بهترین راه‌های افزایش اعتماد به نفس کودک؛ 10 راهکار کاربردی

به گزارش بولتن نیوز همه‌ی پدر و مادرها از اهمیت و ضرورت اعتماد به نفس داشتن فرزند یا فرزندانشان آگاه هستند؛ اما پیدا کردن بهترین راه‌های افزایش اعتماد به نفس کودک می‌تواند کاری چالش برانگیز باشد. رشد و تربیت کودک مهم‌ترین وظیفه والدین است، وظیفه‌ای که شخصیت یک انسان را شکل می‌دهد. در نظر گرفتن اعتماد به نفس و راه‌های افزایش آن در تربیت کودک مانند واکسینه کردن اوست! همانطور که واکسن، بدن را در برابر بیماری‌های جسمی مقاوم می‌کند، پرورش اعتماد به نفس در کودکان نیز، آن‌ها را در برابر آسیب‌های روحی و روانی، مقاوم می‌سازد.

کودکی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار نباشد، بیشتر در معرض اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات روانی قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاری بر روی اعتماد به نفس کودکان، در واقع سرمایه‌گذاری بر روی سلامت روان و آینده‌ی آن‌هاست. با ما همراه شوید تا با روش‌های شیرین جذب این سرمایه‌ آشنا شوید.

راه‌های افزایش اعتماد به نفس کودک

راه افزایش اعتماد به نفس کودک، همان فرآیند نگهداری از بذر و نهال کوچک تا تبدیل شدن به درختی تنومند است. این مراقبت‌ها مجموعه‌ای از روش‌ها و رفتارهایی هستند که والدین، مربیان و اطرافیان کودک می‌توانند در پیش بگیرند تا احساس خودباوری و خوداتکایی را در او تقویت کنند. در ادامه این بخش به معرفی بهترین راه‌های افزایش اعتماد به نفس کودک می‌پردازیم.

1. علایق کودک را بشناسید

با فراهم کردن بسترهای متفاوت مانند انواع کارهای هنری، رشته‌های مختلف ورزشی، خواندن کتاب داستان فانتزی، علمی و... به کودکتان کمک کنید تا علایقش را بشناسد. این تنوع، مانند گشودن پنجره‌هایی رو به دنیای ناشناخته‌هاست که به کودک امکان می‌دهد استعدادها و توانایی‌های پنهان خود را کشف کند.‬‬

2. بهترین شنونده کودکتان باشید

برخلاف چیزی که بنظر می‌رسد، شنونده بودن خیلی هم کار آسانی نیست؛ اما به عنوان والد باید در مقابل کودکتان شنونده باشید. سوالات و کنجکاوی‌های کودک را صبورانه بشنوید و با او گفتگو کنید. وقتی با دقت به حرف‌های کودک گوش می‌دهیم، به او نشان می‌دهیم که برایمان مهم است، به او احترام می‌گذاریم و برایش ارزش قائل هستیم. این کار باعث تقویت رابطه والد و فرزند می‌شود و به کودک کمک می‌کند تا احساس امنیت و اعتماد بیشتری داشته باشد.

3. به کودکتان عشق بورزید

فرزندپروری، ارتباط با کودک و وقت گذراندن با او اغلب کاری از روی عشق بی‌دریغ به اوست؛ اما منظور در این مورد عشق‌ورزی به شکل ملموس است. کودک را در آغوش بگیرید، ببوسید و نوازش کنید. این ابراز محبت فیزیکی، نه تنها به کودک احساس امنیت و دوست داشته شدن می‌دهد، بلکه تأثیر عمیقی بر شکل‌گیری اعتماد به نفس او دارد. وقتی کودک لمس محبت‌آمیز والدینش را تجربه می‌کند، پیامی قدرتمند دریافت می‌کند: «من ارزشمندم، من دوست داشتنی هستم، من پذیرفته شده‌ام.»

4. به کودک اجازه استقلال دهید

در همان سال‌های ابتدایی کودکتان را با مفهوم استقلال آشنا کنید. با توجه به سن و توانایی‌های او کارهایی را به کودک بسپارید و اجازه دهید به تنهایی آن‌ها را انجام دهد. این واگذاری مسئولیت‌های کوچک و متناسب با سن، به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های جدیدی بیاموزد و حس خودباوری و اعتماد به نفس او را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد. وقتی کودک می‌بیند که می‌تواند کاری را به تنهایی و بدون کمک دیگران انجام دهد، احساس توانمندی و شایستگی می‌کند.

5. با کودک کتابخوابی کنید

برای کودک کتاب بخوانید، با کودک کتاب بخوانید و کتابخوانی در مقابل او را فراموش نکنید! وقتی کتاب علمی تخیلی برای کودکان می‌خوانید، آن‌ها با شخصیت‌های مختلف، داستان‌های گوناگون و راه‌حل‌های متنوع برای حل مسائل آشنا می‌شوند. وقتی با کودک کتاب می‌خوانید، فرصتی برای گفت‌وگو، پرسش و پاسخ و به اشتراک گذاشتن احساسات فراهم می‌شود. دیدن شما به عنوان الگویی که به کتاب و مطالعه اهمیت می‌دهد، کودک را تشویق به کتابخوانی می‌کند و حس کنجکاوی و یادگیری او را پرورش می‌دهد.

6. از مقایسه‌کردن کودکتان بپرهیزید

یکی از آسیب‌زننده‌ترین رفتارها برای تضعیف اعتماد به نفس کودک، مقایسه کردن اوست! مقایسه، مانند سمّی آرام، باور کودک به خود را ذره ذره از بین می‌برد. وقتی کودکی مدام با دیگران، به خصوص خواهر و برادر یا همسالانش، مقایسه می‌شود، این پیام ناخوشایند را دریافت می‌کند که «به اندازه کافی خوب نیست». این احساس ناکافی بودن، ریشه درونی اعتماد به نفس را می‌خشکاند و کودک را از تلاش برای پیشرفت و رسیدن به اهدافش باز می‌دارد.

7. صمیمیت با کودک را فراموش نکنید

ایجاد صمیمت با کودک، شما را به پناهگاه امن او تبدیل می‌کند. این پناهگاه امن، جایی است که کودک بدون هیچ قید و شرطی، می‌تواند خود واقعی‌اش باشد، احساساتش را بدون ترس از قضاوت یا سرزنش ابراز کند و در مواقع سختی و ناامیدی، به آن پناه ببرد. این احساس امنیت، مانند بستری نرم و مطمئن، زیربنای محکمی برای شکل‌گیری اعتماد به نفس سالم در کودک را فراهم می‌کند. این اطمینان، به او کمک می‌کند تا با چالش‌ها روبرو شود، از اشتباهاتش درس بگیرد و به توانایی‌های خود ایمان پیدا کند.

8. مشوق کودکتان باشید

تشویق سالم و مؤثر کودک، به معنای تقویت رفتارهای مثبت و ایجاد انگیزه در او برای تلاش و پیشرفت است، بدون آنکه به خودباوری کاذب یا وابستگی به تأیید دیگران منجر شود. برای تشویق سالم، به جای تمرکز صرف بر نتیجه، بر تلاش، پشتکار و فرایند یادگیری کودک تمرکز کنید. به عنوان مثال، به جای گفتن «چه نقاشی زیبایی کشیدی!»، بگویید «خیلی خوب روی این نقاشی وقت گذاشتی و از رنگ‌های متنوعی استفاده کردی».

9. ورزش را در زندگی کودک بگنجانید

هنگامی که کودک در یک فعالیت ورزشی شرکت می‌کند، فرصتی برای یادگیری مهارت‌های جدید، تعیین اهداف و تلاش برای رسیدن به آن‌ها پیدا می‌کند. هر بار که کودک مهارتی را می‌آموزد، حرکتی را به درستی انجام می‌دهد یا در مسابقه‌ای پیروز می‌شود، احساس توانمندی در او تقویت می‌شود. این فرآیند علاوه تاثیر مثبت بر سلامت کودک به تقویت اعتماد به نفس او منجر می‌شود.

10. از مشاور کودک کمک بگیرید

کمک گرفتن از مشاور می‌تواند راهی مؤثر برای افزایش اعتماد به نفس کودک باشد؛ به ویژه زمانی که کودک با چالش‌های خاصی روبرو است یا والدین به دنبال راهکارهای تخصصی‌تر هستند. مشاور کودک با استفاده از دانش و تجربه خود، می‌تواند به شناسایی ریشه‌های مشکلات مربوط به اعتماد به نفس کودک بپردازد.

 اهمیت افزایش اعتماد به نفس در کودک

اعتماد به نفس مانند بذری است که در وجود ما کاشته می‌شود. این بذر، باور به توانایی‌ها، استعدادها و ارزشمندی خودمان است. هرچه بیشتر به این بذر آب دهیم و رسیدگی کنیم، ریشه‌هایش قوی‌تر می‌شود. بهترین کار، کاشتن این بذر در دوران کودکیست؛ دورانی که خاک در حاصل‌خیزترین زمان خود و عاری از هرگونه گیاه هرزیست.

وقتی این بذر در کودکی توسط باغبان‌هایی مانند پدر و مادر یا مربی‌ها کاشته و نگهداری شده، خیلی زود بزرگ و تنومند می‌شود. آغاز رشد این بذر در کودکی باعث می‌شود تا در دوران نوجوانی درست در زمانی که بیشترین نیاز به اعتماد به نفس احساس می‌شود، با درختی تنومند روبرو شویم.

کلام آخر

در آخر باید اشاره کرد که درست است که اعتماد به نفس و افزایش آن از پشتوانه مهارت‌آموزی و موفقیت کودک است؛ اما تعادل نیز در آن باید در نظر گرفته شود. تمرکز صرف بر موفقیت و دستاوردها می‌تواند کودک را در معرض فشارهای روانی قرار دهد و او را از لذت بردن از فرایند یادگیری و تلاش بازدارد. والدین و مربیان باید با ایجاد محیطی امن و حمایت‌کننده، کودکان را تشویق کنند.