«دلوس» نخستین اتحادیه ملل کوچک

به گزارش بولتن نیوز،  در آوریل سال ۴۷۸ پیش از میلاد سران کشور- شهرها و جزایر یونانی که اتحادیه «دلوس» را به منظور مقابله گروهی با تهدیدهای ایران ـ تنها ابرقدرت وقت جهان ـ تشکیل داده بودند اعلامیه‌ای را امضا کردند که در آن آمده بود: وجود یک ابرقدرت در جهان؛ مغایر نظم گیتی، منطق و عقل سلیم و منافع ملل است و آنان این اتحادیه را تشکیل داده‌اند تا در برابر هرگونه زورگویی بایستند و بدون دغدغه از خطر تجاوز نظامی و تنها ماندن در برابر تعرض، به زندگانی خود ادامه دهند. مورخان یونانی و بعدا رومی، بخش‌هایی از این اعلامیه را در تالیفات خود آورده‌اند. «دلوس» نخستین اتحادیه ملل کوچک در برابر یک دولت بزرگ در طول تاریخ به شمار می‌رود. نام این اتحادیه از جزیره «دلوس» گرفته شده است، زیرا طلا و نقره جمع‌آوری شده از اعضای اتحادیه (خزائن) در این جزیره نگهداری می‌شد. اتحادیه «دلوس» که بی‌شباهت به کنفدراسیون‌های امروز نبود به ابتکار آریستیدس آتنی تاسیس شده بود. پس از دو حمله سنگین ایران به یونان و سقوط آتن، بیشتر یونانیان انتظار حمله دیگری را می‌کشیدند. در حمله دوم ایران، آتنی‌ها مجبور به انتقال خانواده‌های خود به کشتی و انتقال آنان به جزایر شده بودند و پس از بازگشت ایرانیان تصمیم به کشیدن دیوار به گرد شهر آتن گرفتند که اسپارتی‌ها مخالفت کردند و استدلال شان این بود که ایرانیان شهر را تصرف و چون دارای دیوار است آنجا را تبدیل به یک دژ دائمی در قلب جهان یونانیان خواهند کرد. آتنی‌ها به این مخالفت توجه نکردند و دیوار را کشیدند و اسپارت نیز از شرکت در اتحادیه «دلوس» خودداری کرد و به سوی ایران متمایل شد، مخصوصا که پائوسانیاس، ژنرال اسپارتی به ایران نزدیک شده بود و پولی را که منظما ایران برای او ارسال می‌داشت، می‌پذیرفت.

پس از تشکیل اتحادیه «دلوس» بدون شرکت اسپارت، ایران از این وضعیت استفاده کرد و هنگامی که میان اسپارت و آتن جنگ در گرفت، به رساندن پول و کمک نظامی و تجهیزات به اسپارت پرداخت و به دست اسپارتی‌ها استقلال آتن را نابود کرد. زد و خوردهای اسپارت و آتن که توسیدیدس مورخ آن عصر، شرح آنها را نوشته است در تاریخ به جنگ‌های «پلوپونز» معروف شده‌اند.