پروژه تاتو – اغوانی مسیر جایگزین گوریس – قاپان

گروه بین الملل- مصطفی مطهری:این روزها در شرایطی باکو دست به انتحار علیه ایران زده است که نه تنها توان مقابله با ایران را ندارد بلکه خوب می داند آنچه امروز موجودیتی با نام آذربایجان دارد مدیدون و مرهون حمایت های ایران از آنها در روزهای سختی بوده است که هیچ کس حاضر به کمک به آنها نبوده است.

به گزارش بولتن نیوز،با این حال این تمرد و ناسپاسی و حتی دشمنی باکو با ایران موضوعی نبوده که یک شبه رخ داده و به یکباره سر برآورده باشد و بروز کند بلکه نتیجه سال ها اقدامات ریز و درشت باکو علیه ایران بوده است که همواره با سکوت ایران نسبت به اقدامات آنها همراه بوده است.

واقعیت امر این است که روند تشدید شرایط و حاکم شدن فضای تیرگی در روابط میان تهران و باکو، علیرغم حمایت های معنوی ایران در نبرد قره باغ میان باکو و ایروان در ماه های گذشته، باکو با حمایت آنکارا سعی در حذف هرگونه مسیر ارتباطی ایران با اروپا دارد. در واقع باکو با ایده تصرف و تسلط بر کریدور ارتباطی ایران و ارمنستان، درصدد است تا مرز میان ایران و ارمنستان را برای همیشه از میان بردارد و از این طریق نیز بر سر راه تراتزیت و تجارت ایران مانع ایجاد کند.

از این رو ایران در راستای مقابله با این رفتار باکو، دو راه را انتخاب کرده است. راه اول اینکه با برگزاری رزمایش نسبت به انجام این اقدام از سوی باکو هشدار داده و تلاش دارد تا آنها را به عواقب اقدامشان نهیب دهد. راه دوم استفاده از مسیری جایگزین در عرصه تجاری – ترانزیتی است که از تاتو – اغوانی می گذرد و اختلافات و تعارضات را در این باره برطرف خواهد کرد. این مسیر در واقع تمام نقشه های باکو را بر هم خواهد ریخت و به علاوه اینکه منافع تهران و ایروان را هم تأمین خواهد کرد. و از همه مهمتر اینکه آنچه با نام تغییر مرزها از آن نام برده می شود و ایران به شدت با آن مخالفت کرده و صریحاً اعلام کرده است که آن را نخواهد پذیرفت با این رویکرد اتفاق نخواهد افتاد و عملاً منتفی خواهد شد.

پیرو همین مسئله و در راستای به سرانجام رساندن پروژه حیاتی مذکور، هیاتی فنی – مهندسی از ایران به سرپرستی «خیرالله خادمی» معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای کشور به ارمنستان سفر کرده است؛ هدف از این سفر مشارکت در تکمیل جاده تاتو به عنوان مسیر جایگزین جاده گوریس – قاپان می باشد. تکمیل جاده تاتو که تنها کمتر از ۱۵ کیلومتر از آن باقی مانده، به این معنا است که ایران بدون نیاز به ورود به آذربایجان به ارمنستان می‌رسد و از آنجا به روسیه و اروپا متصل می‌شود.

واقعیت این است که پروژه مذکور اگرچه باید زودتر از اینها آماده می شد و عملاً باکو را از حق پرداخت تراتزیتی ایران محروم می کرد اما انفعال و کندکاری موجود در این باره موجب شده است تا ایران در شرایطی از فشار قرار بگیرد. در واقع آنچه در این باره بر ایران در عرصه های مختلف تجاری – ژئوپلیتیکی و ... تحمیل شده است نتیجه کم کاری مسئولان امر بوده است که با خوش خیالی به باکو و اهداف و برنامه هایش می نگریستند.

در مجموع اتفاق اخیر در راه ادازی این جاده ترانزیتی می تواند هزینه های وارده شده بر ایران را تا اندازه ای جبران کند و باکو را از اهداف دیکته ای آنکارا- تل آویو علیه ایران دور کند. به بیان دیگر ایده جایگزین سازی راه ارتباطی میان ایران با ارمنستان به راحتی می تواند خواسته های ایران را برآورده سازد. این مهم زمانی محقق می شود که تغییر ژئوپلیتیکی اتفاق نیافتد و ایران با تمام قوا در برابر آن مخالفت کند که روند روزهای گذشته از جهت گیری و اقدامات ایران در این باره مبین این موضوع می باشد.