ایرانی‌ها با افغانستانی‌‌ها چگونه برخورد کردند؟

گروه اجتماعی- ندا رضوی زاده استادیار جامعه‌شناسی جهاددانشگاهی مشهد نوشت: در پی پاسخ به این پرسش که «داده‌های عینی موجود تا چه حد نشان از بدرفتاری عملی ایرانیان با مهمانان افغانستانی‌‌شان دارد» به سراغ داده‌های وضعیت مهاجرت افغانستانی‌ها در جهان بر اساس داده‌های منتشرشده‌ی دپارتمان امور اقتصادی اجتماعی بخش جمعیت سازمان ملل متحد رفتم.

به گزارش بولتن نیوز، به رغم کاستی‌های موجود، و به رغم این که ایران کشوری پرجمعیت بوده و در خلال دهه‌های اخیر درگیر مشکلات بسیار زیادی (تبعات انقلاب، ویرانی‌ها و خسارات جنگ، تحریم گسترده، تهدیدهای دائمی، بی‌ثباتی قیمت نفت، منطقه پرتنش، و آثار معمول توسعه‌نیافتگی) بوده است، این داده‌ها نشان می‌دهد در خلال ۳۰ سال گذشته «ایران» محبوب‌ترین و پذیراترین مقصد برای همسایگان عزیز افغانستانی‌اش بوده است.

طبق داده‌های رسمی، در خلال ۲۵ سال گذشته:

§ ایرانیان همواره میزبان حداقل ۲ تا ۳ میلیون مهاجر افغانستانی بوده‌اند.

§ پاکستانی‌ها میزبان ۱.۲ تا ۳.۴ میلیون مهاجر افغانستانی بوده‌اند.

§ در تمامی ۳۰ سال گذشته، ایران بیش از پاکستان محبوب افغانستانی‌ها بوده است. (به جز سال ۱۹۹۰ (۱۳۶۹) که پاکستان ۲۵۰ هزار نفر بیشتر از ایران از این کشور مهاجر پذیرفته بوده است. ایران در آن سال ۳ میلیون و ۱۲۰ هزار افغانستانی ثبت‌شده داشته است)

§ طی ۳۰ سال گذشته همواره ۴۵ تا ۵۵٪ کل مهاجران ثبت‌شده افغانستانی در جهان، مقیم ایران بوده‌اند.

§ کشورهای توسعه‌يافته در سال ۱۹۹۰ کمتر از ۲٪ افغانستانی‌ها را میزبان شدند.

§ کشورهای توسعه‌يافته در خلال سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ همواره کمتر از ۵٪ افغانستانی‌ها را میزبان بودند.

§ کشورهای توسعه‌يافته از ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ همواره کمتر از ۵٪ افغانستانی‌ها را میزبانی کردند.

§ تنها در سال ۲۰۱۹ کشورهای توسعه‌يافته اندکی بیش از ۱۳٪ افغانستانی‌ها را پذیرفتند.

§ با درصدهای فوق واضح است که سایر کشورهای منطقه و کشورهای دور و نزدیک دیگر (اعم از کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس، کشورهای شرق و جنوب آسیا، آسیای میانه، اروپای شرقی، ‌افریقا) پذیرای تعداد انگشت‌شماری از افغانستانی‌های مهاجر در خلال سال‌های پردرد و رنج‌شان بوده‌اند.

به رغم منع‌ها و محدودیت‌های حقوقی که زندگی و فعالیت اتباع خارجی از جمله افغانستانی‌ها را در ایران تا حدی دشوار می‌کند، و اگرچه وجود تبعیض‌ و بعضی بدبینی‌های اجتماعی در مورد افغانستانی‌ها انکارناپذیر است، و موجب دردمندی این ملت رنجدیده بوده است، اما مرور خبرها در خلال دهه‌هایی که ایرانیان میزبان همسایگان افغانستانی خود بوده‌اند، حاکی از قتل، غارت، جنایت، عملیات تروریستی، و خشونت سازمان‌یافته علیه افغانستانی‌های مقیم ایران نیست.

به رغم همه کم‌وکاستی‌ها و نابرابری‌های غیرمنصفانه که حتی شهروندان ایرانی نیز در کشور خودشان از آن رنج می‌برند، به‌نظر می‌رسد افغانستانی‌ها میزبان ایرانی را بر سایر میزبان‌ها ترجیح داده‌اند، و ایرانیان نیز در حد وسع اقتصادی و فرهنگی خود در یکی از پرآشوب‌ترین مقاطع تاریخ‌شان، آغوش گرم و پذیرایی برای این همسایگان رنج‌کشیده داشته‌اند.

طبق داده‌های منتشرشده سازمان ملل، کشورهای توسعه‌یافته مقصد محبوب و مرجح افغانستانی‌ها نبوده‌اند، یا خود این کشورها به سمت شهروندان افغانستانی چندان گشوده نبوده‌اند، و به‌طور کاملا سیستماتیک از ابتدا پذیرفتن شهروندان افغانستانی و تامین آن‌ها خودداری کرده‌اند.

امید که اوضاع کشورهای این منطقه‌ی پر دود و آتش بهبود یابد، و شهروندان و مهاجران از زندگی آسوده و باکرامت در کشورهای خودشان و کشورهای میزبان برخوردار شوند.

ماخذ داده‌ها:

Reference:

United Nations

Population Division

Department of Economic and Social Affairs

International migrant stock 2019

http://t.m/NedaRazaviChannel