تلاش ترامپ برای نادیده گرفتن کنگره در قبال موضوع ایران

گروه بین الملل- امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا نوشت:همان گونه که انتظار می رفت، دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا، قطعنامه کنگره در مورد محدودسازی اختیارات ریاست جمهوری برای جنگ با ایران را وتو کرد.

به گزارش بولتن نیوز، ترامپ در بیانیه ای که کاخ سفید آن را منتشر کرد، نوشت:« امروز قطعنامه اس جی 68 را که هدفش هدایت من برای خاتمه دادن به استفاده از نیروهای مسلح آمریکا در خصومت ها علیه ایران بود، وتو کردم». وی توهین آمیز بودن، غیر منطقی بودن و اقدام در جهت نادیده گرفتن اختیارات جنگی رییس جمهوری امریکا از سوی کنگره را علت تصمیم خود برای وتوی این قطعنامه عنوان کرد.

کنگره امریکا چند ماه پیش با هدایت اعضای دموکرات، قطعنامه ای را به تصویب رساندند که در صورت امضای آن از سوی ترامپ، اختیارات رییس جمهوری امریکا برای جنگ با جمهوری اسلامی ایران را محدود می ساخت. بر اساس این قطعنامه ، انجام هرگونه اقدام نظامی علیه ایران به کسب مجوز از کنگره موکول شده بود. این قطعنامه پس از آن در کنگره به تصویب رسید که دونالد ترامپ در اقدامی به شدت مخاطره آمیز، فرمان ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده وقت سپاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در حین سفر به عراق صادر کرد. شهادت سردار سلیمانی، سیلی محکمی از جانب جمهوری اسلامی ایران را بدنبال داشت به گونه ای که در حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد درغرب عراق، بیش از 100 نظامی امریکایی دچار آسیب دیدگی مغزی شدند. گرچه ترامپ پس از اقدام قاطع ایران، از اجرای تهدیدات خود از جمله حمله به 52 مرکز فرهنگی ایران عقب نشینی کرد با این حال، تا چند روز احتمال بروز جنگی بزرگ در منطقه غرب آسیا وجود داشت. این اتفاقات، اکثریت کنگره امریکا را واداشت برای جلوگیری از ورود امریکا به جنگی دیگر درمنطقه، اختیارات رییس جمهوری این کشور را محدود سازد.

اما ترامپ همچون دیگر روسای جمهوری امریکا که قویا در مورد کاهش اختیارات جنگی خود مقاومت کرده بودند، با تصمیم کنگره مخالفت و نهایتا آن را وتو کرد. ترامپ و مشاورانش، قطعنامه کنگره را نادیده گرفتن اختیارات رییس جمهوری برای حفظ امنیت ملی امریکا، سربازان امریکا و متحدان این کشور توصیف کرده اند. در حالی که قانون اساسی امریکا، اعلان جنگ و صلح را در اختیار کنگره این کشور گذاشته است. با این حال، روسای جمهوری امریکا در طول 230 سال، اختیارات کنگره را مصادره و در انحصار خود گرفته اند. این تعدی به اختیارات کنگره نیز سبب شد جز در 5 مورد، تمامی چند صد جنگی که دولت امریکا به راه انداخته، فاقد مجوز کنگره باشد. هر یک از این جنگ ها نیز لطمات سنگین جانی و مالی به ملت امریکا وارد کرده است که از جمله می توان به 7 تریلیون دلار هزینه های جنگ در افغانستان و عراق اشاره کرد.

برای جلوگیری از تکرار چنین فجایعی، برخی از اعضای کنگره در تلاش هستند اختیارات رییس جمهوری امریکا را بر اساس نص قانون اساسی محدود سازند که البته تاکنون موفق نبوده اند. از آنجا که کنگره کنونی نیز تعداد آرای لازم را برای ابطال وتوی رییس جمهوری ندارد، بعید به نظر می رسد قطعنامه مصوب کنگره در نهایت از سد ریاست جمهوری امریکا بگذرد.