همه تصمیم‌ها درباره فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی

چند ماهی از فیلتر شدن اپلیکیشن موبایل «وی چت» می‌گذرد و در این میان با صدور ابلاغیه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای مبنی بر فیلترینگ «واتس اپ» بار دیگر احتمال فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی خارجی دیگر قوت گرفته است.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از ایسنا، دبیر کمیته فیلترینگ در صحبت‌های متعدد خود به انتقاد از عدم راه اندازی شبکه‌های اجتماعی مناسب داخلی پرداخته و یادآور شده است که پس از«واتس اپ» نرم‌افزارهای دیگر هم در نوبت قرار دارند. البته با این وجود عبدالصمد خرم‌آبادی این را هم گفته است که ما در خصوص فیلترینگ نرم‌افزارهای مجازی مانند وایبر، تانگو و اینستاگرام اتخاذ تصمیم نکرده‌ایم و شاید فیلترینگ این نرم افزارها در آینده در دستور کار کارگروه قرار گیرد، البته نتیجه نهایی بستگی به رای اعضای کارگروه دارد.

اما در این میان برخی کاربران این شبکه‌ها در موضوع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی موبایل، طرفداری از حقوق و سود اپراتورهای تلفن همراه را دخیل دانسته و معتقدند این تصمیم برای جلوگیری از ضرر اپراتورها گرفته شده است.

با این وجود وزیر ارتباطات چندین بار در صحبتهای خود تاکید کرده که ما بر این باوریم که هیچیک از شبکه‌های اجتماعی نباید به دلیل مسائل اقتصادی و تسهیلاتی که برای کاربران فراهم می‌کند فیلتر شوند؛ مگر اینکه این شبکه‌ها مضرات دیگر و یا بحث مشکلات اخلاقی را به دنبال داشته باشند.

اما پس از بحث و گفت‌وگوهای مختلف مسوولان کمیته فیلترینگ و وزارت ارتباطات وزیر ارتباطات از تصمیم رئیس جمهوری در این زمینه به دلیل چند صدایی پیش آمده در ارتباط با فیلترینگ واتس اپ خبر دادند.

محمود واعظی با تاکید بر این که در حکم تصویب شده در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نوعی نقصان وجود داشته اظهار کرد: در خصوص فیلترینگ واتس اپ در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه رایانه‌ای جلسه‌ای برگزار شد و در آن در این زمینه رای‌ گیری شد اما درآن جلسه یکی اعضا که سمت او تغییر کرده بود و برای خداحافظی آمده بود، با وجود این که هیچ اختیاری در دست نداشت رای بر فیلتر شدن این شبکه داد اما زمانی که وزیر آن دستگاه متوجه این موضوع شد به رییس جمهوری و کارگروه تعیین مصادیق اعلام کرد که که نماینده آن وزارتخانه دارای اختیارات لازم نبوده و نظر وزیر در زمینه فیلترینگ واتس اپ مخالف است اما کارگروه در نهایت این مساله را نپذیرفت و باعث شد که این موضوع در شورای عالی فضای مجازی مطرح و پیگیری شود.

وی ادامه داد: با توجه به صحبت‌های انجام شده رییس جمهوری به عنوان رییس این شورا و پس از یک ساعت بحث مقرر کرد که تصمیم کمیته تعیین مصادیق اجرایی نشود تا این مساله در کمیسیون‌های مختلف شورای عالی فضای مجازی مورد بررسی قرار گیرد.

براساس نظر رییس جمهوری قرار بر این بوده که برای سیاست گذاری در مورد سایر شبکه‌ها هم در کمیسیون‌های مختلف شورای عالی فضای مجازی بررسی‌های لازم صورت گیرد و سیاست گذاری‌های مناسب در این زمینه انجام شود.

در حال حاضر آنچه در شورای عالی فضای مجازی تصمیم گرفته می‌شود اجرای آن برای کارگروه تعیین مصادیق، وزارت ارتباطات و سایر نهادها لازم الاجرا خواهد بود و به گفته وزیر باید مبنای عمل دستگاه‌های مختلف براساس دستور و تصمیم گیری‌های این شورا باشد.

در این میان این سوال ایجاد شد که اگر کارگروه تعیین مصادیق، فیلترینگ این شبکه را به وزارت ارتباطات ابلاغ کند آیا این وزارتخانه آن را اجرا خواهد کرد؟ وزیر در این باره توضیح داد: اگر کارگروه مساله‌ای را تصدیق و به ما ابلاغ کند مانند گذشته آن را اجرا خواهیم کرد مگر آن که شورای عالی فضای مجازی نظر دیگری در این باره داشته باشد؛ به عبارت دیگر در میان تصمیمات کارگروه تعیین مصادیق و شورای عالی فضای مجازی تصمیم گیری‌های شورای عالی فضای مجازی برای ما اولویت خواهد داشت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این امکان هم وجود خواهد داشت تا بررسی شورای عالی فضای مجازی شبکه وی چت که پیش از این فیلتر شده است در دسترس مردم قرار گیرد؟ تصریح کرد: فیلترینگ این شبکه در کارگروه تعیین مصادیق تصویب شده بود اما اکنون اگر درباره واتس اپ به گونه‌ای دیگر عمل می‌شود به دلیل آن است که آنچه در این کمیته تصویب شده با یک مشکل مواجه است و حتی اگر برای این شبکه هم رای گیری‌ها شفاف بود و مساله به شورای عالی فضای مجازی کشیده نمی‌شد، پس از ابلاغ کارگروه تعیین مصادیق ما بحث را اجرایی می‌کردیم.

اما هنوز مدت زیادی از صحبت‌های واعظی نگذشته بود که یک عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه از اعلام آمادگی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برای طراحی و تولید دو نرم‌افزار شبکه‌های اجتماعی و فیلتر هوشمند داخلی خبر داد.

محمدعلی اسفنانی در این باره گفت: وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جلسات مختلف بر توانایی مهندسان و نخبگان رشته آی تی برای طراحی و تولید نرم‌افزار شبکه اجتماعی تاکید کرده است.

سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس افزود: محمود واعظی همچنین بر آمادگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای طراحی ساز و کاری جهت هوشمند کردن فیلترینگ سایتهای اینترنتی تاکید کرده است که امیدواریم این اعلام آمادگی‌ها هرچه زودتر به مرحله اجرا برسد.

او رویکرد کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه را فیلتر صفحات با محتویات مجرمانه دانست و افزود: رویکرد کارگروه حذف مصادیق مجرمانه از محتویات سایتهای اینترنتی است ولی در صورت بی‌توجهی مدیران سایتهای خاصی چاره‌ای جز اعمال فیلترینگ ندارد.

وی متذکر شد: با وجود توانایی مهندسان آی تی برای تولید نرم افزارهای فیلتر هوشمند صفحات دارای محتویات مجرمانه ولی به دلیل ضعف در این حوزه چاره‌ای جز فیلتر کل سایتهای دارای صفحات مجرمانه نداریم.

اسفنانی در عین حال به رفع فیلتر شبکه اجتماعی فیس بوک را مشروط به طراحی نرام‌افزار فیلتر هوشمند صفحات با محتویات مجرمانه دانست و تاکید کرد: با طراحی چنین نرم‌افزاری امید به رفع فیلتر سایتهای دارای صفحات مجرمانه نظیر فیس بوک و یوتیوب افزایش می‌یابد.

وی یادآور شد: با طراحی چنین نرم‌افزارهایی عدم دسترسی مردم به سایتهای اجتماعی بین‌المللی محدود به صفحات با محتویات مجرمانه می‌شود.