جهان چشم آبی ها ارزش خبری دارد؟

گروه بین الملل- زهرا شاهرضایی: مهمان برنامه بی بی سی در حالی که بغض کرده، به دوربین چشم می‌دوزد و برای کشته شدن اروپایی‌های موبلوند و چشم رنگی ابراز تاسف می‌کند. خبرنگار CBS می‌گوید اوکراین متمدن است و اینجا افغانستان و عراق نیست. خانم خبرنگار itv هم با حیرت می‌گوید اینجا، جایی که جنگ در آن به وقوع پیوسته، جهان سوم نیست.

به گزارش بولتن نیوز، انگار اروپایی‌های چشم رنگی نباید در جنگ بمیرند. رسم مردن در جنگ، ماندن زیر آوار موشک و پناه بردن به پناهگاه های جنگی، مال این قسمت از جهان نیست. شاید بپرسید مگر جان چشم آبی ها و موبلوندها بیشتر ارزش دارد؟

کمتر از ۶۰ سال پیش، دو پژوهشگر حوزه علوم ارتباطات ، اثبات کردند بیشتر ارزش دارد؛ البته نه از نظر انسانی، از نظر رسانه‌های غربی. گالتونگ و روگ سال ۱۹۶۵ در مقاله‌ای، کنار دیگر ارزش‌های خبری، به چهار ارزش خبری که فرهنگی است، اشاره می‌کنند. ارزش خبری چیزی است که یک رویداد را به خبر تبدیل می‌کند؛ یعنی اتفاقی که ارزش اطلاع‌رسانی داشته باشد.

ما در علوم ارتباطات هفت ارزش خبری داریم که در همه جای دنیا یکی است؛ اما چهار ارزش خبری ساختگی هم داریم که غربی ها اختراع کرده‌اند و دنیا را از پشت آن می‌بینند. دوتا از این ارزش‌ها به درد فهم امروز ما از رسانه‌های غربی می‌خورد.

ارجاع به ملل برگزیده: خبرها باید از ملل برگزیده انتخاب شوند. انتخابات اگر در ایتالیا، فرانسه و آمریکا برگزار شود، ارزش خبری دارد و همین خبر در آسیا و آفریقا یا ارزش خبری ندارد یا به ضدارزش تبدیل می‌شود. اخبار خوب، دموکراسی و پیشرفت تا وقتی در کشورهای جهان اول است، ارزش دارد.

منفی گرایی: خلاصه این ارزش خبری این است: خبر بد، خبر خوب است! از نگاه رسانه های غربی، باید در کشورهای در حال توسعه صرفا به دنبال بحران، فاجعه، تروریسم و ناهنجاری بود؛ اما اخبار رشد و پیشرفت همین جهان سوم، جایی در رسانه های غربی ندارد.

اخبار جنگ نباید برای چشم رنگی ها باشد. فاجعه نباید در اروپا اتفاق بیفتد‌. پدر و مادر ملل برگزیده نباید وحشت در خون غلتیدن فرزند را از نزدیک حس کنند.

اما پدر فلسطینی باید قنداقه خونین نوزادش را در آغوش بکشد و کسی صدای ضجه اش را نشنود. مادر یمنی باید جلوی چشم کودکانشان قطعه قطعه شوند و آب از آب تکان نخورد. خانه خانواده سوری باید روی سرشان آوار شود؛ اما خواب کودک اروپایی مختل نشود. زنان عراقی و افغانی باید طعمه گرگها شوند، اما زنان اروپایی قربانی کمترین خشونتی نشوند؛ چون کسانی که جهان را تقسیم می‌کنند، نام این قسمت از زمین را گذاشته‌اند جهان سوم؛ چون اینجا کسی چشمش رنگی نیست!