آیا حلب نقطه عطف جدید در معادلات منطقه‌ای خواهد شد؟

گروه بین الملل: جنگ سوریه که بیش از یک دهه است کشور را به میدان نزاع‌های داخلی و بین‌المللی تبدیل کرده، دوباره وارد فاز بحرانی جدیدی شده است.

به گفته‌ی یک خبرنگار آمریکایی حاضر در سوریه، شرایط سیاسی و نظامی اخیر در منطقه، فرصت‌هایی تازه برای شورشیان فراهم آورده و دولت سوریه را در موقعیتی دشوار قرار داده است. کاهش نقش‌آفرینی نیروهای حزب‌الله، ایران و روسیه در سوریه به‌عنوان سه بازیگر اصلی حامی دولت دمشق، موازنه‌ی قدرت در میدان نبرد را تغییر داده است.

تحلیل شرایط فعلی:
سه عامل کلیدی که به ادعای این خبرنگار آمریکایی، زمینه‌ی این تحول را فراهم کرده است عبارتند از:

1. بازگشت نیروهای حزب‌الله به لبنان: بهترین نیروهای حزب‌الله که به‌عنوان ستون فقرات نیروهای مقاومت در سوریه شناخته می‌شوند، به دلایل امنیتی یا تاکتیکی به لبنان منتقل شده‌اند. این موضوع خلائی در جبهه‌های حامی دولت سوریه ایجاد کرده است.

2. کاهش حضور نظامی ایران در سوریه: ایران، که نقشی حیاتی در پشتیبانی از دولت سوریه ایفا کرده، ظاهراً نیروهای خود را در منطقه کاهش داده است. این تصمیم می‌تواند ناشی از مسائل داخلی ایران، فشارهای بین‌المللی یا اولویت‌بندی جدید باشد.

3. تمرکز روسیه بر جنگ اوکراین: روسیه که نقش پررنگی در حمایت نظامی و دیپلماتیک از دولت سوریه داشته، اکنون درگیر جنگ در اوکراین است. این مسئله، توانایی روسیه برای واکنش سریع و قاطع به تحولات سوریه را کاهش داده است.

تحرکات شورشیان و نقش ترکیه:
در این خلأ، گروه‌های شورشی به‌ویژه تروریست‌های تحریرالشام و نیروهای تحت حمایت ترکیه، یعنی ارتش آزاد سوریه، فعالیت‌های خود را افزایش داده‌اند. این گروه‌ها با حمایت‌های مالی و نظامی ترکیه، حملات گسترده‌ای را در مناطق غرب حلب انجام داده و ادعای تصرف مناطقی چون اورم الصقره، عجل، حر، سلوم، حوضه کفر، بالا و القاسمیه را مطرح کرده‌اند.

تحریرالشام، که یکی از قدرتمندترین گروه‌های شورشی در سوریه به‌شمار می‌رود، با بهره‌گیری از کاهش حضور نیروهای حامی دولت، به دنبال تثبیت موقعیت خود در شمال غربی سوریه است. هم‌زمان، ترکیه نیز به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی منطقه، با حمایت از گروه‌های شورشی، در پی تقویت نفوذ خود در سوریه و مقابله با نیروهای کُرد است.

نقش جریان عبری-غربی:
برخی تحلیلگران بر این باورند که تحولات اخیر در سوریه، به‌ویژه در منطقه‌ی حساس حلب، حاصل برنامه‌ریزی مشترک جریان عبری-غربی است. این جریان با هدف تضعیف محور مقاومت و کاهش نفوذ ایران و روسیه در منطقه، از گروه‌های شورشی حمایت‌های مالی، اطلاعاتی و تسلیحاتی می‌کند.

پیامدهای احتمالی:

1. تقویت تنش‌های منطقه‌ای: افزایش فعالیت گروه‌های شورشی می‌تواند تنش‌ها را میان دولت سوریه، ترکیه و دیگر بازیگران منطقه‌ای تشدید کند.

2. بحران انسانی جدید: حملات شورشیان و عملیات‌های متقابل دولت سوریه می‌تواند منجر به آوارگی هزاران نفر از ساکنان مناطق درگیر شود.

3. تغییر در موازنه قدرت: اگر شورشیان بتوانند مناطق بیشتری را تحت کنترل خود درآورند، این مسئله می‌تواند معادلات سیاسی و نظامی در سوریه را به‌طور کلی تغییر دهد.

نتیجه‌گیری:
شرایط جدید در سوریه نشان‌دهنده‌ی تغییراتی بنیادین در وضعیت سیاسی و نظامی این کشور است. با کاهش نقش‌آفرینی بازیگران اصلی حامی دولت دمشق و افزایش تحرکات گروه‌های شورشی، آینده‌ی سوریه وارد مرحله‌ای مبهم شده است. در این میان، حلب بار دیگر به‌عنوان نقطه عطفی در معادلات منطقه‌ای ظاهر شده و می‌تواند تحولات بعدی در خاورمیانه را رقم بزند.