تجاوز به حریم کنسولگری آلمان در تبریز و لزوم ورود قوه قضائیه

گروه سیاسی - توفیق وحیدی با ارسال نامه ای به نقل از انجمن دوستداران میراث فرهنگی تبریز نوشت: همانطور که می دانید، تبریز بعد از زلزله سال 1193 هجری قمری و در دوره قاجاریه بخاطر موقعیت اقتصادی، سیاسی و جغرافیایی مورد توجه حکومت مرکزی و دولت های مهم خارجی همچون روسیه، عثمانی،آلمان، آمریکا، فرانسه، انگلستان و امثالهم بود؛ حضور آنها شکل گیری مراکز فرهنگی، تجاری، خدماتی و سیاسی در شهر تبریز را موجب شده بود و بعنوان مهم ترین شهر گستره ایران بزرگ در این دوران بعد از دارالخلافه تهران محسوب می شد و به همین دلیل عنوان "دارالسلطنه" به این شهر اتلاق گردید.

به گزارش بولتن نیوز، متاسفانه در دوره پهلوی این جایگاه تضعیف و شهر تبریز موقعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود را از دست داد و با بی تدبیری های آگاهانه و ناآگاهانه ای تقریبا تمامی عناصر مرتبط با جایگاه چند فرهنگی و بین المللی آن مخدوش شد و این امر خسران فرهنگی بزرگی برای تبریز بود و از بین چندین کنسولگری که در تبریز وجود داشت تنها "کنسولگری آلمان" باقی ماند.

این کنسولگری با پیگیری علاقمندان به فرهنگ و هنر تبریز و آذربایجان که در این اواخر به نام دبیرستان سمیه شهرت یافته بود با شماره ۳۳۲۸۰ به تاریخ 5/3/1400 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید ولی متاسفانه بصورت متروکه به حال خود رها گردید و مسئولین میراث فرهنگی هیچ اقدامی برای مرمت و احیای آن برابر وظایف قانونی خود انجام ندادند.

اخیرا و در تعطیلات نوروز 1402 مدیریت محترم شهری تبریز بدون اطلاع و هماهنگی با مسئولین میراث فرهنگی (مطابق اعلان رسانه ای و رسمی) برای مسیرگشایی خیابان امتداد خیابان فلسطین در محله اهراب اقدام به تخریب عرصه این بنای تاریخی نمود که مطابق با قوانین حاکم بر میراث فرهنگی، تخلف مصوب می شود و موارد تخلف قانونی به شرح زیر خدمتتان عرض می گردد:

1-  مطابق تبصره الحاقی به قانون شهرداری مصوب (27/11/1345) –" اگر در موقع طرح و اجرای برنامه‌های مربوط به توسعه معابر تامین سایر احتیاجات شهری مندرج در ماده ۹۶ الحاقی این قانون به آثار‌باستانی برخورد شود شهرداری مکلف است موافقت وزارت فرهنگ و هنر را قبلاً جلب نماید و نیز شهرداریها مکلفند نظرات و طرحهای وزارت فرهنگ و هنر را راجع به نحوه حفظ آثار باستانی و میزان حریم و مناظر ساختمان‌ها و میدانهای مجاور آنها را رعایت نمایند".

همچنین در آن تبصره به صراحت اعلام می دارد  وزارت فرهنگ و هنر مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ مراجعه وزارت کشور نظر قطعی خود را به شهرداری اعلام بدارد. وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با صراحت در خرداد ماه 1400، عرصه این بنای تاریخی را اعلام نموده است پس مدیریت شهری محترم از وجود اثر تاریخی در این بخش از طرح عمرانی آگاهی کامل داشت.

2-  به موجب قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب 12/8/1309 مجلس شورای ملی،قانون برای مدیریت باستانشناسی و موزه مصوب 13/12/1323 مجلس  شورای ملی و یا قانون ثبت آثار ملی مصوب1/8/1352 در فهرست آثار ملی، عرصه بناهای ثبتی مهمترین و اصلی ترین بخش یک اثر ثبتی می باشد که روی نقشه مشخص می شود و تمامی قوانین و مقررات برای این بخش لازم الاجرا می‌باشد و در زمان ثبت بنای کنسولگری آلمان بطور واضح و دقیق عرصه بنا مشخص شده بود و طی نامه ای رسمی به تمامی مدیران ذینفع ابلاغ شده است.

3-  مطابق ضوابط و مقررات ابلاغی معاونت میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری که در دفترچه ضوابط شهرسازی معاونت شهرسازی شهرداری کلانشهر تبریز نیز هم عینا ذکر گردیده و به شهرداری های مناطق ابلاغ شده است حریم محدوده اثر ثبتی با ضابطه/ضابطه های قانونی مشخص است که به منظور حفاظت از یکپارچی و موجودیت اثر ملی و پیوند آن با بستر و محیط پیرامون آن از سوی وزارت تعیین و ابلاغ می گردد و در این ضوابط منظور از املاک مجاور عرصه، بخشی از حریم اثر ملی است که قطعات زمین، پلاک های ثبتی، غیر ثبتی، ابنیه، معابر،اراضی بلافصل یا غیر بلافصل واقع در پیرامون عرصه ملی را شامل می شود و فاصله ای به عمق دوبرابر بالاترین ارتفاع بنای ثبت شده، از حد بیرونی عرصه اثر ملی دارند. با توجه به این اوصاف دقیقا در پلاک چسبیده به بنای ثبتی و ملی کنسولگری آلمان، ساختمان هایی با ارتفاع نامتعارف مجوز احداث گرفته اند و ساخته شده اند و حریم این اثر را مخدوش کرده اند.

براساس آنچه عرض شد و تخریبی که برای بخشی از عرصه بنای ثبت در فهرست آثار ملی( کنسولگری آلمان )اتفاق افتاده است خواستار دستور رسیدگی به موارد و سوالات زیر هستیم

1- چرا علیرغم نص صریح قانون، مدیریت شهری هیچ استعلام و هماهنگی با اداره کل میراث فرهنگی انجام نداده است و چرا میراث فرهنگی علیرغم وظایف خود تلاشی برای جلوگیری و توقف عملیات عمرانی بعد از تخریب غیر قانونی انجام نداده است؟

2-  با وجود تصریح صریح قانون و ضوابط و مقررات مبنی بر رعایت حریم و ذکر آن در آیین نامه ها و بخش نامه های بالادستی، با چه مجوزی، دقیقا در مجاورت عرصه بنای ثبتی، مجوز احداث بناهایی با ارتفاع نامتعارف داده شده است؟

با عنایت به این دو سوال مهم و اساسی به نظر می رسد که تخلف و ترک فعل آشکار اتفاق افتاده است و مطابق بندهای دوم و سوم اصل یکصد و پنجاه ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و وظایف متصرح قوه قضاییه در حفظ حقوق عامه و نظارت بر حسن اجرای قوانین و با توجه به احکام مقرر مواد 90 تا 92 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386 مصوب مجلس شوری اسلامی، خواهشمند است برای جلوگیری از تضییع حق و حقوق عمومی مردم، دستور فرمایید نسبت به بررسی دقیق موضوع تخریب دیوار عرصه بنای ثبتی و صدور مجوز ساخت و ساز در حریم بنای کنسولگری سابق آلمان در محله اهراب اقدام لازم را مبذول دارند.