آن‌چه اسرائیل در جنگ غزه و لبنان از دست داد

به گزارش بولتن نیوز به نقل از فارس، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ در گفت‌و‌گو با وال استریت ژورنال، با لحنی مغرورانه از دستاوردهای جنگش علیه غزه، لبنان و متحدانشان سخن گفت. 

او در مورد ایران مدعی شد: «ایران شاید ۳۰ میلیارد دلار در سوریه و ۲۰ میلیارد دلار دیگر در لبنان هزینه کرده است و خدا می‌داند چقدر برای حماس هزینه کرده است. همه اینها به باد رفت».

درباره حملات سایبری علیه حزب‌الله در ۱۷ سپتامبر گذشته نیز گفت: «برخی در مورد استفاده از این حملات تردید داشتند، اما با توجه به حساسیت زمان، آنها را اجرا کردم». نتیجه این حملات «شوک و وحشتی در ابعاد تاریخی» و «بزرگترین حمله آسیب زننده در تاریخ» بود.

درباره واکنش خود پس از حمله مقاومت فلسطینی از غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، او با تکرار شعارهای همیشگی خود گفت: «در نهم اکتبر به رؤسای جوامع مجاور غزه گفتم: "از شما می‌خواهم مقاومت کنید، زیرا ما خاورمیانه را تغییر خواهیم داد." و پس از گذشت چند ماه توانستیم این کار را انجام دهیم».

نتانیاهو اما در ارزیابی دستاوردهای جنگی که در ۱۵ ماه گذشته چندین جبهه را در بر گرفت، به هزینه‌های هنگفتی که اسرائیل پرداخت کرده است، اشاره‌ای نکرد. بنا بر اطلاعات وزارت داخلی اسرائیل در اکتبر گذشته، ۶۰۰ هزار یهودی از زمان آغاز جنگ اخیر از اسرائیل خارج شده‌اند.

واقعیتی تلخ برای اسرائیل

روزنامه جروزالم پست در مورد این پدیده (مهاجرت معکوس بی سابقه) که برای اولین بار از زمان فاجعه نکبت و تأسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ اتفاق می‌افتد، نوشت که این افراد پول، مدارک تحصیلی و مهارت‌های حرفه‌ای خود را با خود برده‌اند و این داده‌ها حاکی از «واقعیتی تلخ» است.

روزنامه هاآرتص نیز در ۱۴ نوامبر گذشته به نقل از اداره مهاجرت کانادا گزارش داد که تاکنون در سال جاری حدود ۸۰۰۰ اسرائیلی مجوز کار موقت کانادایی دریافت کرده‌اند که ۵ برابر تعداد سال ۲۰۲۳ است.

علاوه بر آمار منتشر شده از سوی نهادهای دولتی، ایلان پاپیه، مورخ اسرائیلی ضد صهیونیست، می‌گوید که تعداد کسانی که از زمان عملیات «طوفان الاقصی» از اسرائیل خارج شده‌اند، نزدیک به ۷۰۰ هزار نفر است.

پاپیه این اظهارات را در ۱۶ نوامبر در سمیناری که توسط مؤسسه «کاسا آرابه» (خانه عرب) در مادرید برگزار شد، بیان کرد.

پاپیه گفت: «بسیاری از اسرائیلی‌ها اسرائیل را ترک کرده‌اند. ما آمار رسمی در دست نداریم، زیرا اداره آمار طبیعی است که این آمار را منتشر نکند. اما منابع خودمان را داریم و معتقدیم که رقم حدود ۷۰۰ هزار نفر به واقعیت بسیار نزدیک است.»

حلمی موسی، متخصص امور اسرائیل، در این مورد می‌گوید: کانادا به‌طور خاص «از جمله مهم‌ترین مقاصد مهاجران اسرائیلی است. همچنین کشورهای اروپای شرقی به‌ویژه برای شهروندانی که در گذشته به اسرائیل مهاجرت کرده و تابعیت خود را بازیافته‌اند، مقصد مناسبی بوده است.»

وی افزود: «مهاجرت منفی یکی از مهم‌ترین ارزش‌های صهیونیسم را هدف قرار می‌دهد. زیرا آنها مهاجرت به اسرائیل را «علیا» (به معنای صعود یا زیارت) و مهاجرت از آن را «یُریدا» (به معنای نزول یا پسروی) می‌نامند.»

اما گروهی که نتانیاهو از آن‌ها خواسته بود مقاومت کنند، بر اساس داده‌های مرکز اطلاعات و دانش پارلمان اسرائیل، حدود ۱۴۳ هزار نفر از ساکنان جنوب و شمال فلسطین اشغالی بودند که در سال ۲۰۲۴ به دلیل جنگ از خانه‌ها و شهر‌های خود آواره شدند. 

آمار رسمی نشان می‌دهد که ۶۸۵۰۰ نفر از این آوارگان از شهرک‌های شمالی و مرزی با لبنان (گروه بین‌المللی بحران این تعداد را ۸۰ هزار نفر تخمین می‌زند) و ۷۴۵۰۰ نفر از شهرک‌های اطراف غزه بودند که در ۴۲۰ هتل در ۱۰۰ شهر داخل اسرائیل اسکان داده شدند.

خستگی و فرسودگی

در مقابل این مهاجرت بی‌سابقه در تاریخ اسرائیل، ماشین جنگی این رژیم نیز متحمل خسارات مشابهی شد. روزنامه معاریو گزارش داد که یکی از دلایل پذیرش آتش‌بس با حزب‌الله در ۲۷ نوامبر گذشته، وضعیت دشوار نیروی هوایی اسرائیل بوده است. این روزنامه اشاره کرد که نتانیاهو در توجیه پذیرش این توافق به «نیاز به تجدید ذخایر تسلیحات و تجهیزات» اشاره کرده بود.

آوی اشکنازی، تحلیلگر نظامی این روزنامه، اشاره کرد که «بزرگترین چالشی که اسرائیل پس از آتش‌بس با آن روبروست، نه در لبنان، بلکه در ایالات متحده و آلمان است.

اسرائیل نیاز به استفاده از توانایی‌های ارتش خود برای خریدهای کلان سیستم‌های تسلیحاتی، هواپیماهای جنگی، هلیکوپترها، تانک‌ها، توپخانه‌ها، موشک‌ها و انواع مختلف سلاح دارد.»

به نظر اشکنازی، «خطرناک‌ترین وضعیت ارتش اسرائیل در بخش هلیکوپترها، به‌خصوص ناوگان آپاچی است. همچنین در مورد تسلیحات، ارتش اسرائیل به‌طور مداوم تعداد بمب‌های هوا به زمین را رصد می‌کند.»

وی می‌افزاید: «در طول جنگ، هواپیماهای جنگی نیروی هوایی هزاران ساعت پرواز داشته‌اند که فراتر از برنامه‌ریزی قبلی بوده و باعث فرسودگی همه هواپیماهای جنگی شده است. این امر اسرائیل را مجبور می‌کند که به خرید ناوگان جدید، به‌ویژه هواپیماهای اف ۱۵ و اف ۳۵، بپردازد.»

اشکنازی همچنین توضیح داد که «تمام هواپیماهای جنگی نیروی هوایی در طول جنگ هزاران ساعت پرواز داشته‌اند که باعث فرسودگی شدید آنها شده است. پیچیده‌ترین وضعیت مربوط به ناوگان فالکون اف ۱۵ است. در طول جنگ، ایالات متحده تعدادی هواپیمای دست دوم به نیروی هوایی اسرائیل ارائه کرد. نیاز فوری به تحویل هواپیماهای سفارش داده شده وجود دارد که به دلیل لجبازی بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی، که اصرار به بررسی نیاز ارتش به هواپیماهای جنگی داشت، به تأخیر افتاده است».

تلفات انسانی

با وجود اهمیت تجهیزات نظامی در تضمین برتری نظامی اسرائیل، تلفات انسانی جنگ همچنان در صدر گفتمان سیاسی اسرائیل قرار دارد. در این زمینه، آمار وزارت جنگ اسرائیل نشان می‌دهد که حمله ۷ اکتبر منجر به کشته شدن حدود ۱۱۶۳ نفر از نظامیان و غیرنظامیان اسرائیلی و مجروح شدن بیش از ۱۹۴۱ نفر دیگر، از جمله حدود ۳۶۰ نفر در وضعیت وخیم یا بحرانی، شد.

همچنین ده‌ها شهروند خارجی کشته شدند و ۲۵۱ نفر، از جمله سربازان و افسران ارتش اسرائیل و شهروندان خارجی (اما عمدتا اسرائیلی‌ها) به غزه ربوده شدند.

طبق آمار وزارت جنگ اسرائیل، در روز اول حمله غافلگیرانه، ۳۰۱ سرباز اسرائیلی، ۵۵ مامور پلیس و ۱۰ نفر از اعضای سازمان امنیت داخلی شاباک کشته شدند. براساس اطلاعات و آماری که ارتش اسرائیل اجازه انتشار آن را داده، از آغاز جنگ در غزه ۸۱۶ سرباز و افسر ارتش و نیروهای ذخیره کشته شده‌اند که ۳۸۴ نفر آنها در نبردهای زمینی در غزهاز پا در آمده و ۵۴۷۷ سرباز و افسر نیز زخمی شده‌اند که وضعیت صدها نفر از آنها وخیم گزارش شده است.

در جبهه شمالی با لبنان، ۱۳۱ سرباز، غیرنظامی و مأمور امنیتی کشته شدند (بر اساس اطلاعاتی که مجوز انتشار آن صادر شده است).

داده‌های بخش توان‌بخشی وزارت جنگ اسرائیل نشان می‌دهد که این بخش در طول یک سال جنگ بیش از ۱۶ هزار مجروح مرد و زن از نیروهای ارتش و نیروهای امنیتی را پذیرفته است که ۱۵۰۰ نفر از آنها در طول جنگ دو بار زخمی شده‌اند. از سوی دیگر، تعداد افرادی که از ۷ اکتبر از خدمات این بخش استفاده می‌کنند، بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته و به حدود ۷۴ هزار نفر رسیده است.

۷۰ میلیارد دلار

از نظر مالی، هزینه جنگ ۱۰۶.۲ میلیارد شِکِل (۲۹.۱ میلیارد دلار) بوده است، طبق گفته یَهالی روتنبرگ، حسابدار کل وزارت دارایی اسرائیل، البته برخی هزینه‌ها مانند سلاح‌ها، پرداخت به تأمین‌کنندگان و بازسازی بعدا پرداخت خواهد شد. برای تأمین این هزینه‌ها، وزارت دارایی اسرائیل با سرعتی تقریباً بی‌سابقه اقدام به قرض گرفتن کرده است.

میزان بدهی‌های اسرائیل از ۱.۰۴ تریلیون شِکِل در پایان سال ۲۰۲۲ به ۱.۲۵ تریلیون شِکِل در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ افزایش یافت. پروفسور امیر یارون، رئیس بانک مرکزی اسرائیل، در مورد هزینه‌های جنگ واضح‌تر صحبت کرد و تخمین زد که تا سال ۲۰۲۵ به ۲۵۰ میلیارد شِکِل (۷۰ میلیارد دلار) خواهد رسید.

در مورد خسارات مالی جانبی، روزنامه «یدیعوت آحرونوت» به اختلال در بندر ایلات به دلیل حملات حوثی‌ها و کاهش شدید تعداد کشتی‌های ورودی و تعطیلی بدون حقوق کارکنان آن اشاره کرد. همچنین مقامات اسرائیلی از سوختن حدود ۵۵ هزار هکتار جنگل، منطقه حفاظت‌شده طبیعی، پارک‌ها و زمین‌های باز در شمال اسرائیل و بلندی‌های جولان خبر دادند. علاوه بر این، خسارت ناشی از کاهش گردشگری خارجی حدود ۱۸.۷ میلیارد شِکِل (۵.۲ میلیارد دلار) و کاهش گردشگری داخلی حدود ۷۵۶ میلیون شِکِل (۲۱۰۰۰۰۰۰۰ دلار) به‌ویژه در منطقه شمالی بوده است.