مراسم رونمايي از پروژه «تئاتر در خانه» در حالي برگزار شد كه در ميان ۳۰ اثر ارائه شده در اين افتتاحيه كه غالباً تئاترهاي عروسكي كودك و نوجوان هستند، تنها چيزي كه يافت نميشود تئاترهاي حرفهاي و پرفروش است!
به
گزارش «جوان»، ماجرا به نشست خبري حميد شاهآبادي، معاون هنري وزير فرهنگ و
ارشاد اسلامي كه در ۲۱ فروردين ماه سال جاري برگزار شد، باز ميگردد. در
اين نشست بود كه شاهآبادي خبري را در جمع خبرنگاران اعلام كرد كه فرداي آن
روز به تيتر بسياري از خبرگزاريها تبديل شد. او در شرح برنامههاي معاونت
هنري در سال ۹۱، از تأسيس شبكه تئاتر خانگي و فعاليت آن به صورت مستقل از
شبكه نمايش خانگي خبر داده بود. شاهآبادي همچنين گفته بود كه از نيمه
ارديبهشت ماه بهترين اجراي تئاترهاي تخصصي كشور به صورت حرفهاي ضبط ميشود
و در اختيار مخاطبان شبكه نمايش خانگي در سراسر كشور قرار ميگيرد. اين
خبر بازخوردهاي بسياري را در پي داشت. خيليها خوشحال بودند از اينكه
اجراهاي تئاتر كه به دليل محدوديت مخاطب از ديدگاه بسياري از مردم بهخصوص
مخاطبان شهرستانها دور ميماند، از اين پس ضبط و در شبكه نمايش خانگي عرضه
ميشود و مردم ميتوانند به راحتي نمايشهاي برتر را تماشا كنند. بالاخره
انتظارها به پايان رسيد و مراسم رونمايي از پروژه «تئاتر در خانه» با حضور
معاون هنري وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و جمعي از چهرههاي هنري در سالن
اصلي مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.
علي اكبر قاضي نظام، مسئول پروژه
«تئاتر در خانه» در اين مراسم با اشاره به توليد ۱۱ اثر بزرگسال و ۲۰ اثر
كودك و نوجوان براي اولين قدم در اين پروژه از ارائه محصولات جديد به صورت
هر دو هفته يك بار خبر داد. البته ضبط و پخش عمومي اجراهاي تئاتر در جهان
پديدهاي شناخته شده است. سالها است كه بهترين اجراي تئاتر در كشورها جهان
با بهترين كيفيت فيلمبرداري ميشود و سي دي آن نيز در اختيار مردم قرار
ميگيرد، به عنوان مثال نمايش هملت با بازي «جو لاو» كه نسخه اين نمايش در
بساط سي دي فروشهاي كنار خيابان انقلاب هم پيدا ميشود. ماجراي بازگشايي
شبكه تئاتر خانگي برخي نگرانيها را هم در پي داشت.
بعضي معتقد بودند
با ارائه تئاتر در شبكه نمايش خانگي، تعداد مخاطبان تئاتر زنده كاهش پيدا
ميكند. يكي از افرادي كه چنين اعتقادي دارد، داوود رشيدي است. او كه بنابر
گفتههايش براي اولين بار است نام «تئاتر در خانه» را ميشنود، معتقد است
كه برتري تئاتر نسبت به هنرهاي نمايشي ديگر اين است كه زنده باشد و بهتر
است معاونت هنري تا زماني كه اين طرح به آزمايش در نيامده، تصميمي جدي
نگيرد، چون شايد اين طرح به تئاتر لطمه بزند. البته شاهآبادي چنين نظري
ندارد. به باور او «تئاتر در خانه» ميتواند به رشد و ارتقاي مخاطب كمك كند
و جامعه تئاتري بايد رشد و ارتقا و شناسايي خود را از طريق شبكه تئاتر
داشته باشد و براي همه جامعه هنري ما فضايي را فراهم كند تا همه پلكان رشد
را طي كنند.
هيچ نسخهاي از تئاترهاي اجرا شده در ۴۰ سال گذشته نداريم
موضوع
جالب و تأثر برانگيزي كه شاهآبادي در مراسم رونمايي از «تئاتر در خانه»
مطرح كرد، اين بود كه ما هيچ نسخه ضبط شدهاي از اجراهاي تئاتر ۴۰ سال
گذشته تا به حال نداريم! اينكه اگر ما از ۳۰ يا ۴۰ سال پيش همه تئاترهاي
خود را ضبط كرده بوديم، بازتوليد و ارتباط ما با مخاطب آسانتر بود و امروز
دسترسي به منابع خود را داشتيم. شاهآبادي با مطرح كردن اين مسئله به
اهميت ضبط و ارائه اجراهاي تئاتر ميپردازد و شبكه تئاتر خانگي را عاملي
براي تهيه آرشيو كاملي از نمايشهاي اجرا شده ميداند. شكي نيست كه ضبط و
آرشيو تئاترهاي اجرا شده كار بسيار كاربردي در حفظ آثار هنري كشور ما از
گزند مرور زمان است. اما با توجه به خاص بودن آثار تئاتر و تماشاگران آن،
آيا ارائه اين نمايشها در عرصهاي به گستردگي خانه تمام مردم ايران، كار
درستي است؟ از سوي ديگر در دوره و زمانهاي كه آثاري كه به سختي از
مميزيهاي متعدد ارشاد گذشته و به اكران عمومي رسيدهاند، پيش از عرضه در
شبكه نمايش خانگي باز هم سانسور ميشوند، چطور ميتوان اجراهاي تئاتر را در
اين شبكه عرضه كرد؟!
البته شايد به همين دليل است كه كل آثاري كه در
عرضه اوليه تئاتر در شبكه خانگي معرفي شده مربوط به تئاترهاي عروسكي و ژانر
كودك و نوجوان است. مراسم رونمايي از «تئاتر در خانه» سرانجام با تقدير از
داوود فتحعليبيگي، حميد دژاكام، امير سماواتي، آزاده انصاري و امير و
همچنين زندهياد مجيد فروغي و جواد ذوالفقاري به پايان رسيد تا سرآغازي
براي ضبط و پخش اجراهاي زنده تئاتر در سطح كشور باشد. البته اميدواريم
كارهاي ارائه شده در شبكه نمايش خانگي تئاترهايي باشند كه توسط گروههاي
حرفهاي اجرا شده و در زمان اجرا هم با استقبال خوبي روبهرو بودهاند و
مسئولان تئاتر خانگي تنها به ارائه آثار تئاتر عروسكي گروه سني كودك و
نوجوان و آثار كم مخاطب بسنده نكنند.