صادرات گاز و قصور مدیریتی به عنوان عامل تهدید در عرصه انرژی کشور

گروه اقتصادی- مصطفی مطهری: ایران دومین دارنده گاز دنیا بعد از روسیه می باشد. بطوریکه در عرصه منابع گازی روسیه حرف اول را می زند و ایران دوم می باشد. حال آنکه در عرصه مدیریت تولید و فروش شرایط فرق می کند؛ چون روسیه حرف اول را می زند ولی ایران بدلیل مدیریت نابلد و غیر توانمند نه تنها هنوز نتوانسته آنچنان که شایسته است در بازار گاز منطقه ای و بین المللی جایی برای خود باز کند بلکه به دلیل همین سوءمدیریت های در عرصه گازی بازارهای محدودش را نیز در حال از دست دادن است. بطوریکه روسیه توانست به راحتی علیرغم خط لوله گازی صلح که ایران آن را برای انتقال گاز به پاکستان کشیده بود، بازار پاکستان را از دست ایران خارج کند؛ در مورد ترکیه نیز که یک میدان گازی در دریای سیاه کشف کرده است انتظار می رود ترکیه نیز به اینده نه چندان دور به گاز ایران بی نیاز شود و در نتیجه آن ایران بازار ترکیه نیز در سنوات بعدی از دست بدهد.

به گزارش بولتن نیوز، اما تهدید جدی در این باره، از دست رفتن بازار گاز عراق برای ایران می باشد. در واقع از دست رفتن بازار عراق بدلیل افزایش تولید نفت آنها و گاز خروجی همراه با نفت از یکسو و به دلیل نیازی است که عراق به گاز دارد؛ بطوریکه نیاز مبرم عراق به گاز از سوی دیگر ممکن است این کشور را به سمت بازارهای ارزان تر سوق دهد. اگر چه ایده جایگزین سازی کشور دیگیر به جای ایران از سوی عراق می تواند تبعات سنگین مالی برای آنها به همراه داشته باشد و آنها را مجبور به پرداخت غرامت به ایران کند اما با این حال از دست رفتن این بازار می تواند چالشی جدید در عرصه انرژی و صادرات گاز برای کشور به شمار آید.

با توجه به چالش های موجود در عرصه بازار گاز باید این نکته را خاطر نشان کرد که صادرات گاز ایران علاوه بر چالش های پیش رو با چالش عدیده ای همراه است که بخش عمده آنها متوجه بخش مدیریت آن در تولید و فروش و حتی بازاریابی آن است. در واقع آنچه که امروز از آنها به عنوان تهدید یاد می شود ماحصل مدیریت نابلدان و ناکارآمدان در عرصه نفت و گاز کشور می باشد.

در حقیقت آنچه در این عرصه به عنوان یک تهدید ظهور کرده است نیازمند بازنگری در عرصه مدیریت انرژی از یک سو از طریق ایجاد کارگروه های فنی در این باره است و از سوی دیگر نیازمند فعال شدن دیپلماسی انرژی کشور می باشد. بطوریکه با فعالیت دیپماتیک در عرصه مذکور دیگر نمی توان تحریم ها را به عنوان توجیهی جهت پنهان کردن سوء مدیریت ها مورد استناد قرار دارد و آنها را با فرافکنی مانعی در این باره اعلام کرد، چرا که وضعیت موجود تحریم و برقرار بودن بازار فروش درباره روسیه و اروپا نیز وجود دارد که کمترین خدشه ای به موضع صادرات گاز روسیه با اروپا وارد نکرده است. پس آنچه در این باره آشکار است و باید در اولویت قرار گیرد بازخوانی نقش های مدیریتی در عرصه انرژی کشور در حوزه مدیران و متولیان آن می باشد.