ياكوب ادوارد پولاك اولين استاد آموزش پزشكي نوين در ايران

به گزارش بولتن نیوز، دكتر پولاك در سال 1851 ميلادي (1230 شمسي) و به سفارش و توصيه اساتيد پزشكي دانشگاه وين و به دعوت دولت ايران جهت آموزش و تدريس پزشكي نوين و مدرن به ايران آمد.

گروه اجتماعی، دكتر ياكوب ادوارد پولاك اولين استاد آموزش پزشكي نوين در ايران در سال 1851 ميلادي (1230 شمسي) و به سفارش و توصيه اساتيد پزشكي دانشگاه وين و به دعوت دولت ايران جهت آموزش و تدريس پزشكي نوين و مدرن به ايران آمد.

به گزارش بولتن نیوز، دكتر حسين شهزادي فوق تخصص قلب كودكان مركز قلب شهيد رجايي در رابطه با یاکوب ادوارد پولاک اولین استاد آموزش پزشکی نوین ایران یادداشتی نوشت:  با همت و تلاش ميرزا محمد تقي خان فراهاني (19 دي 1185 شمسي - 20 دي 1230 شمسي)٬ ملقب به اميركبير٬ نخستين صدر اعظم ناصرالدين شاه قاجار٬ در سال 1230 شمسي اولين مدرسه تحصيلات عالي در ايران تاسيس شد. نام اين مدرسه٬ دارالفنون بود و در واقع اولين دانشگاه نوين در ايران بود.

اميركبير مردي روشنفكر و فرهيخته بود و در مدت كوتاه صدارتش اقدامات مهم و متعددي را در جهت گسترش دانش و فرهنگ در ايران انجام داد. وي دريافت كه ايران از دانش جديد و مدرن جهان بي بهره است و لازم است براي تحول ايران٬ جوانان اين سرزمين دانش روز و جديد جهان را بياموزند و به كار ببندند. وي معتقد بود كه در كنار اعزام محصلين به اروپا براي فراگيري علوم جديد بايد يك مدرسه آموزش عالي با اساتيد اروپايي و سرشناس جهت آموزش علوم جديد و مدرن جهان براي جوانان با استعداد اين سرزمين٬ در ايران داشته باشيم.

با تلاش اميركبير مدرسه دارالفنون در روز پنجم ربيع الاول سال 1268 قمري و برابر با 8 دي سال 1230 شمسي (1851 ميلادي) و تنها 12 روز قبل از كشته شدنش٬ افتتاح و شروع به كار كرد. اين مدرسه در محل ارگ سلطنتي تهران در خيابان ناصريه (ناصر خسرو امروزي) قرار داشت و در 7 رشته تحصيلي پیاده‌نظام، سواره نظام، توپخانه، پزشکی و جراحی، رياضيات و هندسه٬ داروسازی و معدن شناسي شروع به آموزش جوانان اين سرزمين كرد.

با همت اميركبير تيمي هفت نفره از استادان مشهور اتريشي در رشته هاي مختلف به ايران دعوت شدند و كار آموزش در دارالفنون را شروع كردند. اميركبير به جهت دور ماندن آموزش و تحصيل از رويداد هاي سياسي٬ از اساتيد سرشناس و مشهور غير انگليسي٬ غير فرانسوي و غير روسي استفاده كرد. هرچند اساتيد اتريشي 2 روز پس از عزل اميركبير به ايران رسيدند و از آنها استقبال سردي شد ولي با سفارش ها و راهنمايي امير كبير٬ جهت آموزش در دارالفنون همت گماردند. هر استاد٬ مسووليت آموزشي يكي از 7 رشته تحصيلي دارالفنون را بر عهده داشت.

استاد پزشكي مدرسه ٬ دكتر ياكوب ادوارد پولاك (Jakob Eduard Polak) ٬ پزشك سرشناس اتريشي بود. وي در 12 نوامبر سال 1818 ميلادي در منطقه بوهم (Bohemia) جمهوري چك و در  خانواده ايي فقير به دنيا آمد. با تلاش و كوشش فراوان در سال 1845 ميلادي تحصيلات خود را در رشته هاي جامعه شناسي و پزشكي در دانشگاه هاي پراگ جمهوري چك و وين اتريش به پايان رسانيد و سپس دوره هاي جراحي عمومي و بيماري هاي زنان و زايمان را در وين گذراند. وي سپس به طبابت در بیمارستان عمومی شهر وین مشغول شد.

دكتر پولاك در سال 1851 ميلادي (1230 شمسي) و به سفارش و توصيه اساتيد پزشكي دانشگاه وين و به دعوت دولت ايران جهت آموزش و تدريس پزشكي نوين و مدرن به ايران آمد. او در ابتدا 20 دانشجوي طب داشت و به زبان فرانسه تدریس می کرد و از مترجم استفاده می کرد ولي خیلی زود به بی کفایتی مترجمان آگاه شد و خود سعي كرد زبان فارسي را بياموزد. وي زبان فارسی را در مدت شش ماه آموخت و سپس دروس طب را به زبان فارسی تدریس کرد.

آموزش طب در دو بخش نظري و عملي انجام مي شد. بخش عملي آموزش٬ بر بالين بيماران انجام مي شد. همچنين وسايل آموزشي و آزمايشگاهي مورد نياز از اروپا وارد مي شد.

پولاك در سال 1860 (1239 شمسي)٬ پس از حدود 10 سال كار و آموزش و تحقيق پزشكي در ايران٬ به اتريش بازگشت و به كار و تحقيق در دانشگاه وين و بيمارستان عمومي شهر وين مشغول شد. وي در 8 اكتبر سال 1891 ميلادي ( 16 مهر سال 1270 شمسي) و در سن 73 سالگي درگذشت.

پولاك اولين كسي بود كه در ايران به صورت علمي٬ تشريح و كالبد شكافي را انجام داد و همچنين نخستين بيهوشي و   عمل جراحي براي خارج كردن سنگ مثانه را انجام داد. وي همچنين به مدت 5 سال پزشك مخصوص ناصرالدين شاه قاجار بود و لقب "حكيم" گرفت.

او تاليفات و اقدامات متعددي در كمك به پزشكي ايران دارد. از جمله در مورد بيماري وبا ٬ علم تشريح و كالبد شناسي ٬ بيماري ها و جراحي چشم و همچنين راهنماي طب نظامي و بيماري هاي نظاميان. او همچنين مشاهدات و تجربيات 10 ساله خود در ايران را به صورت سفرنامه و تحت عنوان "ايران و ايرانيان" به چاپ رسانده است.

او با آموزش و تربيت اولين دانشجويان پزشكي در ايران و تألیف اوّلین کتب پزشکی مدرن، نقشی کلیدی در معرفی پزشکی نوین و مدرن به ایران ایفا کرد و اين سرآغاز تحول بهداشت و درمان در ايران بود.