سکته قلبی در کمین جوانان زیر 20 سال

روزنامه تهران امروز: سن سکته قلبی این روزها به زیر 20 سال رسیده است،‌واقعیتی که اگر برای پیشگیری از آن راهکاری اساسی سنجیده نشود در آینده‌ای نه چندان دور شاهد نسلی بیمار و از کار افتاده خواهیم بود که توانایی انجام بسیاری از کارها را ندارند. 

به عقیده کارشناسان عوض شدن سبک زندگی ایرانیان، روی آوردن به استفاده از غذاهای آماده یا به اصطلاح فست فود، استرس، افزایش استعمال مواد دخانی و کم تحرکی، از جمله پیامدها و عوارض زندگی‌های امروزی است که متاسفانه باعث شده آمار بیماری‌های غیرواگیر همچون بیماری‌های قلب و عروقی در کشورمان افزایش یابد.

این در حالی است که سن سکته در کشورمان در یکی دو دهه گذشته بین 55 تا 60 سال بود اما هم‌‌اکنون مواردی از بروز سکته قلبی در افراد جوان و کمتر از 20 سال نیز مشاهده می‌شود که این موضوع نگرانی متخصصان قلب و عروق را به‌دنبال داشته‌است.

دکتر سعید عبدالحسینی، مدیرعامل بیمارستان فوق تخصصی رضوی مشهد با اشاره به این نکته که استرس یکی از عوامل اصلی در تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی است،‌ می‌گوید: سن سکته قلبی در کشورمان به زیر 20 سال رسیده است و در عین حال جراحی عروق کرونر قلبی از شایع‌ترین جراحی‌های قلب در کشورمان است. 

بر اساس آمارهای بین‌المللی 17 میلیون مرگ‌ومیر در دنیا به علت بیماری‌های قلبی و عروقی روی می‌دهد که 82 درصد از این مرگ‌ها در کشورهای با درآمد کم و متوسط روی می‌دهد، این در حالی است که آمار مرگ‌های ناشی از بیماری‌های قلب و عروق در ایران بیشتر از آن چیزی است که در دنیا دیده می‌شود به‌گونه‌ای که در آمار سازمان بهشت‌زهرا افرادی که در اثر سکته جان خود را از دست داده‌اند در ردیف دوم مرگ‌ومیرها قرار دارند.

متخصصان قلب و عروق بر این عقیده‌اند که بروز سکته قلبی در افرادی که فشار خون دارند دو برابر بیشتر از جمعیت عادی کشور است. همچنین، افرادی که فشار خون و دیابت را با هم دارند، 6 برابر بیشتر از کسانی که سالم هستند، در معرض ابتلا به سکته‌های قلبی قرار دارند. ضمن اینکه افرادی که فشارخون، دیابت و چربی خون را با هم دارند حدود 18 برابر بیشتر از افراد عادی در معرض سکته‌های قلبی هستند.

رسوب چربی، متهم سکته قلبی

به عقیده متخصصان گرفتگی عروق کرونر قلبی باعث بروز سکته قلبی می‌شود که این عارضه در اثر رسوب چربی در درازمدت در دیواره‌های عروق به وجود می‌آید. دکتر مصطفی بهره‌مند، متخصص قلب و عروق با اشاره به این نکته می‌گوید: رسوب بافت چربی در رگ‌ها بر اثر عواملی همچون فشار خون بالا، دیابت، کشیدن سیگار و داشتن سابقه خانوادگی در زمینه ابتلا به بیماری‌های قلبی و چربی بالا موجب خواهد شد تا رسوب بافت چربی در درون رگ‌ها تشکیل شود. 

پریسا ترابی، کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت نیز با بیان اینکه کلسترول بالا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد، به ایسنا می‌گوید: افراد چاق معمولا به دلیل شیوه زندگی که دارند از غذاهای پرچرب، سرخ کرده و فست فودها به مقدار زیادی استفاده می‌کنند و از طرفی فعالیت بدنی کمی دارند که مجموع این عوامل سبب می‌شود تا افراد چاق کلسترول بالاتر داشته و به‌دنبال آن خطر ابتلا به افزایش فشارخون و بیماری‌های قلبی- عروقی در آنها افزایش یابد.

این متخصص تغذیه با بیان اینکه کلسترول بالا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد، گفت: افراد چاق معمولا به دلیل شیوه زندگی که دارند از غذاهای پرچرب، سرخ کرده و فست فودها به مقدار زیادی استفاده می‌کنند و از طرفی فعالیت بدنی کمی دارند. مجموع این عوامل سبب می‌شود تا افراد چاق کلسترول بالاتر داشته و به‌دنبال آن خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی در آنها افزایش یابد. 

دکتر ترابی خاطرنشان کرد: فقط 12 درصد مردان و 14 درصد زنان 15 تا 64 ساله درکشور روزانه 5 واحد میوه وسبزی مصرف می‌کنند، میوه‌ها و سبزی‌ها جزو مهمی از یک رژیم غذایی سالم هستند که مصرف روزانه و به مقدار کافی آنها می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمنی چون دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی- عروقی، سکته مغزی، سرطان و چاقی داشته باشند.

تغییر شیوه زندگی

دکتر محمدرضا محمدحسنی، متخصص قلب و عروق نیز با اشاره به این نکته می‌گوید: وقتی در یک جامعه شیوه زندگی غیرسالم است و هر روز به سمت زندگی ناسالم‌تری نیز حرکت می‌کند، دور از انتظار نیست که سن بروز بیماری قلبی در آن کاهش یابد. 

به‌گفته وی افزوده شدن رستوران‌هایی که غذای بی‌کیفیت با کالری و چربی بالا تحت عنوان فست فود عرضه می‌کنند، رشد آمار افرادی که از سنین کودکی و نوجوانی اضافه وزن دارند، مصرف بیشتر تنقلات و نوشابه که مصرف سرانه آن از میانگین جهانی بیشتر است، آلودگی هوا در شهرهای بزرگ که درصد قابل‌توجهی از جمعیت را در خود جای داده است، افزایش استرس‌های شغلی و آمار تنش‌های خانوادگی که به جدایی منجر می‌شود، از عواملی است که می‌تواند در پایین آمدن سن سکته قلبی دخالت داشته باشد.

وی تاکید می‌کند: نکته مهم آن است که تقریبا همه افراد از آثار زیانبار و منفی این نوع زندگی اطلاع دارند، اما هر کدام از افراد قربانی به نوعی رفتار خود را توجیه می‌کنند یا قادر به تغییر شرایط به سادگی نیستند. همین پیچیدگی عوامل خطرساز است که مهار بیماری‌های مهلک قلبی ـ عروقی به‌ویژه سکته‌های قلبی را بسیار مشکل می‌کند، به‌طوری که بدون یک عزم ملی و هماهنگی بین دستگاه‌ها و سازمان‌هایی که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در این مسئله دخیل هستند، بعید است که بتوان بر این مشکل فائق آمد. 

وی می‌گوید: ما امروز نیاز به الگوسازی و نه نصیحت کردن داریم. وقتی رفتار آموزگار در سال‌های اولی که کودک وارد مهد کودک یا مدرسه می‌شود، منطبق با موازین بهداشتی باشد و از آن مهم‌تر پدر و مادر در محیط خانواده الگوهای سالم زندگی را رعایت کنند، می‌توان امیدوار بود که نسلی سالم داشته باشیم.

وقتی پدر و مادر چاقی مفرط دارند و شیرینی و غذاهای ناسالم در منزل به‌طور متداول مصرف می‌شود، نباید انتظار اصلاح الگوی تغذیه‌ای را در کودکان آن خانواده داشت. مصرف دخانیات در محیط‌های شغلی یا منزل نیز که داستان خود را دارد.به‌گفته محمدحسنی، وقتی دسترسی به غذاهای سالم یا محیط‌های ورزشی با مشکل روبه رو است، اما دسترسی به دخانیات یا غذای غیرسالم به سادگی مقدور است، باید انتظار داشت که سن بروز سکته قلبی کاهش پیدا کند، درصد بروز حملات قلبی افزایش یابد و جامعه هر روز بیشتر شاهد خسارت‌های سنگین مالی و جانی ناشی از این بیماری باشد. چرا که رفتارهای نمادین و باور نکردنی مثل حذف مصرف دخانیات از فیلم‌های نمایشی، ممنوعیت تبلیغ دخانیات در اماکن عمومی و مصرف نکردن آن در اماکن خاص و پرهیز از فروش آن به افراد نابالغ، بدون وجود زیر ساخت‌های اعتقادی چندان موثر نیست.