آیا کلاب‌هاوس به تحولات انتخاباتی در ایران جهت می‌دهد؟

گروه IT- محمد رهبری: کلاب‌هاوس اپلیکیشن جدیدی است که چند هفته‌ای است فضای سیاسی و رسانه‌ای را تحت تأثیر خود قرار داده؛ بسیاری از خبرنگاران، سیاستمداران و فعالان عرصه رسانه در این اپلیکیشن عضو شده‌اند و از آن برای گفتگوی جمعی استفاده می‌کنند. این اپلیکیشن این امکان را برای کاربرانش فراهم می‌کند که در محیط‌های تعاملی و سیال با کسانی که اختلاف عقیده و دیدگاه دارند گفتگو کرده و استدلال‌های خود را حول مسائل مختلف طرح کنند.

به گزارش بولتن نیوز، امکان گفتگوی جمعی بر سر مسائل مختلف باعث شده تا برخی گمانه‌زنی کنند که کلاب‌هاوس در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. مدافعان این دیدگاه معتقدند که جلسات کلاب‌هاوسی می‌تواند جایگزین نشست‌های پرشور انتخاباتی شود و امکان تأثیرگذاری بر رأی‌دهندگان را فراهم کند. اما آیا واقعا کلاب‌هاوس می‌تواند بر ذهنیت رأی‌دهندگان انتخاباتی اثر بگذارد؟

کلاب‌هاوس به صورت رسمی فقط در گوشی‌های آیفون با IOS بالای ۱۳ قابلیت استفاده دارد و نسخه غیر رسمی آن برای گوشی‌های اندروید نیز اخیرا در اختیار کاربران قرار گرفته است. با این حال نگاهی به جلسات و نشست‌هایی که در بستر کلاب‌هاوس برگزار می‌شود نشان می‌دهد که هنوز عموم مردم از این اپلیکیشن استفاده نمی‌کنند.

پر مخاطب‌ترین نشست‌های کلاب‌هاوسی که در آن کسانی نظیر تتلو، دنیا جهانبخت، حسن آقامیری و … حضور دارند، کمتر از ۵هزار مخاطب داشته است که در آن عمدتا همین سلبریتی‌ها تریبون را برای بیان نظرات خود در اختیار داشتند. در مسائل سیاسی نیز پرمخاطب‌ترین نشست‌ها بیش از ۲ هزار مخاطب نداشته است. حال آن که اگر همین افراد یک لایو اینستاگرامی در صفحات اینستاگرامی خود برگزار کنند، ده‌ها هزار مخاطب خواهند داشت. به طور مثال سال گذشته در همین ایام لایو آقامیری و احلام بیش از ۵۴هزار مخاطب داشت و تتلو رکورد لایو در اینستاگرام را شکست. در روزهای اخیر و در موضوعات سیاسی نیز، به طور مثال علی علیزاده گفتگویی را در اینستاگرام با محمود صادقی داشت که بیش از ۲۱هزار نفر آن ویدئو را مشاهده کردند. مقایسه تعداد مخاطبان گفتگوهای آنلاین در اینستاگرام و کلاب‌هاوس به خوبی نشان می‌دهد که قشر خاصی از کلاب‌هاوس استفاده می‌کنند و توده مردم در این شبکه اجتماعی حضور ندارند.

بررسی داده‌های دیگری نیز نشان می‌دهد که عموم مردم در کلاب‌هاوس حضور ندارند. به طور مثال، امیر تتلو که یکی از پرحاشیه‌ترین و البته پرمخاطب‌ترین اینسفلوئنسرهای ایرانی است در کلاب‌هاوس تنها ۳۵٫۴هزار کاربر دارد که احتمالا یکی از پرفالوئرترین کاربران ایرانی این شبکه اجتماعی باشد. این در حالی است که امیر تتلو تا زمانی که اکانت اینستاگرامی داشت بیش از ۴ میلیون فالوئر داشت. تعداد مخاطبان تتلو می‌تواند معیار مناسبی باشد که از طریق آن تعداد کل ایرانیان در کلاب‌هاوس را تخمین زد که احتملا عددی بین ۱۰۰ تا ۲۰۰هزار نفر باشد.

از مجموع داده‌های فوق می‌توان نتیجه گرفت که در کلاب‌هاوس قشر بسیار محدودی از ایرانیان حضور دارد و هنوز این اپلیکیشن در ایران ناشناخته است. حجم بالای اینترنتی که استفاده از این اپلیکیشن می‌برد و هزینه‌های اینترنت آن، نیاز به آیفون برای استفاده از نسخه رسمی آن و وقت زیادی که حضور فعال در این اپلیکیشن نیاز دارد نشان می‌دهد که احتمالا تنها بخش کوچکی از دهک‌های اول و دوم اقتصادی در این شبکه اجتماعی امکان حضور دارند.

کلاب‌هاوس حتی نمی‌تواند سیالیت توئیتر را داشته باشد و نقش جریان‌سازی توئیتر را ایفا کند. اگرچه کاربران توئیتر محدود هستند (حدود ۱ تا ۲ درصد از جامعه ایران) اما بسیاری از توئیت‌ها در خارج از این شبکه اجتماعی، از جمله در تلگرام و اینستاگرام بازنشر می‌شود و این گونه بر جامعه ایرانی اثر می‌گذارد. حال آن که امکان انتشار گفتگوهای کلاب‌هاوسی چندان راحت نیست و حتی اگر این گفتگوها ضبط شود کمتر کسی از توده مردم آن را به صورت آفلاین می‌شنود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که نه تنها توده مردم در کلاب‌هاوس حضور ندارند بلکه مباحث مطرح شده در آن به بیرون از آن نیز منتقل نمی‌شود. در نتیجه حضور فعال در این اپلیکیشن نمی‌تواند بر ذهنیت رأی‌دهندگان تأثیر بگذارد چرا که اساسا این گروه از مردم در کلاب‌هاوس حضور ندارند و تلگرام و اینستاگرام از این لحاظ جامعیت به مراتب بیشتری دارند و سایر فعالان رسانه‌ای و سیاسی نیز در نهایتا مجبور هستند تا از طریق این پلتفرم‌ها با توده مردم گفتگو کنند.