چرا ایران در پروژه راه آهن عراق-ترکیه نقش‌آفرین نیست و جایش را قطر گرفته است؟

گروه اقتصادی: دیروز در مطلبی با عنوان «فرصت‌های اقتصادی پنهان و مغفول مانده ایران در بازار عراق» از فرصت‌های اقتصادی که در کشور عراق وجود داشته و متاسفانه به دلیل عدم بازاریابی و سهل انگاری از دست ما خارج می‌شود نوشتیم.

به گزارش بولتن نیوز، بازار عراق، به عنوان یکی از همسایگان مهم ایران، همواره از ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی فراوانی برخوردار بوده است. اما متاسفانه به دلیل عدم برنامه‌ریزی مناسب و ضعف در بازاریابی، ایران نتوانسته از این فرصت‌ها به‌طور کامل بهره‌برداری کند. در حالی که بازار عراق به سرعت در حال توسعه است و کشورهای دیگر از جمله ترکیه و قطر به‌سرعت در حال سرمایه‌گذاری در این کشور هستند، ایران باید نقش پررنگ‌تری در این بازار ایفا کند.

اخیراً پایگاه اطلاع رسانی تجارت قطر اعلام کرد که قطر قصد دارد در پروژه‌ای به ارزش ۲۰ میلیارد دلار، سرمایه‌گذاری کند تا ریل راه‌آهنی بین بصره عراق و ترکیه احداث شود. این پروژه، با اتصال جنوب عراق به شمال و سپس ترکیه، می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی منطقه ایفا کند. اما سوال اصلی اینجاست: چرا ایران نباید در این پروژه حضور داشته باشد؟ با توجه به توانمندی‌های ایران در تولید تجهیزات و خطوط ریلی و نزدیکی جغرافیایی به عراق و ترکیه، مشارکت ایران در این پروژه می‌تواند هم برای اقتصاد کشور سودآور باشد و هم منافع استراتژیک ایران را در منطقه تقویت کند.

ایران دارای توانمندی‌های بالایی در زمینه تولید و نصب خطوط ریلی است. شرکت‌های ایرانی تجربه گسترده‌ای در زمینه طراحی، ساخت و نصب خطوط آهن داخلی دارند و توانسته‌اند پروژه‌های بزرگی را در داخل کشور با موفقیت به اتمام برسانند. علاوه بر این، ایران به دلیل نزدیکی به عراق و ترکیه، از مزیت‌های لجستیکی و کاهش هزینه‌های حمل و نقل برخوردار است. این عوامل، ایران را به گزینه‌ای مناسب برای اجرای پروژه‌های ریلی در عراق تبدیل می‌کند.

با وجود همه این ظرفیت‌ها، ایران تاکنون نتوانسته در پروژه‌های بزرگ عراق نقش فعالی ایفا کند. دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد، از جمله ضعف در بازاریابی و مذاکرات تجاری، عدم حضور فعال شرکت‌های ایرانی در مناقصات بین‌المللی، و همچنین مشکلات مرتبط با تحریم‌های اقتصادی. اما اکنون با توجه به شرایط جدید منطقه‌ای و افزایش رقابت بین کشورهای منطقه برای نفوذ در بازار عراق، ایران باید رویکرد خود را تغییر دهد و با تدوین استراتژی‌های مناسب، نقش فعالی در پروژه‌های زیرساختی عراق ایفا کند.

برای بهره‌برداری از این فرصت‌ها، ایران باید اقدامات زیر را انجام دهد:

1. توسعه بازاریابی و مذاکرات تجاری: شرکت‌های ایرانی باید حضور فعالی در نمایشگاه‌ها و مناقصات بین‌المللی داشته باشند و با شرکت‌های عراقی و ترکیه‌ای وارد مذاکره شوند.
  
2. تشکیل کنسرسیوم‌های مشترک: شرکت‌های ایرانی می‌توانند با تشکیل کنسرسیوم‌های مشترک با شرکت‌های خارجی، ریسک‌های مرتبط با پروژه‌ها را کاهش داده و از توانایی‌های مشترک بهره‌برداری کنند.

3. تقویت دیپلماسی اقتصادی: دولت ایران باید با تقویت روابط دیپلماتیک با عراق و ترکیه، زمینه را برای حضور شرکت‌های ایرانی در این پروژه‌ها فراهم کند.

پروژه خط آهن بصره-ترکیه، تنها یک فرصت اقتصادی نیست؛ بلکه یک مسیر استراتژیک برای توسعه روابط اقتصادی ایران با همسایگان و تقویت نقش ایران در منطقه است. ایران با استفاده از توانمندی‌های خود در زمینه تولید و نصب خطوط ریلی و همچنین بهره‌برداری از مزیت‌های جغرافیایی، می‌تواند نقش مهمی در این پروژه ایفا کند و از منافع اقتصادی و استراتژیک آن بهره‌مند شود. اکنون زمان آن فرا رسیده است که ایران با تغییر رویکرد و حضور فعال در بازار عراق، از این فرصت تاریخی به‌طور کامل استفاده کند.