اهداف و تبعات راهبردی ایجاد مزاحمت‌های اخیر در قفقاز

گروه بین الملل: در مبنای توافقنامه آتش‌بس سه‌جانبه روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان قرار بود نیروهای باکو و ایروان در آخرین محل حضور خود متوقف شده و از پیشروی بیشتر پرهیز کنند.

به گزارش بولتن نیوز، اما دولت باکو بارها پیشروی‌هایی در مناطق مورد مناقشه داشته که یکی از این پیشروی‌ها به حضور در جاده ترانزیتی سوق‌الجیشی گوریس به قاپان و ایجاد مزاحمت برای کامیون‌ها و اتوبوس‌های عبوری ایران انجامیده است.

دولت باکو در شرایطی برای اثبات مالکیت خود بر این جاده به اسناد تقسیمات کشوری داخلی و اداری شوروی سابق متوسل می‌شود که ملاک قرار دادن همین اسناد دوره شوروی را برای تعیین رژیم حقوقی دریایچه کاسپین رد می‌کند تا به منافع بیشتری دست‌ یابد.

ظاهرا مقامات باکو تمایلی به اتکا به روش‌های مسالمت‌آمیز در عرصه حقوق بین‌الملل ندارند. از طرف دیگر این رویه متضاد مقامات جمهوری آذربایجان چندان موردتوجه مقامات کشورهایی همچون ایران، روسیه و ارمنستان قرار نگرفته است.

علاوه بر اختلال در ارتباط ترانزیتی ایران با ارمنستان و سپس گرجستان و کشورهای اروپایی، این کشور بر ایجاد کریدوری بین نخجوان با آران اشغالی از طریق خاک ارمنستان نیز اصرار دارد. بدیهی است که ایران با ایجاد چنین کریدوری که مغایر با منافع جمهوری اسلامی ایران می باشد مخالف است. ظاهرا دولت باکو با آزار اتباع ایرانی در جاده گوریس به قاپان به دنبال تحت‌فشار قرار دادن جمهوری اسلامی به‌منظور موافقت با ایجاد کریدور زنگه زور است.

اما نباید تصور کرد که احداث یک جاده جایگزین ترانزیتی بین ایران و ارمنستان موجب حل این مشکلات می‌شود زیرا ماجرا بسیار فراتر از یک اختلاف ارضی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان و هدف، برطرف کردن هرگونه مانع بر سر راه ایجاد کریدور زنگه زور است.

تحولات قفقاز تنها منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را به خطر نمی‌اندازد. این تحولات در کنار قدرت گرفتن طالبان در افغانستان و افزایش دخالت پاکستان در این کشور و نیز در منطقه قفقاز می‌تواند منجر به تهدید منافع چین و روسیه شود که منطبق بر برنامه‌های ایالات‌متحده و ناتو برای تضعیف این رقبای نوظهور است.

در صورت ایجاد دالان زنگه زور راهی مطمئن و سریع برای انتقال نیروهای نظامی این کشورها و تروریست‌های موردحمایت ترکیه و نیز عوامل وابسته به رژیم صهیونیستی، انگلیس و آمریکا به قفقاز و از این طریق به مرزهای چین و روسیه به وجود می‌آید که رایزنی با این دو کشور و جلب توجه آنها ضروری و حائز اهمیت است