هیچ اولویتی برای اقتصاد و جامعه ایران بالاتر از تامین گسترده واکسن نیست

گروه اجتماعی- حامد قدوسی، کارشناس اقتصادی نوشت: ترکیه پروفایل جمعیتی و اقتصادی/اجتماعی کمابیش مشابه ایران دارد. با این همه تعداد کشته‌های روزانه کرونا در این کشور حدود ۱۵۰ است، در حالی‌که در ایران «طبق آمار رسمی» بالای ۶۰۰ است (و به قولی خیلی بیش از این عدد رسمی). یعنی این وسط روزانه حداقل ۴۰۰ جان عزیز در ایران به خاطر ناتوانی یا فقدان اراده یا مانع‌تراشی حکومت در تامین به موقع و گسترده واکسن باکیفیت از دست می‌رود.

منتها در مقایسه تعداد کشته‌های کرونا در کشورهای با واکسیناسون بالا و پایین یک عامل کلیدی را هم نباید فراموش کرد: کشورهایی که به صورت گسترده واکسن زده‌اند کمابیش به زندگی طبیعی برگشته‌اند و در نتیجه جمعیت‌شان تعامل اجتماعی کمابیش مشابه دوره ماقبل کرونا دارد. در حالی که کشته‌های ۶۰۰ نفری در ایران «علی‌رغم» رعایت پروتکل‌های دوره کرونا (ماسک و تعطیلی و فاصله‌گذاری و خانه‌نشینی و ...) است. به زبان علمی، ما نمی‌دانیم «واقعیت محقق‌نشده» (Counter-Factual) کشته‌ها در ایران، اگر جامعه ایران هم مثل کشورهای اروپایی به شرایط زندگی ماقبل کرونا برگشته بود و این رعایت‌ها برداشته می‌شد چه قدر بود.

اگر این عامل را کنترل نکنیم، اثربخشی واقعی واکسن‌ها در پیش‌گیری از مرگ و بیماری را دست‌پایین تخمین می‌زنیم. حداقل شواهد اولیه از برخی کشورها یا ایالت‌هایی که در سطح گسترده واکسن زده‌اند و به دنبال آن مقررات کرونا را هم برداشته‌اند، این است که کشته‌ها اصلا قابل مقایسه با شرایط مشابه در سال قبل (ولی بدون واکسن) نیست.

هیچ اولویتی برای اقتصاد و جامعه و آینده ایران بالاتر از تامین گسترده واکسن موثر و با کیفیت از همه مجاری ممکن و توسط مجموعه گسترده‌ و متنوعی از تامین‌کنندگان (خصوصی و دولتی و جامعه مدنی و بین‌المللی و ...) نیست.