معرفی شبکۀ ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

گروه فرهنگی: بی‌شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه، هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می‌دهد و انحراف فرهنگ، هر چند جامعه از بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد اما پوچ و پوک و میان تهی است. اگر فرهنگ جامعه‌ای وابسته و مرتزق از فرهنگ غرب باشد، ناچار دیگر ابعاد آن جامعه به جانب مخالف گرایش پیدا می‌کند، و بالاخره در آن مستهلک می‌شود و موجودیت خود را در تمام ابعاد از دست می‌دهد.

                                          حضرت امام خمینی (ره)، (صحیفه نور، ج15، ص.16)

به گزارش بولتن نیوز، امروز مهمترین ابزار جنگ بین قدرت­ها در دنیا رسانه است ... امروز تاثیر رسانه­ها و ... این شبکه های عظیم اطلاع رسانی اینترنتی و ... از سلاح و از موشک و از بمب اتم بیشتر است. امروز دنیا یک چنین دنیایی است. روز به روز هم دارند این میدان را گسترش می­دهند... امروز با توجه به پیشرفت بشر در عرصه ارتباطات، افکار و حرفهاى جدید اعم از صحیح و غیرصحیح در کوتاهترین زمان در اختیار مخاطب قرار مى‏گیرد لذا باید در خصوص تولید معارف دینى جدید تلاش مضاعفى صورت گیرد.

                            رهبر معظم انقلاب اسلامی(28/2/1383)

انقلابِ فن آوری، واقعیتی است که در سال­های اخیر اتفاق افتاده و حوزه های مختلف بشری را تحت تاثیر قرارداده است فرهنگ نیز همچون سایر زمینه ها از این تحول بی بهره نمانده است. فهم تاثیرات فرهنگ، هنر و رسانه از فن آوری نوین اطلاعات و ارتباطات و شناخت پدیده­های جدید این حوزه اهمیت بسیار دارد؛ و بدون آگاهی از آنچه در نتیجه انقلاب فن آوری در حوزه فرهنگ اتفاق افتاده است نه تنها در زمینه فرهنگ، هنر و رسانه دیجیتال به موفقیت های مورد انتظار دست نخواهیم یافت، بلکه در گستره فرهنگ عمومی نیز نخواهیم توانست به اهداف متعالی انقلاب اسلامی دست یابیم.

رهنمودی که مقام معظم رهبری با نگاه تیزبینانه خویش به عنوان یکی از شش سیاست فرهنگی نظام در دوره برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ابلاغ فرموده­اند:

«استفاده بهینه از فناورى‏هاى اطلاعاتى و ارتباطى براى تحقق اهداف فرهنگى نظام»

با ابلاغ این مهم به عنوان یکی از «سیاست­های کلی نظام» از سوی مقام معظم رهبری، تکلیفی شرعی و قانونی مجموعه نظام آن­ است­ که همّ خود را بیش از پیش معطوف به ساماندهی و توسعة فرهنگ در فضای دیجیتال نمایند.

از این رو با توجه به ابلاغ این سیاست ها و نیز سرفصل­های مشخص شده در چارچوب سند چشم انداز بیست ساله و با رویکرد مبنایی پیشرفت در حوزه فرهنگ، طرح کلان ملی «شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران» ضرورتی خاص و حیاتی پیدا می­کند. ایجاد ارتباط علمی و ساختاری بین دانشگاه­ها با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اجرای طرح، اتصال با مراکز پژوهشی، گسترش فرهنگ انقلابی اسلامی از طریق گسترش ابزارهای نوین اطلاعاتی و استفاده از ابزار فن آوری اطلاعات برای تحقق اهداف نظام، تقویت هویت ملى جوانان متناسب با آرمان­هاى انقلاب اسلامى، فراهم کردن محیط رشد فکرى از مشخصات بارز طرح شبکه ملی فرهنگ می باشد.

لذا طرح کلان ملی «تجهیز و راه اندازی شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران» به منظور گسترش مرزهای دانش و فرهنگ غنی میهن اسلامی و مبارزه همه جانبه علمی و جهادی با تهدیدهای بیگانگان و لزوم فراهم نمودن زمینه و زیر ساخت­های لازم به پیشنهاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تصویب معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری رسید.

بر این اساس ایجاد و تجهیز مراکز فرهنگی به خدمات و تحیهزات فن آوری اطلاعات و ارایه محتوا در شهرستان­های کشور؛ به ویژه مناطق محروم در اولویت اجرای این طرح قرار گرفته است.

به منظور اجرایی نمودن این طرح، تفاهم نامه ای بین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاون علمی و فن آوری رئیس جمهور منعقد و دبیرخانه اجرایی آن در مرکز توسعه فن آوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاد شده است.

تعریف شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

«شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران» مجموعه­ای است سازمان یافته از: «سامانه­های برخط»، «مراکز فرهنگی دیجیتال» و « اقدامات حمایتی، آموزشی و اطلاع رسانی» که با هدف استفاده بهینه از فن آوری­های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحقق اهداف فرهنگی نظام، تحت راهبری و نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی و اجرا گردیده و متناسب با فن آوری­های روز توسعه و ارتقا می­یابد.

اهداف شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران اهداف متعددی را دنبال می کند که مهم ترین آنها عبارت است از:

ü ارتقای فرهنگ عمومی کاربری رسانه ها و آثار و محصولات فرهنگی دیجیتال با رویکرد ترویج استفاده سالم و مفید و پرهیز از رفتارها و محتوای ناهنجار در فضای دیجیتال

ü هدایت و جهت دهی، پایش، پدیدآوردن و انتشار، کاربری رسانه ها، آثار و محصولات فرهنگی دیجیتال در کشور درجهت تحقق اهداف فرهنگی نظام

ü افزایش آگاهی، مهارت، اقبال و مشارکت عمومی در زمینه امور فرهنگی، هنری و رسانه ای به ویژه پدیدآوردن، انتشار و بهره گیری از رسانه ها، آثار و محصولات فرهنگی دیجیتال

ü کشف و پرورش استعدادهای فرهنگی، هنری و رسانه ای

ü تسهیل دسترسی عمومی به آثار و محصولات فرهنگی دیجیتال

ü توسعه توانمندی­ های ملی- به ویژه سرمایه انسانی- در زمینه بهره گیری از فن آوری های ارتباطی و اطلاعاتی به منظور پدیدآوردن، انتشار، تکثیر، عرضه و اجرای آثار، محصولات و خدمات فرهنگی، هنری و رسانه ای

ü فراهم آوردن بستر شکل گیری و توانمند شدن بنگاه های تخصصی پدیدآوردن و انتشار رسانه ها و آثار و محصولات فرهنگی دیجیتال

ü کاهش شکاف برخورداری مناطق مختلف کشور از امکانات فرهنگی، هنری و رسانه ای

ü توسعه بازار و رونق اقتصاد رسانه ها، آثار و محصولات فرهنگی و هنری

ü گسترش تعامل هم افزا میان مراکز، مؤسسات و اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه کشور با یکدیگر و مخاطبان خود

ü فراهم آوردن بستر حضور فعال و اثر گذار ایران اسلامی در شبکه گسترده جهانی و بازار بین­المللی آثار، محصولات و خدمات فرهنگی، هنری و رسانه­ای

چشم انداز شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

«شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران» بستری مبتنی بر آخرین فن آوری های ارتباطی و اطلاعاتی و پاک و پالوده از ناهنجاری ها برای دسترسی به آثار، محصولات و خدمات فرهنگی، هنری و رسانه ای و اطلاعات، محتوا و خدمات عرضه شده در شبکه گسترده جهانی، پدیدآوردن و انتشار محتوای مبتنی بر فرهنگ اسلامی- ایرانی و دسترسی عمومی به اطلاعات بخش فرهنگ ایران اسلامی، به سهولت در اختیار آحاد افراد جامعه در سراسر کشور قرارمی دهد.

راهبردهای شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

ü تقدم توسعه سرمایه انسانی بر ایجاد و توسعه سامانه ها

ü انعطاف با توجه به اعتبارات و ظرفیت اجرایی در دسترس

ü تمرکز در سامانه ها و تکثر در کاربران و خدمات

ü عدم صرف هرینه از محل بودجه عمومی کشور برای سایر سامانه های موازی و ادغام تدریجی سامانه های مشابه موجود در شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران

ü اجرا توسط بخش غیردولتی و نظارت توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی