پست ریاست جمهوری عراق باید برای کردها باشد،

گروه بین الملل - دفتر منطقه ای بولتن نیوز – اربیل: عدنان مفتی سال هاست زندگی خود را وقف سیاست در اقلیم کردستان عراق کرده است . او برای انجام رسالت سیاسی خود اتحادیه میهنی کردستان عراق را برگزید که به گفته خودش با رهبری جلال طالبانی توانست انسجام یابد .عدنان مفتی در طول این سالها به جلال طالبانی نزدیک بود اما حزبش اکنون در سایه نبود طالبانی و کاهش آراء حزب در انتخابات پارلمانی کردستان عراق روزهای پر تلاطمی را پشت سر می گذارد .کنگره آتی این حزب برای آینده سیاسی اتحادیه میهنی کردستان عراق مهم و سرنوشت ساز خواهد بود. با عدنان مفتی در خصوص این مسائل، در منزلش در اربیل به گفتگو نشستیم. در سادگی کامل دعوت ما را پذیرفت و یکساعت تمام به سوالات ما با سعه صدر پاسخ داد.
بخش نخست این گفت وگو با عنوان "تشکیل جبهه واحد کردها برای حل مسائل عراق" روز گذشته منتشر شد و در ادامه، بخش دوم و پایانی از نظر مخاطبان گرامی می گذرد.




سوال 13- در خصوص ائتلاف کرد و شیعه در عراق ایا این ائتلاف بعد از انتخابات هم شکل خواهد گرفت؟
پاسخ : این ائتلاف بین کردها و شیعیان هنوز وجود دارد و هر دو طرف می خواهند عراق جدید براساس دمکراسی و احترام به حقوق بشر پایه ریزی شود اما مشکلات عدیده ای هم داریم . بخشی از این مشکلات تحت تاثیر مشکلات حقوی و قانونی است اما لازم است ما به یک توافق و مصالحه با همدیگر برسیم و البته این دیالوگ و مصالحه شامل سنی ها هم می شود . بدون همکاری این سه بخش از ترکیب عراق امکان امنیت و ثبات در عراق وجود نخواهد داشت . نمی شود عراق تنها از سوی یک بخش مدیریت شود. و عراق دیگر به سابق باز نمی گردد که از سال 1921 توسط یک عده خاص مدیریت می شد. فرصتی برای تاسیس عراق جدید فراهم شده است ولی این مستلزم پایبندی همه به از بین بردن تروریست ها ، قانون اساسی و احترام به همدیگر است. امیدوارم روابط قبلی ما ادامه داشته باشد و اختلافات را حل و فصل بکنیم.

سوال 14- اگر در انتخابات پیش رو بار دیگر لیست دولت قانون به ریاست مالکی به پیروزی رسید آیا می توانید با مالکی بار دیگر برای اداره عراق به توافق برسید؟
پاسخ : هر کسی که دولت را تشکیل بدهد ما باید با آن تعامل کنیم. موضوع این نیست که ما دوست داشته باشیم یا نداشته باشیم .کسی که از سوی مردم منتخب می شود براساس قوانین دمکراسی ما باید با او تعامل کنیم. من شخصا دوست دارم تمام عراق هوادار اتحادیه میهنی باشد اما اینگونه نیست .پس دمکراسی و احترام به آن فراتر از تمایلات شخصی  ما است.نتایج  انتخابات تکلیف اداره عراق را روشن خواهد کرد.

سوال 15- یعنی اگر لیست اقای مالکی برنده باشد شما منعی برای همراهی با دولت جدید آقای مالکی نخواهید داشت بخصوص که در دوره قبلی دیدیم با اقای مالکی کردها درعراق مشکل داشتند؟
پاسخ : موضوع شخص اقای مالکی نیست بلکه موضوع از دیدگاه ما سیاست اقای مالکی بود ما قبل از آن هم با اقای جعفری مشکل داشتیم .شاید ایشان هم از ما گله مند باشد. اما مهم این است که برنامه دولت اینده عراق تعیین کننده همه چیز خواهد بود . اگر ببینیم که برنامه دولت آتی عراق حقوق کردها را نقض می کند و به آن احترام نمی گذارد بدون شک ما از طریق قانونی آن را نخواهیم پذیرفت. اما اگر برنامه حکومت مشترک باشد قطعا ما هم همکار خواهیم بود و بطور حتم نیز این اتفاق خواهد افتاد چون کسی نمی تواند به تنهایی عراق را رهبری  و مدیریت کند. لازم است نیروهای سیاسی عراق مردم را مدنظر داشته باشند.تروریسم را باید از بین بردو زمینه خدمت به مردم بیشتر از گذشته فراهم گردد.عراق کشور ثروتمندی است و ما باید فضای پیشرفت را مهیا کنیم. اما اکنون در عراق بی عدالتی و بیکاری وجود دارد و سطح زندگی مردم پایین است.

سوال 16- احساس می شود ادبیات سیاسی اقای مالکی تا حدودی نسبت به کردها نرم تر شده است ارزیابی شما از سیاستهای جدید اقای مالکی چیست؟
پاسخ : من بسیاری از اوقات گفته ام که دیالوگ  و درک همدیگر مشکلات موجود را حل و فصل می کند. در خصوص نفت و گاز که مشکل بزرگی است بین حکومت اقلیم و بغداد دو مورد وجود دارد. اولا قانون اساسی عراق حدود دولت مرکزی و حکومت اقلیم را در این خصوص مشخص کرده است . حقوق دولت فدرال براساس قانون اساسی مبین این است که نفت متعلق به مردم عراق است و دولت مرکزی آن را مدیریت می کند اما بندی در قانون اساسی وجود دارد که تاکید می کند چاههای قدیمی توسط دولت مرکزی و چاههای جدید بصورت مشترک مدیریت خواهد شد. در کردستان عراق نیز ما قانون نفت و گاز را براساس تفسیر قانون اساسی عراق تهیه و تصویب کردیم. ما به دقت این قانون را تصویب کردیم که با قانون اساسی همخوانی داشته باشد. اما مشکل اخیر بین اربیل و بغداد اسیر فرهنگ نفتی است که هشتاد سال است نفت در عراق بطریق مرکزی کنترل شده بود .از این رو کسانی که در این حوزه کار می کنند عموما تنها این درک را دارند که نفت می بایستی توسط مرکز مدیریت شود.از این رو ما با مشکل روبرو شده ایم . در دو سال گذشته  شاهد تغییراتی بوده ایم و فکر می کنم در آینده نیز گشایش بیشتری را در این خصوص شاهد باشیم. پول نفت متعلق به همه مردم عراق است ضمن اینکه  آن زمان به پایان رسید که پول نفت از سوی دولت برای تسلیح و کشتار مردم عراق بکار برده می شد
.ضمن اینکه زمان ترحم هم تمام شده است و ما دیگر در همه امور با همدیگر شریک هستیم. همانگونه که ما این حق را داریم مردم در جنوب و شمال هم این حق را دارند و هیچ دولتی اجازه استفاده از این منابع را بر علیه مردم عراق ندارد.

سوال 17-همانگونه که اشاره کردید مدیریت چاههای جدید بصورت مشترک خواهد بود واقعا اگر بخواهیم منصف باشیم در مدیریت چاههای جدید کردستان عراق دولت مرکزی چه میزان مشارکت و یا اطلاع دارد؟
پاسخ : این مشکل به نظر من باز به دولت مرکزی بر می گردد.  در 2007 مذاکراتی با اقلیم شروع شد تا اینکه قانون نفت و گاز در عراق به تصویب برسد اما این کار اتفاق نیفتاد و در زمانی که قانونی در این خصوص وجود ندارد هرکسی به میل خویش قانون را تفسیر می کند.قبلا در خصوص این قانون هم توافقاتی بین اقلیم و بغداد صورت گرفت اما بعد این قانون را تغییر دادند و دست آخر این قانون تصویب هم نشد. لذا تا زمانی که قانون نفت و گاز در عراق به تصویب نرسیده است اقلیم این حق را دارد براساس قانون خویش چاههای نفتی را مورد بهره برداری قرار دهد . هر زمان که قانون نفت وگاز در بغداد به تصویب رسید این قانون بر اقلیم و بغداد لازم الاجرا خواهد بود. در شرایط کنونی اما زندگی نمی ایستد مخصوصا در حوزه نفت . من معتقدم در این راستا بحث نفت کاملا شفاف باشد که هست. در خصوص خط لوله جدید نفتی هم بغداد در جریان این کار بوده است و ترکیه خواسته است که در این زمینه نشستی سه جانبه بین اقلیم و ترکیه و بغداد انجام شود. من فکر می کنم اگر حسن نیت وجود داشته باشد و ما در تصویب قانون نفت و گاز تعجیل کنیم این مشکلات قابل حل و فصل هستند.

سوال 18- تا همین لحظه جلال طالبانی رئیس جمهور عراق هستند اما بعد از انتخابات  در عراق این بحث بار دیگر مطرح خواهد شد بویژه که سنی ها هم خواهان این پست خواهند شد ایا کردها حاضر هستند ازاین پست دست بکشند؟
پاسخ : من فکر میکنم پست ریاست جمهوری باید برای کرد ها باشد . عراق از دو ملت تشکیل شده است کرد و عرب . یکی از این پست های مهم که ریاست جمهوری است به کردها باید تعلق بگیرد. اگر کردها یک صدا باشند بعید می دانم کسی بتواند این حق را از کردها بگیرد چون در این صورت عراق وارد یک پروسه بی عدالتی خواهد شد.اما اگر ما متحد و یکصدا نباشیم شاید دیگران این پست را بخواهند همانگونه که قبلا درخواست کرده اند . اما این یک موضوع سیاسی است و در عین حال حق طبیعی کردها در عراق است که پست ریاست جمهوری را داشته باشند.

سوال 19-  چقدر امیدوار هستید که این پست بار دیگر در بین گروهها ی کردی به اتحادیه میهنی کردستان تعلق بگیرد؟
پاسخ : این هم به نتایج انتخابات پیش رو بستگی خواهد داشت و البته ائتلاف نیروهای سیاسی کردی در این خصوص نقش خواهد داشت . براساس توافقنامه استراتژیک بین اتحادیه میهنی کردستان و حزب دمکرات کردستان عراق پست ریاست جمهوری برای جلال طالبانی و پست ریاست اقلیم برای مسعود بارزانی است . این درست است که اقای طالبانی دو دوره خویش را به پایان رسانده است اما اگر اتحادیه در انتخابات پیش رو موفق باشد بطور طبیعی این پست به اتحادیه میهنی کردستان عراق تعلق خواهد گرفت . اگر توافق ما تغییر نکند ریاست جمهوری به اتحادیه تعلق می گیرد. هر چند این قابل بحث است و بستگی به موقعیت آقای مسعود بارزانی دارد.

سوال 20 – مستحضر هستید که نیروهای جدیدی مانند گوران وارد رقابت و صحنه سیاسی کردستان و عراق شده اند آیا فکر می کنید این نیروها با تعلق این پست به اتحادیه میهنی کردستان موافقت کنند؟
پاسخ : گروههای جدید تاکنون در این خصوص درخواستی نداشته اند. این موضوع قابل بحث و تغییر خواهد بود. توافق اتحادیه و حزب دمکرات و توافق دو حزب با سایر گروههای کردی در این خصوص تعیین کننده خواهد بود.

سوال 21- تحولات  عراق بی تاثیر از کشورهای خارجی نیست بخصوص اینکه شما از تاثیر ایران گفتید برای تحولات جدید عراق چه توصیه ایی برای ایرانیها دارید؟
پاسخ : ایران یک کشور تاثیر گذار بر عراق است و من پیشنهادم این است که ایران در  فکر همه مردم عراق باشد و این برای ایران و دوستان ایران در عراق بسیارمهم خواهد بود. ایران می بایستی عراقیها را به دیالوگ بین همدیگر تشویق بکند . بهتر است سیاست تشویق به مذاکره بین کردها و شیعیان از سوی ایران و سایر گروههای سیاسی عراقی راهم شامل شود تا اینکه بتوانیم مذاکرات خوبی را پیش رو داشته باشیم. همانگونه که می خواهیم عربستان و ترکیه نیز چنین نقشی داشته باشند .

سوال 22- مستحضر هستید حرکتهای تروریستی بیشتر از هر زمانی کردستان را هدف قرار داده اند فکر می کنید این تهدید چقدر جدی است و هدف آنها چیست؟
پاسخ : اهداف تروریست ها همه هستند و ضد کرد و شیعه و سنی و مسلمان و غیر مسلمان هستند. هرجایی را برای انفجار پیدا بکنند منفجر می کنند . حتی می بینیم در مساجد خود را منفجر می کنند. من فکر می کنم تروریسم برنامه جدی برای ناامید کردن مردم از زندگی روزانه دارد . دین اسلام این گروهها را ضد اسلام می دانند انها علیه بشریت هستند.

سوال 23- تلاشهایی در اربیل بین کردهای سوریه به سرپرستی مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق برای توافق وجود دارد چقدر به نتایج این نشست ها امیدوار هستید؟
پاسخ : به نفع کردهای سوریه است که متحد باشند. در بین کردهای سوریه دو جریان متفاوت وجود دارد . جریانی بنام پ.ی .د وجود دارد که مسلح هستند و نیروی نظامی دارند . سایر احزاب هم هستند که سالهاست فعال هستند و موجودیت دارند اما مسلح نیستند. آنچه کردها را دور هم جمع می کند این است که کردها برای سالیان متمادی حقوقشان در سوریه زیر پا گذاشته شده است . اگرچه در دوره حافظ اسد این سرکوب کمتر بود اما در طول این سالیان فرهنگ عربیسم بسیار قوی بوده است و اکنون نیز این فرهنگ وجود دارد لذا منفعت کردهای سوریه این است که یک سخن واحد برای حقوقشان داشته باشند. این هم اسان است به نحوی که نباید مثلا پ. ی . د بخاطر اینکه سلاح دارد و مسلح است بقیه را نفی و از صحنه حذف بکند و در مقابل بقیه احزاب بگویند نخیر پ.ی . د نباید وجود داشته باشند . آنها می توانند هماهنگ باشند. نشست اربیل در این راستا خوب  و موثر بود و نشست ژنو هم گامی است مهم برای کردها و اقلیم هم می تواند حامی کردها در نشست ژنو 2 باشد بدون اینکه در امور آنها دخالت بکند. آینده سوریه هم به خود مردم سوریه بر می گردد و دخالت ما در امور سوریه جایز نیست. این مردم سوریه هستند که تصمیم می گیرند. اگر جنگ های کنونی به پایان برسد و تصمیمی در این راه باشد ما خوب است از این پروسه حمایت کنیم.

سوال 24- تصمیم پ. ی . د برای اعلام اداره خودمختار در بخش های کرد نشین سوریه را چگونه ارزیابی می کنید ؟
پاسخ : اگر با مشارکت همه گروهها باشد کار خوبی است چون در این مناطق خلاء اداری وجود دارد. ما در 1991 در کردستان عراق این تجربه را انجام دادیم. بهتر است اداره ای برای خدمت رسانی به مردم با مشارکت همه شکل بگیرد. سایر احزاب هم باید شریک باشند.و این شراکت سبب قدرت کردهاخواهد شد.

سوال 25- قبلا ترکیه بخشی از کردهای سوریه را رد می کرد ایا احساس می کنید بعد از دو سال تغییری در سیاست ترکیه نسبت به کردهای سوریه شکل گرفته باشد؟
پاسخ : اکنون دیالوگی بین گروههای سیاسی ترکیه برای صلح وجود دارد. این پروسه صلح اگر پیشرفت داشته باشد زمینه تعامل بهتر ترکیه با کردهای سوریه را هم فراهم خواهد کرد. کردهای سوریه و ترکیه به لحاظ ویژگیهای اجتماعی و سیاسی بسیار به هم نزدیک هستند. طبیعی است رابطه کرد ترکیه و سوریه بسیار قوی باشد .ترکیه هم این واقعیت را می داند . بسیاری از نیروهای پ.ک.ک هم کرد سوریه هستند .به نفع ترکیه است که رابطه اش با کردها ی سوریه بهتر شود.