کاهش کتابخوانی نوجوانان؛ تهدیدی جدی برای آینده ایران
گروه فرهنگی: طی سال های گدشته همواره کارشناسان و صاحب نظران بر این مساله تاکید داشته اند که مردم کشور ما مطالعه کمی دارند. این مساله شامل کتاب، نشریات و روزنامه ها می شود و منحصر به یک حوزه نیست. نشانه اش هم تیراژ پایین همه این موارد است که قابل قیاس با استاندارد جهانی نیست. اما اوضاع در میان نوجوانان بسیار بدتر است و آمارهای رسمی نیز این مساله را تایید می کنند. در جدیدترین آمار که توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام شده است، 70 درصد نوجوانان کتاب مطالعه نمی کنند.
به گزارش بولتن نیوز، این آمار در واقع یک فاجعه تمار عیار فرهنگی است زیرا اثرات چنین مساله ای نه امروز بلکه در آینده ای نه چندان دور خود را نشان خواهد داد؛ زمانی که با جامعه ای کم سواد، بی دانش، فاقد عمق علمی و عقلی و در نهایت تک بعدی مواجه خواهیم شد. اما چه عواملی باعث به وجود آمدن این معضل بزرگ شده اند؟! می توان چندین گزینه را برای این مساله برشمرد که در شکل گیری چنین فاجعه ای نقش مهمی داشته اند.
اما عامل اصلی و مهم ترین عنصر در بی علاقگی نوجوانان به مطالعه بدون شک سیستم کهنه، از رده خارج و غلطی است که در آموزش و پرورش ما وجود دارد. سیستمی که کمترین ارزشی برای شکل گیری شخصیت و فرهنگ کودکان ما قائل نیست و تنها وظیفه خود را آموزش تعدادی مفاهیم علمی خشک می داند تا بچه های کشورمان خدای نکرده بی سواد بار نیایند. اما در همان شرایط توجهی به شخصیت و فرهنگ این آینده سازان کشور ندارد و ایشان را به سوی زندگی ماشینی تک بعدی سوق می دهد.
اما آیا همه اشکال به آمورش و پرورش باز می گردد؟! آیا تولیدکنندگان محتوا چیزی مطابق سلیقه نوجوان امروزی تولید می کنند یا همچنان بهترین گزینه کتاب های خارجی ای هستند که فیلم هایشان هم تولید شده؟! متاسفانه ما در بخش تولید محتوا هم مشکلات جدی داریم. همچنان کتاب های پرفروش ایرانی همان عناوینی هستند که چند دهه پیش منتشر شده اند و کتاب های جدید از جذابیت کافی برخوردار نیستند. مضاف بر اینکه فرضا اگر کتاب جذابی هم منتشر بشود، متاسفانه هیچ کس از این مساله مطلع نمی شود زیرا نظام تبلیغات کالای فرهنگی و علی الخصوص کتاب در کشور ما دچار مشکلات جدی است.
قیمت تا حدی بالای کتاب در شرایط اقتصادی فعلی هم برای اکثریتی که درآمدشان به سختی کفاف مخارج اصلی زندگی شان را می دهد، به عاملی دیگر برای دور شدن کودکان و نوجوانان از فضای کتاب و کتابخوانی منجر شده است؛ دیگر مسائلی همچون کمبود عجیب و غریب کتابخانه در کشور نیز به جای خود. اما چه باید کرد؟!
وظیفه اصلی بر عهده آمورش و پرورش است. این وزارت خانه باید بپذیرد که تنها وظیفه آموزش را بر عهده ندارد و باید به لحاظ فکری و فرهنگی نیز دانش آموزان را ارتقا ببخشد. ایده هایی همچون زنگ کتابخوانی، نقد و بررسی کتاب، کلاس های آموزش نویسندگی، تجهیز کتابخانه های مدارس و فاصله گرفتن از آدم آهنی پروری می تواند این فرآیند پر از اشکال را اصلاح کند و بهبود بخشد.
از سویی آموزش به والدین هنگامی که کودکانشان در سنین پایین هستند نیز می تواند به نهادینه شدن این مساله در ذهن کودک اثرگذار باشد. استفاده از ظرفیت پلتفرم های هوشمند و بهره مندی از گوشی ها و تبلت های هوشمند که این روزها به دلایل مختلف در اختیار کودکان و نوجوانان قرار دارند، راهکار دیگری است که می تواند در افزایش کتابخوانی نوجوانان اثرگذار باشد اما به این شرط که برای این کار برنامه ریزی صورت بگیرد و تنها نرم افزارهای کتابخوان تولید نشوند زیرا هم اکنون نیز برنامه های خوبی در این حوزه در حال فعالیت هستند. اما اجرایی شدن همه این مسائل و راهکارهای فراوان دیگری که کارشناسان این حوزه به آن خواهند پرداخت، نیاز به اراده واقعی از سوی متولیان فرهنگ کشور دارد و در واقع مسئولان و مدیران این حوزه باید بخواهند تا از ادامه این روند جلوگیری شود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
