ترکیه در سالگرد زلزله موسوم به فلاکت قرن

به گزارش بولتن نیوز به نقل از تسنیم، یک سال پیش در چنین روزی، زلزله 7.7 ریشتری قهرمان مرعش ترکیه به مهمترین خبر رسانه های جهان تبدیل شد. زلزله ای که علاوه بر قهرمان مرعش، 9 استان پیرامون آن و 3 استان همسایه جنوبی ترکیه یعنی سوریه را نیز تحت تاثیر قرار داد و ویرانی عظیم و بی سابقه ای به بار آورد. این زلزله از سوی مقامات ترکیه به عنوان «فلاکت عصر» نامگذاری شد.

 

یکی از گسل های خطرناک بخش آناتولی ترکیه منجر به این رویداد تلخ شد و در جریان آن، ده ها هزار خانه ویران شد و نزدیک به 54 هزار شهروند ترکیه جان باختنه و 107 هزار نفر نیز مجروح شدند. میزان خسارات مستقیم زلزله ماه فوریه قهرمان مرعش بیش از یکصد میلیارد دلار برآورد شده و بازار ترکیه هنوز هم گریبانگیر تبعات آن است.

 

در جریان این زلزله، مساحتی به وسعت 120 هزار کیلومتر مربع در 11 استان ترکیه تحت تاثیر قرار گرفت و 14 میلیون نفر از شهروندان ترکیه دچار خسارت شدند. دولت  ترکیه در آن بامداد تلخ، هشدار سطح 4 اعلام کرد و تیم های جستجو و نجات از 93 کشور در کار امدادرسانی مشارکت کردند.

 

نیروهای هلال احمر جمهوری اسلامی ایران نیز از نخستین نیروهایی بودند که در شهرهای مختلف از جمله قهرمان ماراش، آدیامان و حاتای، وارد میدان شدند و به یاری زلزله زدگان کشور دوست و همسایه شتافتند. جستجو برای نجات قربانیان در 38 هزار و 901 ساختمان فروریخته و عملیات جستجو و نجات در 26 هزار برج و مجتمع مسکونی انجام شد و ترکیه روزها و شب های دشواری را پشت سر گذاشت.

 

سلیمان سونمز رئیس کنفدراسیون کارآفرینان و پیشه وران ترکیه گفته است: «زلزله بزرگ قهرمان ماراش، کاری کرد که تولید، صادرات و استخدام در کشور ما به شدت لطمه بخورد. بررسی های میدانی من و همکارانم نشان می دهد که پیامدهای خسارات اقتصادی زلزله، دست کم تا اواسط سال 2026 میلادی ادامه خواهد داشت.

 

حالا که دقیقاً یک سال از زلزله قهرمان ماراش سپری شده، رسانه های ترکیه دیدگاه های متفاوتی به این تراژدی بزرگ دارند. رسانه های نزدیک به حزب عدالت و توسعه و دولت اردوغان، مدعی هستند که به همه زلزله زدگان رسیدگی شده، اما مخالفین می گویند چنین نیست و دولت به وعده های خود، عمل نکرده است.

 

روزنامه ترکیه یکی از مهمترین تریبون های حزب عدالت و توسعه، در عکس و تیتر صفحه نخست، به زلزله پرداخته و از قول یک زن روستایی زلزله زده نوشته، خانه کوچک ما ویران شد و دولت به جای آن، برای ما یک کاخ ساخته است.

 

تصاویر این خانه ویلایی روستایی، نشان می دهد که با الهام از برخی پارامترهای معماری کلاسیک سلجوقی، خانه مقاوم، بزرگ و زیبایی برای خانوار روستایی ساخته شده است. اما روزنامه ینی چاغ، ارگان رسانه ای حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر، تصویری از یک زوج روستایی را منتشر کرده که هنوز هم زیر نایلون زندگی می کنند و خانه آنها مرمت نشده است.

 

اینجاست که پای تحلیلگران سیاسی منتقد حزب حاکم ترکیه به میان می آید و می گویند: حتی در ماجرای رسیدگی به زلزله زدگان نیز، دیدگاه حزبی و تقسیم مردم به خودی و غیرخودی در جریان است و رسیدگی به روستاهایی که به اردوغان رای داده اند، مشهودتر است.

 

در برابر انتقادات مخالفینی که می گویند چرا یکصد هزار خانه تحویل داده نشد، وزارت مسکن و شهرسازی ترکیه گفته است:«شبانه روز با 110 هزار و 450 پرسنل در 930 کارگاه ساختمانی در 11 شهر به کار خود ادامه می دهیم. تاکنون 46 هزار خانه که ساخت آنها به پایان رسیده و مالکیت آنها مشخص شده، در حال تحویل است. قرار است تا اواسط اسفند، 75 هزار خانه به ذی نفعان تحویل داده شود».

 

زلزله قهرمان مرعش، به طور مستقیم 11 استان و در مجموع 18 استان را تحت تاثیر قرار داد. بیش از 6 میلیون واحد مسکونی و تجاری بررسی شد. بر اساس مطالعات ارزیابی خسارت، 850 هزار واحد مستقل شامل 680 هزار واحد مسکونی و 170 هزار واحد تجاری آسیب جدی دیده و غیرقابل استفاده شد.

 

اما فقط 207 هزار خانه در مناطق حفاظت شده در حال ساخت است. در مرحله اول، با استفاده از کانتینرها برای زلزله زدگان پناهگاه و محل کار موقت ساخته شد. اما روند فعلی کُند شده و در حال حاضر ساخت 207 هزار خانه ادامه دارد.

 

علاوه بر این، 50 هزار خانه به تدریج در حال مناقصه و ساخت و ساز است. شواهد نشان می دهد که بحران اقتصادی، کسری حساب جاری و کمبود منابع ارزی، باعث شده که دولت نتواند به وعده های خود عمل کند.

 

البته انتقاد از دولت، تنها محدود به بحث مشکلات مربوط به بازسازی نیست و ظاهراً در نجات مصدومان و درآوردن اجساد قربانیان، اهمال فراوانی صورت گرفته است.

 

پایگاه خبری مشهور «internethaber» ترکیه اعلام کرده که هنوز هم از سرنوشت برخی مفقودین زلزله خبری به دست نیامده است. این پایگاه خبری نزدیک به دولت اعلام کرده که هنوز هم هستند افرادی که از نزدیکان خود خبری ندارند و نمی توانند مرده یا زنده را پیدا کنند.

 

خانواده های قربانیان زلزله برای رسیدن به هدف خود «انجمن همبستگی با زلزله زدگان و بستگان مفقودین» را تأسیس کردند. چرا که معلوم نیست چه بر سر اجساد 145 نفر که 38 نفر آنها کودک هستند، آمده است.

 

اعضای انجمن خواستار تشکیل کمیسیون تحقیق در مجلس ملی ترکیه شدند. سونا اوزتورک که دختر و دو نوه‌اش در اقامتگاه Rönesansناپدید شده‌اند، در گفتگو با حریت گفته است: «ما می‌خواهیم کمیسیونی در مجلس برای افراد ناپدید شده ایجاد شود. درخواست ما تخصیص ماشین آلات و اعتبار برای واکاوی نخاله ها است. باید همه چیز بررسی شود تا بدانیم چه بر سر پیکر عزیزانمان آمده است. با وجود اینکه 12 ماه می گذرد، هنوز دختر و 2 نوه ام را پیدا نکرده ام».

 

مخالفین اردوغان می گویند، استانداران به عنوان بالاترین مقام استانی تحت امر وزیر کشور و رئیس جمهور، تنها با شهرداری هایی هماهنگ و نزدیک هستند که به حزب عدالت و توسعه تعلق دارند!

 

ناجی کورو از مفسرین سیاسی ترکیه می گوید: «زلزله زدگان عموماً در خانه های پیش ساخته می مانند. با این حال به دلیل شرایط زمستانی گلایه های زیادی وجود دارد. یک شکایت رایج این است که به وعده ها عمل نمی شود. تعداد خانه های تحویل داده شده، بسیار کمتر از چیزی است که دولت اردوغان وعده داده بود. جالب است که اردوغان در جمع مردم زلزله زده حاتای، آشکارا اعلام کرد: اگر دولت مرکزی و حکومت محلی دست به دست هم ندهند و در همبستگی کامل نباشند، نمی توان برای حاتای کاری کرد! به عبارتی دیگر، اردوغان می گوید اگر در انتخابات پیش رو به نامزد حزب ما رای دهید، خانه های ویران شده را بازسازی خواهیم کرد!»

 

از نظر ناجی کورو و بسیاری دیگر از تحلیلگران ترکیه، شهرهایی که شهرداری مرکزی آنها در اختیار حزب جمهوری خلق است، کمترین کمک مالی را دریافت کرده اند و وضعیت زلزله زدگان، هنوز هم نگران کننده است.

 

پروفسور ناجی کورور از زمین شناسان مشهور و متخصصین زلزله در ترکیه درباره واقعه تراژیک قهرمان ماراش می گوید:«ما شب و روز، قبل از زلزله هشدار دادیم. درباره گسل های صحبت کردیم، درباره سازه های سست و خطرناک تذکر دادیم، اما کسی به حرف ما توجهی نکرد. من هنوز هم مطئن نیستم که ترکیه این واقعه بزرگ درس عبرت گرفته باشد».