اختصاص ۱۵ درصد از حقوق دولتی معادن به مناطق معدنی/ عملکرد فولاد مبارکه در تنظیم بازار و تولید محصولات ویژه قابل تقدیر است

گروه اقتصادی: بولتن نیوز قصد دارد به صورت روزانه مهمترین تحولات بخش معدن و صنایع معدنی کشور را از طریق بولتن خبری به اطلاع مخاطبان خود برساند. همچنین در گزارش های تحلیلی، مهمترین موضوعات مدیریتی و صنعتی بخش معدن مورد بررسی کارشناسان قرار خواهد گرفت.

اختصاص ۱۵ درصد از حقوق دولتی معادن به مناطق معدنی

به گزارش بولتن نیوز، «سیدرضا فاطمی‌امین» در یک گفت‌وگوی تلویزیونی درباره اختصاص ۱۵ درصد از حقوق دولتی معادن به مناطق معدنی، توضیح داد: این قانون سال‌ها وجود داشت، اما از آن‌جا که این درآمد وارد بودجه کشور شده و به‌صورت احتمالی در خزانه به مصارف فوری اختصاص می‌یافت، اجرایی نمی‌شد.

وی ادامه‌داد: امسال دولت به پیشنهاد وزارت صمت برای نخستین بار در لایحه بودجه ۱۴۰۱، این مبلغ جدا شد و نمایندگان مجلس نیز آن را تصویب کردند.

فاطمی‌امین افزود: بخشی از درآمدی که یک فعال اقتصادی باید از بهره‌برداری معادن به دولت بدهد، حقوق دولتی نام دارد و همان‌گونه که گفته شد با اقدامات انجام شده امسال برای نخستین بار ۱۵ درصد از حقوق دولتی هر منطقه معدنی به همان منطقه تخصیص می‌یابد.

وی تصریح‌کرد: بنابراین امسال این‌مبلغ وارد خزانه کل کشور نمی‌شود که به مصارف دیگر تخصیص یابد.

برآورد ۴۰ هزار میلیارد تومان حقوق دولتی

وزیر صمت اضافه‌کرد: برآورد امسال از حقوق دولتی ۴۰ هزار میلیارد تومان است و ۱۵ درصد این میزان به مناطقی که معادن در آن حضور دارند داده خواهد شد، زیرا طبیعی است که با وجود معدن، مشکلاتی مانند تخریب جاده‌ها و آلایندگی ایجاد شود که این ۱۵ درصد می‌تواند ضررهای این‌چنینی را جبران کند.

فاطمی امین تأکید کرد: بر این اساس امسال زمانی که این‌ مبلغ را از معادن دریافت کردیم، ۱۵ درصد از حقوق دولتی هر منطقه معدنی به همان مناطق بازگردانده می‌شود.

عملکرد فولاد مبارکه در تنظیم بازار و تولید محصولات ویژه قابل تقدیر است

سیّدرضا فاطمی‌امین، وزیر صمت، در سفر خود به استان اصفهان پس از افتتاح پروژه‌های صنعتی در مجتمع فولاد سبا، با حضور در شرکت فولاد مبارکه، از خطوط تولید نواحی فولادسازی و نورد گرم این شرکت بازدید به عمل آورد و اظهارکرد: فولاد مبارکه با مدیریت بازار فولاد توانست کسری تولید را جبران کند و در حفظ تعادل بازار تاثیرگذار باشد که جای تقدیر دارد.

وی افزود: این شرکت در حوزه فناوری نیز اقدامات موثری انجام‌ داده و توانسته با صرفه‌جویی قابل توجهی، کمترین میزان مصرف آب را در میان فولادسازان جهان داشته باشد.

وزیر صمت خاطرنشان کرد: در زمینه تحقیق و توسعه، اقدامات مثبتی در فولاد مبارکه صورت گرفته که یکی از اقدامات مهمّی که در این مجموعه کلید خورده و از دغدغه‌های ما محسوب می‌شود، تولید فولادهای ویژه، نظیر فولادهایی است که در تولید ترانسفورماتورها کاربرد دارد و بسیار مهم است.

فاطمی‌امین با بیان این که ما هم تولیدکننده و هم صادرکننده فولاد هستیم، گفت: زمانی که قصد تولید الکتروموتور داریم، فولاد الکتریکی را از دیگر کشورها خریداری و وارد می‌کنیم که خوشبختانه فولاد مبارکه در این زمینه کشورمان را از واردات این محصول به کشور بی‌نیاز کرد.

وی تصریح کرد: امروز به پاس قدردانی از زحمات و تلاش‌های مدیران و کارکنان سخت‌کوش فولاد مبارکه، از این مجموعه دیدن کردم.

وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: همان‌طور که مقام معظم رهبری اشاره کرده‌اند، تولید یک جهاد است و این جهاد در برابر دشمن است؛ علی‌رغم اعمال تحریم‌های ظالمانه دشمنان، حجم تجارت خارجی ایران در سال گذشته ۱۲۰ میلیارد دلار بوده و این نشان‌دهنده جهادی است که در تولید و تجارت رقم خورده که جای قدردانی از حرکت جهادگونه رزمندگان و سربازان جبهه صنعت دارد.

چالش‌های فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان معدنی زیر ذره‌بین نخبگان بخش معدن

رویداد همرسانی «دایان» با محوریت توسعه بازار و تجاری‌سازی محصولات و خدمات شرکت‌های دانش بنیان زنجیره صنعت فولاد به همت طرح زیست بوم نوآوری و فناوری بخش معدن و صنایع معدنی با حضور سیاستگذاران دولتی و بخش خصوصی و شرکت‌های دانشی این عرصه برگزار شد.

«حسین منصوری» مجری طرح زیست‌بوم ایمینو در این رویداد با تشریح مشکلات اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان اظهارداشت: ایمینو در جهت رفع این معضلات نسبت به معرفی شرکت‌های دانش‌بنیان به صندوق های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های بزرگ معدنی و متخصصان مربوطه اقدام می‌کند.

وی بیان‌داشت: مشکلات اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان، تامین مالی، توسعه بازار و توسعه محصول است.

منصوری افزود: شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه معادن و صنایع معدنی از طریق معاونت علمی فناوری، مراکز رشد، پارک های علم و فناوری، دانشگاه ها ، معاونت آموزش و پژوهش ایمیدرو شناسایی شده‌اند.

وی ادامه‌داد: اصلی ترین موضوعی که ایمینو می تواند در آن راستا یاری‌رسان شرکت های دانش بنیان باشد، کمک به توسعه بازار آنهاست.

مجری طرح زیست‌بوم ایمینو گفت: به همین منظور، ایمینو با شناسایی دقیق چالش‌های شرکت های بزرگ معدنی و صنایع مرتبط و هدایت شرکت‌های دانش بنیان در این زمینه موجبات رفع این چالش ها را به‌صورت اثربخش فراهم می‌کند.

وی افزود: از بین ۶ هزار و ۸۸۰ شرکت دانش بنیان ثبت شده در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تعداد ۳۷۰ شرکت فعال در بخش معدن و صنایع معدنی شناسایی شد.

منصوری بیان‌داشت: از این تعداد شرکت دانش‌بنیان، ۸۹ شرکت در زنجیره فولاد، ۳۶ شرکت در زنجیره مس، ۹۶ شرکت در حوزه ساخت ماشین آلات و تجهیزات، ۴۵ شرکت در حوزه فرآوری، ۴۴ شرکت در زنجیره اکتشاف و استخراج، ۱۵ شرکت در زنجیره سرب و روی، ۲۰ شرکت در حوزه محیط زیست، ۱۰ شرکت در زمینه استحصال فلزات گرانبها و ۱۵ شرکت در سایر زمینه ها مشغول به فعالیت هستند.

وی افزود: در تلاشیم با همکاری صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی برای پوشش بیمه‌ای فعالیت‌های حوزه استارتاپ و های‌تک و از سوی دیگر آموزش به صاحبان استارتاپ و جذب سرمایه‌گذاران، مسیر فعالیت استارتاپ‌های معدنی در کشور را تسهیل کنیم.

مجری طرح زیست‌بوم ایمینو گفت: از جمله برنامه‌های ایمینو در سال‌جاری، سنجش و تعیین وضعیت تیم‌های استارتاپی موجود و تسهیلگری و هدایت آن‌ها با حمایت از ۱۶ استارتاپ در مرحله پیش‌شتابدهی تا سقف ۵۰ میلیون تومان و شتابدهی ۲۵۰ میلیون تومان، میزبانی از کارآفرین‌ها، مدیران کارآفرین، انجمن‌ها و غیره تخصصی بخش معدن و صنایع معدنی و جذب و آموزش کارآموزان علاقه‌مند به نوآوری است.

وعده روسای تشکل‌ها به دانش‌بنیان‌های فولادی

در ادامه «محمدرضا بهرامن» رئیس خانه معدن ایران با اشاره به اهمیت نقش دانش‌بنیان‌ها در راه‌حل های نوآورانه صنعت استراتژیک فولاد، اعلام آمادگی کرد شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در زنجیره صنعت فولاد به صورت رایگان می‌توانند عضو افتخاری خانه معدن ایران شوند.

همچنین «بهروز اسماعیلی» مشاور و مدیر بومی‌سازی و توسعه تکنولوژی انجمن تولیدکنندگان فولاد و «مهرداد اکبریان» رییس انجمن سنگ‌اهن ایران نیز در ادامه اعلام آمادگی کردند که شرکت‌های دانش بنیان می‌توانند عضو این انجمن‌ها شوند و به عنوان یک عضو سهم در همفکری‌ها و هم‌افزایی‌ها داشته باشند.

پوشش بیمه‌ای برای سرمایه‌گذاری‌های با ریسک بالا

در ادامه این رویداد، «فرید دهقانی» مدیرعامل صندوق بیمه فعالیت های معدنی با بیان اینکه ماموریت صندوق برای کل زنجیره ارزش تعریف شده، اظهار داشت: در سال جدید، ما برای استارتاپ‌های دارای TRL۴ به بالا بیمه نامه سرمایه‌گذاری برای پوشش ریسک فعالیت در زمینه معدن و صنایع معدنی را خواهیم داشت که البته بعد از تایید ایمینو و معرفی به صندوق این بیمه‌نامه تهیه می شود.

وی افزود: برای استارتاپ‌های TRL۷ تا TRL۹ نیز در حوزه استارتاپی هم پوشش ریسک را خواهیم داشت و هم اعطای تسهیلات تا یک سقف مشخص که بعد از طرح در مجمع عمومی فوق‌العاده و اخذ مجوز تا دو هفته دیگر اجرایی می‌شود.

دهقانی عنوان کرد: در ارتباط با شرکت های دانش بنیان که دارای تاییدیه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری یا صندوق نوآوری و شکوفایی هستند و قصد دارند سرمایه‌گذاری در پایلوت های صنعتی و نیمه صنعتی کنند و تست‌های آزمایشگاهی شان را انجام داده اند، حتی برای شکست پروژه پوشش بیمه ای داریم و همچنین‌ اقدام به اعطای تسهیلات برای این پروژه‌ها کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه ما تفاهم‌نامه ای با شرکت ملی فولاد داریم که قسمتی از منابع را برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص دهیم، گفت:

قصد داریم برای شرکت‌های دانش بنیانی که در راستای تجاری‌سازی نیازمند پوشش ریسک‌های بالا هستند، شرایط مساعدی فراهم کنیم، ضمن اینکه پوشش ریسک ما فقط شامل حال طرح‌های معدنی تا انتهای زنجیره متالورژی می‌شود.

افزایش سبد درآمدی، اولویت اصلی سه‌ماهه دوم فولاد خوزستان است

مدیرعامل فولاد خوزستان در این جلسه اظهار داشت: افزایش سبد درآمدی، اولویت اصلی سه‌ ماهه دوم فولاد خوزستان است؛ زیباترین جلوه بحران اخیر، همراهی کارکنان و بازنشستگان خانواده بزرگ فولاد خوزستان بود.

ابراهیمی از میزان فروش قابل قبول سه ماهه نخست سال جاری گفت و افزود: شرایط در سه‌ماهه‌ی دوم سال متفاوت است. هزینه‌های حمل‌و‌نقل به شدت افزایش پیدا کرده است. از طرفی قیمت مواد اولیه رشد قابل توجهی داشته است، تداوم این شرایط بر روی نقدینگی شرکت فولاد خوزستان اثرگذار است. با در نظر گرفتن این شرایط باید به سمت کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد حرکت کنیم.

وی در ادامه گفت: افزایش سبد درآمدی اولویت اصلی فولاد خوزستان است. از ایده‌هایی که به عملی شدن چنین سیاستی منجر شود، استقبال می‌کنیم. باید بر روی کنترل تبعات ناشی از تورم تمرکز کنیم.

مدیرعامل فولاد خوزستان از آمادگی هرچه بیشتر در مقابل حملات سایبری سخن گفت و افزود: رخداد اخیر تلنگری بود که یادآور شد، همچنان در شرایط جنگ هستیم. کارخانجات پشتوانه‌ی اقتصادی هستند که از سوی دشمن نشانه گرفته شدند. همیشه باید بحث نفوذ را جدی گرفت. باید دشمن را شناسایی کرد و در مجامع بین‌المللی اقامه دعوی کرد.

ابراهیمی ایجاد وقفه در خط تولید را یکی از اهداف اصلی دشمنان خواند و گفت: آسیب‌های جانی و مالی سنگین و اخلال در اتوماسیون اداری و اطلاع‌رسانی از دیگر اهداف دشمنان به شمار می‌آیند. در مقابله با شرایط بحران عکس‌العمل اولیه بسیار مهم است. باید از همکاران تلاشگر مجموعه فولاد خوزستان به ویژه کارکنان معاونت بهره‌برداری که در کمترین زمان ممکن تولید مستمر را شکل دادند، تشکر کرد. در کنار این عزیزان، واحدهای روابط‌ عمومی، بازرسی و نظارت، فناوری اطلاعات و ارتباطات، خرید و تعمیرات و نگهداری و سایر بخش ها نیز به عادی شدن شرایط کمک‌ شایانی کردند و از همت و تلاش این عزیزان نیز تقدیر و تشکر می نمایم.

مدیرعامل فولاد خوزستان یکی از اهداف اصلی دشمن را دسترسی به اطلاعات دانست و اظهار داشت: دشمن به روش‌های مختلف به دنبال جمع‌آوری و تخلیه اطلاعات است. برای مقابله با حربه‌ی آنان باید هوشیار باشیم و با ایجاد کارگروهی در حوزه‌های امنیت اطلاعات، ساختار و فرآیندهای نرم‌افزار و سخت‌افزار، راه های سد کردن دستیابی به اطلاعات از سوی دشمن را شناسایی و اجرا کنیم. زیباترین جلوه بحران اخیر، همراهی کارکنان و بازنشستگان خانواده بزرگ فولاد خوزستان بود. چنین همراهی و همدلی باعث افتخار مجموعه فولاد خوزستان است.

گزارش خبرنگار ما حاکی است، پیش سخنان مدیرعامل، معاونان و مدیران، به صورت جداگانه گزارش‌های سه‌ماهه خود را ارائه کردند.

بهار ذوب آهن اصفهان با افزایش تولید همراه بود

معاون بهره برداری ذوب آهن اصفهان در خصوص افزایش تولید این شرکت در سه ماهه اول سال جاری نسبت به مدت در سال گذشته گفت : ذوب آهن با تولید ۷۳۹ هزار و ۱۵۶ تن چدن نسبت به برنامه یک درصد و نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۰ نیز ۷ درصد رشد داشته است .

وی افزود: تولید محصولات نهایی این شرکت در سه ماهه ابتدای سال جاری ۴۰۹ هزار و ۳۰۶ تن بوده که نسبت به سه ماهه اول سال گذشته ۶ درصد رشد داشته و تولید فولاد نیز با ۶۶۲ هزار ۲۵۴ تن تولید، نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد رشد داشته است . تولید آگلومره در این مدت ۸۵۵ هزار و ۲۹۴ تن بوده که نسبت به سه ماهه اول سال گذشته ۸ درصد رشد را نشان می دهد و تولید کک نیز برابر با سه ماهه اول ابتدای سال گذشته بود که با توجه به مشکلات تامین زغال سنگ در ابتدای سال جاری، تولید مناسبی محسوب می شود.

مهندس تولائیان اظهار داشت: این میزان تولید به غیر از تولید چدن که یک درصد از برنامه جلوتر است در سایر موارد نزدیک به برنامه سال جاری است . با وجود مشکلات ابتدای سال جاری در بخش حمل مواد اولیه و سایر محدودیت ها ، این میزان تولید نشان از همت والای تلاشگران ذوب آهن دارد که امید است بتوانیم تا پایان سال تولید سه میلیون تن را به عنوان هدف اصلی شرکت تحقق بخشیم.

شایان ذکر است بر اساس گزارش ذوب آهن اصفهان در سامانه کدال، این شرکت در سه ماهه نخست امسال بیش از ۵ هزار و ۷۳۰ میلیارد تومان فروش داخلی و بیش از ۴هزار و ۵۱۰ میلیارد تومان فروش صادراتی داشته که هر دو در مقایسه با ارقام فروش مدت مشابه سال گذشته از رشد چشمگیری برخوردار هستند.

وجود ۵۰۰۰ معدن راکد در استان/ راهبردهای فرهنگی کرمان مشخص نیست

دکترمحمدمهدی زاهدی نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی در این نشست بیان کرد: راهبردهای استان در حوزه فرهنگی اصلا مشخص نیست؛ زیبنده شهری که به عنوان پایتخت مقاومت جهان اسلام شناخته می‌شود نیست که یک راهبرد فرهنگی اساسی نداشته باشد.

وی افزود: از مسئولین فرهنگی استان، استاندار و ائمه جمعه انتظار بیشتری می‌رود تا فکری عملیاتی کرده و هم‌افزایی میان نهادهای فرهنگی ایجاد شود تا کسی که وارد کرمان می‌شود متوجه شود اینجا بوی مقاومت می‌دهد.

زاهدی در ادامه با اشاره به صنایع بزرگ استان کرمان اظهار کرد: صنایع بزرگ استان مانند صنایع معدنی آن‌طور که باید و شاید احساس مسئولیت نسبت به انجام مسائل اجتماعی‌شان نمی‌کنند؛ مشکلات بزرگی در استان وجود دارد و اگر صنایع سالی ۱۰ یا ۵ درصد از سود خالص‌شان را به استان بدهند اتفاقات بزرگی در استان خواهد افتاد.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس در رابطه با موضوع اتباع بیگانه تأکید کرد: این مسئله واقعا بحران است و چندین سال است در حال پیگیری هستیم و تبعات بسیاری برای جامعه داشته و خواهد داشت و نگران هستیم شهرستان کرمان در سال‌های آینده امنیت نداشته باشد.

زاهدی با اشاره به برنامه سفر رئیس جمهور به استان کرمان گفت: باید مواردی که پیشنهاد شده و مصوب نشده، گفته شود که این استان به عنوان بزرگ‌ترین استان‌ کشور با دیگر استان‌ها تفاوت داشته و قرار است به قطب فولاد تبدیل شود.

به گزارش ایسنا، شهباز حسن‌پور نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس نیز در این نشست گفت: ۵۰۰۰ معدن راکد در استان کرمان وجود دارد که اگر تعیین تکلیف شوند بسیاری از مشکلات استان برطرف می‌شود.

وی افزود: در معدن دره‌زار ۴ هزار میلیارد تومان مس سرچشمه سرمایه‌گذاری کرده و متاسفانه پرونده‌ای تشکیل شده تا این معدن از مس سرچشمه گرفته شود که در این صورت سیرجان و رفسنجان متحمل ضرر می‌شوند.

وی افزود: برای برخی شهرستان‌ها در سفر ریاست جمهوری برنامه‌ای پیش‌بینی نشده و خواهش داریم از ظرفیت نمایندگان در مطالبه‌گری بیشتر استفاده شود.

حسن پور با اشاره به سیاست غلط بانک‌ها و خلاف نظر بانک مرکزی گفت: بحث مسکن در سیرجان به معضل تبدیل شده و نزدیک به ۳۰ پرونده بلاتکلیف مانده است.

عفت شریعتی نماینده زرند و کوهبنان نیز در نشست مجمع نمایندگان استان کرمان با استاندار در رابطه با ساماندهی امور در سفر ریاست جمهوری بیان کرد: یک مسئله آب شهرستان زرند است که برخی کارشناسان می‌گویند اگر وضعیت همینگونه پیش رود در این شهرستان با بحران روبه‌رو می‌شویم.

وی افزود: مسئله دوم خطرات جانی مسیر مواصلاتی شهرستان زرند است؛ راه کوهبنان-زرند نیاز به کار زیادی دارد و راه موجود از زمان پیش از انقلاب است.

شریعتی همچنین در رابطه با قطعی برق نیز تقاضای ساماندهی کرد.

پیش بینی میزان عرضه و تقاضای فولاد در سال 1401

براساس آمار مرکز جهانی فولاد، در سال ١۴٠٠ بالغ بر ۲9 میلیون و 6۰۰ هزار تن فولاد خام در ایران تولد شده است که از این محصولات مقدار ۲۰ میلیون و ۲30 هزار تن در داخل کشور متقاضی داشته و به مصرف رسیده است. این مقدار نسبت به مصرف فولاد در سال 1399 به مقدار 4 میلیون و 720 هزار تن کمتر بوده است. شایان ذکر است که در سال 1399 بالغ بر 28 میلیون و 700 هزار تن فولاد خام در ایران تولید شد.

از ۲۰ میلیون و ۲30 هزار تن شمش مصرف شده در سال 1400، مقدار ۱۱ میلیون و ۵۶۸ هزار تن آن به صورت بیلت وبلوم به مصرف رسیده که نسبت به سال 1399 مقدار 2 میلیون و 600 هزار تن کمتر است. 8 میلیون و ۶۶۱ هزار تن هم به شکل سایر مقاطع فولادی در سال 1400 به شرح زیر مصرف شده است:

تیرآهن: 1 میلیون تن مصرف در سال 1400 و 10 هزار تن بیشتر از سال 1399 میلگرد: 6 میلیون و ۶۴۸ هزار تن مصرف در سال 1400 و 1 میلیون تن کمتر از سال 1399 نبشی و ناودانی و ...: ۶۷۵ هزار تن مصرف در سال 1400 و 12 هزار تن کمتر از سال 1399 افزایش تولید با کاهش مصرف برابر است با افزایش صادرات فولاد

برطبق آمار مرکز جهانی فولاد در دو ماهه اول سال 1401 در ایران، حدوداً 600 هزارتن کمتر از دو ماهه اول سال 1400، فولاد تولید شده است. التهاب در بازار و کمبود مقاطع فولادی در بازار داخلی، می تواند ناشی از این کمبود تولید باشد، هرچند بنا به نظر برخی از فعالان، این کمبود نمایشی بوده و به منظور افزایش قیمت آهن و سایر مقاطع فولادی، این قحطی به طور مصنوعی به وجود آمده است. البته شایعات ناشی از تعطیلی مراکز تولیدکننده فولاد به علت قطعی برق در فصل گرما نیز به این آشفتگی دامن زده و بنا بر استعلام قیمت آهن از سایت فولاد ایرانیان، باعث افزایش قیمت آهن، قیمت قوطی و پروفیل و سایر مقاطع فولادی در این روزها شده است.

در کنار بررسی میزان عرضه و تقاضای فولاد، نوسانات ارز و قیمت جهانی فولاد و آهن از دیگر عوامل تأثیرگذار در تعیین چشم انداز بازار آهن آلات هستند. در مقاله پیش بینی قیمت آهن و فولاد در سال 2023 می توانید به چشم انداز درستی از قیمت جهانی فولاد و عوامل تأثیرگذار بر آن در سال آینده برسید.

دلایل کاهش مصرف فولاد طی سال های اخیر عرضه و تقاضای جهانی

در چند سال اخیر و بعد از رشد جهانی تولید و مصرف فولاد در جهان، شیوع کرونا باعث کاهش چشمگیر مصرف فولاد در جهان شده است. کارشناسان با پایان بحران کرونا، چشم انداز بهتری برای مصرف فولاد در دنیا متصور بودند که آغاز حمله روسیه به اوکراین، این چشم انداز و فرآیند عرضه و تقاضای فولاد را به طور قابل ملاحظه ای تیره و تار کرده است. البته با تحریم روسیه توسط اروپا و ورود این تولیدکننده فولاد به بازار آسیا باید شاهد رقابت صادرکنندگان داخلی با این رقیب جدید باشیم.

دلایل اقتصادی

وجود تحریم های سنگین و اختلال در تأمین مواد اولیه برای تولید و تعرفه های مالیاتی در بخش صادرات، تولید فولاد را با مشکل روبرو کرده است. در مقابل نوسانات ارزی، بازارسازی ها و رکود اقتصادی بیشترین اختلال را در گروه مصرف کنندگان داخلی فولاد به وجود آورده است.

صنایع مصرف کننده فولاد

مقاطع فولادی طویل معمولاً در صنعت ساخت و ساز مانند مسکن، سدسازی و مقاطع فولادی تخت در صنایع خودروسازی، بسته بندی مواد غذایی و تولید لوازم خانگی کاربرد دارند. رونق و رکود درهر یک از این صنایع می تواند بازار عرضه و تقاضای فولاد را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین محدودیت فنی در میزان تولید سالیانه خودرو و رکود در صنایع غذایی و مسکن، به دلیل افزایش قیمت ها باعث کاهش مصرف فولاد در داخل شده است.

رکود در ساختمان سازی

افزایش هزینه های ساخت و ساز، کاهش قدرت خریداران و کاهش معاملات ملکی، باعث رکود بسیار طولانی در بخش ساخت و ساز و کاهش مصرف محصولات فولادی طویل شده است. دولت ها با تقاضا برای مسکن سازی، پل سازی، سدسازی و ... یکی از بازیگران مهم در بازار مصرف محصولات طولی است. ازاین رو یکی از دلایل مصرف بالای محصولات طولی فولادی در دهه قبل، پروژه های ساخت شهری و مسکن سازی دولتی بوده است که در این سال ها همین پروژه های بی کیفیت مسکن سازی انبوه هم متوقف شده و برخلاف اظهارنظرها، هنوز اراده ای برای شروع این پروژه ها مشاهده نمی شود. هرچند باید تاکید کنیم که این پروژه ها نمی تواند مشکل رکود در مسکن را حل کند.

وضعیت صادرات و مشکلات پیرامون آن

رکود در بازارهای داخلی و کاهش مصرف در داخل، تولیدکنندگان فولاد را به صادرات بیشتر و درنتیجه سود دلاری بیشتر امیدوارتر کرده است. اما وضع ناگهانی محدودیت های دولتی ازجمله عوارض صادراتی، قطعی برق، انتقال صنایع به کشورهای همسایه و غیره، صادرات فولاد را در سال جاری با اما و اگرهای زیادی همراه کرده است. در این میان ورود روسیه به بازار آسیا هم مهمان ناخوانده ای بود که تمام معادلات صادرات فولاد را به هم خواهد زد. هرچند این را باید درنظر گرفت که رقیبی به نام اوکراین هم دیگر نمی تواند فولاد خود را به کشورهایی مانند عراق به درستی صادر کند.

به نظر می رسد که تولیدکنندگان فولاد انتقام وضع تعرفه های صادراتی دولت و کاهش درآمد ارزی خود را از مشتریان داخلی می گیرند و با کاهش تولید و التهاب در بازار عرضه و تقاضای فولاد، باعث افزایش قیمت ها شده اند.

پیش بینی کلی عرضه و تقاضای فولاد در سال 1401

در سال 1400 میزان صادرات فولاد ایران 9 میلیون تن بوده است. برطبق برنامه اهداف صادراتی فولاد، قرار است در سال 1401، مقدار 10 میلیون تن و در سال 1402، مقدار 14 میلیون تن محصولات فولادی صادر شود.

بنابر گفته مرکز فولاد ایرانیان به دلیل رکود در بازارهای داخلی، مصرف داخلی فولاد از میزان تولید آن کمتر بوده و بیشترین امید تولیدکنندگان به درآمد ارزی و صادراتی از مازاد فولاد تولیدی است؛ اما وضع عوارض صادراتی، ظهور رقیبان جدیدی مانند روسیه، اختلال در تولید و مشکلات در صادرات چندین گزینه پیش روی ما می گذارد:

هرچند همانطور که گفتیم در حالت کلی میزان تولید داخلی فولاد از تقاضا بیشتر است ولی به دلیل عدم نظارت درست بر بازارها، این عرضه و تقاضا به طور طبیعی در قیمت گذاری تاثیر نمی گذارد. در این حالت ممکن است صادرکنندگان به دلیل نارضایتی از وضع ناگهانی عوارض صادرات، فولاد بیشتری را برای جبران صادر کنند و با ایجاد قحطی مصنوعی در بازار داخل باعث افزایش قیمت مقاطع فولادی شوند. تولیدکنندگان به دلیل شرایط سخت صادرات و رکود بازار داخلی، تولید خود را کاهش دهند که این مورد همراه با ایجاد التهاب در بازار عرضه و تقاضای فولاد، باعث افزایش قیمت مقاطع فولادی مانند قیمت میلگرد در هفته های اخیر می شود. صحبت پایانی

به صورت کلی نارضایتی تولیدکنندگان از وضع عوارض صادراتی، باعث کاهش تولید و افزایش قیمت ها در بازار داخلی شده است. ازاین رو با فرض ثابت بودن یا کاهش میزان تولید فولاد که در سه ماهه اول 1401 شاهد آن بوده ایم و افزایش یا ثابت ماندن میزان صادرات به دلایلی که گفتیم و هم چنین ثابت ماندن مصرف فولاد، باید بگوییم که تا پایان سال 1401 با افزایش میزان تقاضا در برابر عرضه فولاد، هرچند به طور ساختگی روبرو خواهیم بود.