رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران که در جریان نشست خبری به مناسبت دهه فجر در وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شده بود به تشریح عملکرد بازار سرمایه از ابتدای سال تاکنون پرداخت و برنامههای آینده را اعلام کرد.
بولتن نیوز: علی صالحآبادی در ابتدای این نشست به ارائه آمار عملکرد بازار سرمایه پرداخت و گفت: ارزش بازار سرمایه از ابتدای سال تاکنون از 111 هزار میلیارد تومان به 169 هزار میلیارد تومان رسیده است و این میزان در بازار فرابورس از 12 میلیارد تومان به 45 میلیارد تومان رسیده است. یعنی ارزش بورس و فرابورس از 123 هزار میلیارد تومان به 214 هزار میلیارد تومان رسیده است که نشان دهنده رشد 74 درصدی ارزش بازار سرمایه از ابتدای سال تاکنون است.
به گزارش ایسنا وی افزود: ارزش معاملات بورس و فرابورس از ابتدای سال تاکنون به 28 هزار میلیارد تومان رسیده و ارزش معاملات بورس کالا به 53 هزار میلیارد تومان رسیده است که در مجموع 81 هزار میلیارد تومان در بورس اوراق بهادار تهران فرابورس و بورس کالا معامله صورت گرفته است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته رشد 68 درصدی داشته است.
صالحآبادی ادامه داد: از نظر میزان دفعات معاملات جمعا در بورس تهران 5 میلیون و 526 هزار دفعه معاملاتی صورت گرفته است که این میزان در مدت مشابه سال گذشته 4 میلیون و 936 هزار دفعه بوده است که رشد 12 درصدی را نشان می دهد.
رشد 44 درصدی شاخص بورس
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران با بیان اینکه شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تاکنون 44 درصد رشد داشته است اظهار کرد: این آمارها بیانگر این است که نقدشوندگی بازار سرمایه نسبت به سال گذشته ارتقا پیدا کرده و نقش بازار سرمایه در اقتصاد ملی افزایش یافت.
وی در ادامه گفت:در حال حاضر نسبت ارزش بازار سرمایه به تولید ناخالص داخلی به 50 درصد نزدیک شده است در حالی که این میزان در سال 86، 16 درصد بود و این نشان می دهد نقش بورس در تولید ناخالص داخلی ارتقا پیدا کرده است.
صالحآبادی در ادامه به میزان تامین مالی شرکتها از طریق بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: از ابتدای سال تاکنون مجموعا 11 هزار میلیارد تومان تامین مالی از طریق بازار سرمایه صورت گرفته است که در این میان 10 هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه ، 590 میلیارد تومان تاسیس و 500 میلیارد تومان اوراق مشارکت و اجاره بوده است.
کاغذ از فرایند مجوز سرمایه شرکتها حذف شد
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در ادامه از حذف کاغذ در فرایند مجوز سرمایه خبر داد و افزود: در راستای الکترونیکی کردن فرایندها در بورس از ابتدای دی ماه در فرایند اخذ مجوز سرمایه شرکتها از سازمان بورس کاغذ حذف شد و از این پس شرکتها از طریق سامانه کدال مجوز افزایش سرمایه را دریافت می کنند که این کار در افزایش سرعت موثر بوده و فرایندها را کوتاه و شفافتر میکند.
وی به عملکرد حوزه ناشران اشاره کرد وافزود: از ابتدای سال تاکنون 10 هزار و 400 اطلاعیه در سامانه کدال منتشر شده و 472 مجمع برگزار شده است. در بازار فرابورس نیز دو هزار و 600 اطلاعیه منتشر شده و 246 مجمع برگزار شده است.
راه اندازی بورس انرژی تا پایان سال
صالحآبادی در ادامه از راه اندازی بورس انرژی تا پایان سال خبر داد و افزود: در حوزه بورس انرژی باید برخی مقررات توسط سازمان بورس به تصویب میرسید که در نهایت با برگزاری جلسات متعدد با مسوولان وزارت نیرو شرکت سپرده گذاری مرکزی و شرکت مدیریت فنآوری سه دستورالعمل مهم شامل پذیرش کالا، دستورالعمل معاملات و دستورالعمل تسویه و پایاپای به تصویب رسید.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران ادامه داد: جلسات متعددی با مسوولان مختلف برای تصویب این دستورالعمل برگزار شد زیرا در حوزه برق موضوعات ناشناختهای زیادی وجود داشت و پیچیدگیهای خاصی در سر راه قرار داشت که این مشکلات با برگزاری جلسات کارشناسی و ارائه راهکارها برطرف شد و معاملات آزمایشی بورس انرژی با موفقیت به پایان رسید به این ترتیب آخرین مراحل راه اندازی این بورس در حال انجام است و طی روزهای آینده با برگزاری مراسم رسمی افتتاح میشود.
وی به عملکرد نظارت بر حسابرسان اشاره کرد و افزود: در حوزه حسابرسان نظارتهای متعدد انجام شده به طوری که از ابتدای سال تاکنون و براساس نظارتهای صورت گرفته چهار موسسه حسابرسی معتمد از لیست موسسات حسابرسی معتمد بورس حذف شدهاند که دو موسسه براساس آرای جامعه حسابداران رسمی و دو موسسه دیگر با نظارتهای سازمان بورس حذف شدند. همچنین شش موسسه اخطار و درج در پرونده دریافت کرده و یک موسسه دیگر با تذکر و درج در پرونده مواجه شده است.
صالحآبادی به روند صلاحیت حرفهای از ابتدای سال تاکنون اشاره کرد و افزود: براساس جلسات کمیته تایید صلاحیت حرفهای در حوزه کارگزاران 191 نفر تایید صلاحیت شده و 11 نفر رد صلاحیت حرفهای شدهاند.
وی با بیان اینکه 63 رای کمیته تخلفات صادر شده است عنوان کرد: همچنین در هیات داوری 28 رای صادر شده است و در این مدت تمرکز بر این بوده است که در حوزه سیستمهای نظارتی سیستمهای خود را ارتقا داده و خود تنظیمی را در بورس افزایش دهیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران به مهمترین مقررات تصویب شده از ابتدای سال تاکنون اشاره کرد وگفت: در سال 91 صندوق تضمین تسویه معاملات راه اندازی شد زیرا در گذشته بخش عمده ای از وقت کمیته تخلفات بورس به عدم تسویه کارگزاران در موعد مقرر اختصاص داشت که با ابلاغ این صندوق تاخیر تسویه کارگزاران به صفر رسید و با راه اندازی این صندوق وجوه کارگزاران در صندوق ذخیره شد تا در مواقعی که تسویه آنها با تاخیر مواجه می شود از محل صندوق پرداخت شود.
به گفته وی، این دستورالعمل باعث تخلف زدایی شد حجم پروندههایی که ناشی از تاخیر در تسویه کارگزاران بود به شدت کاهش پیدا کرد و این امر باعث شد سرمایه گذاران راس ساعت مقرر به پول خود برسند.
صالحآبادی به تصویب دستورالعمل معاملات اعتباری اشاره کرد و افزود: همچنین اخیرا دستورالعمل معاملات اعتباری به شرکتهای کارگزاری ابلاغ شد تا مدیریت ریسک در صنعت کارگزاری ایجاد شود وهمچنین اعطای اعتبار جهت خرید اوراق بهادار با نظم بهتری صورت گیرد و اگر کارگزار بدهکار شود اوراق بهاداری که خریداری میشود نزد کارگزار باقی بماند و در صورتی که فرد بدهی خود را تسویه نکرد کارگزار این اختیار را داشته باشد که اوراق بهادار مشتری را طبق دستورالعمل به فروش برساند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران ادامه داد: همچنین در سال جاری ضوابط افشای اطلاعات معاملات با اشخاص وابسته ابلاغ شد. زیرا طبق ماده 129 قانون تجارت یک شرکت با اشخاص وابسته خود در صورتی می تواند معامله کند که معامله منصفانه باشد و منافع طرفین مدنظر قرار گیرد. بنابراین ضوابط تعیین وباعث شد که جایگاه کشورمان در بانک جهانی 16 پله ارتقا پیدا کند و وضع این دستورالعمل 16 پله جایگاه ایران را ارتقا داد.
وی در ادامه گفت: طبق این ضوابط سهامدارانی که پنج درصد از سهام شرکتی را که در اختیار دارند اگر حقوق آنها نادیده گرفته شود می توانند به سازمان بورس اعلام کنند و سازمان با هزینه خود فرد حسابرسی ویژهای انجام داده ونتیجه را از طریق مراجع ذیربط پیگیری می کند که این امر باعث می شود حقوق سهامداران احیا شود.
صالحآبادی در ادامه به تصویب پیگیری معاملات غیر معمول در صندوقهای سرمایهگذاری اشاره کرد و افزود: مدیران صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند خرید و فروش صندوق را انجام دهند وبرای این که خرید و فروش با منافع صندوق همخوان باشد این دستورالعمل ابلاغ شد.
برنامههای آموزشی سازمان بورس
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در ادامه به اقدامات سازمان بورس در حوزه فرهنگ سازی اشاره کرد و گفت: برای اولین بار در کشور کاردانی رشته بورس در دانشگاه علمی و کاربردی ایجاد شد و از اول بهمن ماه اولین گروه دانشجویان در رشته بورس آموزش خود را آغاز می کنند.
وی اضافه کرد: همچنین مستند صد قسمتی تحت عنوان الفبای بورس از شبکه آموزش آغاز شده است و هر شب پخش میشود. از سوی دیگر با شبکههای دیگر سیما در حال مذاکره هستیم وبا شبکه پنج به جمع بندی نهایی رسیدهایم تا مفاهیم بورس و ریسکهای بازار سرمایه به عموم مردم آموزش داده شود.
برنامههای آینده سازمان بورس
صالحآبادی در ادامه به برنامههای آینده سازمان بورس اشاره کرد وگفت:از مهمترین برنامههای آینده سازمان بورس طبقه بندی حسابرسان معتمد است. زیرا تقریبا 80 موسسه حسابرسی در بازار سرمایه وجود دارد که این موسسات می توانند تمام نهادهای مالی بازار را حسابرسی کنندو با توجه به وضعیت بازار سرمایه و شرکتهای بزرگی که در آن وجود دارند می توانند اقدامات حسابرسی را انجام دهند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در ادامه گفت: در راستای ارتقای کیفیت موسسات حسابرسی مجوز طبقه بندی حسابرسان معتمد از شورای بورس دریافت شده و به زودی طبقه بندی این موسسات براساس معیارهای تعریف شده صورت میگیرد تا موسسات حسابرسی که توان بالایی دارند شرکتهای بزرگ بورس را حسابرسی کنند.
وی خاطرنشان کرد: در ابتدای سال 91 دستورالعمل کنترلهای داخلی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس ابلاغ شد و یک سال اجازه داده شد تا شرکتها کنترل داخلی را مستقر کنند.به همین دلیل انتظار داریم از سال آینده در مجامع شرکت های بورسی حسابرس درخصوص کنترل داخلی شرکتها اظهار نظر کنند و کنترلهای داخلی در شرکتها استقرار پیدا کنند.
صالحآبادی از دیگر برنامههای سال آینده را ثبت سفارش تلفنی مشتریان دانست و توضیح داد: دو شرکت نرم افزاری با رعایت الزامات سازمان بورس مجوز خود را دریافت کردهاند تا ثبت سفارش تلفنی مشتریان انجام شود.
وی با بیان اینکه این اقدام باید در تمام شرکتهای کارگزاری به مرور زمان پیدا شود، ادامه داد: ثبت سفارش تلفنی مشتریان کمک میکند تا حقوق طرفین حفظ شده و هیات داوری در صدور آراء به این مکالمات استناد کند.
دبیر شورای عالی بورس در ادامه از نهایی شدن دستورالعمل راه اندازی بازار فرعی بورس کالا خبر داد وگفت: دستورالعمل فرعی بازار بورس کالا هفته آینده نهایی میشود تا کالاهایی که شرایط پذیرش در تالار اصلی را ندارند در این تابلو معامله شوند که در این صورت اموال غیر منقول نیز در این بازار مورد معامله قرار می گیرند.
صالحآبادی از راه اندازی فاز دوم تالار مجازی تا پایان سال خبر داد و افزود: در حال حاضر صد هزار کاربر عضو تالار مجازی بورس هستند که قرار است فاز دوم آن تا پایان سال راه اندازی شود و با راه اندازی آن وضعت مناسبی در سرویسدهی و تعداد کاربران بوجود آید.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران همچنین به راه اندازی مرکز تماس بازار سرمایه تا پایان سال اشاره و خاطرنشان کرد: مرکز تماس بازار سرمایه برای پاسخگویی به ارباب رجوع تا پایان سال راه اندازی می شود.
وی تصریح کرد: همچنین سامانه معاملات کارگزاری تحت عنوان "پم" تغییر کرده و سامانه بهتری که طراحی شده است جایگزین پم میشود با راه اندازی این سامانه کارگزاران به معامله گران خود نظارت بیشتری میکنند.
صالحآبادی اضافه کرد: این نرم افزار به مرور اجرایی شده و ابتدا در شهرستانهای با معاملات کم آغاز شده و در نهایت به تهران می رسد پیش بینی میشود طی شش ماه به طور کامل در بازار سرمایه عملیاتی شود.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در ادامه این نشست به سوالات خبرنگاران پاسخ داد و در مورد تاثیر خبر برکناری رییس کل بانک مرکزی در شاخص بورس گفت: این موضوع را قطعا تکذیب می کنم وچنین چیزی مطرح نیست.
تاثیر هدفمندی در بورس تهران
وی همچنین به تاثیر اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها در بورس تهران اشاره کرد وگفت: از بورس درخواست شده است تا برخی گزارشات پیراموان این موضوع ارائه شود که بورس تهران موظف است گزارش تاثیر فاز دوم هدفمندی یارانهها در بورس را تهیه کرده و به وزارت اقتصاد اعلام کند.
صالحآبادی در مورد تاثیر فاز اول هدفمندی یارانهها در بورس تهران گفت: با اجرای فاز اول هدفمندی یارانهها هزینههای ناشی از ارزش در شرکتهای بورسی افزایش پیدا کرد ولی برخی شرکتها به سمت اصلاح ساختار ارزش رفتند. از سوی دیگر با توجه به قیمتهای جهانی و افزایش نرخ ارز در شرکتهای صادراتی اثر مثبتی ایجاد شد و باعث شد رشد سودآوری شرکت ها در مجموع افزایش پیدا کند که این موضوع باعث افزایش قیمت سهام شرکتها در بورس شد.
بورس آمادگی انتشار اوراق سلف نفتی را دارد
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در ادامه در مورد زمان انتشار اوراق سلف نفتی گفت: اینکه این اوراق چه زمانی منتشر میشود من هم مثل شما بی اطلاعم.
وی در مورد موانع انتشار این اوراق و اخذ مجوز از بانک مرکزی گفت: مجوز اوراق سلف نفتی در قانون بودجه سال 91 وجود دارد و نیازی به اخذ مجوز از هیچ مرجعی حتی بانک مرکزی نیست. زیرا مجوز اوراق سلف را قانون بودجه 91 صادر کرده است.
صالحآبادی ادامه داد: طبق قانون برنامه پنجم توسعه اگر اوراق سلف نفتی به صورت ارزی منتشر شود باید با بانک مرکزی هماهنگی لازم صورت گیرد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران خاطرنشان کرد: از سوی دیگر از نظر ما اوراق سلف نفتی همانند فروش کالا در بورس است. بنابراین این اوراق همانند سایر کالاها باید در هیات پذیرش بورس انرژی پذیرفته شود تا امکان معامله پیدا کند.
وی ادامه داد: در همین راستا جلسات متعددی با مجموعه وزارت نفت و بانک مرکزی در حال برگزاری است که جدا از این جلسات ابتدا باید اوراق سلف در هیات پذیرش بورس انرژی پذیرفته شود که در جلسه چند هفته هیات پذیرش این موضوع مطرح شد ولی درمورد جزییات عرضه نفت ابهاماتی وجود داشت.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران یادآور شد: در اواخر هفته گذشته مدیر عامل بورس انرژی اعلام کرد که نواقص عرضه نفت در بورس انرژی برطرف شده و باید جلسه جدید برگزار شود. بنابراین بورس به عنوان هیات پذیرش موافق با پذیرش این کالا هستیم و مشکلی از نظر ما وجود ندارد و اوراق سلف نفتی قابلیت عرضه در بورس انرژی را دارد. ولی این که این اوراق عرضه شود یا نه از حیطه اختیارات ما خارج است.
صالحآبادی با بیان اینکه انتشار این اوراق هم در شعب کارگزاری و هم در شعب بانک امکان پذیر است، ادامه داد: افتتاح بورس انرژی می تواند همزمان با انتشار اوراق سلف نفتی باشد و هر کدام از این دو کالا زودتر آماده شود بورس انرژی با آن آغاز می شود لذا آمادگی افتتاح بورس انرژی با اوراق سلف نفتی وجود دارد و هیچ منعی برای انتشار آن وجود ندارد این درحالی است که ما عرضه کننده این اوراق نیستیم.
توقف نماد شرکتها درراستای حفظ حقوق سهامداران
وی در خصوص چگونگی نظارتها در بازار سرمایه گفت: سازمان بازرسی کل کشور طبق قانون به همه دستگاه های اجرایی و سازمانهای دولتی و عمومی غیر دولتی نظارت دارد و به اعتقاد فعالان بازار سرمایه و صاحبنظران و حتی براساس گزارش سازمان بازرسی کل کشور خوشبختانه نظارتهای بازار سرمایه وسازمان بورس نظارتهای مطلوبی بوده است که امیدواریم بهبود پیدا کند.
وی با بیان اینکه نظارتها به سمت الکترونیکی شدن می رود عنوان کرد:باید گفت که در بازار سرمایه بیش از 30 نفر مجرم قطعی شناسایی شده است و شعبه ویژه رسیدگی به جرایم بورسی وجود دارد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در مورد نحوه برخورد سازمان بورس با توقف نمادهای شرکتها گفت: برای توقف نماد برخی معیارها وجود دارد.به طوری که اگر شرکت اطلاعات جدیدی داشته باشد که مردم خبر نداشته باشند وصرفا عده خاصی از آن با خبر باشند باید شفاف سازی لازم صورت گیرد و در جایی اگر اطلاعات با اهمیت به بورس برسد نماد شرکت متوقف می شود تا اطلاعات بررسی و اطلاعات درست به بازار ارائه شود.
صالح آبادی با بیان اینکه اگر نماد شرکتها متوقف میشود درراستای حفظ حقوق سهامداران است ادامه داد: اگر نکته با اهمیتی در اطلاعات شرکتها وجود دارد حتما باید برطرف شود و اگر ابهامی وجود داشته باشد که نه شرکت و نه سازمان بورس نتوانند آن را برطرف کنند سازمان اعلام می کنند تا سهامداران دقت کرده و مراقب باشند.
وی در مورد زمان عرضه هلدینگ خلیج فارس گفت: عرضه این شرکت جزو عرضههای مهم بورس است که امسال انجام میشود و برای آن طبیعتا نقدینگی بازار و مباحث مربوط به نقدینگی در نظر گرفته شده است.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در مورد ارائه وام به شرکتهای سرمایهگذاری گفت: برخی تسهیلات فراهم شده و بانک ها به طرق مختلف این کار را انجام دادهاند.
صالحآبادی همچنین درمورد تشکیل موسسات رتبه بندی توضیح داد: در حال حاضر مقدمات تشکیل این موسسات درحال فراهم شدن است اما با توجه به پیچیدگی این موسسات راه اندازی آن به دقت بیشتری نیاز دارد وسعی بر این است که مطالعات آن تکمیل شده و در سال آینده راه اندازی شود.
وی در مورد افق بورس در ماههای آینده گفت: بورس موجودی است که متناسب با متغیرهای اقتصادی و سودآوری بنگاهها نوسان می کند. البته نوسانهای کوتاه مدت بورس امری طبیعی و جزو ذات آن است ولی بورس را باید دریک روند بلند مدت بررسی کرده و سرمایه گذاران باید روند بلند مدت را مدنظر داشته باشند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در پاسخ به این سوال که آیا از روند تامین مالی از طریق بازار سرمایه رضایت دارید گفت: یکی از اهداف بازار سرمایه این است که به اهداف تامین مالی برسد این درحالی است که تامین مالی 11 هزار میلیارد تومانی از طریق بازار سرمایه مطلوب ما نیست و برای این که ما به مطلوب خود برسیم باید اصلاحاتی در قانون تجارت اتفاق بیفتد و باید تلاش کنیم نقش بازار سرمایه را در تامین مالی پررنگ کنیم.