وی افزود: استمرار خشک‌سالی چالش‌هایی را برای منابع آبی کشور به‌وجود
آورده است و از طرف دیگر، میزان بارش‌ها نسبت به جمعیت پراکنده‌شده در کشور
موزون نیست.
وی ادامه داد: متأسفانه پیش‌بینی هواشناسی که حکایت از افزایش 1.5درجه‌ای دمای هوا در کشور داشت، محقق شده است.
وی با بیان اینکه از پاییز سال گذشته با نشست‌هایی که در وزارت نیرو و
شرکت مهندسی آب و فاضلاب برگزار شد، میزان منابع و مصارف آب شرب با تفکیک
شهرها و روستاها ارزیابی شد، گفت: براساس این ارزیابی‌ها، میزان تولید و
مصرف آب در 517 شهر برابر است که این حکایت از قرار داشتن این شهرها در
مرحله تنش آبی است.
جانباز اظهار داشت: بر این اساس، تصمیم‌هایی گرفته شد و با دستور وزیر
نیرو و وعده‌ای که به مردم داده بودیم، تلاش کردیم جیره‌بندی آب نداشته
باشیم که هم‌اکنون با تلاش شبانه‌روزی این قول محقق شده است و در تابستان
امسال در هیچ شهری جیره‌بندی آب نداشتیم.
وی از رسیدگی به وضعیت آب 12 کلان‌شهر به‌صورت ویژه خبر داد و گفت: شهرهای
کرمان و اصفهان به‌دلیل بیشتر بودن مصارف نسبت به منابع تولید آب کماکان
در وضعیت قرمز قرار دارند و استان تهران هم‌اکنون در وضعیت زرد است که اگر
بارش‌های پاییزه را نداشته باشیم یا مردم تغییر جدی در مصرف ندهند، انتظار
می‌رود که به مرحله قرمز آب‌رسانی به‌ویژه در سامانه شرق برسیم.
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با بیان "اگرچه به پیش‌بینی‌های
رشد جمعیتی نرسیده‌ایم، اما توزیع جمعیت موزون نیست" گفت: در اطراف
کلان‌شهرها رشد جمعیت و افزایش حاشیه‌نشینی را شاهد هستیم که این رشد
ناموزون افزایش تقاضای آب را به‌دنبال دارد.
وی تصریح کرد: کمبود بارش، فقر آب‌های زیرزمینی و اضافه برداشت از آنها موجب شده است که در موضوع کمیت آب شرب، دچار مشکل شویم.
وی افزود: الزاماً آبی که در کشاورزی استفاده می‌شود، مناسب شرب نیست و
هم‌اکنون 92 درصد از منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که اگر در
این بخش بازده آبیاری را افزایش دهیم، به‌طور قطع به صرفه‌جویی در مصرف آب
کمک می‌شود و با نزدیک شدن به استانداردهای جهانی، حجم زیادی از آب ذخیره
می‌شود.
جانباز با بیان اینکه سفره‌های زیرزمینی با کمبود منابع آب روبه‌رو هستند،
یادآور شد: برخی از این سفره‌های زیرزمینی دیگر توان بازیابی ندارند.
وی پرمصرف‌ترین استان کشور در بخش آب را استان تهران عنوان کرد و گفت: در
این استان یک‌چهارم کل آب شرب کشور مصرف می‌شود و پس از آن کلان‌شهرهای
مشهد، شیراز و اصفهان قرار دارند.
وی گفت: معمولاً سرانه مصرف آب در استان‌های کویری پایین‌تر از متوسط
کشوری بوده و سرانه مصرف در کم‌مصرف‌ترین استان‌های ایران نیز حدود 20 لیتر
از متوسط جهانی بالاتر است.
جانباز سرانه جهانی مصرف آب را 150 لیتر به‌ازای هر نفر در روز عنوان کرد و
اظهار داشت: این درحالی است که این رقم در ایران به‌طور متوسط 250 لیتر در
شبانه‌روز و در استان‌های کم‌مصرف بیش از 170 لیتر است.
وی افزود: ما کشوری هستیم که پراکندگی جمعیت داریم و در خیلی از مناطق
امکان تولید آب وجود ندارد که مجبور شده‌ایم با هزینه‌های بسیار زیاد
طرح‌های آب‌رسانی ازطریق خطوط انتقال آب بلند را اجرا کنیم.
جانباز تأکید کرد: در بخش‌های زیادی از کشور با چالش جدی آب روبه‌رو هستیم
و آب به‌سادگی به‌دست نمی‌آید که باید به‌طور جدی در مصرف خود تغییر ایجاد
کنیم.
وی قوانین کشور را درباره استفاده صحیح از منابع آبی غیرپیش‌گیرانه دانست و
گفت: وزارت نیرو طرحی را به دولت پیشنهاد کرده است که براساس آن کمترین
نیاز مصرف هر منطقه در نظر گرفته شده است و افزون‌بر آن قوانین جنبه
بازدارندگی برای مشترکان پرمصرف لحاظ شده است که این بازدارندگی ازطریق وضع
جرایم برای مشترکان پرمصرف یا قطع انشعاب آنان اعمال می‌شود.
وی افزود: در بیشتر نقاط کشور با استفاده از کولر آبی، آب زیادی مصرف
می‌شود درحالی که می‌توان با ایجاد سایه‌بان روی کولرها از تبخیر مقدار
زیادی آب جلوگیری و همچنین با استفاده از تجهیزات استاندارد از هدررفت آب
جلوگیری کرد.
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور با بیان اینکه آب نیمه شرقی شهر
تهران از طریق تصفیه‌خانه‌های 3، 4 و 5 از سدهای لار و لتیان تأمین می‌شود،
گفت: وضعیت این دو سد در مرحله بحرانی قرار دارد که اگر بارش‌های پاییزه
را نداشته باشیم، قاعدتاً امکان استفاده از آب این سدها را نخواهیم داشت.
وی یادآور شد: براساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی، وضعیت بارش‌ها در سال
آبی 94-93 مشابه سال آبی جاری یا حتی کمتر است که سال آبی خوبی را نشان
نمی‌دهد اما پیش‌بینی ما این است که اگر همیاری مردم را داشته باشیم، وارد
مباحث مربوط به جیره‌بندی آب نشویم.
وی درباره اتصال سامانه غرب به سامانه شرق در تهران نیز گفت: انتقال آب از
سامانه غرب شامل سدهای امیرکبیر و طالقان به سامانه شرق تهران به‌صورت جدی
در دستورکار شرکت آب و فاضلاب استان تهران قرار دارد و با تکمیل کمربندی
تهران، آب را از سمت غرب به شرق منتقل می‌کنیم که تعدادی از پروژه‌های آن
انجام شده و تعدادی در حال انجام است ضمن آنکه حفر هفتاد حلقه چاه نیز در
دستورکار قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در جنوب‌شرق تهران سد ماملو به‌همراه تصفیه‌خانه هفتم با
ظرفیت انتقال 2.5 مترمکعب آب در ثانیه در مهرماه وارد مدار می‌شود، یادآور
شد: با تکمیل سامانه انتقال آب شرق تهران می‌توانیم بخشی از آب ماملو را
به تهران منتقل کنیم؛ هدف از اجرای سد ماملو ارتقای سطح کیفیت آب شرق تهران
بود اما هم‌اکنون اولویت‌ها تغییر کرده است و ما به‌دنبال تأمین آب هستیم.
وی تأکید کرد: اگرچه با کمبود منابع آب سد لار و لتیان مواجه هستیم، اما
وزارت نیرو تأمین آب از سایر منابع را به‌طور جدی در دستورکار دارد و اگر
مردم 20 درصد در مصارف خود صرفه‌جویی کنند، مشکلی از بابت تأمین آب به‌وجود
نمی‌آید.
جانباز درباره تفکیک آب شرب از مصارف بهداشتی، گفت: کارگروه مشترکی با
وزارت بهداشت و سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل شده است تا استانداردهای آب
بهداشتی را تعریف کند.
جانباز افزود: اجرای این طرح به‌طور جدی در دستورکار وزارت نیرو است و به
تمام استان‌ها ابلاغ کرده‌ایم که شهرهایی را برای اجرای این طرح درنظر
بگیرند و به‌نظر می‌رسد تا پایان امسال به نتایج خوبی برسیم و بتوانیم این
طرح را به مکان‌هایی که امکان اجرای آن را دارند، تسرّی دهیم.
وی در ادامه میزان آب بدون درآمد را 24.7 درصد عنوان کرد و گفت: میزان
تلفات واقعی در شبکه‌ها 13.7 درصد است و ما برنامه داشته‌ایم که میزان
هدررفت آب را سالانه یک درصد کاهش دهیم که به‌دلیل وجود مشکلات مالی این
امر تحقق نیافت.
وی افزود: اگر تعرفه‌ها واقعی شود، آبی که در لوله‌ها جریان دارد،
به‌عنوان یک کالای اقتصادی به‌صورت مناسب مورد استفاده قرار می‌گیرد و ما
می‌توانیم با اجرای تعمیر به‌موقع، هدررفت آب را به کمترین میزان برسانیم
ضمن آنکه واقعی‌شدن قیمت‌ها آثار بازدارندگی در مصرف دارد.
جانباز خاطرنشان کرد: وزارت نیرو به دولت پیشنهاد کرده است مشترکانی که
بیشتر از الگوی مصرف (متوسط کشور 22 مترمکعب در ماه و در تهران 20 مترمکعب)
از آب استفاده کنند، در مرحله نخست مابه‌ازای آنچه بیشتر از الگو مصرف
کرده‌اند، جریمه شده و در مرحله بعد درصورت عدم رعایت الگوی مصرف، انشعاب
آنان قطع شود.
وی یادآور شد: کسانی که مطابق الگوی مصرف از منابع آبی استفاده کنند، افزایش قیمتی در نحوه محاسبه آب‌بهای آنان اعمال نخواهد شد.
