قیمت واقعی دلار در ایران زیر 20 هزار تومان است / دلیل بالا بودند قیمت دلار سیاسی است نه اقتصادی

گروه اقتصادی، سخنان علمی و تخصصی یک استاد برجسته اقتصاد دانشگاه بریستول آمریکا در مورد علل کاهش ارزش پول ملی نشان می دهد که قیمت واقعی دلار در ایران باید زیر 20 هزار تومان باشد اما دولت و مجلس برای تامین کسری بودجه و شرکت های خصولتی و نفوذی هایی که دستی در قئرت دارند برای افزایش سود خود از محل فروش درآمدهای ارزی حاصل از صادارت در داخل، قیمت دلار را به رقم کاذب 80 تا 90 هزار تومان رسانده اند.
به گزارش بولتن نیوز، این استاد اقتصاد در کلیپی که در شبکه های اجتماعی منتش شده است در توضیح دلایل کاذب بودن قیمت دلار در ایران و دست داشتن دولت و مجلس و شرکت های خصولتی در افزایش قیمت ارز می گوید:
دلار 20 هزار تومانی یا دلار 80 هزار تومانی
امروزه دلار  در بازار ایران به بالای 80 هزار تومان رسیده است. ولی برخی مدعی هستند که دلار باید حدود 20 هزار تومان باشد. کدام ادعا درست است؟ 
یک شاخصی وجود دارد که نهادهای مالی بین المللی اندازه گیری می کنند در اقتصاد به اختصار به ان می گویند PPP یا purchase power parity برابری قدرت خرید. معنی اش این است که اگر یک سبد از کالا و خدمات را در دو کشور که می خواهیم ارزشان را مقایسه کنیم در نظر بگیریم. میایند می بینند مثلا با یک دلار یا 100 دلار آمریکا چه میزان کالا یا خدمات می شود تهیه کرد. بعد میایند می بینند که همان کالا و خدمات را در ایران با چه مقدار ریال می شود تامین کرد. این دو تا را با هم تناسب می گیرند. و برابری قدرت خرید بدست می آید. 
این عدد PPP در سال 97 اندازه گیری شده برای هر یک دلار 900 تومان. در اول سل 97 دلار 4200 تومان و در انتهای ان 13000 تومان بوده است.
امسال یعنی در سال 1403 همان نهادهای مالی این شاخص را اندازه گیری کرده اند و برای ایران در سال 1403 هر یک دلار آمریکا برابر 14750 تومان قدرت خرید دارد. 
این یک روش محاسبه بود.
می آییم و با یک روش دیگری که به آن تفاضل تورم گفته می شود استفاده می کنیم.
یعنی دو کشور ارزشان نسبت به هم در سالی که مبنا قرار می دهیم یک تناسبی دارد. مثلا در سال های 1356 و 1357 دلار بود 7 تومان یعنی 70 ریال. ما این عدد را می گذاریم مبنا. که از اول انقلاب ببینیم چه اتفاقی افتاده است. 
در اینجا ما سالانه یک مقدار تورم داشته ایم و آمریکا هم تورم داشته است. تفاضل این دو تا تورم نشان می دهد که پول ما نسبت به ان نسبت تفاضل تورمی ارزشش هری کم شده است.قدرت خریدش کم شده است. 

بطور میانگین در 46 سال گذشته بعد از انقلاب ما حدود 20 درصد سالانه تورم داشته اسم. بطو میانیگین. یعنی 6 و 7 درصد هم داشته ایم و 55 و 56 درصد هم داشته ایم. در آمریکا هم تورم از نیم درصد تا 7 و 8 درصد بوده و میانیگین آن 2 درصد بوده است.
این دو عدد را که از هم کم کنیم 18 درصد ما تفاضل تورم بین دو کشور در این 46 سال داشته ایم. 
خوب در اینجا 1.18 بتوان 46 یعنی اگر 1.18 تعداد 46 بار در خودش ضرب شود می شود عدد 2025 که این عدد را اگر ضرب در 70 ریال سال 57 بکنیم به عدد 14175 تومان می رسیم.
چنانکه ملاحظه شد نرخ دلار حدود 14 تا 15 هزار تومان بدست می آید با دو روش بالا. پس چرا دلار الان در بازار 84000 تومان است؟
این دلیلیش نمی تواند دلیل اقتصادی باشد. بلکه باید دارای منشع سیاسی باشد. یعنی دیگر از قواعد اقتصاد تبعیت نمی کند.
دو منشا عمده دارد که البته یک دلیل دیگر هم دارد.
دلیل اول کسری بودجه است- وقتی دولت ها کسری بودجه پیدا می کنند می آیند چون فروش حاصل از فروش نفت را که به دلار میگیرند می خواهند به ریال تبدیل کنند برای اینکه ریال بیشتری بدستشان بیاید که کسری ب.دجه را بپوشاند قیمت دلار را تمایل دارند که برود بالا.
دلیل دوم شرکت های بزرگ صادارت محور خصولتی هستند- چرا می گویند خصولتی. چون این شرکت ها واقعا خصوصی نیستند . اینها دولتی هایی بودند که رفتند آن شرکت ها را تملک کرده اند به اسم خصوصی دارند فعالیت می کنند. ولی واقعیت این است چون یک دستی هم در قدرت دارند می شود خصولتی. مثل فولادی ها و پتروشیمی و پالایشی ها و امثال اینها و تجار بزرگی که نهاده های دامی وارد می کنند. چای وارد می کنند مثل چای دبش و امثال آن. 
اینها به کارگر ایرانی دارند ریال پولمی دهند. هزینه برق و گاز و آب  را به ریال پرداخت می کنند. اما محصولشان را به دلار می فروشند. خوب وقتی می خواهند دلار را بیاوردند به ریال تبدیل کنند که بشود درآمشان.  
هزینه به ریال بود. درآمد به دلار بود. چطور می توانند سود بیشتری کنند؟
یک- صادارت بیشتر که خوب نمی توانند.
دو-قیمت دلار در بازار داخلی برود بالاتر.
چون اینها در قدرت هم دست دارند. افراد نفوذی دارند. این کار را می کنند.با رسانه و نفوذ در دولت و مجلس و امثال هم قیمت دلار را بصورت کاذب بالا می برند. این اتفاقی است که در ایران در حال رخ دادن است.
قیمت واقعی دلار در ایران باید زیر 20 هزار تومان باشد. و اگر این اتفاق بیفتد. زندگی های ما با همین درآمدهایی که داریم خیلی زندگی عالی است و این فشاری که داریم تحمل می کنیم بابت آن سیاسی کاری است که برخی افراد سودجو دارند انجام می دهند.