افزایش قیمت بنزین آسان ترین و پرهزینه ترین راهکار است/ به جای گران کردن قیمت بنزین خودروی برقی وارد کنید

گروه اقتصادی: یک کارشناس انرژی گفت: راحترین کار این است که قیمت بنزین را گران کنیم، درست است که درآمدها افزایش می یابد، اما آیا می توانیم تبعات تورمی آن را کنترل کرد؟ متاسفانه اقتصاد ما مریض است و همه چیز به هم وصل است.

محمدصادق مهرجو در گفت وگو با بولتن نیوز درباره اظهارات اخیرمعاون اول رییس جمهوری مبنی بر ارزان بودن قیمت بنزین، اظهارداشت: برای حل این مشکل راهکار تک خطی نداریم و باید مجموعه ای از راهکارها را بکار بگیریم. من از سه سال پیش روی این موضوع کارمی کنم، در شرایط کنونی به دلیل وابستگی بیش از حد مردم به بنزین و آثار و تبعاتی که برای گران کردن قیمت حامل های انرژی وجود دارد، ترس این وجود دارد که شوک های تورمی به اقتصاد ما به صورت ناگهانی وارد شود و از آنسو این شوک درمانی به نتیجه ای ختم نشود.

او با اشاره به نتایج یک پژوهش که وزارت نفت درباره راهکارهای قیمتی بنزین انجام داده است، تصریح کرد: این پژوه نشان می دهد که اگر قیمت بنزین را سه یا چهار برابر کنیم، اثرات این تصمیم باعث کاهش مصرف در کوتاه مدت می شود. یعنی دوام این کاهش مصرف دستکم شش ماه است.به این دلیل که مردم خود را با قیمت های جدید وفق می دهند.در مقابل اما اثرات تورمی این تصمیم در اقتصاد بسیار بیشتر است. بنابراین اینکه برخی ها می گویند این اثرات را قبلا بررسی کرده ایم و اثر شوک های تورمی حداقل 5 درصد است، مربوط به زمانی است که کلا نرخ تورم رسمی کشور زیر15 درصد بوده است؛ یعنی دهه 80.

این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: امروز که تورم 40 درصد است، اگر قیمت بنزین افزایش یابد، قیمت کالا و خدمات هم افزایش پیدا می کند؛ من نمی گویم سه یا چهار برابر می شود، اما به دلیل اینکه وابستگی کالا و خدمات به حامل های انرژی به صورت متوسط 30 درصد است، اگر قیمت بنزین سه یا چهار شود، امکان دارد که آن 30 درصد تبدیل به 100 درصد شود در نتیجه هزینه تمام شده انرژی در بخش کالا و خدمات به 60 درصد برسد و به این بهانه قیمت کالاها و خدمات 100 درصد رشد کند.

او اضافه کرد: در این شرایط، سوال این است که اقتصاددانان چطور می توانند در این شرایط تورم را کنترل کنند؟ واقعیت این است که ما در یک سیکل معیوب قرار گرفته ایم. یعنی موضوع و طرح مساله درست است که آقای رییس جمهور گفته  اما راه حل افزایش قیمت نیست و می توان راهکارهای غیرقیمتی را بکار برد. از آنجا که تقریبا 10 درصد از میزان مصرف روزانه بنزین کشور به صورت واردات تامین می شود، می توان  با ایجاد تنوع سبد سوختی بخشی از ناترازی بنزین را حل کرد.

مهرجو با بیان اینکه می تواند بخشی از درآمد واردات بنزین را به واردات خودروی برقی اختصاص داد، گفت: همزمان با واردات خودروی برقی زیرساخت های آن را ایجاد کرد. راهکار دوم  توسعه  زیرساخت های صنعت سی ان جی است. راهکار دیگر، از دور مصرف خارج کردن خودروهای فرسوده است. امروز عمر ناوگان حمل و نقل کشور چه عمومی و چه خصوصی بسیار بالاتر از استاندارد جهانی است و این یعنی مصرف ما مضاعف از استاندارد جهانی است.

او با اشاره به واردات خودروهای برقی به جای اینکه خودروی بنزینی چینی، عنوان کرد: 60 درصد از بازار خودروهای چینی دنیا در اختیار خودروهای چینی است.قرار نیست که از آمریکا خودرو بخرید که اینگونه مقاومت می شود. خودروی برقی اتفاقا تکنولوژی خاصی هم ندارد.چین با این میزان جمعیت مصرف سوخت خود را با همین خودروهای برقی کنترل کرده است در حالی که ما با 22 میلیون خودروی سبک و 6 میلیون  موتورسیکلت بنزینی داریم اما هم زیاد مصرف می کنیم و هم غیربهینه. متوسط مصرف ما در خودروهای سواری بالای 8-9 لیتر است.

 این کارشناس انرژی با بیان اینکه آسان ترین راه و راحترین کار این است که قیمت بنزین را گران کنیم، گفت: درست است که با این کار درآمدها افزایش می یابد، اما آیا می توانیم تبعات تورمی آن را کنترل کرد؟ در سال 1400 ، دولت سیزدهم 4 قلم کالا را گران کرد، به دنبال آن 700 قلم کالا به دنبال آن افزایش قیمت پیدا کرد. متاسفانه اقتصاد ما مریض است و همه چیز به هم وصل است.

او ادامه داد:  البته که کار سختی است زیرا راهکار غیرقیمتی دیر جواب می دهد، اما بهترین راهکار در شرایط کنونی اقتصاد ایران است. امروز دنیا به سمتی می رود که خودروی بنزینی دیگر متقاضی نخواهد داشت. عربستان به دنبال اجرای پروژه کربن صفر است. حتما ما هم باید در این مسیر حرکت کنیم. تا کی می خواهیم کشور را گروگان دو خودروساز قرار دهیمبا ضررهای هنگفت سالانه به اقتصاد کشور تحمیل می کنند؟

مهرجو متذکر شد: همه جای دنیا قیمت حامل های انرژی در حد جهانی است و قیمت خودرو در حد رقابت بین المللی است ؛ اصلا اینگونه نیست که قرعه کشی راه بیاندازند. این انحصار چندجانبه به اقتصاد کشور آسیب وارد کرده است. از طرفی ضد عدالت اجتماعی است. چرا کسی که سه یا چهار خودرو دارد چندین برابر کسی که خودرو ندارد باید از یارانه انرژی استفاده کند؟ این چه نوع بازتوزیع انرژی و عدالت است؟