گروه دین و اندیشه - حجه الاسلام والمسلمين عليرضا توحيدلو در یادداشتی نوشت:حـضرت خدیجه کبری علیها السلام ۶۸ سـال قبل از هجرت، پنجاه و پنج سال قبل از بعثت و پانزده سال قبل از میلاد رسول اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) در خانواده ای اصـیل و شریف از قبیلۀ قریش به دنیا آمد. افراد خاندانش همگی اهل فضل، فداکاری و حـمایت کننده از خانۀ کعبه بـودند.
به گزارش بولتن نیوز، ایـشان با چند واسطه، عموزادۀ پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) بوده است؛ چرا که دختر خویلد، فرزند اسد، فرزند عبد العزی، فرزند قصی، فرزند کلاب است، که قصی جدّ چهارم رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم است. اسد، فـرزند عبد العزی، جدّ پدری حضرت خدیجه علیها السلام در زمرۀ شخصیتهای برجستۀ عصر خود به شمار می رفت.
خویلد پدر حضرت خدیجه علیها السلام از دلیری و شجاعت بهره های وافری داشت و در میان خاندانش به عنوان فردی سلحشور معروف بود، یک بـار «تـبّع» فرمانروای با اقتدار یمن با لشکری گران وارد مکه گردید و این دیار را تحت سیطرۀ خود درآورد و تصمیم گرفت حجر الاسود را با خود به یمن ببرد، مردم مکه در این باره با تبّع بـه مـخالفت و اعتراض برخاستند که خویلد در رأس معترضان دیده می شد، او برای حفظ یکی از نمادهای مناسک دینی فداکارانه در برابر این زورگویی مقاومت کرد و در این باره آنچنان صلابتی از خود بروز داد که این فرمانروای طـغیان گـر را وادار ساخت از تصمیم خود منصرف گردد و آن سنگ مقدس را از جای خودش حرکت ندهد، این دلاوری و پایداری خویلد در آن زمان زبانزد مردم گردید.(۱)
خویلد در جنگ فجار دوم در روزی که به نام «شمطه» معروف اسـت و در آن مـوقع قریش آمادۀ نبرد با قـبیلۀ کـنانه گـردید، مهتر طایفۀ خود بود و ریاست تیرۀ اسد را عهده دار بود.(۲)
از طرف مادری حضرت خدیجه علیها السلام دختر فاطمه، دختر زائده، فرزند اصم، فرزند رواحه مـی باشد کـه ادامـه نسبیش از طریق مادر به «لوی بن غالب» جدّ هـشتم رسـول اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) می رسد، با این توصیف نسب حضرت خدیجه علیها السلام از سوی مادر و پدر به حضرت اسماعیل و ابراهیم خلیل می رسد.(۳)
حضرت خدیجه علیها السلام قبل از ولادت، در کتاب انجیل به عنوان بانوی مبارکه و همدم مریم در بـهشت مـعرفی گـردیده است، در این کتاب حضرت مسیح علیه السلام در وصف رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) آمده است: «نـسل او از مـبارکه می باشد که همدم مادرت مریم است.»(۴)
در دوران سیاه جاهلیت که یافتن زنهای پاک دامن بسیار سخت بود، حـضرت خدیجه علیها السلام بـه دلیل پاکی و خلق و خوی پسندیده به طاهره معروف گردید.(۵)
در همان عصر شـخصیت او چـنان مـورد تکریم خاص و عام قرار داشت که او را سیّده نسوان (سرور بانوان) لقب دادند و با چـنین عـنوانی مـورد خطاب واقع می گردید و مورد مدح و تجلیل واقع می شد.(۶)
این بانو آنچنان کمالات و مقام های والا و ارجـمندی را بـه خود اختصاص داد که رسول اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) پس از ازدواج با وی او را خدیجۀ کبری خطاب کرد.(۷)
در دعای نـدبه کـه از نـاحیۀ مقدّسه امام عصر علیه السلام روایت گردیده، از خدیجه به عنوان «غرّا»؛ یعنی روشنی و درخشنده یاد شـده اسـت، بر اساس برخی روایات جناب ابوطالب در خطبه ازدواج حضرت خدیجه علیها السلام ایشان را کریمه و دارای مقام شـامخ و بـرخوردار از شـأنی ارجمند معرفی کرد.(۸)
با آنکه حضرت خدیجه علیها السلام بانوی بانوان قریش و ملکه حجاز است و آنچـنان نـفوذ اجتماعی دارد که اشراف و اعیان مکه سر بر آستانش فرو می بستند و در خانه مجلل و قـصر سـبزش افـراد صاحب نفوذ در حال رفت و آمد بودند؛
اما نسبت به محرومان و یتیمان و سرپرستی و دستگیری از این اقشار تـوجهی ویـژه و اهـتمامی فوق العاده دارد و به همین دلیل از لقب امّ الایتام بهره می برد و خود ایـن عـنوان را بر سایر القاب ترجیح می دهد.(۹)
وقتی حضرت خدیجه علیها السلام به عقد ازدواج رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) درآمد، به امّ المـؤمنین (مـادر اهل ایمان) معروف گردید،
«امّ هـند، «ام الزهراء» نیز دیگر کنیه های او مـی باشند.(۱۰)
کرامت أم المؤمنین حضرت خدیجه کبری علیها السلام:
حضرت خدیجه سلام الله علیها که از زنان نامدار و ثروتمند قریش بود پانزده سال قبل از بعثت با پیامبر اسلام صلیالله علیه و آله وسلم ازدواج کرد.
این بانوی بزرگوار اولین فردی بود که به رسالت پیامبر ایمان آورد و با تمام توان و ثروت خود به یاری دین اسلام برخاست. وجود حضرت خدیجه برای پیامبر اسلام به قدری اهمیت داشت که پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله وسلم رحلت این بانوی بزرگ را مصیبتی عظیم خواند و سال رحلت حضرت خدیجه حامی بزرگ دیگر خود یعنی حضرت ابوطالب را عام الحزن یعنی سال اندوه نامید.
مقام حضرت خدیجه کبری در پیشگاه خدا:
ابوسعید خدری میگوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: وقتی که در شب معراج، جبرئیل مرا به سوی آسمانها برد سیر داد، هنگام مراجعت به جبرئیل گفتم: «آیا حاجتی داری؟» جبرئیل گفت: « حاجت من این است که سلام خدا و سلام مرا به خدیجه برسانی »پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) وقتی که به زمین رسید، سلام خدا و جبرئیل را به خدیجه کبری ابلاغ کرد. خدیجه گفت «ان الله هو السلام ، وفیه السلام ، الیه السلام ، وعل جبرئیل السلام ؛ همانا ذات پاک خدا سلام است، و از او است سلام ، وسلام به سوی او باز گردد و برجبرئیل سلام باد.»
پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)فرمود:
جبرئیل نزد من آمد و گفت: ای رسول خدا! این خدیجه است ، هرگاه نزد تو آمد، بر او از سوی پروردگارش و از طرف من ، سلام برسان:
« و بشرها ببیت فی الجنة من قصب لاصخب و لانصب»
«و او را به خانهای از یک قطعه (از زبرجد ) در بهشت که در آن رنج و ناآرامی نیست ، مژده بده »
صحبت حضرت زهرا سلام الله علیها با مادر قبل از تولد
حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند: چون حضرت خدیجه سلام اللَّه علیه با پیامبر صلى اللَّه علیه و آله وسلم ازدواج کرد، زنان قریش مکه، از حضرت خدیجه سلام اللَّه علیه دورى گرفتند و دیگر به منزل او رفت و آمد نمى کردند و مانع رفتن زنان دیگر هم مى شدند، حضرت خدیجه سلام اللَّه علیه در وحشت و تنهایى بسر مى بردند و دلخوشى ایشان فقط به رسول خدا (صلى اللَّه علیه و آله وسلم) بود، تا حضرت فاطمه سلام اللَّه علیه را حامله شدند، حضرت فاطمه سلام اللَّه علیه با مادر در وحشت و تنهائى حدیث مى کرد، و در شکم تکلم مى نمود و مادر را امر به صبر و بردبارى و تحمل در تنهائى مى نمود به طورى که یک روز رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله وسلم وارد خانه شدند، دیدند حضرت خدیجه سلام اللَّه علیه با کسى سخن مى گوید فرمودند: خدیجه جان: با چه کسى تکلم مى کنى؟ عرض کرد: با این فرزند که در شکم من است و انیس تنهایى و مونس دوره ى وحشت و شبهاى تاریک من است.
پیامبر صلى اللَّه علیه و آله وسلم فرمودند: اى خدیجه اکنون جبرئیل به من خبر داد که این فرزند دختر است و نسل طاهرهٔ، میمونهٔ، سادات از رحم اوست. و او مادر ذریه من خواهد بود و ائمه دوازدهگانه مسلمین که خلفاء و جانشینان حق در زمین هستند از نسل او خواهند بود و این ائمه پس از انقضاى وحى حجت خدا بر خلق مىباشند.(۱۱)
در کتاب «الخصائص الفاطمیه» نقل شده:
طبق روایت مشهور هنگامی که حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها رحلت کرد، فرشتگان رحمت از جانب خداوند کفن مخصوصی برای خدیجه سلام الله علیها نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم آوردند و این علاوه بر اینکه مایه برکت برای خدیجه کبری سلام الله علیها بود، مایه تسلی خاطر رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم گردید.
و به این عنوان تقدیر و تجلی جالبی از طرف خداوند؟ نسبت به حضرت خدیجه (سلام اللَّه علیه) به عمل آمد.
پیامبر اکرم(صلى اللَّه علیه و آله وسلم) پیکر مطهرحضرت خدیجه کبری سلام الله علیها را با آن کفن پوشانید.
سپس جنازه او را با همراهان به سوی قبرستان معلی بردند تا در کنار مادرش حضرت آمنه به خاک بسپارند. در آنجا قبری برای حضرت خدیجه سلام الله علیها آماده کردند، رسول خدا (صلى اللَّه علیه و آله وسلم) در میان آن قبر رفت و خوابید ، سپس بیرون آمد و آن گوهر پاک را در آنجا به خاک سپرد.
درباره کرامات اُمُّ الْمُؤْمِنين حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها
روایات و سخنان فراوانی وجود دارد ولی یک روایت میتواند بلندی مقام ایشان را حکایت کند.
خدیجه کبری سلام الله علیها زنی است که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم در حق او می فرمود: ای خدیجه! خداوند متعال هر روز به وجود تو چندین بار به ملائکهاش مباهات میکند.
آری! خدیجه کبری سلام الله علیها زنی بود که در اثر ایمان و فداکاری بهجایی رسید که خداوند به او سلام رساند. او نه تنها این همه ناملایمات را تحمل کرد، بلکه تمام تلخیهایی که قلب پیامبر خدا (صلیالله علیه وآله وسلم) را مجروح میساخت ترمیم نمود و وی را در ادامه سیره الهیاش یاری داد و مایه آرامش شوهر شد.(١٢)
نذر حضرت خديجه سلام الله علیها
هنگامى كه خديجه کبری سلام الله عليها به فاطمه زهرا سلام الله عليها باردار شد، مانند (حنه ) مادر حضرت مريم سلام الله عليها چنين نذر كرد:
خدايا ! من از مادر مريم بهترم و محمد صلى الله عليه و آله و سلم شوهر من از عمران شوهر مادر مريم برتر مى باشد، اين كودكى را كه در رحم دارم براى تو محرر كردم. يعنى: خالص و آزاد نمودم كه پس از رشد و بلوغ تا آخر عمر در خدمت مسجد و دين باشد و از زاهدان و عبادت كنندگان مسجد شود.
جبرئيل از طرف خدا نزد پيامبراکرم صلى الله عليه و آله و سلم آمد و عرض كرد: به خديجه سلام الله عليها بفرماييد، خداوند مى فرمايد:
لا اعتاق قبل الملك ، خلى بينى و بين صفيتى ، فانى املكها و هى ام الائمه و عتيقى من النار؛
آزاد كردن قبل از ملكيت روا نيست، اين فرزند برگزيده ام را به من واگذار، او ( فاطمه ) مملوكه من و مادر امامان معصوم علیهم السلام است و من او را از آتش آزاد كرده ام.(١٣)
خدیجه با شنیدن کرامات پيامبراکرم(ص)، به معصومیت ايشان علاقه مند شد
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم پیش از ازدواج با خدیجه کبری سلام الله علیها، زمام تجارت وی را بر عهده داشتند؛ در يك سفر تجاری، غلام خدیجه به نام میسره همراه پیامبر بود و پس از بازگشت کاروان، آنچه را در سفر دیده بود برای خدیجه تعریف کرد.
ميسره گفت: «محمد صلی الله علیه و آله وسلم بر سر موضوعی با تاجری اختلاف پیدا کرد؛ آن مرد به او گفت: به لات و عزی سوگند بخور تا سخن تو را بپذیرم.
محمد صلی الله علیه و آله وسلم در پاسخ گفت: پستترین و مبغوضترین موجودات پیش من، همان لات و عزی است که تو آنها را میپرستی.»
ماجراي ديگري را نيز ميسره نقل ميكند:
«در نزدیک بصری (شهر شام)، محمد صلی الله علیه و آله وسلم زیر سایه درختی نشسته بود، در این حال چشم راهبی که در صومعه نشسته بود به محمدامین صلی الله علیه و آله وسلم افتاد. وی از من نام او را سوال کرد و من پاسخ دادم، آنگاه وی گفت: این مرد که زیر سایه این درخت نشسته است، همان پیامبریست که در تورات و انجیل درباره او بشارت های فراوانی خواندهام.»
خدیجه با شنیدن این کرامت، شوق مفرطی که سرچشمه آن علاقه به معصومیت محمد صلی الله علیه و آله وسلم بود، در خود احساس کرد و بیاختیار گفت: میسره! کافی است، علاقه مرا به محمد دو چندان کردی...
سپس آنچه را از میسره شنیده بود برای ورقه بن نوفل نقل کرد كه ورقه به ايشان گفت: صاحب این کرامات، پیامبر عربی است.
انگیزه ازدواج حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها ریشه در معنویات داشته نه در مادیات
ورقه بن نوفل که عموی خدیجه و از دانایان عرب بود، مکرر می گفت: «مردی از میان قریش برای هدایت مردم از طرف خدا برانگیخته می شود و یکی از ثروتمندترین زنان قریش را می گیرد»
و چون خدیجه ثروتمندترین زن قریش بود، گاه و بیگاه به خدیجه می گفت: «روزی فرا می رسد که تو با شریفترین مرد روی زمین وصلت کنی.»
همچنين حضرت خدیجه سلام الله علیها يك شب خواب دید که خورشید بالای مکه چرخ خورد و کم کم پايین آمد و در خانه او فرود آمد. ورقه خواب وی را چنین تعبیر کرد که «با مرد بزرگی ازدواج خواهی کرد که شهرت او عالمگیر خواهد شد.»
اين موارد حاكي از آن است كه حضرت خديجه نسبت به مقام و شخصيت پيامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم معرفت پيدا كرده و براي ايشان احترام خاصی قائل بودند.(١۴)
عمار: حضرت خدیجه سلام الله علیها، رسولخدا صلی الله علیه و آله وسلم را براى کارى اجیر نکرد
عمار بن یاسر از داستان ازدواج رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم با خدیجه دختر خویلد چنين نقل ميكند: «روزى به همراه رسول خدا میان صفا و مروه مىرفتیم که ناگهان خدیجه و خواهرش هاله پدیدار شدند و چون خدیجه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را دیدار کردند خواهرش هاله به نزد من آمد و گفت: اى عمار دوست تو را در خدیجه نیازى نیست؟ و علاقه به ازدواج با او ندارد؟ گفتم: به خدا سوگند اطلاعى ندارم.
پس از این گفت و گو بازگشته و مطلب را براى آن حضرت بازگفتم، رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: برگرد و براى گفت و گو در اینباره با او وعده دیدارى را قرار بگذار تا نزد او برویم...
در پایان این روایت مىگوید: «و انه ما کان مما یقول الناس انها استاجر تهبشىء و لا کان اجیرا لاحد قط؛
يعني جریان آنگونه که مردم مىگویند نبود و خدیجه، رسولخداصلی الله علیه و آله وسلم را براى کارى اجیر نکرد؛ چراكه آن حضرت هیچگاه اجیر کسى نشد.»
با توجه به این روایات که پسر عموی خديجه سلام الله علیها، ورقه بن نوفل از کشیشان و بزرگان است، معلوم ميشود دین این خانواده مسیحیت یعنی اسلام حقیقی آن روزگار بوده است، يعني با استفاده از اطلاعات آیین مسيحيت ميدانستند که پیامبری در مکه ظهور میکند؛ از این رو اطلاعات درباره پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم در خانه خدیجه سلام الله علیها که مؤمن حقیقی به دین عیسی علیه السلام هست، موجود میباشد.
در مورد سن دقيق حضرت خدیجه سلام الله علیها به هنگام ازدواج، اختلاف است و معروف این است که هنگام ازدواج ۴۰ ساله بوده و ۱۵ سال قبل از عام الفیل قدم به عرصه وجود نهاده، ولی بعضی کمتر از این نوشتهاند و حقیقت آن است که ضبط دقیق سن آن بزرگوار معلوم نیست.(١۵)
آيا حضرت خديجه سلام الله علیها قبل از پيامبر صلیالله علیه و آله وسلم همسري اختيار كرده بودند؟
در مورد ازدواج حضرت خديجه سلام الله علیها نقلهاي مختلفي در تاريخ هست؛ به طوري كه گروهی از تاريخنويسان برای ايشان شوهرانی در عهد جاهلیت نوشتهاند که به ترتیب «عتیق بن عائذ» و «ابو هاله مالک بن نباش» بودهاند که هر کدام به سبب مرگ از دنیا رفته بودند و بعد از آنان با پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله وسلم ازدواج کرده است و معتقدند اینکه حضرت خدیجه قبل از بعثت پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم و طلوع فجر اسلام با مردانی ازدواج کرده باشد، عیب و عار نیست و هنوز شریعت اسلام نیامده بود تا ازدواج با کفار را تحریم کند.
بعضی از تاریخنویسان نيز ايشان را باکره و عذرا میدانسته و گفتهاند که خدیجه کبری سلام الله علیها غیر از پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم همسر دیگری نداشته است و دلیل آنها این بوده که اشراف و بزرگان بسیاری از قریش از وی خواستگاری کردند، ولی او نمیپذیرفت.
حضرت خدیجه سلام الله علیها سرآمد زنان مکه است؛ جمال، مال و از همه مهمتر پاکدامنی ایشان زبانزد همگان است و در تجارت با مردان بسیاری روبرو بوده و احدی نتوانسته او را به چیزی متهم کند و قطعاً خواستگارهای فراوانی داشته، ولي ایشان پاسخ منفی میدادند؛ چرا که منتظر یک مرد و آن هم پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله وسلم بودند.(١۶)
روايت ازدواجهاي قبلي حضرت خديجه سلام الله علیها از جعليات تاريخ است
نبی اکرم صلیالله علیه و آله وسلم هم میداند که خدا خدیجه را برای او نگه داشته است؛ پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم گرچه از ثروت محروم بود، اما اولاً از خاندان معروف قریش بود و ثانیاً به راستگویی، امانتداری و اخلاق پسندیده شهرت داشت؛ چنان که ابوطالب در مجلس عقد، برادرزاده خود را چنین معرفی کرد:
«برادر زاده من، محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله وسلم، با هر مردی از قریش موازنه و مقایسه شود، بر او برتری دارد و گرچه از هر گونه ثروتی محروم است، اما ثروت سایه ای است رفتنی و اصل و نسب چیزی است ماندنی.»
پس اینکه ایشان دو بار ازدواج کرده بودند از جعلیات تاريخ است؛ زیرا او مادر حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است و ممکن نیست که مادر حضرت فاطمه با دو مرد کافر دیگر ازدواج کرده باشد.
مقامات والاي حضرت خدیجه سلام الله علیها
مقام حضرت خدیجه سلام الله علیها، امالائمه در حدي است که نامشان در زیارتنامه معصومان آمده است، به عنوان نمونه در زیارت امام حسین علیه السلام میخوانیم:
«السلام علیک یابن خدیجه الکبری»
حضرت خدیجه از جهات متعدد دارای شخصیتی عظیم و مورد احترام بوده است. ايشان اولین همسر گرامی پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم بوده و تا زمانی که زنده بودند، به سبب شخصیت، صفات، کمال و اکرام و تعظیم شان، رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم با زن دیگری ازدواج نکرد.
پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله وسلم خدیجه را بسیار دوست میداشت و احترام میکرد و بر وی ثنا میگفت و او را از همه زنان عالم برتر میدانست، عظمت و شأن او را یادآور میشد و در کارها با وی مشورت میکرد.
خدیجه کبری اول زنی است که پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم را تصدیق کرد و دشمن را از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم دفع نمود و تمام اموالش را به ايشان بخشید تا حدي كه ایمانشان در اسلام به درجه کمال رسید.(١٧)
منابع؛
۱- سیرۀ ابن هـشام، ج اول، ص ۲۰۱؛ مـنتخب التـواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص ۸۲.
۲- الکامل فی التاریخ، عز الدین ابن اثـیر، ج اول، ص ۵۹۳.
۳- تذکره الخواص، سبط ابن جوزی، ص ۱۷۰.
۴- بحار الانوار، علامه مجلسی، ج ۲۱، ص ۳۵۲؛ کحل البصر، محدث قمی، ص ۷۰.
۵- خدیجه بـنت خـویلد، سید جعفر حایری، ص ۱۱۹.
۶- ریاحین الشریعه، شیخ ذبـیح الله مـحلاتی، ج ۲، ص ۲۰۷.
۷- خـیرات حسان، محمد حسن خان اعتماد السلطنه، چ اول، ص ۱۱۱؛ لغـت نـامه دهخدا، ج ۷، ص ۹۶۰۹.
۸- بحار الانوار، ج ۱۶، ص ۷۹.
۹- مادر نمونه اسلام، غلامعلی رحیمیان،ص ۵ و ۶.
۱۰- خـدیجه بنت خویلد، ص ۵۶ و ۱۱۹.
۱۱- بحار الانوار، علامه مجلسی،جلد ۱۶ ص ۸۰.
١٢- تحلیل سیده فاطمه زهرا، ص ٣٧.
١٣- رياحين الشريعه ، ج ٢،ص ٢۵۵ و ٢۵۶.
١۴- کتاب «فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام»
استاد جعفر سبحانی.
١۵- کتاب «تبار انحراف» استاد طائب؛
تنقیح المقال، ج٣ ،ص ٧٧ ، من فصل نساء.
١۶- کتاب «زن و اسوه های آسمانی» عباسی فردویی؛ تاریخ اسلام مهدی پیشوائی ص ١١٩؛ تنقیح المقال، ج٣ ،ص ٧٧ ، من فصل نساء.
١٧- بحارالانوار ج ۱۶ صص۴۳-۸.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
#تکریم_مادرمهربان
♦️سخن از یک نامِ غریب است. نامی که در بین اسامی دختران ایرانی هر روز کمتر می شود؛ نام یک مادر؛ مادر مهربان همه ما.
نخست همسر خوش طينت رسول خدا
هزار رحمت حق بر راوان پاك تو باد
درود ما به تو باد، به جنت الماوى
احسنتم
خديجة بنت خويلد (سلام الله عليها)
ما هي الايات التى نزلت فى حق السيدة ام المومنین خديجة ؟
روي عن ابن عباس في تفسير قوله تعالى: (( وَوَجَدَكَ عَائلاً فأَغنَى ))
يعني وجدك فقيراً فأغناك بمال خديجة .
با اين كه ام المومنین حضرت خديجه (سلام الله علیها) پيش از ازدواج با پيامبر (صلوات الله علیه و آله)، زنى ثروتمند بود، تمامى بيست ميليون دينار ثروت خود را در مسير و راه پيغمبر هزينه كرد. فلذا در شان ایشان چنین نازل شد
ابن عباس در تفسير آيه «وَ وَجَدَكَ عَائِلًا فَأَغْنَى» فرموده: خداوند مىگويد: خداوند تو را پيش قومت، فقير يافت بىآن كه مالى براى تو باشد، پس با مال حضرت خديجه تو را بى نياز کرد
که سفره های سحرهاست از دعای خدیجه
بگیر درس وفا را هم از وفای خدیجه
سزاست اینکه بگوئیم از صفای خدیجه
منم گدای خدیجه شوم فدای خدیجه
خدیجه همسر طاها خدیجه مادر زهرا
خدیجه بانوی والا خدیجه شیعۀ مولا
خدیجه قبلۀ دلها خدیجه کعبۀ جانها
رواست اینکه بریزیم جان بپای خدیجه
منم گدای خدیجه شوم فدای خدیجه
هر آنچه داشت خدیجه فدای دین خدا کرد
تمام هستیِ خود را نثار آل عبا کرد
به غیر عشقِ پیمبر هر آنچه بود رها کرد
خوش آنکه درس بگیرد ز ماجرای خدیجه
منم گدای خدیجه شوم فدای خدیجه
کسی که نزدِ مقامش رسد فرشته به تعظیم
به حصر و شِعب و جفا و بلا و فِتنه و تحریم
نکرد شِکوه ز سختی، نداشت از عدویش،بیم
و در محاصره نشنید کس صدای خدیجه
منم گدای خدیجه شوم فدای خدیجه
قریش« بود.
طبق عقاید شیعه و برخی دیگر از مسلمانان و تاریخ نویسان اسلامی، خدیجه عزیزترین همسر پیامبر بود. عایشه نیز از محمد نقل کرده که او خدیجه را بهترین زنان خود میدانست. برخی مذهب خدیجه را قبل از اسلام، مسیحیت می دانند و برخی او را پیرو دین حنیف ابراهیم می دانند. اما در هر دو صورت باید گفت خدیجه قبل از بعثت نشانههای محمد را در کتب ادیان پیشین دیده بود. بیش از همه پسر عموی او ورقه بن نوفل که کشیشی پیر و نابینا بود، در این آگاهی او نقش داشت
بانوی صبح هستی و خورشید دیگری
خاتون آب هستی و پاک و مطهری
آری به انتخاب خدا و گواه او
تنها تویی که لایق عشق پیمبری
در دامن تو، مادر عالم سه ساله شد
شایسته از مقام تو شد شأن مادری
گرد و غبار راه تو معراج جبرئیل
تفسیر واژه واژه ی آیات کوثری
بانو شنیده ام که وخیم است حال تو
در کنج خانه گشته ای از غصه بستری
ممنون که اطلاعات و مطالبتان را در گروه قرار میدهید
نگاهت از غمی جانکاه می گفت
ز صدها داغ با هر آه می گفت
میان کوچه خالی بود جایت
که زهرای تو «وا اُماه» می گفت
#یوسف_رحیمی
و به همین جهت است که تاریخ در مقابل عظمت حضرت خدیجه سر فرود میآورد و در برابرش متواضعانه و دستبسته میایستد.
از برکت خشتِ نخستینِ توست، السّلام علیک ای نور کبری ای نیّره عظمی!
خدیجه را به عبایش ز خود مقدم داشت
در آن دمی که کفن از بهشت آوردند
هوای رحلت او روضه محرم داشت
وفات حضرت خدیجه (س) تسلیت باد
تو به توحید یاوری کردی
عصمت از دامنت چنان جوشید
که به مریم برابری کردی
یا فاطمه زهرا تسلیت
ببین چه دل فکارم ـ در سینه ناله دارم ـ
چون میرسد به گوشم ـ از نالههای زهرا ـ
در بین ناله گوید ـ ای وای مادر ندارم ـ
بیمادری چه سخته ـ بی مادرا میدونند ـ
نشونهی یتیما ـ چشمای غرق خونند ـ
ای دخترِ خدیجه ـ ماندی غریب و تنها ـ
امشب به گریه گویم ـ وای از دلِ تو زهرا
او قبل از ازدواج دوشيزه اي ثروتمند، با شکوه و فخامت و جلال بود و بسیار زیبا و گرامی؛ او را اهل مکه، ملکه ی عرب نامیده بودند و به جهت نجابت و عظمتش مورد احترام همگان بود.
او اولین همسر پیامبر خداست؛ او اولین زن مسلمان است؛ او اولین نمازگزار به همراه پيامبر خدا و اميرمومنان است؛ او در تصدیق و تایید نبوت رسول خدا، کوتاهی نکرد.
او مادر فرزندان رسول خدا است؛ مادر فاطمه اطهر س
رسول خدا در بین تمام زنان خلقت فقط خدیجه کبری و دخترش فاطمه زهرا و آسیه و مریم را "انسان کامل" نامید. او در تمام مکارم اخلاق بی همتا بود. لذا بارها بعد از وفات خدیجه -حتی به همسران خود- می فرموند: خدیجه و أینَ
ماه مبارک رمضان ابتدایش رحمت و میانهاش مغفرت و پایانش آزادى از آتش جهنم است.
و خواهشمندم برای شفای همه مریض دعا کنید
ان شاء الله بحق خانم ام المومنین خدیجه کبری که مورد احترام حضرت رسول اکرم بودند بحق این بانوی گرامی همه مریض شفا پیدا کنند و از تخت بیمارستان صحیح و سالم به آغوش خانواده شان برگردند و این مریض کرونا از سر کشور عزیزمان ایران کم بشود ان شاء الله
دعا بفرمائید سپاس
ضمن تشکر و سپاس از همه محبت های تون
بابت داستانها و شناخت حضرت خدیجه
مادر اهلبیت
علیه السلام صمیمانه سپاسگزارم
عاقبت تون ختم بخیر
استاد یدونه ای...
بيائيد يك روزه اي بگيريد كه بر همه واجب است، حتي بر مريض بستري و آن هم روزه گرفتن از حرام و گناه است كه در تمام عمر افطار ندارد ، ولو يكبار هم كه باشد ممنوع است.
گشت مهمان در جوار قرب حی ذوالمنن
بود سال رحلتت سال غم و رنج و محن
جامه ختم رسالت شد بر اندامت کفن
وفات حضرت خدیجه (س) بزرگ بانوی اسلام تسلیت باد
حضرت آیت الله ناصری(حفظه الله تعالی) می فرمایند:
دشمنان حضرت ابراهیم علیه السلام آتش افروخته و این بزرگوار را روی منجنیق گذاشتند. جبرئیل، میکائیل، اسرافیل، ملک موکّل آب و ملک موکّل باد، همه آمدند و گفتند: «اگر امری دارید، بفرمایید.» حضرت ابراهیم فرمود: «نه؛ با شما کاری ندارم».
گفتند: «پس با که کار دارید؟» فرمود: «خدا را دارم.» چه معرفتی! چه حقیقتی! الان منجنیق حاضر است و او را در آتش میاندازند؛ ولی میگوید: نه، من خدا را دارم. حضرت جبرئیل گفت: «خوب! از او بخواه». گفت: «خدا خودش میداند؛ حَسْبِي مِنْ سُؤَالِي عِلْمُهُ بِحَالِي»
بحارالأنوار، ج ۶۸، ص ۱۵۶؛)
آنجا که عیان است، چه حاجت به بیان است؟ هر کاری خودش صلاح میداند، انجام میدهد. این، مرتبة کمال ایمان است. خدا را قسم میدهیم به عزت محمد و آل محمد علیهم السلام، چنین ایمانی را به همه ما عنایت بکند.
«سادات نساء العالمين اربع: خديجه بنت خويلد و فاطمه بنت محمد وآسيه بنت مزاحم ومريم بنت عمران ؛ »
سرور بانوان دو جهان چهار بانو است كه عبارتند از :خديجه ، فاطمه ، آسيه و مريم »
دست به دامن پیامبر شدم و گفتم یا رسول الله هرچقدر خانم حضرت خدیجه در نظر شما ارزشمند است مشکلم رو حل کن
مشکلم حل شد
درود بر حضرت خدیجه
حضرت خدیجه (س) سه سال قبل از هجرت بیمار شد. پیغمبر (ص) به عیادت وی رفت و فرمود: ای خدیجه، اما علمت ان الله قد زوجنی معک فی الجنه: آیا می دانی که خداوند تو را دربهشت نیز همسرم ساخته است!؟
آنگاه از خدیجه دل جویی و تفقد کرد؛ او را وعده بهشت داد ودرجات عالی بهشت را به شکرانه خدمات او توصیف فرمود.
چون بیماری خدیجه شدت یافت، عرض کرد: یا رسول الله! چند وصیت دارم: من در حق تو کوتاهی کردم، مرا عفو کن.
پیامبر (ص) فرمود: هرگز از تو تقصیری ندیدم و نهایت تلاش خود را به کار بردی. در خانه ام بسیار خسته شدی و اموالت را درراه خدا مصرف کردی.
عرض کرد: یا رسول الله! وصیت دوم من این است که مواظب این دختر باشید؛ و به فاطمه زهرا (س) اشاره کرد. چون او بعد ازمن یتیم و غریب خواهد شد. پس مبادا کسی از زنان قریش به اوآزار برساند. مبادا کسی به صورتش سیلی بزند. مبادا کسی بر اوفریاد بکشد. مبادا کسی با او برخورد غیر ملایم و زننده ای داشته باشد.
اما وصیت سوم را شرم می کنم برایت بگویم. آن را به فاطمه عرض می کنم تا او برایت بازگو کند. سپس فاطمه را فراخواند و به وی فرمود: نور چشمم! به پدرت رسول الله بگو: مادرم می گوید: من از قبر در هراسم؛ از تو می خواهم مرا درلباسی که هنگام نزول وحی به تن داشتی، کفن کنی.
پس فاطمه زهرا (س) از اتاق بیرون آمد و مطلب را به پیامبر (ص) عرض کرد. پیامبر اکرم (ص) آن پیراهن را برای خدیجه فرستاد و او بسیار خوشحال شد. هنگام وفات حضرت خدیجه، پیامبراکرم (ص) غسل و کفن وی را به عهده گرفت. ناگهان جبرئیل درحالی که کفن از بهشت همراه داشت، نازل شد و عرض کرد: یا رسول الله، خداوند به تو سلام می رساند و می فرماید: ایشان اموالش را در راه ما صرف کرد و ما سزاوارتریم که کفنش را به عهده بگیریم.
فرشفروش از کرمان
وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا
ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﺯ ذکر من ﺭﻭﻱ ﺑﮕﺮﺩﺍﻧﺪ ، زندگانی برای او ﺗﻨﮓ و دشوار ﺧﻮﺍﻫﺪ بود .
سوره ی طه آیه ۱۲۴
بعضی نتیجه ی اعراض از ذکر را در این آیه ، به معنای دچار کدورت شدن در زندگی معنا کرده اند و مثالی را برای فهم این معنا متذکر شده اند.
به عنوان مثال می فرمایند: اگر کسی نمازش را بی توجه و بی حضور قلب ادا کند و به اصطلاح از نمازش بزند و این کار را به جهت سریع تر رسیدن به امری دیگری انجام دهد ، دچار کدورت می شود .
و کدورت در اینجا ، اینگونه نمود پیدا می کند که اگر قرار بود نماز با توجه او ۵ دقیقه طول بکشد و او با بی توجهی آن را ضایع کرده و دو دقیقه خوانده است ، بعد از نماز ۲۰ دقیقه باید به دنبال جورابش بگردد.
نقل شده است که حضرت امیر علیه السلام فرمودند : دزدترین مردم کسی است که از نمازش بدزدد.
طولانی کردن نماز های واجب در ماه رمضان
یکی از دستورات کلیدی اولیاءالهی در ماه مبارک رمضان، طولانی کردن نمازهای واجب است.
انسان، زمان نماز های واجبش را مقداری بیشتر از قبل نماید.این افزودن در کمیت مقدمه ای برای ارتقای کیفیت خواهد بود.
▫ میشود آن دستی باشیم که با دعا دعا کردنهای برای فرج، قلب حضرتش را شاد کنیم؟
اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج وَالْعافِیَةَ وَالنَّصْرَ
اشک زهرا می چکد
رو به سوی عرش حق
روح خدیجه می رود
تسلیت مولای مظلوم زمان
وفات حضرت خدیجه
سلام الله علیه تسلیت باد
یا رسول الله! اگر خدیجه زنده بود با تشکیل مراسم جشن عروسی زهرا چشمش روشن میشد. اینطور نیست؟!
تا آنها نام آن بانوی فداکار را بردند اشک در چشمان پیامبر حلقه زد و یاد آن مهربانیها و آن ایثارگریها و از خود گذشتگیهای خدیجه افتاد.
فرمودند:
کجا مانند خدیجه زنی پیدا میشود؟!
آن روز که همه مردم مرا تکذیب کردند ، او مرا تصدیق نمود.
تمام ثروت و زندگی خود را برای نشر آیین خداوند در اختیار من گذاشت.
خدیجه چنین کاری کرد. هر چه داشت داد. و زنها از این عمل خیلی ناراحت شدند.
10 صلوات هدیه به روح حضرت خدیجه علیهاالسلام بفرستید
کفو خاتم صلوات
بر حامی پیغمبر اکرم (ص) صلوات
همپای خدیجه ( س )
نیست بانوی دگر
بر جود خدایی اش دمادم صلوات
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ
وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ
هستى خود دادى به راه رهبر عشق
اى گرمى كاشانه احمد خديجه
اى سفره دار خانه احمد خديجه
وفات حضرت خدیجه کبری بر همه مسلمانان تسلیت باد
وفات حضرت خدیجه(علیها السلام)
«ولمّا تُوفيت خديجةُ جعلت فاطمةُ تتعلّقُ برسول الله وهي تبكي وتقول: أين أمّي؟ أين أمّي؟
فنزل جبرئيل فقال:
قل لفاطمة: إن الله تعالى بَنى لأُمّك بيتاً في الجنة مِن قَصَب، لا نَصَبَ فيه ولا صَخَب.»
هنگامى كه خدیجه(س) وفات كرد، فاطمه(س) شروع کرد رسول الله(ص) را با گریه در بغل میگرفت و میگفت: مادرم كجاست؟ مادرم كجاست؟
پس جبرئیل نازل شد و گفت:
به فاطمه بگو: همانا خدای بلندمرتبه خانهاى در بهشت از طلا براى مادرت ساخته است كه هیچ خستگى و سروصدایی در آن نیست.
موسوعة التاريخ الإسلامي ١: ٥٨٥،
تاریخ تحقیقى اسلام (ترجمۀ موسوعه) ٢: ١٠١.
از: تاریخ اليعقوبي ٢: ٣٥.