گرانی به پیشواز عید رفت، آقای دولت بفکر مردم باش

گروه‌ اقتصادی: موج جدید افزایش قیمت اقلام خوراکی در آستانه شب عید شروع شده و هر روز خبری از افزایش قیمت افسارگسیخته یک کالا در رسانه‌ها منعکس می‌شود.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از وطن امروز، در روزهای اخیر کمبود و گرانی موز، خیار و روغن مایع، نسبت به دیگر اقلام مصرفی بیشتر به چشم آمده؛ اتفاقی که ریشه در تصمیمات و سیاست‌های عجیب وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صمت در کنار خودسری‌های بانک مرکزی در تخصیص ارز دارد. آنطور که پیداست در آخرین سال فعالیت دولت، اساسا هیچ برنامه‌ای برای نظارت بر بازارها وجود ندارد.
گرانی و کمیاب بودن اقلام روزهای اخیر را در چند سناریو می‌توان بررسی کرد؛ اول کالاهایی که روند تولید آنها احتیاج به مواد اولیه خارجی دارد، دوم کالاهایی که به صورت کامل در داخل کشور تولید می‌شوند و سوم کالاهایی که به صورت کامل از خارج کشور وارد می‌شوند.

 نارسایی رخ داده در گروه‌های اول و سوم معطوف به سیاست‌های تجاری و ارزی است که در سال جاری توسط وزارت صمت و بانک مرکزی اعمال شده است. نباید فراموش کنیم که در آبان‌ماه سال جاری هم به دلیل نرسیدن نهاده‌های دامی شاهد رشد قیمت مرغ تا کیلویی 35 هزار تومان بودیم. اصلی‌ترین دلیل این نارسایی عدم تخصیص ارز و اولویت‌سنجی سلیقه‌ای بانک مرکزی بود‎؛ موضوعی که در گزارش کمیسیون اصل 90 هم بیان شد. بخشی از این نهاده هم با وجود ورود به کشور به دلیل عدم اتصال سامانه‌ای بین گمرک و وزارت جهاد کشاورزی راهی بازار آزاد شد و در نهایت اتفاقی که رخ داد این بود که نهاده به اندازه کافی در اختیار مرغداران قرار نگرفت و در بازه‌ زمانی خاصی جوجه‌ریزی کاهش یافت. در رابطه با کاهش روغن در کشور هم دقیقا این موضوع صدق می‌کند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در همین باره گفت: تاخیر در ترخیص روغن خام رسوب شده در بنادر و گمرکات کشور و تقاضای کاذب موجب تشکیل صف‌های طولانی خرید روغن در شهرستان‌ها شده است. علی‌اکبر کریمی درباره کمبود روغن گفت: بر اساس اطلاعات به دست آمده، 2 عامل موجب نابسامانی بازار روغن شد؛ عامل نخست تأخیر در ترخیص روغن خام رسوب شده و دپو شده در بنادر و گمرکات کشور بود.
وی افزود: با وجود تذکرات بسیار نمایندگان در ماه‌های گذشته، روغن‌های خام به علت ناهماهنگی میان مسؤولان دولتی شامل بانک مرکزی، وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی در بنادر و گمرکات بلاتکلیف باقی ماند. وی اضافه کرد: پس از بالا گرفتن تذکرات نمایندگان و دیگر مسؤولان، رئیس‌جمهور ناچار شد دستور ترخیص روغن‌های خام موجود در بنادر و گمرکات که بالغ بر چند میلیون تن بود را صادر کند، که پس از این اقدام حجم قابل توجهی روغن ترخیص و به کارخانه‌های مختلف ارسال شد. کریمی با بیان اینکه تاخیر چند ماهه در رساندن روغن خام به کارخانجات روغن موجب شوک قیمتی و کمبود در بازار شد، ادامه داد: دومین دلیل نابسامانی بازار در شرایط فعلی با وجود تولید و توزیع روغن، شکاف میان عرضه و تقاضا و ایجاد تقاضای کاذب است؛ در واقع میزان خرید مردم بیش از میزان متعارف بوده و موضوع احتکار خانگی در این باره مطرح شد. وی تصریح کرد: این رویه موجب شد با وجود توزیع حجم قابل توجهی روغن در بازار، فرآیند توزیع پاسخگوی تقاضای بازار نباشد و صف‌های طولانی تشکیل و روغن در بازار با کمبود مواجه شود. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: با وجود اینکه روغن در قفسه فروشگاه‌ها در شهرهایی مانند تهران موجود است اما در شهرستان‌ها روغن نایاب شده که این روند نشانه ضعف عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت و دولت در توزیع روغن است که این ایراد باید هر چه سریع‌تر رفع شود.
در این میان افزایش قیمت موز به نوعی خودخواسته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری تاکنون هیچ ثبت سفارشی برای موز انجام نشده و موزهای موجود در بازار هم ناشی از سفارش‌هایی است که سال قبل ثبت و پذیرفته ‌شده است. دولت به دلیل مشکلات ارزی و کمبود ذخایر آن تصمیم به ممنوعیت ثبت سفارش موز گرفته که باعث افزایش قیمت آن شده است. بنا بر این گزارش، راه دیگر ورود موز به کشور صادرات سیب به جای واردات موز بوده که این امکان هم برداشته شده است. همچنین پیش از این موز از کشورهای آمریکای جنوبی و اکوادور وارد کشورمان می‌شد اما هم‌اکنون موز صرفا از کشورهای شرق آسیا مانند هند و فیلیپین وارد می‌شود که کیفیت مناسبی هم ندارد.
اما در رابطه با خیار موضوع کمی متفاوت است. اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران ‏ با اشاره به دلایل گرانی خیار در بازار، اظهار کرد: سرمازدگی‌ اخیر و افزایش قیمت محصول در مبدأ منجر به التهابات بازار این محصول شده است که این موضوع ارتباطی به گرانفروشی ندارد.
وی افزود: گرانی‌های اخیر در برخی اقلام میوه و سبزی، منجر به کوچک شدن سفره خانوارها می‌شود، در حالی که میوه به سبب دارا بودن ویتامین‌های مختلف در پیشگیری از بیماری نقش اساسی دارد.

* در بازار میوه و تره‌بار چه خبر است؟
رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران قیمت هر کیلو خیار رسمی را ۱۰ تا ۱۶ هزار تومان و خیار گلخانه‌ای را ۱۱ تا ۱۶ هزار تومان اعلام کرد و افزود: با ازدیاد عرضه خیار در هفته‌های آتی، بازار به تعادل می‌رسد.
وی در ادامه با اشاره به نرخ سایر میوه‌ها در بازار بیان کرد: در حال حاضر هر کیلو سیب زرد دماوند با نرخ ۸ تا ۱۶ هزار تومان، سیب زرد لبنانی ۷ تا ۱۶ هزار تومان، سیب قرمز دماوند ۵ تا ۹ هزار تومان، سیب قرمز مراغه ۵ تا ۹ هزار تومان، کیوی ۱۰ تا ۱۷ هزار تومان، گریپ فروت توسرخ ۴ تا ۶ هزار تومان، گریپ فروت توسفید ۳ تا ۵ هزار تومان، لیموشیرین ۱۱ تا ۱۵ هزار تومان، نارنگی انشو ۱۲ تا ۱۸ هزار تومان، نارنگی بندری ۲۰ تا ۲۷ هزار تومان، نارنگی پیچ ۱۱ تا ۱۷ هزار تومان، نارنگی تانجلو ۷ تا ۱۱ هزار تومان و نارنگی‌ ‌پاکستانی ۱۲ تا ۱۸ هزار تومان در میدان مرکزی و با احتساب حداکثر ۳۵ درصد سود در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.
رئیس اتحادیه میوه و سبزی همچنین قیمت کنونی هر کیلو موز را ۳۵ تا ۴۵ هزار تومان اعلام‌کرد و گفت: با توجه به افزایش قیمت موز در هفته‌های اخیر که ناشی از عوامل متعدد است، انتظار می‌رود مسؤولان امر، تدابیری برای رفع این بحران بیندیشند تا قیمت موز به نرخ قبل بازگردد.
او قیمت هر کیلو بادمجان دلمه در میدان مرکزی را ۵ تا ۷ هزار تومان اعلام کرد و افزود: نرخ کنونی هر کیلو بادمجان گلخانه‌ای ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان، بادمجان قلمی ۵ تا ۸ هزار تومان، پیاز شیری ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان، پیاز قرمز ۶ تا ۸ هزار تومان، پیاز زرد ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان، ترب سیاه ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار و ۵۰۰ تومان، سیب‌زمینی ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۴ هزار و ۵۰۰ تومان، تره‌فرنگی ۸ تا ۱۴ هزار تومان، شلغم ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان و سیر خشک ۲۳ تا ۳۳ هزار تومان است.
کارگر ادامه داد: در حال حاضر هر کیلو فلفل تند ریز با نرخ ۷ تا ۱۲ هزار تومان، فلفل دلمه سبز ۵ تا ۹ هزار تومان، کدو حلوایی ۶ تا ۹ هزار تومان، کاهو پیچ سالادی ۳ تا ۵ هزار و ۵۰۰ تومان، کاهو رسمی ۳ تا ۵ هزار تومان، کدو مسمایی ۷ تا ۱۰ هزار تومان، کرفس ۲ تا ۴ هزار و ۵۰۰ تومان، کلم سفید ۲ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان، کلم قرمز ۲ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان، گل کلم ۵ تا ۸ هزار تومان، گوجه فرنگی ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۵هزار تومان، لوبیا سبز ۱۸ تا ۲۸ هزار تومان، لیموترش سنگی ۱۴ تا ۲۲ هزار تومان و هویج ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۷ هزار تومان در میدان مرکزی میوه و تره‌بار و با احتساب حداکثر ۳۵ درصد سود در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.