رییس کل سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران در حالی از افزایش 142 درصدی سرمایهگذاریهای خارجی در کشور طی پنج سال گذشته خبر داده است که فعالان حوزههای صنعتی و تجاری از مناسب نبودن قوانین مشوق سرمایهگذاران خارجی انتقاد میکنند. از جمله این حوزهها میتوان به صنعت پوشاک اشاره کرد که با وجود ابراز تمایل برخی از برندهای جهانی هنوز زمینههای لازم برای تولید آنها در ایران به وجود نیامده است.
بولتن نیوز: آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان میدهد که هماکنون بیش از 9300 واحد تولیدی پوشاک با سرمایهگذاری 4.1 هزار میلیارد تومانی در کشور فعال هستند و بالغ بر 250 هزار نفر نیز در این صنعت فعالیت میکنند.
در همین حال عمده پوشاکی که به صورت قانونی وارد کشور میشود مربوط به واردات پوشاکهای برند میشود که قیمتهای بالایی هم در بازار ایران دارند. پوشاک ارزان قیمتی هم که از چین وارد میشود در بسیاری از موارد کیفیت پایینی دارد.
پوشاک در اولویت 10 گروهبندی کالایی قرار دارد. اولویتی که ثبت سفارش واردات آنها از نیمه دوم سال گذشته متوقف شد. توقف ثبت سفارش واردات اگرچه یکی از دلایل اصلی کاهش شدید واردات پوشاک به کشور بوده اما دقیقا مشخص نیست که آیا این کاهش واردات باعث افزایش سهم تولیدات داخلی در بازار شده است یا خیر.
مرکز پژوشهای مجلس در گزارشی درباره واردات پوشاک اعلام کرده است که محمولههای کشف شده پوشاک قاچاق در سال 1389 سه برابر کل حجم واردات قانونی این کالاها بوده است. این مرکز همچنین با اشاره به رشد شدید قاچاق پوشاک به کشور اعلام کرده که طی سالهای 1385 تا 1389 قاچاق پوشاک به کشور رشد 500 درصدی داشته است.
براساس آمار گمرک ایران در سال گذشته واردات پوشاک به کشور از نظر وزنی 20.29 درصد کاهش یافته و به 1765 تن رسید. ارزش واردات پوشاک هم با افت 13.99 درصدی به 19 میلیون و 177 هزار دلار رسید.
در همین حال یک فعال عرصه واردات پوشاک به کشور در گفتوگو با خبرنگار ایسنا از ابراز تمایل بسیاری از برندهای معتبر صنعت پوشاک دنیا به سرمایهگذاری و تولید در ایران خبر داد و گفت: در حال حاضر زیرساختهای مناسب برای تولید برندهای معتبر پوشاک در کشور وجود ندارد اما اگر چند سال به صورت مشارکتی با برندهای معتبر کار کنیم آنها قطعا به سرمایهگذاری در ایران رو میآورند.
امیرحسین محمدینژاد با اشاره به اینکه امکان انتقال بخشی از تولید برندهای معتبر پوشاک دنیا از چین به ایران وجود دارد، افزود: با توجه به نزدیکی ایران به بازار اروپا نسبت به چین تمایل به سرمایهگذاری در کشورمان وجود دارد؛ اگرچه متاسفانه قوانین تشویق کننده سرمایهگذاری خارجی در ایران چندان مناسب نیست.
او با اشاره به اینکه در شرایط فعلی بخش خصوصی تنها با اتکا به توان خود میتواند اقدام به همکاری با برندهای معتبر صنعت پوشاک جهان کند، خاطرنشان کرد: اغلب برندهای معتبر پوشاک جهان به سرمایهگذاری در ایران علاقهمند هستند اما به دلیل نبود قوانین حمایتی به سرعت از این کار دلسرد میشوند.
این کارشناس صنعت پوشاک توضیح داد: در شش ماهه نخست سال 2012 استان بورسای ترکیه 885 میلیون دلار صادرات پوشاک داشت و این استان در مجموع محصولات تولیدی خود را به 116 کشور دنیا صادر کرد. این در حالی است که چهار دهه قبل ترکیه نگران تاثیر منفی واردات پوشاک خارجی بر صنعت پوشاک این کشور بود. با این حال ترکیه به یکی از بزرگترین صادرکنندگان پوشاک جهان تبدیل شده است.
وی با اشاره به اینکه یکی از بزرگترین کارخانههای تولید پوشاک منطقه در شهر خوی راهاندازی شده اما این کارخانه بهرهوری لازم را ندارد، اظهار کرد: تکنولوژی صنعت پوشاک ایران سنتی است و با مشارکت با برندهای معتبر میتوانیم این تکنولوژی را به سطح روز دنیا برسانیم. اگرچه در زمان ورود برندهای خارجی نباید از بومیسازی محصولات این شرکتها غافل شویم.
محمدینژاد با انتقاد از گسترده بودن کپیکاری در بازار و صنعت پوشاک ایران عنوان کرد: این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که اجازه ورود برندهای خارجی پوشاک وجود ندارد و وقتی که تقاضا برای این نوع برندها وجود دارد به هر ترتیب مردم به سمت کپی برندهای معتبر رو آورده و آنها را خریداری میکنند. در چنین شرایطی کپیکاری نیز توجیه اقتصادی پیدا میکنند.
وی با بیان اینکه توقف ثبت سفارش واردات پوشاک باعث افزایش قاچاق پوشاک به کشور شده است، گفت: به هرحال وقتی در بازار تقاضا وجود داشته باشد باید نیاز بازار تامین شود و اگر این نیاز از طریق واردات قانونی تامین نشود قاچاق نیز رونق خواهد گرفت. در حال حاضر ثبت سفارش واردات پوشاک همچنان متوقف بوده و پوشاکی که الان وارد کشور میشود مربوط به ثبت سفارشهای انجام شده در گذشته است.
به گفته وی افزایش نرخ ارز باعث افزایش شدید قیمت پوشاک وارداتی شده در حالی که اگر زمینه برای تولید این محصولات فراهم شود قیمت آنها نیز در بازار داخلی به شدت کاهش خواهد یافت.