ناگفته های جنگ خیرخواهانه ستارگان قدیمی

هفتم آذرماه 1392، ورزشگاه یکصدهزار نفری آزادی تهران میدان رویارویی ستارگان بازنشسته دو باشگاه فوتبال پرسپولیس و آ. ث میلان ایتالیا بود.

گرچه نتیجه این بازی به نفع تیم ایتالیایی تمام شد اما اهداف خیرخواهانه برگزاری مسابقه، تلخی چندانی- ناشی از باخت- را به کام پرسپولیسی ها ننشاند.

فارغ از نگاه های فنی و تخصصی به این دیدار، چند نکته حاشیه ای اما کلیدی و البته قابل تعمیم برای کل ورزش کشور به چشم می خورد.

1- اضافه وزن بازیکنان سال های نه چندان دور پرسپولیس از همان آغاز بازی آنچنان چشمگیر بود که حتی گل زودهنگام آ. ث میلان نتوانست چندان از توجه به این موضوع بکاهد.

درست است همانگونه که «مسعود مرادی» داور بازنشسته بازی، گفته است «بازیکنان دو تیم اضافه وزن داشتند و باید با آنان مدارا می کردم»، اما تماشاگران، بازیکنان دو تیم را در کنار هم قرار دادند و حتی با یک مقایسه چشمی وزن برخی اعضای هر تیم و البته میزان آمادگی بدنی آنان را سنجیدند و با هم مقایسه کردند.

این امر، یکی از تفاوت های دو کشور در عرصه ورزش را نمایان می کند. به نظر می رسد بازیکنان ایتالیایی با وجود اینکه استوک های ورزشی خود را سالها پیش آویختند اما دوستی با ورزش را فراموش نکردند و حال، به سبب حمایت های بعدی باشگاه آ. ث میلان یا با انگیزه حفظ سلامت و تناسب اندام، با بدنی ورزیده تر و البته سری برافراشته تر، گرمکن ورزشی خود را با پیراهن بازی عوض می کنند و عکس فوتبالی می گیرند.

2- هماهنگی تیمی در آ. ث میلان یکی دیگر از دلایل موفقیت آنان در این بازی بود. آنطور که «ناصر محمدخانی» پیشکسوت باشگاه پرسپولیس، گفته است بازیکنان این تیم فقط سه روز تمرین داشتند در حالی که بازیکنان میلان چند سالی است در کنار هم هستند و بسیار هماهنگ بودند.

روشن است در صورت وجود حمایت های بعدی، می توان به منظور ارتقای میزان هماهنگی بین بازیکنان، به تشکیل تیم های پیشکسوتان هر رشته ورزشی و تمرین های منظم آنان با یکدیگر اندیشید؛ همانگونه که محمدخانی نیز بر آن تاکید کرده است.

3- دیدن چهره بازیکنان سال های نه چندان دور ورزش پرطرفدار فوتبال آن هم در تیم باسابقه پرسپولیس، خاطرات آن دوران را برای بسیاری از ورزش دوستان زنده کرده و آنان را از حال کنونی ستارگان دیروز آسمان فوتبال کشور مطلع ساخت. همچنین این بازی بهانه ای شد که مسوولان این باشگاه برای دعوت از دوستان قدیمی، بار دیگر سراغی از آنان بگیرند تا همگی در برگزاری این بازی سهیم شوند.

چنین اقدام هایی، فرصتی برای ایجاد یا بهسازی پیوندها و ارتباط ها بین بازیکنان و مسوولان پیشین و جدید پدید می آورد که برآیند نهایی آن، افزایش آگاهی دوسویه از خواسته ها و وضع کنونی پیشکسوتان، امکان بهره مندی دو طرف از توانمندی های یکدیگر و تلاش برای از میان بردن هر گونه مانع احتمالی یا دلخوری های کهنه شده خواهد بود.

4- نشاط افزایی و امیدآفرینی یکی از مهمترین دستاوردهای حاشیه ای از برگزاری این دیدار بوده است. بجز آنکه به مدد توجه اخیر، امکان ارتقای سطح سلامت جسمی و روحی- انگیزشی در پیشکسوتان ورزشی به وجود آمده و زمینه درخشش های بعدی آنان در قالب یک تیم نظم یافته تازه فراهم می آید، دیگر بازیکنان در رده های پایین تر و همه علاقه مندان و دلسوزان با دیدن نگاه های معطوف به ستارگان، نسبت به آینده ورزش امیدهای مضاعفی می یابند.

به هر حال، افرادی که سالها در یک عرصه ورزشی برای کشور افتخارآفرینی کرده اند، توجه بیشتری را به منظور حفظ سلامت جسمی و مهمتر از آن روحی بویژه در دوران بازنشستگی می طلبند که تیم داران کشور و مسوولان فدراسیون ها و در صدر همه آنان، مقام های وزارت ورزش و جوانان باید این امر را در نظر داشته باشند.

5- دیپلماسی عمومی را می توان با اقدام های متعددی پیگیری کرد که از جمله آنها برگزاری برنامه های مشترک با اهداف خیرخواهانه، گردشگری و همچنین دیپلماسی ورزشی است که به اعتقاد بسیاری، به دلیل فراهم کردن امکان شکل خاصی از ارتباطات بین طیف متنوعی از مردم با نگاه ها، عقاید، مذاهب و فرهنگ های مختلف، نوعی دیپلماسی هوشمند را به نمایش در می آورد.

بازی اخیر، تلفیقی از هر سه گزینه را بویژه با توجه به پوشش رسانه ای رویدادهای مربوط به آن، فراهم آورد. توجه بازیکنان مشهور دنیا و آسیا به کودکان بی سرپرست یا بدسرپرست، خواه ناخواه نگاه عموم را به این سمت می گرداند.

همچنین به نوشته سایت رسمی باشگاه پرسپولیس، ستارگان آ. ث میلان ایتالیا به عنوان شهروندان ورزشکار یک کشور اروپایی در فرصت محدود به دست آمده، خواستار بازدید از موزه های کاخ سعدآباد شدند و برخی از آنان مانند «ماسیمو اودو» و «دانیل ماسارو» ابراز امیدواری کردند دوباره برای بازدید از ایران و دیدن زیبایی های تاریخی و طبیعی به کشور ما برگردند.

آنان این خاطرات و خواسته ها را همراه با عکس ها و فیلم های خود، به میان ایتالیایی هایی می برند که از طریق رسانه های دیداری- شنیداری یا مکتوب، از مدتها پیش در جریان این بازی قرار گرفته و حتی گزارش لحظه به لحظه آن را دنبال می کردند.

روشن است در شرایطی که تحولات عصر جدید روابط بین الملل تغییرات مهمی در مولفه ها و بازیگران این عرصه پدید آورده و دو وجه دیپلماسی رسمی و دیپلماسی عمومی همپای هم مورد توجه قرار گرفته اند، باید برای تعمیق حوزه دوم در مسیر گسترش منافع ملی از طریق شناخت، اطلاع رسانی و تاثیرگذاری بر مردم کشورهای دیگر و گسترش گفت وگو میان آنان اهتمام بیشتری ورزید.

این، نکته ای است که امروزه از سوی همه کشورها مورد توجه قرار می گیرد چنانچه بتازگی نیز تیم فوتبال آمریکایی «لس آنجلس گلکسی» از تیم استقلال دعوت کرد برای انجام یک دیدار دوستانه به آمریکا سفر کند.

به هر حال، در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران تعامل بیشتر با جهان را در دستور کار وزارت امورخارجه خود قرار داده و البته در حالی که طی سالهای اخیر غول های رسانه ای غربی ابزاری برای ترویج نگاه ایران هراسی بوده اند، توجه به راه های متنوع دیپلماسی عمومی به عنوان مسیری برای تبیین مواضع دیپلماتیک رسمی و نمایاندن واقعیت های کشور ضروری به نظر می رسد؛ امری که به نظر می رسد فارغ از پیام هایی که بازی اخیر برای حوزه کلان ورزش کشور بر جای گذاشت، در عرصه سیاست خارجی نیز کاربردهایی وسیع دارد.

از مریم مسعود