آمریکا چگونه در سوریه پشت شبه‌نظامیان کُرد متحد خود را خالی کرد؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از فارس، بیانیه مشترک و پایانی نوزدهمین نشست بین‌المللی آستانه در مورد سوریه که دیروز در پایتخت قزاقستان به پایان رسید، به جز تمرکز بر رد حضور آمریکا در خاک سوریه که روسیه با تکیه بر آن برای برقراری مجدد روابط قطع شده میان آنکارا و دمشق تلاش می‌کند و نیز حمایت مجدد از پروژه‌های «بازیابی زودهنگام» برای بازسازی زیرساخت‌ها با هدف سرعت‌ بخشیدن به بازگشت آوارگان به عنوان بخشی از راهبرد سوری-روسی برای برداشتن «کارت بشردوستانه» از روی میز مذاکرات سیاسی، نکته جدیدی نداشت.

این نشست با حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه به عنوان ضامنین چارچوب آستانه ۲۲ تا ۲۳ نوامبر در قزاقستان، برگزار شد.

روزنامه لبنانی الاخبار با اشاره به این موضوع، نوشت: «در این بیانیه، تجاوز‌های اسرائیل و تحریم‌های یکجانبه آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا علیه سوریه محکوم شد، همچنین جدایی‌طلبی‌های مورد حمایت آمریکا تحت عنوان «خودگردانی» محکوم شد و طی آن به تشدید تنش اخیر ترکیه در شمال سوریه پرداخته نشد. این امر به‌رغم بحث‌های طولانی بود که در این خصوص طی نشسـت‌های جانبی بین هیأت‌های شرکت‌کننده در این نشست که به میزبانی نورسلطان پایتخت قزاقستان برگزار شد، صورت گرفت».

بنا بر این گزارش، در نشست مذکور، یک هیأت از دولت سوریه به ریاست «ایمن سوسان»معاون وزیر خارجه، یک هیأت از ترکیه به ریاست «سلجوق اونال» مسئول پرونده سوریه در وزارت خارجه ترکیه، یک هیأت از روسیه تحت ریاست «الکساندر لاورنتیف» فرستاده ویژه ولادیمیر پوتین به سوریه و یک هیأت از ایران به ریاست «علی اصغر خاجی» مشاور امور سیاسی وزارت خارجه این کشور حضور داشت. علاوه بر این چهار هیأت، هیأتی از مخالفان سوری به ریاست «احمد طعمه» و هیأت هایی از کشورهای ناظر لبنان، عراق و اردن و نمایندگان سازمان‌های بین المللی به ریاست «گیر پدرسن» نماینده سازمان ملل در سوریه که امیدوار بود این نشست باب ازسرگیری کار «کمیته قانون اساسی» را قبل از تمرکز بر محور تشدید تنش جدی ترکیه باز کند، مشارکت داشتند.

به نوشته الاخبار، بر خلاف این بیانیه که به صورت کلی مطرح شد، ایمن سوسان، رئیس هیأت سوری، اظهارات صریحی درباره «رد تجاوزات ترکیه از سوی دمشق» بیان کرد و در یک کنفرانس خبری پس از این نشست، تصریح کرد که «اقدامات انجام شده از سوی اشغالگران آمریکایی و ترکی و در رأس آنها، حمایت از بقایای گروه‌های تروریستی و قطع مکرر آب شهروندان در الحسکه، جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت و نقض آشکار منشور ملل متحد است و لذا از جامعه بین‌الملل می‌خواهد که این اقدامات را محکوم کند.

به اعتقاد نویسنده، «این امر حاکی از تداوم مناقشه سوری - ترکی و متزلزل بودن تلاش‌های روسیه برای عادی‌سازی روابط بین دو کشور، با وجود نشست‌های امنیتی طولانی بین دو طرف در دوره گذشته است. حال برخلاف اظهارات سوریه، ترکیه همچنان درباره تمایل خود برای نزدیک شدن به دمشق صحبت می‌کند و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه پس از نشست پارلمانی اخیر، تکرار کرد که دیدار با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، بعید نیست. وی این سخنان را چند روز پس از آن که از موکول کردن هرگونه نشست سیاسی بین دو کشور به بعد از انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در ژوئن سال آینده خبر داده، مطرح کرد».

در ادامه این یادداشت آمده است: «اردوغان در عین حال بار دیگر از آمادگی ترکیه برای عملیات زمینی در شمال سوریه، از جمله عین العرب (کوبانی) و منبج در حومه شمال شرقی حلب، جایی که جاده بین المللی M4 که بخشی از آن از ادلب می گذرد و مناقشه برانگیز است، سخن گفت. این امر در سایه تعلل آنکارا در عمل به تعهداتش برای بازکردن این جاده و با در نظر گرفتن اینکه مناطقی که اردوغان به آنها اشاره کرد، همان مناطقی هستند که ترکیه بیش از یک سال پیش و پیش از آن‌که در گرفتن چراغ سبز روسی یا آمریکایی ناکام شود، تلاش کرده بود وارد آن شود، روی می‌دهد».

نگارنده افزود: «با این حال، فضای سیاسی این بار، در سایه انعطاف‌پذیری آمریکا که حاکی از پذیرش این نوع عملیات است، متفاوت به نظر می‌رسد، به‌ویژه که منطقه‌ای که اردوغان می‌خواهد در آن وارد شود، در محدوده نفوذ روسیه قرار دارد. این بدان معناست که آمریکا تمایل دارد که تلاش‌های روسیه برای ایجاد نزدیکی میان ترکیه - سوریه، شکست بخورد. پس از آن‌که واشنگتن برای گرفتن بهانه‌ها از آنکارا، از اقدام "قسد" برای اجرای تعهدات قبلی خود برای واگذاری منبج و عین العرب به ارتش سوریه شد، جلوگیری کرد.

در همین راستا، منابع آگاه کُردی در گفت‌وگو با الاخبار، تصریح کردند که تغییری در سخنان سیاستمداران آمریکایی رخ داده است. مقاماتی که تا همین اواخر جلوگیری از هرگونه پیشروی زمینی را تضمین می‌کردند. این منابع توضیح می‌دادند که مقامات نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد)، هشدارهایی از سوی آمریکا درباره قصد ترکیه برای پیشروی زمینی ابتدا به سمت عین العرب و سپس منبج همراه با تداوم عملیات‌های هوایی ترکیه علیه مقرهای مختلف دریافت کرده‌اند.تا جایی که کمی پیش از بمباران هوایی این مقرها، یکی از پایگاه‌های آمریکایی تخلیه شد.

به گفته این منابع، «به نظر می‌رسد که موضع روسیه محتاطانه‌تر باشد. مسکو با تأیید "درک نگرانی های امنیتی ترکیه" از یک سو، و رد عملیات زمینی از سوی دیگر، توپ را در زمین قسد می‌اندازد، که باید سرانجام به تعهدات قبلی خود عمل کرد و مکان‌های تحت کنترل خود رادر عین العرب و منبج به ارتش سوریه که نیروها و تجهیزات نظامی زیادی را به عین عیسی که در مجاورت عین العرب است، عازم کرده است، تحویل دهد».

از سوی دیگر، این روزنامه لبنانی به نقل از منابع میدانی مخالفان، نوشت که گروه‌های جنگجو ،دستورات ترکیه برای آماده‌سازی برای عملیات زمینی همزمان با ورود گروه‌هایی از نیروهای ویژه ترکیه به شهر مرزی اعزاز در شمال حلب را دریافت کرده بودند.

به گفته این منابع، این دستورات، همچنین به «هیأت تحریر الشام» (جبهه النصره) که تحت ریاست «ابو محمد الجولانی» از مردان سابق القاعده رسیده بود تا جنگجویان خود را برای شرکت در این عملیات آماده و تجهیز کند. به ویژه پس از اینکه الجولانی حضور خود را در حومه حلب تثبیت کرد و ترکیه توانست تفاهماتی را بر گروه‌های مسلح تحمیل کند که بر اساس آن، نبرد بین گروه ها از یک سو و «تحریر الشام» از سوی دیگر متوقف شود.

پایان پیام/