تابوی ورود بخش خصوصی به حوزه فناوری فضایی باید شکسته شود/زمان حضور ايران در مدار ژئو خيلي دور نيست
باسمه تعالی
سخنراني معاون اجرایی ریاست محترم جمهور
جناب آقای محمد شریعتمداری در روز فناوري فضا
مقدمه: تبريك ایام الله دهه مبارک فجر
رب اشرح لی صدری و یسرلی امری واحلل عقده من لسانی یفقهوا قولی
در ابتدا تبریک عرض میکنم ایام الله دهه فجر را به همه ملت شریف ایران ، خصوصاً سروران و عزیزان حاضر در این جلسه نورانی.
یاد و خاطره همه شهدای به خون خفته راه آزادی ملت ایران ، نهضت اسلامی ایران را از صدر تا کنون گرامی میداریم و درود میفرستیم به روان پاک همه آن شهدا و سر تعظیم فرود می آوریم در برابر همه آن ایثارگری ها و تلاش های دلسوزانه ای که برای تحقق این هدف اصلی که استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران در طی این دوران طولانی به عمل آمده است. پیش از هر چیز در ایام مبارک دهه فجر گرامیداشت یاد و خاطره امام راحل، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را در این محفل نورانی نباید از نظر دور بداریم. به عنوان یک ایرانی و به عنوان یک مسلمان که این جلسه و دهها جلسه دیگری که نماد پیشرفت علمی و فناوری روز افزون ملت ایران و مردم عزیز ما است را حاصل تلاش های آن رادمرد بزرگ و حکیم در ایجاد و استقرار یک نظام خود باور میدانم و در کنار این رهبری داهیانه خواست و اراده ملی ایرانیان با تکیه بر شعار زیبایی که هدیه امام بود به همه ما و آن این بود که ایرانی میتواند و به خود می بالم به چنین دارایی های ارزشمندی.
به همین مناسبت خودم و همه اعضای حاضر در این محفل نورانی را دعوت می کنم به هدیه یک صلوات به پیشگاه مطهر آن امام راحل.
امروز در سالروز حماسهاي علمي، روز فناوری فضا در جمع شما عزيزان هستم. شما دانشمندان و متخصصان عرصه فضايي كشور كه عليرغم محدوديتها، ولي با اتكا به توانمنديها و قابليتهاي خود، كشور را در عرصه فضايي به جايي رسانديد كه بنا به اذعان تحليلگران و موسسات تحليلي معتبر كه دوستان گزارشات آن را در اختيار بنده قرار دادهاند و در بیان شریف سرور مکرم جناب آقای دکتر دهقان در این جلسه مطرح شد، كشورمان را در زمره پانزده کشور پیشتاز در عرصه فناوری فعالیت های فضایی قرار داد و نكته مهم دراين ميان آن است كه در ميان اين پنج كشور نوظهور فضایی، جمهوري اسلامي ايران بالاترين شتاب پيشرفت را به خود اختصاص داده است، جايگاهي كه نشان از همت بلند براي كسب آن و ضرورت تلاشي بيشتر براي حفظ و ارتقاء آن دارد.
علي رغم اين جايگاه و تلاش هاي همه مدیران خدوم فعلی و گذشته سازمان فضایی ایران بعنوان متولي مديريت فعاليتهاي فضايي صلحآميز كشور، و همت و اراده شما عزيزان در اين حوزه مهم و تاثيرگذار، ذکر چند نكته را براي پيشرفت سريعتر و بهتر در اين حوزه به عنوان سیاست های اصلی دولت خدمتگذار شما دولت تدبیر و امید ضروری و لازم ميدانم:
1-لزوم توجه به اسناد راهبردي بالادستي بعنوان چراغ راهنماي كشور در حوزه فضايي
اول نکته که مورد تأکید بنده است لزوم توجه به همه اسناد بالا دستی این فناوری مهم به عنوان چراغ راهنمای کشور در حوزه فعالیت های فضایی است. دانستن مفاد آن برای همه مسئولان فضایی کشور و التزام عملی به اجرای آن برای همه مسئولان فضایی کشور به نظر بنده یک فریضه است.
پس از چند سال تلاش متخصصان و مديران حوزه فضاي كشور، 2 سند بالادستي بعنوان اسناد راهبردي حوزه فضايي كشور به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيده و در يك سند مهم دیگر نيز تدابير ويژه مقام معظم رهبري (مدظله العالی) که همواره لطف و عنایت ایشان به بحث فعالیت های فناوری فضایی مشهود بوده و در بیان برادر عزیزم جناب آقای دکتر فاضلی در این جلسه هم مطرح شد، در اين حوزه هم ابلاغ گریدیده است كه اين هم نشان دهنده شناخت كشور از ظرفيتهاي بالاي حوزه فضايي در ارتقاء بخشیدن به كيفيت زندگي مردم، الهام بخشیدن نسل هاي آينده و بستر ساز همكاريهاي منطقهايي و بينالمللي و عاملي براي رشد جايگاه علمي و فناوري كشور است . لذا توجه به اين اسناد بایستی بسيار مورد تاكيد قرار گيرد.
همچنین لازم است با اتخاذ يك نگاه بلند مدت، يكپارچه و راهبردي، ظرفيت هاي فضايي كشور توسعه داده شود و در اين مسير تلاش گردد تا از فرصت هاي همكاري منطقهاي و بينالمللي موثر و كارآمد در جهت توسعه فناوریها و زیرساختهای فضایی کشور برای دسترسي سريعتر، ايمن تر و كم هزينه تر عموم جامعه و كاربران به خدمات فضايي صلح آميز به طور جدی استفاده شود و خدمات فضايي به صورت محسوس در خدمت بهبود كيفيت زندگي ایرانیان قرار گیرد.
خصوصاً در شرایط حاضر که به دنبال تلاش های گسترده مسئولان سیاست خارجی دولت تدبیر و امید یک اقبال عمومی بین المللی برای گسترش همکاری های فنی راهبردی با جمهوری اسلامی ایران و رقابت جدیدی برای آغاز این نوع از همکاری ها شکل گرفته است، فرصت بسیار ذی قیمتی است در اختیار همه ما.
2- لزوم برخورداري از نگاه فراملي و بين المللي به صنعت فضايي كشور
نکته دومی که بایستی مورد تأکید قرار دهم لزوم برخورداری از نگاه فراملی و بین المللی به صنعت فضایی کشور است.
فضا فرصتي مناسب براي توسعه همكاري ها و دوستي ملل مختلف در جهت حل مسائل و بحران هايي است كه بشر امروز در بخشي هاي مختلفی از قبيل مسائل زیست محیطی، مديريت بلاياي طبيعي، مديريت منابع طبيعي و جنگلها، مديريت منابع آب، سهولت برقراري ارتباط ودسترسي تمامي انسان ها به خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی و ساير موارد ديگر با آن موجه هستند؛ مسائل و بحرانهايي كه شايد انسان را وادارد تا علاوه بر اطلاعات صحیح و دقیق دریافتی از همه ضعف ها و قوت های زمین از طریق صنعت فضایی و در نتیجه استفاده بهینه از همه ظرفیت های کره خاکی حتی در محيطي خارج از اين كره بدنبال استمرار حيات و بهره برداري از منابع آن باشد.
بدون تردید، بدون مشاركت ملل مختلف جهان امكان فائق آمدن بر اين بحرانها مقدور و ممکن نيست و در اين مشاركت كشورهاي داراي توانمندي بالاتر فناوري فضايي در اولويت همکاریهای دو و یا چند جانبه قرار ميگيرند. لذا لازم است مسئولان فنی و سیاسی جمهوري اسلامي ايران با رويكرد همكاري های بين المللي موثر و فعال به اين حوزه بنگرند.
3- لزوم نگاه بلندمدت و راهبردي به حوزه فضا در كشور
در همين مدت نه چندان بلند از فعاليت فضايي كشور، عليرغم همه محدوديت هاي ناشي از تحريم هاي بين المللي،جمهوري اسلامي ايران گوي سبقت را در حوزه توسعه فناوري هاي فضايي صلح آميز از بسياري از كشورهايي كه داراي ظرفيتهاي همكاري سهلالوصولتري با كشورهاي صاحب فناوري مي باشند، ربوده است.
البته نادیده گرفته نمی شود که بخشی از این موفقیت در گرو انتخاب و تصمین نظام جمهوری اسلامی ایران به سرمایه گذاری های گسترده در این حوزه است. اما بدون تردید این انتخاب و تصمیم، اگر از توان علمی، هوش و فراست نخبگان این عرصه بهره مند نمی شد، راه به جایی نمی برد.
لذا شکر این نعمت یعنی نعمت بزرگ برخورداری از جوانان فکور و اندیشمند که سالهای سال است دلسوزانه و پر تلاش در این عرصه فعالیت می کنند را باید به جا آورد و شکر این نعمت بوسه زدن به دست های تک تک شما پژوهشگران و محققان عرصه فناوری فضایی کشور است.
علی رغم همه این فعالیت ها اما حوزههاي فضايي چنان گسترده و متنوع است كه فعاليت در هر يك از بخش های آن بايد براساس يك طرح راهبردي مشخص صورت گيرد تا از اتلاف منابع و موازي كاري ها حتی الامکان اجتناب گردد و در ضمن نبايد نگاه و توجه ما تنها به نيازها و يا وضعيت امروز كشور باشد.
همانطور که رییس جمهور محبوب کشورمان در جلسه ای که همکاران سازمان فضایی و وزارت دفاع در دولت محترم به مسئولان امر گزارشی در حوزه فعالیت های فضایی کشور ارائه فرمودند، ایشان فرمودند که حوزه فضایی کشور باید بر اساس نیازها و فرصت های کشور در یک افق بلند مدت 30 یا 40 ساله طرح ریزی گردد و بر اساس آن قدم های امروز برداشته شود.
4- لزوم حفظ يكپارچگي حوزه فضايي و هماهنگي بين تمام ذي نفعان اين حوزه
گستره خدمات فضايي، سازمان ها و نهادهاي مختلفي را در كشور درگير خود ميكند،فلذا اين كه با توجه به اين تنوع كاربران و همکاران صدیق، جايگاه حوزه فضايي كشور چگونه بايد تعریف گردد، نكته بسیار مهمي است.
بر همین اساس رییس جمهور محترم در آغاز دولت تدبیر و امید دستور تشکیل کارگروه 5 نفره ای را به ریاست مشاور محترم رییس جمهور جناب آقای مهندس ترکان برای ارزیابی جایگاه و ساختار و ماموريت سازمان فضايي و تاكيد بر بهره گيري از تجربيات ساير كشورها را صادر نمودند.
حال با توجه به ضرورت حفظ يكپارچگي سازمان فضايي کشور به عنوان یک مرجع ملی كه ماحصل كار آن كارگروه و مرور تجربيات ساير كشورها واخذ نظرات از كارشناسان بنام اين حوزه در داخل و حتي تا حدودی در سطح بينالمللي بود، لازم است تا سازمان فضایی کشور با استفاده از ظرفیت فوق العاده شورای عالی فضایی کشور ضمن ایجاد هماهنگي بين تمامي همکاران و ذينفعان حوزه فضا كه در بخش های دانشگاهی، ارتباطات، صدا و سيما، محيطزيست، کشاورزی، صنعت و معدن، مسكن و شهرسازي، مدیریت شهری و شهرداری ها و خصوصاً از جنبه های فوق العاده مهم زیر ساختی در حوزه دفاع برخوردار هستیم، اين يكپارچگي را از طریق ایجاد ظرفیت ایفای نقش تمامی همکاران و ذی نفعان در كل زنجيره صنعت فضايي كشور بسط و گسترش دهند تا در يك بازه زماني منطقي و با توجه به منابع در دسترس و اولویت بندی نیازها، حيطه دستاورهاي فضايي كشور را علاوه بر حوزه توسعه فناوريهاي فضايي، وارد حوزه خدمات و كاربردهاي فضايي کند تا تمامي مردم و حتي ساير كشورها بتوانند از مزاياي اين حوزه در بهبود كيفيت زندگي خود بهره ببرند که این خود در کنار بهره مندی مردم عزیز این مرز و بوم از مزایای خدمات فضایی در زندگی روزمره، عاملی برای رشد جایگاه کشور در عرصه منطقه ای و بین المللی است.
در انتها ضمن تقدیر و تشکر از تمامی فعالان این حوزه به ویژه شما محققان و دانشمندان فضایی کشور، یادآور می شوم که با همه پیشرفتها و اشتیاق و اراده متخصصان و محققان کشور،این واقعیت را باید پذیرفت که جهت تحقق اهداف مطرح شده در سند چشم انداز نظام در افق 1404 و دستیابی به سرآمدی در حوزه علم و فناوری فضایی و قرار گرفتن در زمره راهبران پیشرفته این حوزه ، مسیری طولانی در پیش است که طی آن نیاز به تلاشی جدی و همتی استوار در تمامی سطوح مدیریتی ،اجرایی و تخصصی دارد. البته حضور در فضای زمین آهنگ یکی از مهمترین اهداف میان مدت ماست که امیدواریم هرچه سریعتر به آن دست پیدا کنیم.
امید آنکه با همدلی شما عزیزان این مسیر به درستی طی شود که رییس جمهور محترم اسلامی ایران در بیانی فرمودند: راه طولانی است و ما نوسفریم...
تابوی ورود بخش خصوصی به حوزه فناوری فضایی باید شکسته شود
جانشین رییس جمهور در سازمان فضایی کشور گفت که باید برای حرکت رو به پیش سازمان فضایی کشورو توسعه فناوری فضایی تلاش کنیم .
محمد شریعتمداری روز دوشنبه در حاشیه مراسم روز فناوری فضایی که در سالن اجلاس سران برگزار شد در جمع خبرنگاران افزود: باید تدابیری اتخاذ شود تا دانشگاهها و مراکز اجرایی بخش خصوصی، فعالیت های اجرایی حوزه فضایی را برعهده بگیرند .
رییس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه این اقدام به توسعه فناوری فضایی در کشور کمک می کند اظهار داشت: انجام فعالیت های اجرایی حوزه فضایی توسط دانشگاهها و بخش خصوصی، همچنین به میزان کاهش هزینه ها و سرمایه گذاری های دولتی کمک می کند.
وی درباره برنامه حوزه فضایی کشور گفت: تلاش می کنیم نقطه مداری سوم حفظ شود اما گرفتن نقطه های مداری جدید نیز در دستور کار است .
شریعتمداری در پاسخ به این پرسش که آیا نقاط مداری جدید می تواند نیاز مداری ایران را تامین کند نیز گفت: به طور حتم همینطور است ؛ گرفتن نقطه های جدید مداری امری خارج از دسترس نیست و در این زمینه اقداماتی را آغاز می کنیم .
وی درپاسخ به این پرسش که بخش خصوصی فعال در این حوزه گلایه مند است، نیزگفت: بخش خصوصی حق دارد گلایه مند باشد ؛ تابویی در زمینه سپردن مسئولیت ها به بخش خصوصی وجود دارد که باید شکسته شود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
