مبتکر طرح اتصال فیبر نوری به منازل

بولتن نیوز :كشورهای پیشرفته و حتی كشورهای در حال توسعه منطقه با درك اهمیت این فناوری از سال‌ها قبل توسعه سیستم‌های فیبر نوری را در دستور كار خود قرار داده‌اند و در كشور ما نیز مقدمات انتقال فیبر نوری به منازل به مرور فراهم می‌شود.

برای آگاهی از كم و كیف این فناوری و ضرورت توسعه آن در كشور و روند فعالیت‌های صورت‌گرفته در این حوزه پای صحبت‌های استاد جواد صالحی، مدیر آزمایشگاه شبكه‌های نوری دانشگاه صنعتی شریف و چهره ماندگار علمی كشور نشسته‌ایم كه نه تنها از پیشگامان تحقیقات فیبر نوری در ایران است كه به دلیل تحقیقات و تجارب گسترده و اختراعات و ابداعاتی كه در حوزه مخابرات فیبر نوری داشته در سطح بین‌المللی نیز چهره‌ای شناخته‌شده محسوب می‌شود.

موانع و الزامات پیشرفت ایران و نقش الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در تحقق این امر از دیگر سوالاتی است كه در گفت‌وگو با این استاد برجسته عضو اندیشكده علم مركز الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت مطرح كرده‌ایم.

دكتر صالحی ـ كه یكی از پر استنادترین دانشمندان ایرانی در ISI است ـ تحصیلات سه سال آخر دبیرستان و دانشگاه را خارج از كشور گذرانده و مدت ده سال در مركز تحقیقاتی بل آمریكا در زمینه فیبر نوری و مخابرات فعالیت داشته است.

وی از 17 سال پیش ـ پس از بازگشت به ایران ـ در دانشكده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف به آموزش و پژوهش اشتغال دارد.

گویا طرح اتصال فیبر نوری به منازل به ابتكار شما در كشور آغاز شده است. از ایده اولیه و روند اجرای این طرح بگویید.

ایده پروژه «اتصال فیبر نوری به منازل» را حدود هشت سال پیش به مركز صنایع نوین ارائه دادیم و با مساعدت مدیر وقت مركز بودجه‌ای دریافت كردیم و توانستیم یك آزمایشگاه پژوهشی بسیار قوی ایجاد كنیم كه تاكنون بیش از ده دانشجوی دكتری و 25 تا 30 دانشجوی كارشناسی ارشد از این آزمایشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند و بیش از 60 مقاله در ژورنال‌های معتبر IEEE چاپ كرده و مهمتر از همه توانسته‌ایم رهنمودهایی درباره آینده فناوری مخابرات در كشور را پرچمداری كنیم. با تلاش‌ها و اقدامات صورت‌گرفته، سخنرانی‌ها و بازدیدهای مستمر مسئولان از آزمایشگاه و توضیحات علمی ارائه‌شده درباره این طرح، احساس می‌كنم سهم كوچكی در جلب توجه مسئولان به اهمیت این فناوری داشته‌ایم به طوری كه امروزه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تصمیم به تشكیل شركت ایرانین نت (اپراتور چهارم) برای رساندن شبكه فیبر نوری به منازل گرفته است.

آزمایشگاه شما را به عنوان یكی از مراكز علمی پیشتاز در حوزه فیبر نوری در دنیا می‌شناسند. داستان چیست؟

علت این كه در این حوزه در سطح دنیا مطرح هستیم پژوهش‌هایی است كه در آزمایشگاه انجام داده‌ایم و از قبل در مركز تحقیقات بل روی آنها كار می‌كردم الفبای ارسال اطلاعات نوری به مشتركان مختلف را ـ كه در آپارتمان‌ها و منازل و میزهای تجاری هستند ـ ارائه كردیم. در این طرح تعریف كردیم اگر فیبر نوری به منازل كشیده شود، با ورود این سیگنال‌ها به خروجی‌ها و مجزا شدن به آپارتمان یا منزل، چگونه آدرس خود را پیدا می‌كنند. بعد از این تعریف، مدل‌های پیشرفته ریاضی در محاسبات عملكرد این نوع فناوری در آزمایشگاه ما طراحی شد كه نتایج اغلب این تحقیقات در مجلات معتبر بین‌المللی منتشر شده و امروز ما را به عنوان مركزی پیشتاز در دنیا می‌شناسند و به همین دلیل برای سخنرانی در كنفرانس‌ها و مجامع علمی بین‌المللی و نوشتن فصل‌هایی از كتاب‌های پیشرفته در این حوزه دعوت می‌كنند.

استفاده از شبكه فیبر نوری چه ضرورتی دارد؟

تكامل شبكه‌های مخابراتی در آینده به صورتی است كه باید فیبر نوری را به منازل برسانیم چون یك كانال فیبر نوری یك میلیون تا یك میلیارد برابر ADSL ظرفیت جابه‌جایی اطلاعات را دارد و تصور كنید وقتی یك كانال مخابراتی با چنین ظرفیتی را به یك منزل یا میز تجاری می‌برید چه سرویس‌های نوینی را می‌توان براساس آن تعریف كرد كه باعث تولید ایجاد بستر مناسب برای كسب و كارهای مبتنی بر تبادل اطلاعات خواهد شد؛ تلویزیون‌های كابلی، اینترنت پرسرعت، خطوط تلفن نامحدود و هزار امكان دیگر.

اتصال منازل به شبكه فیبر نوری در دنیا تا چه حد عملی شده است؟

در ژاپن تا سال گذشته بیش از 30 میلیون خانه به شبكه فیبر نوری متصل شده است و در چین نیز تا دو سال آینده بیش از 129 میلیون خانه به فیبر نوری متصل می‌شود. در حوزه خلیج فارس تا سال آینده، همه منازل و ساختمان‌های تجاری و در آمریكا ده‌ها میلیون منزل و اروپا هم با نرخ بالایی، كار می‌كند.

یعنی رساندن فیبر نوری به منازل امری اجتناب‌ناپذیر است كه اگر كشوری چنین كاری را انجام ندهد از لحاظ مخابراتی عقب‌مانده تلقی ‌شده و یك گپ( فاصله) دیجیتال عمیق ایجاد می‌شود