بحران غذایی جهان رفتنی نیست

به گزارش بولتن نیوز، شیوع کرونا، جنگ اوکراین، تورم فزاینده و خشکسالی در حال تشدید بحران کمبود مواد غذایی در جهان هستند.

آمار و ارقام، از داستانی هشدارآمیز خبر می‌دهند. سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد تخمین می‌زند 49 میلیون نفر در جهان با گرسنگی مواجه هستند. شاخص قیمت مصرف‌کننده مواد غذایی در آمریکا به بالاترین رکورد از سال 1979 رسیده است. هزینه تولید روغن آفتابگردان و پالم دو برابر شده است. و هزینه تولید گندم و ذرت نیز فقط از چند ماه گذشته تا 2 برابر افزایش یافته است.

این در حالی است که بانک جهانی پیش‌بینی کرده است عرضه جهانی گندم در سال آینده میلادی کاهش یابد. در آمریکا تولید گندم زمستانه 8 درصد کاهش یافته است. علاوه بر این‌ها بیش از 20 میلیون تن گندم در سیلوهای اوکراین گیر افتاده است.

دیوید بیزلی مدیر برنامه غذای سازمان ملل در این باره گفت: اگر شما فکر می‌کنید که جهنم به پایین آمده است باید خودتان را برایش آماده کنید.

حمله روسیه به اوکراین شاید کبریتی بود که این آتش را روشن کرده باشد اما دود این آتش از چندی قبل در حال بلند شدن بود. کرونا همچنان در حال تاثیرگذاری بر تولید و زنجیره‌های عرضه است و توزیع کالاها را در بازار جهانی مختل کرده است. خشکسالی به کشت و برداشت ضربه زده است. به عنوان مثال مردم شاخ آفریقا با وخیم‌ترین خشکسالی طی 70 سال گذشته مواجه هستند. درگیری‌ها و سختی اقتصادی 100 میلیون نفر را واداشته است تا خانه‌های خود را ترک کنند. و رشد بخش کشاورزی جهان طی یک دهه گذشته کُند شده است.

آنچه امروز شاهدش هستیم

اول، 49 میلیون نفر در معرض قحطی هستند. این چیزی است که نباید اتفاق بیفتد و اگر اقدامی عاجل انجام نشود چنین اتفاقی خواهد افتاد. این 49 میلیون نفر از وضعیت اضطراری گرسنگی در حال حرکت به سمت قحطی هستند.

دوم، بازارهای جهانی که پیش‌تر در اثر شیوع کرونا مختل شده بودند اکنون به سمت بی‌ثباتی بیشتر پیش می‌روند. همه کشورها در دنیا کم و بیش غذا وارد می‌کنند. همچنین بیشتر کشورها به نوعی صادرات مواد غذایی دارند. در شرایط کنونی، کشورهای واردکننده برای واردات هرچه بیشتر مواد غذایی حرص و ولع پیدا کرده‌اند و کشورهای صادرکننده نیز برای صادرات غذا میل و تمایل خود را از دست داده‌اند و با رویکردی غیرمنطقی در جهت حفظ مواد غذایی تولیدی خود اقدام کرده‌اند.

از ماه فوریه به این سو 27 کشور جهان صادرات محصولات غذایی خود را محدود کرده‌اند و با این کار 17 درصد کل کالری که به طور معمول در بازار جهانی مبادله می‌شد در انبارها مانده و وارد این بازار نشده است. به این مشکل، اضافه کنید جنگ اوکراین را که باعث بروز کمبودها و افزایش قیمت‌ها شده و 30 درصد کل عرضه جهانی گندم را که توسط روسیه و اوکراین تأمین می‌شود در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

سوم، پیش‌بینی‌ها از روند کاهش تولید مواد غذایی در جهان خبر می‌دهند. عرضه کودهای شیمیایی که نقش مهمی در میزان برداشت محصول دارند کاهش یافته است و قیمت این مواد به شدت افزایش یافته است چرا که بخش مهمی از مراکز تولید کود شیمیایی هم‌اکنون در مناطق جنگی قرار گرفته است.

و چهارم این که، بخش کشاورزی جهان به اندازه کافی مقاوم نیست. این بخش نمی‌تواند در برابر شوک‌های چندگانه دوام بیاورد و به اندازه‌ای که نیازهای غذایی جهان ایجاب می‌کند رشد و توسعه پیدا کند. بخش کشاورزی جهان طی ماه‌ها و سال‌های آینده در برابر شوک‌های خارجی مثل درگیری‌ها، جنگ‌های تجاری و تغییرات آب و هوایی، آسیب‌پذیری خود را نشان خواهد داد.

وظیفه کشورهای ثروتمند در برابر بحران غذایی جهان

رشد شدید قیمت مواد غذایی در جهان طی سال‌های 2007 و 2008 با اقدامی قاطع از سوی گروه هشت یعنی هشت گروه صنعتی مواجه شد و در حال حاضر نیز باید چنین برخوردی انجام گیرد. در آن زمان کشورهای ثروتمند، بر میزان کمک‌های خود به بخش کشاورزی افزودند، سیستم اطلاع‌رسانی بازار کشاورزی را راه‌اندازی کردند تا قیمت کالاها را رصد کنند و همچنین سازوکاری را برای تأمین هزینه سرمایه‌گذاری‌های چندجانبه و خصوصی در بانک جهانی طراحی کردند.

آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا 4 میلیارد دلار برای تأمین مالی بخش کشاورزی اختصاص داد و ائتلافی از شرکت‌های بخش خصوصی تشکیل داد تا در بخش کشاورزی سرمایه‌گذاری کنند. کشورهای جهان با همکاری هم برنامه امنیت غذایی و کشاورزی جهان را در بانک جهانی تشکیل دادند که همچنان سرمایه‌هایی را در اختیار کشورهای کم‌درآمد قرار می‌دهد.

اکنون گروه هفت قرار است طی روزهای آینده در آلمان تشکیل جلسه دهد و یکی از دستور کارهای این نشست بحث در مورد نهادی موسوم به اتحاد جهانی برای امنیت غذایی است که ماه گذشته توسط این گروه و بانک جهانی تشکیل شد. امید می‌رود اعضای گروه هفت در مورد اقدامات عملی و مؤثر برای حل بحران غذای جهان به توافق برسند. برای مثال می‌توانند خود را به تأمین مالی کامل برنامه غذای سازمان ملل و عرضه کافی کود شیمیایی در بازار جهانی متعهد کنند.

این کشورها همچنین می‌توانند با جلب همکاری کشورهای دیگر مانع وضع محدودیت‌های صادراتی در بازار جهانی شوند و برخلاف آن چه در مورد واکسن کرونا شاهد بودیم دسترسی کافی کشورهای کم‌درآمد را به کودهای شیمیایی تضمین کنند. همچنین می‌توان صندوق بین‌المللی پول را بر آن داشت که روند تخصیص منابع مالی برای مقابله با خشکسالی در کشورهای فقیر و سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی این کشورها را تسریع ببخشد.

در پایان باید گفت بحران غذای جهان چیزی نیست که به سرعت ناپدید شود. این بحران از سال‌ها پیش در حال بروز و ظهور بوده است. ما می‌توانیم از این بحران سبقت بگیریم، البته اگر از همین الآن شروع کنیم.