آیا بخاطر ایرادات موردی، باید طرح گشت ارشاد تعطیل شود؟

گروه اجتماعی - سیدمجتبی نعیمی: طبق آموزه‌های دینی ما، نیاز یک جامعه‌ی اسلامی به امر به معروف و نهی از منکر، یک نیاز استراتژیک است. یعنی بر اساس آیات و روایاتی که به ما رسیده، حیات جامعه‌ی اسلامی به این بستگی دارد که تا چه میزان در آن جامعه، این اصل رعایت می‌شود.

به گزارش بولتن نیوز، مسلما وقتی تکلیف امر به معروف و نهی از منکر بر دوش تک‌تک مسلمانان سنگینی می‌کند، این بار بر دوش دولت اسلامی سنگین‌تر است. چه اینکه در اصول اندیشه‌ی سیاسی اسلام صریحا به آن اشاره شده و قانون اساسی ما که برآمده از همین منابع ناب دینی‌ست نیز دقیقا به آن پرداخته است. البته در سیره‌ی عملی سیاست اسلامی نیز می‌توان به طور شفاف دید که چگونه پیامبر اعظم (ص) و ائمه‌ی اطهار (ع) به رعایت این اصل پای‌بند بوده و چه گواهی بالاتر از اینکه سالار شهیدان عالم، علت قیام خود را برای زنده نگه‌داشتن امر به معروف و نهی از منکر اعلام کرده است.

تا اینجای کار تقریبا همه چیز شسته و رفته بوده و مشکل خاصی به نظر نمی‌رسد. اما مشکل وقتی ایجاد می‌شود که طراحی‌های تئوریک اصل امر به معروف و نهی از منکر را در وادی اجرا بررسی می‌کنیم. هرچند همان دینی که دستور موکد به رعایت این اصل داده، برای آمر به معروف و ناهی از منکر شرایطی قائل شده و بیان کرده است که هر کسی نباید مجری این اصل باشد، اما علی‌ایحال این امکان وجود دارد که از سوی آمران به معروف و ناهیان از منکر خطایی صورت بپذیرد.

اینجا دقیقا همان‌ جایی‌ست که این شبه مطرح می‌شود: وقتی خود آمران به معروف و ناهیان از منکر خطاکارند، چه اصراری‌ست که این اصل اجرا شود و چه کسی به آنها مجوز ورود به این عرصه را داده؟ برای ملموس‌تر شدن قضیه کافی‌ست نگاهی داشته باشیم به انتقاداتی که به طرح گشت ارشاد وارد می‌شود. انتقاداتی که خیلی از آنها مغرضانه و حتی با دلایل سیاسی‌ست، اما نمی‌توان منکر صحت بعضی از آن انتقادها و مشکلات موجود و موردی در اجرای طرح گشت ارشاد شد.

بر همین اساس گفته می‌شود وقتی مجریان طرح گشت ارشاد بعضا رفتارهایی دارند که خود آن رفتارها به دامن زدن بزهکاری کمک می‌کند، چرا باید این طرح به عنوان یکی از نمادهای اصلی امر به معروف و نهی از مکنر حکومتی ادامه پیدا کند؟

در جواب به این شبه باید به ضرب‌المثل معروف ایرانی اشاره کرد که می‌گوید بخاطر یک دستمال، قیصریه را به آتش نمی‌کشند. به عبارت دیگر، اینکه در اجرای طرح گشت ارشاد ایراداتی هست، درست. اما آیا باید به علت وجود این ایرادات، اصل طرح را که برآمده از قانون اساسی و دستور صریح قرآن کریم برای تداوم حیات جامعه‌ی اسلامی‌ست، زیر سوال ببریم و خواهان تعطیلی آن باشیم؟

آمران به معروف و ناهیان از منکر با وجود همه‌ی تلاش‌هایی که کشیده و مراعات‌های اخلاقی و اجتماعی که دارند، نباید فراموش کنند که ماراتن خودسازی برای آنها نه تنها تمامی ندارد که هرچه در این مسیر گام می‌نهند، با دشواری‌های بیشتری روبه‌رو می‌شوند. واقعا نیاز است که در انتخاب گروه‌های تذکر دهنده دقت فراوانی شود تا خدای نکرده با رفتارهای موردی، کسی به خودش اجازه ندهد که اصل طرح گشت ارشاد را زیر سوال ببرد.

اما به قول معروف، اسلام به ذات خود ندارد عیبی، هر عیب که هست از مسلمانی ماست. آنهایی که در اجرای طرح گشت ارشاد ایرادی می‌بینند، اگر نگاه دقیقی به معارف اسلامی داشته باشند هیچ وقت حاضر نمی‌شوند بخاطر ایرادات موردی و جزئی، رأی به از بین رفتن یک اصل دینی بدهند. تنها آنهایی خواهان تعطیلی امر به معروف و نهی از منکر و رسالت حکومت در این زمینه هستند که یا شناخت کافی نسبت به معارف دینی و اندیشه‌ی سیاسی اسلام ندارند و یا اینکه پشت این حرف‌های‌شان، غرض و مرض حزبی و قبیله‌ای خوابیده است.