویر حملات در سوریه را به صورت آنلاین روی رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند تا پایگاهی به دست آورند. آنچه در میان حامیان داخل کشور ایجاد نگرانی می‌کند، وجود شبهه در صحت حملاتی است که اهداف معینی دارند یا بر عهده گرفتن خسارت‌های جنبی این حملات است. با این وجود، چون جوانان جهت پیوستن به شبه‌نظامیان دولت اسلامی (داعش) قصد سفر می‌کنند و هدف آنها تنها جنگیدن با رییس جمهوری سوریه (بشار اسد) نیست، والدین نیز گرفتار شده‌اند. والدین بسیاری به پلیس یا سرویس اطلاعاتی- امنیتی مراجعه نموده‌اند و نسبت به بروز تمایلات افراطی در فرزندان خود، اظهار نگرانی کرده‌اند.
■۵ روش برای حل این معضل■
همانطور که در جزییات گزارش سرویس اطلاعاتی- امنیتی به نام دگرگونی جهادگرایی در هلند ذکر شده است، طرحی که اکنون برای حل این معضل ارائه شده است دارای پنج بخش است. اول، اقداماتی که در جهت کاهش خطرات باید انجام می‌شود. مانند: باطل کردن گذرنامه‌ها یا کنترل جابجایی افرادی که می‌توانند خطراتی بالقوه در آن سوی مرزها ایجاد کنند. دومین اقدام، مداخله در سفر افراد در هنگامی است که دلایل جدی برای نگرانی وجود دارد. به‌ویژه در صورتی که جان کودکان در خطر باشد، نیاز به مداخله وجود دارد. الویت سوم نیز شامل یافتن و بازداشتن افراد جذب‌شده به این گروه و در صورت امکان تعقیب قانونی آنها است. چهارمین اقدام نیز باید راستای ایجاد ممانعت از افراط‌گرایی باشد. احتمالاً جامه عمل پوشاندن به این اقدام، مشکل‌ترین کار خواهد بود. دولت باید با جامعه مسلمانان در تماس باشد و از تمام بصیرت و قدرت این جامعه بهره ببرد. پنجمین اقدام نیز نظارت ضروری بر فعالیت‌هایی است که در رسانه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد. سیاست دولت هلند مبتنی بر کنترل گردهمایی‌ها و جلوگیری از ادامه فعالیت سایت‌ها به محض استفاده از سایت در جهت پخش ایدئولوژی‌های افراطی است.
مهم‌تر از همه، سرویس اطلاعاتی- امنیتی هلند باید همکاری میان نهادهای دولتی را سازمان‌دهی کند. با وجودی که هلند نسبتاً کشور کوچکی است؛ طبعاً، نهادها همواره باهم همکاری نمی‌کنند. این سرویس اطلاعاتی- امنیتی نیاز به همکاری با نیروی پلیس، دادگاه‌ها و ارتش دارد. همکاری در سطح بین‌المللی نیز جنبه حیاتی دارد. فرانسه با بیش از هزاران شهروند روبرو است که به سوریه و عراق سفر می‌کنند. انگلستان تقریباً بین پانصد تا هزار مسافر به مقصد این کشورها دارد و آلمان نیز بیش از پانصد مسافر دارد. راهی طولانی برای مقابله با ایدئولوژی افراط‌گرایانه در پیش داریم و باید نسبت به آنچه باعث جذابیت این ایدئولوژی شده است نیز آگاهی بیابیم. متأسفانه، این رمز تاکنون بازگشایی نشده است. تنها با درک این انگیزه‌ها می‌توانیم به شکل منطقی و مؤثر با آنها مقابله نماییم.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از اشراف، اندیشکده واشنگتن در گفتگویی با راب برتولی، مدیرکل سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی هلند به بررسی موضوع تجدید قوای ناگهانی و انفجاری نیروهای جهادگرا در هلند پرداخت. این گفتگو، پوشش‌دهنده تأثیر جنگ سوریه است که توسط نسل جدید جهادگران اروپائی پشتیبانی می‌گردد و همچنین شامل اقداماتی است که دولت هلند در جهت ساماندهی و حل این معضل صورت داده.
■ هلند از سال ۲۰۰۰ جهادگرایان را زیر نظر دارد■
سرویس امنیتی –اطلاعاتی هلند، از اوایل سال ۲۰۰۰ اشکال بسیاری از جهادگرایی، به‌ویژه جهادگرایی خشونت‌طلبانه در این کشور را مورد بررسی قرار داده است. در آغاز قرن بیست و یکم، گروه جهادگرایان در هلند به صورت شبکه‌هایی کوچک، آرام و منزوی فعالیت می‌کردند که افکاری جهادگرایانه داشتند. با این وجود، وجود انگیزه‌ای که به این تئوری‌های جهادگرایانه جنبه عملی ببخشد، بسیار اندک انگاشته می‌شد. نقش سرویس‌های امنیتی نسبتاً آسان است: یافتن عنصر متخاصم و بازداشتن وی، شیوه‌ای غالباً مؤثر می‌نماید.
■ شرایط در آغاز سال ۲۰۱۳ کاملاً تغییر کرد■
شرایط در آغاز سال ۲۰۱۳ کاملاً تغییر کرد. صدها جهادگرا عازم سوریه شدند. این موج همه را متعجب کرد. در کنار چندین هزار نفر دیگری که از این جنگ حمایت می‌کنند، تعداد احتمالی افراد شرکت‌کننده در جنگ سوریه هم‌اکنون چند صد نفر تخمین زده می‌شود. از جمع شرکت‌کنندگان در این جنگ، نوزده نفر کشته شده‌اند که سه تن در حملات انتحاری جان خود را از دست داده‌اند و ۳۰ نفر نیز بازگشته‌اند. افزایش شمار زنان و دخترانی که تمایل به رفتن به سوریه دارند نیز شایان توجه است. برخی از این داوطلبان تنها سیزده سال دارند.
■ چهار عامل اصلی شروع این موج■
در نگاه نخست، ممکن است جنگ سوریه عامل محرک این موج به نظر آید. دسترسی به این کشور آسان است و از نظر ایدئولوژیک نیز جنگ برای پیاده کردن اهداف بالقوه جهادگرایانه جذاب می‌نماید. با این وجود، سوریه تنها بخشی از این ماجرا است. سرویس اطلاعاتی- امنیتی هلند، چهار عامل اصلی دیگر را شناسایی کرده است که نقشی مؤثر دارند.
اولاً، این انفجار عزیمت به سوریه ناگهانی در خفا صورت گرفت. جنبش جهادگرایان از اشتباهات پیشین خود درس گرفت، در عملیات حرفه‌ای‌تر عمل کرد و از جلب توجه غیرضروری دوری گزید. به مسافران آموزش داده شد تا دروغ بگویند و به سرویس‌های امنیتی بگویند که برای عروسی یا دیدار با خویشاوندان خود به سفر می‌روند. از این رو، دولت مدرک قانونی جهت متوقف کردن آنان در دست نداشت. افزون بر این، شبکه‌های رسانه‌ای آنلاین و شبکه‌های رسانه‌ای اجتماعی جهت تسهیل فعالیت‌هایی مانند چگونگی سفر یا ساختن مواد منفجره نقش دارند.
■ آزادی بیان؛ راه گریز گروه‌های افراطی در هلند■
دوما، جهادگرایان هلندی از همتایان خود در انگلیس و بلژیک پیروی می‌کنند. آنها نظرات خود را در قالب شیوه‌هایی جدید، محرک و در عین حال قانونی ارائه می‌کنند. آزادی بیان، راه گریزی در اختیار این گروه قرار داده است و آنها به اندازه کافی باهوش هستند که از لفاظی‌های مجرمانه اجتناب کنند.
■ کمک رسانه‌های اجتماعی به جهادگرایان هلندی ■
عامل سوم به دامنه استفاده جنبش جهادگرایان هلندی از رسانه‌های اجتماعی جهت انتشار پیام‌های خود بستگی دارد. وجود عواملی چون سرعت و کارایی در سیستم‌های ارتباطی موجب تغییراتی بنیادی در چگونگی تعاملات شده است. در حالی که سیستم پیام‌رسانی پیشین عمودی بود، بدین معنا که از جانب رهبر به پیروان وی ابلاغ می‌شد، اکنون این سیستم بیشتر افقی است. وجود چندین مرکز به معنای فرستاده شدن پیام از جانب چند تن برای چند تن دیگر است. در عوض اینکه یک پیام از جانب یک فرد برای چندین تن از یک محل ثابت فرستاده شود. بدین شکل، روند گسترش افراط‌گرایی نیز شدت می‌گیرد.
عامل چهارم نیز بستگی به چگونگی استفاده جهادگرایان هلندی از رسانه‌های اجتماعی دارد. چگونگی حرکت جدید اعضای این جنبش به صورت دسته‌ای است. سیستم حرکت به شکلِ نامتمرکز، سریع و انعطاف‌پذیر است. اعضای این جنبش به صورت مستقل عمل می‌کنند ولی نسبت به مقصد خودآگاهی کاملی دارند. این ویژگی‌ها سبب قوی‌تر شدن و سازمان‌دهی بیشتر آنها شده است. نیروهای امنیتی می‌توانند مانع فعالیت یک فرد جهادگرا شوند ولی در کل نمی‌توانند تأثیری پایدار بر این جنبش داشته باشند.
■بستر مذهبی و ایدئولوژیک نیز اهمیت دارد■
بستر مذهبی و ایدئولوژیک نیز اهمیت دارد. جنبش سلفیان هلند نیز اخیراً زمینه دیگری جهت پرورش جهادگرایان ایجاد کرده‌اند. با وجود اینکه سلفی‌ها در فراخوان سال‌های گذشته خود به عنوان گروه میانگیر عمل کرده و از گفتمان‌های عاری از خشونت دفاع می‌کردند، هم‌اکنون مبلغان خارجی بسیاری خارج از مساجد صحبت می‌کنند و مردم را به جهاد خشونت‌طلبانه دعوت می‌نمایند. این رهبران مذهبی خارجی بسیاری از افراد جوان را جذب کرده‌اند و رهبران مذهبی داخل کشور را ترغیب می‌کنند تا موضع افراط‌گرایانه‌تری جهت اعمال قوانین خود پیشه کنند. با این وجود، پیامی که از خارج صادر می‌شود حاوی سیاقی بسیار افراط‌گرایانه‌تر است و عملاً معلوم شده است که این گونه پیام‌ها به نظر جوانان احساساتی مسلمان جذاب می‌نماید. با وجودی که پیرامون آزادی عمل رهبران مذهبی بحث وجود دارد، دولت نقشی در آن ندارد. حتی اگر چنین گزینه‌ای نیز وجود داشت ولی جوانان از پیروی از این رهبران مذهبی امتناع می‌کردند، آزادی عمل نقش چندانی نداشت. فعالین حقوق بشر، محدودیت‌های حقوق شهروندی را مانند آزادی بیان ملاک قرار داده‌اند و مهارت بالای این گروه موجب می‌شود تا میزان توانایی در خنثی کردن افراط‌گرایی کاهش یابد.
■ افراط‌گرایان بی‌سواد یا تبهکار نیستند ■
تصویر یک جهادگرای عادی نسبت به گذشته با تغییرات اندکی همراه بوده است. بیشتر آنها را مردانی حدوداً بیست‌ساله تشکیل می‌دهد که غالباً نسل سوم یا چهارم شهروندان هلندی مراکشی تبار می‌باشند. با این وجود، ریشه نیاکان هلندی برخی جهادگرایان نیز به صدها سال پیش در این کشور بازمی‌گردد. این افراد هلندی اصیل می‌باشند. با این وجود، همچنان تمایلات افراط‌گرایانه دارند و به سوریه می‌روند. آنها بی‌سواد یا تبهکار نیستند و در بعضی موارد نیز تحصیلات دانشگاهی دارند. در این مقطع زمانی دیگر تنها جنگجویان به مقصد سوریه ترک وطن نمی‌کنند و خانواده‌ها نیز به قصد زندگی به این کشور می‌روند. جهادگرایان باور دارند که می‌توانند دولتی ایده‌آل تحت قوانین اسلامی در سوریه ایجاد کنند و برخی از زنان شوهران خود را به مقصد سوریه همراهی کرده یا به تنهایی برای ازدواج با یک جهادگرا به این کشور می‌روند.
■ جامعه غرب به عنوان دشمن نهایی و مشترک تلقی می‌شود ■
آنچه باعث می‌شود تا کشور هلند بیشتر در معرض خطر قرار گیرد، پیوستن بیشتر هلندی‌ها در سوریه به گروه‌های مرتبط به القاعده یا گروه‌هایی است که از القاعده الهام می‌گیرند. به باور بسیاری از این گروه‌ها، جامعه غربی به عنوان یک واحد تلقی می‌شود که به عنوان دشمن نهایی و مشترک شناخته می‌شود. ممکن است بازگشت جنگجویان به کشور، سبب بروز آسیب و تحکیم جنگ شود یا ممکن است که این جنگجویان صریحاً وظیفه آغاز عملیاتی خشونت‌آمیز را با دریافت فرمان از جانب فرمانده خود بر عهده داشته باشند. این عملیات می‌تواند علیه جامعه هلند یا علیه گروه‌های خاصی مانند یهودیان یا شیعیان شکل گیرد. امکان سفر بدون ویزا به منطقه شینگن در اروپا موجب شده است تا یک جنگجو بتواند بدون دغدغه به یک کشور عضو شینگن برود و هر بیست‌وپنج کشور دیگر عضو را در معرض حمله قرار دهد. مهدی نموشه، جنگجوی فرانسوی به همین شیوه یک موزه یهودیان در بلژیک را هدف حملات خود قرار داد. وی بازگشت خود از سوریه را با پرواز از کوالالامپور به آمستردام پوشش داده بود. حتی با وجود ۳۰ جنگجویی که تاکنون به هلند بازگشته‌اند، سرویس اطلاعاتی- امنیتی قادر به دنبال کردن تمام این افراد به صورت دائم نیست. برخی از این تعهدات باید با پلیس و نهادهای داخلی تقسیم گردند.
■ نگرانی خانواده‌ها از تمایلات افراطی فرزندان خود■
از نظر درون‌مرزی، نگرانی‌هایی بابت تأثیر جنبش جهادگرایان هلند در داخل کشور وجود دارد. افراط‌گرایان، مسلمانان میانه‌رویی را تهدید می‌کنند که علیه جهادگرایی خشونت‌طلبانه سخن می‌گویند. برخی از جهادگرایان هلندی تصویر حملات در سوریه را به صورت آنلاین روی رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند تا پایگاهی به دست آورند. آنچه در میان حامیان داخل کشور ایجاد نگرانی می‌کند، وجود شبهه در صحت حملاتی است که اهداف معینی دارند یا بر عهده گرفتن خسارت‌های جنبی این حملات است. با این وجود، چون جوانان جهت پیوستن به شبه‌نظامیان دولت اسلامی (داعش) قصد سفر می‌کنند و هدف آنها تنها جنگیدن با رییس جمهوری سوریه (بشار اسد) نیست، والدین نیز گرفتار شده‌اند. والدین بسیاری به پلیس یا سرویس اطلاعاتی- امنیتی مراجعه نموده‌اند و نسبت به بروز تمایلات افراطی در فرزندان خود، اظهار نگرانی کرده‌اند.
■۵ روش برای حل این معضل■
همانطور که در جزییات گزارش سرویس اطلاعاتی- امنیتی به نام دگرگونی جهادگرایی در هلند ذکر شده است، طرحی که اکنون برای حل این معضل ارائه شده است دارای پنج بخش است. اول، اقداماتی که در جهت کاهش خطرات باید انجام می‌شود. مانند: باطل کردن گذرنامه‌ها یا کنترل جابجایی افرادی که می‌توانند خطراتی بالقوه در آن سوی مرزها ایجاد کنند. دومین اقدام، مداخله در سفر افراد در هنگامی است که دلایل جدی برای نگرانی وجود دارد. به‌ویژه در صورتی که جان کودکان در خطر باشد، نیاز به مداخله وجود دارد. الویت سوم نیز شامل یافتن و بازداشتن افراد جذب‌شده به این گروه و در صورت امکان تعقیب قانونی آنها است. چهارمین اقدام نیز باید راستای ایجاد ممانعت از افراط‌گرایی باشد. احتمالاً جامه عمل پوشاندن به این اقدام، مشکل‌ترین کار خواهد بود. دولت باید با جامعه مسلمانان در تماس باشد و از تمام بصیرت و قدرت این جامعه بهره ببرد. پنجمین اقدام نیز نظارت ضروری بر فعالیت‌هایی است که در رسانه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد. سیاست دولت هلند مبتنی بر کنترل گردهمایی‌ها و جلوگیری از ادامه فعالیت سایت‌ها به محض استفاده از سایت در جهت پخش ایدئولوژی‌های افراطی است.
مهم‌تر از همه، سرویس اطلاعاتی- امنیتی هلند باید همکاری میان نهادهای دولتی را سازمان‌دهی کند. با وجودی که هلند نسبتاً کشور کوچکی است؛ طبعاً، نهادها همواره باهم همکاری نمی‌کنند. این سرویس اطلاعاتی- امنیتی نیاز به همکاری با نیروی پلیس، دادگاه‌ها و ارتش دارد. همکاری در سطح بین‌المللی نیز جنبه حیاتی دارد. فرانسه با بیش از هزاران شهروند روبرو است که به سوریه و عراق سفر می‌کنند. انگلستان تقریباً بین پانصد تا هزار مسافر به مقصد این کشورها دارد و آلمان نیز بیش از پانصد مسافر دارد. راهی طولانی برای مقابله با ایدئولوژی افراط‌گرایانه در پیش داریم و باید نسبت به آنچه باعث جذابیت این ایدئولوژی شده است نیز آگاهی بیابیم. متأسفانه، این رمز تاکنون بازگشایی نشده است. تنها با درک این انگیزه‌ها می‌توانیم به شکل منطقی و مؤثر با آنها مقابله نماییم.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
